CERAMIC TO TATBİKİ FROM DORNBURG WORKSHOP

Yıl 2021, Sayı: 37, 115 - 139, 29.03.2021

Serap Ünal

https://doi.org/10.47571/ataunigsfd.840235

Cited By: 1

Öz

Aesthetics, art and craft are a series of concepts that cannot be clearly separated from each other, as well as their discussions cannot be ended descriptively and conceptually. In 1919, with Walter Gropius' famous manifesto, a new and different era was initiated with the inclusion of design and technique. This period is also known as the design revolution. Although they continued their activities in a short period of time as 14 years, they spread the concept of design that aims to transform functionality into aesthetics to the World.
The State School of Applied Fine Arts (DTGSYO) is undoubtedly the most important representative of the Bauhaus doctrine in our country, "Applied" as used by its founding lecturers. The ceramic art / craft, where art-craft discussions are most intense, came to life in the Dornburg workshop within the Bauhaus with a new perspective. Deriving from this understanding, the art of ceramics continued its academic existence in the Ceramics Department, which was established in the same year with the establishment of the School of Applied Fine Arts in 1957. The Dornburg workshop is one of the basic workshops of the Bauhaus School and is in the first group established. This workshop is the leading example of the “Tatbiki” ceramics department and has become an important reference source for the department. However, there was no domestic publication about the Dornburg workshop, and the reflection of the Bauhaus teaching on the ceramic art and education, especially in the ceramic art and education, was aimed to explain the article by citing our school graduate teachers and mentioning the historical.

Anahtar Kelimeler

Bauhaus, Dornburg, Tatbiki, Ceramics, Art-Craft

DORNBURG ATÖLYESİNDEN TATBİKİ’YE SERAMİK

Öz

Estetik, sanat ve zanaat, birbirinden net bir şekilde ayrıştırılamayan yanı sıra betimsel ve kavramsal olarak da tartışmaları sonlandırılamayan bir kavramlar dizisidir. 1919’da Walter Gropius’un ünlü manifestosuyla tasarımla birlikte tekniğin de dâhil edilmesiyle yeni ve farklı bir dönem başlatılmıştır. Bu dönem tasarım devrimi olarak da anılmaktadır. Faaliyetlerini 14 yıl kadar kısa sayılacak bir zamanda sürdürmelerine karşın, işlevselliği estetiğe büründürmeyi amaçlayan tasarım anlayışını günümüze kadar ulaşacak şekilde dünyaya yaymışlardır.
Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu (DTGSYO), kurucu öğretim elemanlarının kullandığı söylem şekliyle “Tatbiki” ülkemizde kuşkusuz Bauhaus öğretisinin en önemli temsilcisidir. Sanat-Zanaat tartışmalarının en yoğun yaşandığı seramik sanatı/zanaatı, yeni bir bakış açısıyla Bauhaus bünyesinde Dornburg atölyesinde hayat bulmuştur. Bu anlayıştan türeyerek seramik sanatı, Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu’nun okulun kuruluşuyla (1957) birlikte aynı yılda kurulan Seramik Bölümü’nde akademik olarak varlığını sürdürmüştür.
Dornburg atölyesi, Bauhaus Okulunun temel atölyelerinden olup ilk kurulan gruptadır. “Tatbiki” seramik bölümünün başat örneği olup bölümün önemli referans kaynağı olmuştur. Dornburg atölyesine dair yurtiçinde yayına rastlanmamış olmasına karşın, dış kaynaklardan da yararlanılarak Bauhaus öğretisinin seramik sanatı ve eğitimi özelinde Tatbiki’ye yansımaları, özellikle okul mezunu hocalarımızdan alıntılanarak ve tarihsel geçmişine de değinilerek çalışmanın anlatımı amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bauhaus, Dornburg, Tatbiki, Seramik, Sanat-Zanaat

Kaynakça

• Ak, B. (2019). “Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu: Bauhaus’un Türkiye’de Tatbiki”, Mimar-İst, Dört Aylık Mimarlık Kültürü Dergisi,Yıl: 19, Sayı: 65, s. 83-87.
• Akurgal, E. (1998). Anadolu Kültür Tarihi, Ankara: TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları, Nurol Matbaacılık.
• Aliçavuşoğlu, E. (2019). “Bauhaus Geleneği ve Günümüz Sanatına Yansımaları, Bauhaus: Modernleşmenin Tasarımı” İstanbul: İletişim Yayınları.
• Artun, A. (2019b). “Türkiye’de Mimarlık, Sanat, Tasarım Eğitimi ve Bauhaus”, İstanbul: İletişim Yayıncılık.
• Artun, A. Aliçavuşoğlu,E. (der.), (2019)Bauhaus: Modernleşmenin Tasarımı; Türkiye’de Mimarlık, Sanat, Tasarım Eğitimi ve Bauhaus, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Artun,A. (2019a). “Bauhaus: Modernleşmenin Tasarımı” Skop Dergi - Sayı 14.
• Aslıer, M. (2019). Mustafa Aslıer, “Tatbiki Güzel Sanatlar Okulu Eğitim İlkelerinin ve Çalışma Yöntemlerinin Uygulanmasında Alman Bauhaus ve Werkkunstschule Adlı Okulların Etkinlikleri”,
• Bingöl, İ.E. (2019). “Bauhaus’dan önce: Deutscher Werkbund ve Osmanlı İmparatorluğu” Mimar-İst Dergisi Bauhaus’un Uzak Yankıları, Mimar-İst Dört Aylık Mimarlık Kültürü Dergisi, Yıl: 19, Sayı: 64.
• Eraktan, H. (1968). “Dolmabahçe Camii”, İstanbul Ansiklopedisi, 9.cilt, İstanbul: Koçu Yayınları.
• Erbay, G.(2009). “Yüzyılda Çağdaş Türk Seramik Sanatı’nda Avrupa Kaynaklı Etkiler (The Influences Of European Sources To 20th Century Contemporary Turkısh Ceramıc Art)” (Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Erzen, J. (2009a) “Mimarlık Tarihi Bauhaus’un 90.Yılında”. Mimarlık Dergisi, Ankara: sayı:349- Eylül-Ekim.
• Erzen, J. (2019b). Bauhaus: Kuram ve Pratik, 100.Yılında Bauhaus, Dosya 44, s.13, Ankara: Mimarlar Odası Yayınları.
• Güner, G. (2008)., Bauhaus Ekolü Işığında Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu ve Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesinin Dünü-Bugünü, İstanbul: Ege Basım, MÜGSF 50.Yıl Yayınları.
• Güner, H.E., Gün, D.(2019) “Bauhaus’u Orta Anadolu’ya Aşılamak” Bauhaus’un Uzak Yankıları, Mimar-İst. Dört Aylık Mimarlık Kültürü Dergisi, Yıl: 19. Sayı: 65.
• Pekmezci, H. (2019). “Yeni Bir İnsan, Yeni Bir Toplum Tasarımı: Bauhaus Ve Gazi Eğitim”, Dosya 44, Ankara: Ankara Mimarlar Odası Yayını.
• Sarıkavak, K.N. (2019). “20. Yüzyıl Sanat Ve Tasarım Eğitiminde Bauhaus’un Önemi”. Ankara Mimarlar Odası Yayınları, Dosya 44, 63-65.
• Sezer, Ö. (2019). “Bauhaus’un Modern Mimari Kültürünün Yayılmasındaki Rolü”, Bauhaus’un Uzak Yankıları, Mimar-İst, Dört Aylık Mimarlık Kültürü Dergisi, Yıl:19, Sayı: 65.
• Shinner, L. (2004). Sanatın İcadı, (Çev. İsmail Türkmen). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Aslıer, 1971-72, DTGSYO Tanıtım Kitapçığı, Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği, Taha Toros Arşivi) http://earsiv.sehir.edu.tr/, ( Erişim Tarihi: 20.11.2020).
• Bauhaus and Modernism: From Thuringia, https://www.visit-thuringia.com/travel-hotel-holiday-tour/the-bauhaus-128729.html,( Erişim Tarihi: 05.10.2020)
• BauhausKooperation,https://www.bauhauskooperation.com/knowledge/thebauhaus/training/workshops, (Erişim Tarihi: 14.11.2020). ChronologıeDesBauhauses,https://www.bauhausbookshelf.org/chronik_chronologie_1919_1933.html, (Erişim Tarihi: 12.11.2020).
• Hans-Peter Jakobson, http://www.bauhaus-imaginista.org/articles/5295/the-world-in-the-province-from-the-province-to-the-world, (Erişim Tarihi: 05.10.2020)
• Marmara Üniversitesi, GSF, Erişim Tarihi: 19.11.2020) https://gsf.marmara.edu.tr/fakulte/tarihce, (Erişim Tarihi: 19.11.2020).
• Marmara Üniversitesi, GSF, Seramik, http://sr.gsf.marmara.edu.tr/genel-bilgiler, (Erişim Tarihi: 19.11.2020).
• What exactly was the Bauhaus?, https://www.grandtourofmodernism.com/magazine/the-bauhaus/magazine-bauhaus100/what-exactly-was-the-bauhaus/, (Erişim Tarihi: 10.11.2020).
• Resim 1. Bauhaus Yöneticileri, https://www.aktiera.com/haber/bauhausun-yoneticileri (Erişim Tarihi: 23.08.2020).
• Resim 2. Walter Gropius, Bauhaus Eğitim Müfredatı, 1922. Kaynak: Magdalena Droste, Bauhaus: 1919 – 1933 (Köln: Benedikt Taschen Verlag, 1990), 35.
• Resim 3. Eski At Ahırlarında Yerleştirilmiş Dornburg Seramik Atölyesi, Şimdi Müze, https://de.wikipedia.org/wiki/Keramische_Werkstatt_am_Bauhaus#/media/Datei:DornburgMarstall.jpg, (Erişim Tarihi: 21.08. 2020).
• Resim 4. Bauhaus Dornburg Çömlek Atölyesinden 1920’lerden Görüntüler, http://ghdi.ghi-dc.org/print_document.cfm?document_id=4305 (Erişim Tarihi: 21.08.2020).
• Resim 5. Gerhard Marcks, https://en.wikipedia.org/wiki/Max_Krehan (Erişim Tarihi: 26.09.2020).
• Resim 6. Max Grehan 1920’lerin başı, https://en.wikipedia.org/wiki/Max_Krehan (Erişim Tarihi: 26.09.2020).
• Resim 7. Seramik Atölyesinden Görüntüler – Dornburg Seramik Müzesi, https://www.visit-thuringia.com, (Erişim Tarihi: 23.08.2020).
• Resim 8. Gerhard Marcks tarafından bezenmiş Max Krehan'ın çömleği, Bauhaus Fotoalbum, kopya: Archiv Jakobson, © VG Bild-Kunst, Bonn 2019.
• Resim 9, 10. Theodor Bogler: Çay ekstresi sürahisi, 1923 civarı, Seramik Müzesi Bürgel - Ernst von Siemens Sanat Vakfı'ndan, Münih, https://www.visit-thuringia.com/travel-hotel-holiday-tour/the-bauhaus-128729.html, (Erişim Tarihi: 18.11.2020).
• Resim 11. Bogler’in modüler çaydanlığı, https://bauhaus-keramik.de/en/, (Erişim Tarihi:18.11.2020).
• Resim 12. Otto Linding: Büyük Sürahi, https://bauhauskeramik.de/en/bauhaustoepferei/, (Erişim Tarihi: 21.11.2020).
• Resim 13. Pekmezci, H. (2019). Gazi Eğitim Enstitüsü 10.yıl Mezunları Sergisi, Sağdan: H.Ali Yücel, İsmet İnönü, Esat Altan, R.Ş.Sirer ve Resim-İş Bölümü Sergi Broşürü (H.Pekmezci Kişisel Arşivinden) Ankara Mimarlar Odası, Dosya 44, 2019, Prof Dr.Hasan Pekmezci, Yeni Bir İnsan, Yeni Bir Toplum Tasarımı Ve Gazi Eğitim), s.57.
• Resim 14. Hakkı İzzet, https://www.facebook.com/Dartgaleri/photos, (Erişim Tarihi: 06.12.2020).
• Resim 15. Ak, B.(2019)Tatbiki Seramik Bölümünün İlk Öğrencileri,“Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu: Bauhaus’un Türkiye’de Tatbiki”, Dört Aylık Mimarlık Kültürü Dergisi, Sayı: 65, s. 86.
• Resim 16. Seramik Temel Sanat Atölyesi, https://evetbenim.com, (Erişim: 07.10. 2020).
• Resim 17. Güner, G. (1988:7). Profesör Güngör Güner’in saha araştırması, Mustafa Kemal Paşa Çömlekçileri ile Anadolu’da Yaşamakta Olan İlkel Çömlekçilik [Ak yayınları Kültür serisi 1988:7.
• Resim 18. Güngör Güner’in Seramik Çalışmaları, http://www.gungorguner.com/cv.html, (Erişim: 10.12.2019).
• Resim19. DTGSYO-Beşiktaş ve Marmara Üniversitesi GSF-Acıbadem, https://gsf.marmara.edu.tr/fakulte/tarihce, (Erişim Tarihi: 19.11.2020).
• Resim20. Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Seramik Atölyesi, https://gsf.marmara.edu.tr/fakulte/tarihce, (Erişim Tarihi: 19.11.2020).