Öğrenci Orkestralarının Seslendirdiği Eserlerdeki Viyolonsel Partilerinin Otakar Sevcik Op. 2, 5 Numaralı Etütte Yer Alan Varyasyonlar Açısından Analizi

Yıl 2020, Cilt: 26 Sayı: Müzik Özel Sayısı, 396 - 422, 25.03.2020

Murat Gök

https://doi.org/10.32547/ataunigsed.638699

Öz

Bu araştırma Gazi Üniversitesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Öğretmenliği Anabilim Dalı öğrenci orkestrasının 2001 ve 2002 yıllarında seslendirdiği eserlere ait viyolonsel partileri ile O. Sevcik op.2, 5 numaralı etütte yer alan varyasyonların; yay teknikleri açısından karşılaştırılarak davranışsal kazanımlar açısından aralarındaki ilişkilerin somutlaştırılması amacı ile yapılmıştır. Araştırmada, Orkestra/Oda müziği dersi etkinlikleri; bu ders kapsamında oluşturulan lisans orkestrasının dağarının tespit edilmesi, viyolonsel partilerinin sağ el teknikleri açısından incelenmesi ve bu partileri seslendirebilmek için gerekli olan devinişsel davranışların neler olduğu alt problemleri incelenmiştir. Araştırma, taşıdığı amaç ve bu amaca uygun olarak izlenen ve toplanan verilerin niteliği açısından betimsel bir çalışmadır. Araştırmada etüt analizi yöntemi ile O. Sevcik’in op.2, 5 numaralı etüdün içerik analizi yapılmıştır. Etütte yer alan 260 varyasyonun içerdiği kazanımlar saptanarak; çağdaş öğretim programı ekseninde somutlaştırılmıştır. Etüdün öncelikli hedef davranışları ilgili varyasyonlarla konulara göre sınıflandırılıp çalışma biçimleri olarak ifade edilmiştir. Araştırmada ayrıca 2001 ve 2002 yıllarında Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi (GÜGEF) Müzik Öğretmenliği Anabilim Dalı öğrenci orkestrasının seslendirdiği eserler saptanarak viyolonsel partilerine ulaşılan 28 eser içerdiği yay teknikleri açısından benzer özellikler taşıyan 5. Etüt varyasyonları ile karşılaştırılmıştır. Viyolonsel partileri ile O. Sevcik 5. etüt varyasyonları arasında devinişsel davranışlar açısından birçok benzerlikler saptanmıştır. Bu benzerlikler ile etüdün işlev alanının genişliğinin somutlaştırıldığı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Müzik Eğitimi, Viyolonsel Eğitimi, Viyolonsel Yay Teknikleri, Orkestra Viyolonsel Partileri

An Analysis on The Violoncello Partiturs of The Works Performed by The Student Orchestras according to The Variations that Take Place in The Otakar Sevcik Op. 2, Etude 5

Öz

The aim of this research is to concrete the relationship between the violoncello partituras in terms of bow techniques that belong to the works performed by the Gazi University Fine Arts Education (GUFAE) Music Education Department’s student orchestra in 2001 and 2002 and the variations that are placed in the etude of O. Sevcik op. 2, etude 5 in terms of behavioral attainments. In this research, the sub-problems such as the orchestra/chamber music lesson’s activities; the determination of the repertoire of the bachelor student orchestra, the analysis of violoncello partituras in terms of right-hand techniques and kinetic behaviors have been examined. The research is a descriptive study in terms of the quality of the data that is observed and collected for the purpose of the study. In the research, the content analysis of O. Sevcik’s op 2, etude 5 has been done by the etude analysis method. By determining the learning outcomes of 260 variations which are placed in the study, those outcomes have been concreted according to the modern education program. The priority target behaviors of the etude have been classified by the relative variations as well as subjects and expressed as the study types. On the other hand, the research compares the 28 works that have been performed by the student orchestra of GUFAE Music Education Departure in the years 2001 and 2002 by determining their partituras in terms of bow techniques with their Sevcik Op. 2 Etude 5 variations. Several similarities have been determined between violoncello partituras and O. Sevcik’s Etude 5 in terms of motinal behaviors. It is regarded as the function field’s scope has been concreted by these similarities.

Anahtar Kelimeler

Music Education, Violoncello Education, Violoncello Bow Techniques, Orchestra Partiturs

Kaynakça

• Akın, G. (2001). Eğitim fakülteleri güzel sanatlar eğitimi bölümü müzik eğitimi ana bilim dalında uygulanabilecek viyolonsel müfredatının incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Araboğlu, T. (2011). Viyolonselde yay tutuş tekniği ve temel yay teknikleri: Legato, detache, staccato ve spiccato’nun incelenmesi (Sanatta Yeterlik Tezi). YÖK tez veri tabanından erişildi (Tez No. 320990).
• Aytekin, N. (2012). Keman eğitiminin ilk üç yılında uygulanabilecek pedagojik yaklaşımlar ve kullanılacak yöntemler (Sanatta Yeterlik Tezi). YÖK tez veri tabanından erişildi (Tez No. 340486).
• Biber Öz, N. (2001). Müzik öğretmeni yetiştiren kurumlarda orkestra-oda müziği eğitiminde yaylı çalgıların yeri ve önemi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 93-99. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/ en/download/article-file/153173
• Büyükaksoy, F. (1997). Keman öğretiminde ilke ve yöntemler. Ankara: Armoni Ltd. Şti.
• Büyükkayıkçı, G. E. (2008). Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı keman öğrencilerine uygulanan müzikal boğumlama eğitiminin temel müzikal boğumlama özelliklerine etkisi (Doktora Tezi). YÖK tez veri tabanından erişildi (Tez No. 219522).
• Çilden, Ş. (2000). Kemanda nitelikli ses elde etmede yay kullanımının önemi. G. Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 153-158.
• Çuhadar, C. H. (2009). Kemanda çalma teknikleri. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(1), 121–132. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/50501.
• Demirbatır, R. E. (1998). Türkiye’de eğitim fakülteleri müzik eğitimi bölümlerinde viyolonsel eğitimi (genel durum). (Bilim Uzmanlığı Tezi) YÖK tez veri tabanından erişildi (Tez No. 76425).
• Efe, M. (2001). Keman Eğitiminin Başlangıç Evresinde Kullanılan Ottokar Sevcik op. 1 part 1 numaralı etüt kitabının devinişsel hedef ve hedef davranışlar yönden incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). YÖK tez veri tabanından erişildi (Tez No. 107188).
• Fayez, S. (2001). Kuramdan uygulamaya başlangıç keman eğitimi. Ankara: Yurtrenkleri Yayınevi.
• Gerle, R. (1991). The Art of Bowing Practice: The Expressive Bow Technique. London:Stainer & Bell Ltd.
• Günay, E., & Uçan A. (1975). Yaylı çalgılar keman 1633- 6., Ankara: Yaygın Yüksek Öğretim Kurumu Eğitim Enstitüleri Müzik Bölümü, Mektupla Öğretim Merkezi.
• Kırlıoğlu, Ö. (2002). Anadolu Güzel Sanatlar Liselerinde viyolonsel ve keman eğitiminde kullanılan yay tekniklerinin yöntemsel analizi. (Yüksek Lisans Tezi). YÖK tez veri tabanından erişildi (Tez No. 121925).
• Okay, H. H., & Kurtaslan, Z. (2013). Keman ve viyolada ton üretimi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 274-283. Erişim adresi: http://www.jret.org/FileUpload/ks281142/File/jret.2013.1.tamami.pdf.
• Özay, S. (2005). Viyola öğretiminde kullanılan Mazas “Special Etudes op. 36” metodunun sağ el ve sol el teknikleri yönünden incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Pleeth, W. (1983). Cello (Yehudi Menuhin music guides). London: Kahn & Averill Publishers.
• Say, A. (2002). Müzik sözlüğü. Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
• Sevcik, O., (1905). School of Bowing Technique for Cello: Op. 2, Arr. Feuillard. Heft 1, Part 1. London: Boswort& Co.
• Urhal, N., & Can, Ü. K. (2019). Viyolonsel eğitiminde başlangıç yay tekniklerinin incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 8(3), 1949-1967.Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/ article-file/823808
• Werner, J. (1956). Praktische violoncell schule- Adolf Steiner Band 1. S. Musikverlag (Ed.). Hamburg: Edition Sıkorski, Nr. 386.
• Yıldırım Orhan, Ş. (2009). Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri (Agsl), çalgı viyolonsel eğitiminde 9. sınıflara yönelik temel davranışların kazandırılması ile ilgili yaklaşımlar, Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1), 361-366. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/817950.
• Yüksek Öğretim Kurulu (2018). Yeni Öğretmen Yetiştirme Lisans Programları. Erişim adresi: https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Yeni-Ogretmen-Yetistirme-Lisans Programlari/ Muzik_Ogretmenligi_Lisans_Programi.pdf