Uşak Evlerinin Günümüze Yansıması ve Bireysel Söylemler

Yıl 2019, Sayı: 43, 69 - 76, 26.10.2019

Muna Silav , Naile Salman Çevik

https://doi.org/10.32547/ataunigsed.547462

Cited By: 1

Öz

Uşak ili, tarihsel süreç içerisinde önemli yerleşme yeri olarak merkezi
konumda bulunmuştur. Bu merkezi konum, Uşak iline coğrafi ve kültürel anlamda
önem kazandırmıştır. Uşak il merkezinde yer alan, kentin geleneksel yerleşme
dokusunu yansıtan ve kent tarihinin yaşayan belgesi olan Uşak evleri, mimari
birer kültürel mirastır. Kent kimliğinin şekillenmesinde önemli yeri olan bu
evler, tasarımı ve malzemesi ile bulunduğu coğrafyayı yansıtan, sivil mimarlık
yapıları olarak değerlendirilmektedir. Bu kapsamda, Uşak ilinin tarihsel ve
kültürel kimliğini oluşturan önemli alanlardan biri olan tarihi evlerin esin
kaynağı olarak araştırılması, belgelenmesi ve sanatsal açıdan yeniden
yorumlanması biçiminde değerlendirilebilecek olan bu çalışma, geleneksel
kentsel dokunun, toplum yapısının, yaşam biçiminin sürdürülebilirliği
kavramlarından yola çıkarak, mekan-bellek-kültür ve aidiyet kavramları
özelinde, Naile Salman Çevik’in ekslibrislerinde ve Muna Silav’ın suluboya
çalışmalarında, özgün bireysel uygulamalar bakımından dikkat çekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kültürel Miras, Kentsel Doku, Geleneksel Yerleşim, Uşak Evleri, Sanat

The Reflections of Usak Houses on Modern Day and Individual Discourse

Öz

The city of Usak has been a central location as an important settlement in
the historical process. This central location has brought into geographical and
cultural prominence to the city of Usak. Usak houses, locating in the city
center of Usak, reflecting the traditional settlement texture of the city and
being the living document of the city history, are the architectural cultural heritage.
These houses, which have an important place in shaping the urban identity, are
considered as civil architecture structures that reflect the geography it
locates with design and material. In this context, this study, which can be
evaluated in the garb of searching, documenting and reinterpreting in terms of
art of the historical houses as the source of inspiration that are one of the
important areas that constitute the historical and cultural identity of Uşak
city, draws attention in the original individual applications of Muna Silav's
watercolor works and Naile Salman Cevik's exlibris in terms of
space-memory-culture and belonging concept based on the concepts of traditional
urban texture, social structure, lifestyle sustainability.

Anahtar Kelimeler

Cultural heritage, Urban texture, Traditional settlement, Usak houses, Art

Kaynakça

• Akdeniz, H. (1995). Plastik sanatlarda günümüz sanat eğilimlerinin düşünsel dayanakları ve bunun çağdaş Türk sanatına yansıması üzerine bir değerlendirme. Anadolu Sanat, 3, 9-34.
• Antmen, A. (2008). 20.yüzyıl batı sanatında akımlar. İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Ayan, M. (2007). Sosyolojik açıdan özgün baskıresim sanatının bugünkü durumu ile ilgili profesyonel sanatçıların görüşlerinin incelenmesi (Doktora tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul. YÖK tez veri tabanından erişildi (Tez No: 206230).
• Ekim, E. (2012). Türk evinde yaşam alanı: avlu (Yüksek lisans tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul. YÖK tez veri tabanından erişildi (Tez No: 350544).
• Eldem, S. H. (1984). Türk evi: Osmanlı dönemi. İstanbul: Türkiye Anıt Çevre Turizm Değerlerini Koruma Vakfı.
• Fırıncı, M. (2013). Dijital çağda geleneksel baskı resim ve teknikler arası geçiş (melezleşme). Anadolu Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 4(4), 127-135.
• Gürboğa, F. (1999). Uşak hanları ve ticaret yapıları (Yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum. YÖK tez veri tabanından erişildi (Tez No: 89944).
• Kaderli, L. (2014). Kültürel miras koruma yaklaşımlarının tarihsel gelişimi. Türkiye Bilimler Akademisi Kültür Envanteri Dergisi, 12, 29-41.
• Karahan, Ü. O. (2015). Eskiçağda Uşak ve çevresi (en eski devirlerden M.S 395 yılına kadar) (Doktora tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya. YÖK tez veri tabanından erişildi (Tez No: 393119).
• Kaynar, A. (2006). Kaynak ve dayanaklarıyla exlibris ve bir örnek sanatçı: Hasip Pektaş (Yüksek lisans tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi, Hatay. YÖK tez veri tabanından erişildi (Tez No: 191034).
• Kuban, D. (2002). Mimarlık kavramları: tarihsel perspektif içinde mimarlığın kuramsal sözlüğüne giriş. İstanbul: Yapı Endüstri Merkezi Yayınları.
• Kuban, D. (2017). Türk ahşap konut mimarisi 17.-19. yüzyıllar. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Kurtar, C., & Somuncu, M. (2013). Kentsel kültürel mirasın korunması ve sürdürülebilirliği: Ankara hamamönü örneği. Ankara Araştırmaları Dergisi, 1(2), 35-47.
• Küçükerman, Ö. (1995). Anadolu mirasında Türk evleri. İstanbul: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Özdemir Dağıstan, M. Z. (2005). Türkiye’de kültürel mirasın korunmasına kısa bir bakış. TMMOB Planlama Dergisi, 1, 20-25.
• Pektaş, H. (2014). Exlibris. Ankara: İED.
• Pektaş, H. (2015, 11 Mart). Eklibris baskı teknikleri ve simgeleri [Blog yazısı]. Erişim adresi: http://www.aed.org.tr/tr/ekslibris-baski-teknikleri-ve-simgeleri
• Sayan, Y. (1997). Uşak evleri. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Severin, M. F. (1949). Making a bookplate. London&New York: England: The Studio Publications.
• Silav, M. (2014). Mimari eskizlerde suluboya. Ankara: Pelikan Yayıncılık.
• Solak, E. (2001). XX. yüzyılda Uşak kazası (Yüksek lisans tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon. YÖK tez veri tabanından erişildi (Tez No: 101752).
• T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı (2013). Uşak ili doğa turizmi master planı (2013–2023). Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü V. Bölge Müdürlüğü. Erişim adresi: http:/bolge5.ormansu.gov.tr
• Taylan, F. N. (2013). Uşak halı motiflerinin seramik yüzeylerde uygulanabilirliği ve kişisel uygulamalar (Yüksek lisans tezi). Uşak Üniversitesi, Uşak. YÖK tez veri tabanından erişildi (Tez No: 344661).
• Tweed, C., & Shutherland, M. (2007). Built cultural heritage and sustainable urban development. Landscape and Urban Planing, 83, 62-69.
• Uysal, Ö. N. (2007). Geleneksel Türk evi iç mekân kurgusunun incelenmesi ve Süleymaniye bölgesi örnekleri analizi (Yüksek lisans tezi). Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, İstanbul. YÖK tez veri tabanından erişildi (Tez No: 213937).
• Yalçın, S. (2012). Sanayi devriminden günümüze özgün baskıresim sanatının önemi ve yükseköğretimde özgün baskıresim sanat eğitiminin sosyo-kültürel yansıma açısından incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul. YÖK tez veri tabanından erişildi (Tez No: 319505).
• Yürekli, H., & Yürekli, F. (2007). Türk evi: gözlemler ve yorumlar. İstanbul: YEM Yayınları.
• Zakar, L., ve Eyüpgiller, K. K. (2015). Mimari restorasyon koruma teknik ve yöntemler. İstanbul: Ömür Matbaacılık.
• Görsel 1. Gürsoy, E. (2016). Uşak’taki tarihi evlerde çıkmalar. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(2), 349-361. http://dx.doi.org/10.14230/joiss249
• Görsel 2. Gürsoy, E. (2016). Uşak’taki tarihi evlerde çıkmalar. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(2), 349-361. http://dx.doi.org/10.14230/joiss249
• Görsel 3. Naile Salman Çevik arşivinden alınmıştır.
• Görsel 4. Naile Salman Çevik arşivinden alınmıştır.
• Görsel 5. Naile Salman Çevik arşivinden alınmıştır.
• Görsel 6. Muna Silav arşivinden alınmıştır.
• Görsel 7. Muna Silav arşivinden alınmıştır.
• Görsel 8. Muna Silav arşivinden alınmıştır.