Evaluation of Healthy Lifestyle Behaviours in Adolescents

Yıl 2014, Cilt: 17 Sayı: 3, 131 - 139, 29.09.2014

Meltem Karadamar Rana Yiğit , Mehmet Ali Sungur

Öz

Objective: This research was carried out as a descriptive study to evaluate healthy lifestyle behaviors of adolescents.

Method: The study population comprised 20642 grade 1 High School students from 61 schools affiliated with the National Education Directorate of Seyhan, Adana in 2008-2009 academic years. Using stratified random sampling, the research cohort was generated with minimum 750 students regarding the gender and the type of high school. Data was collected through a questionnaire which contains descriptive characteristics of students and parents as well as via the Healthy Lifestyle Behavior Scale. Statistical analysis of data obtained from the study was performed using Independent Sample t test, one-way ANOVA and Tukey HSD post hoc test.
Results: The mean score of the Healthy Lifestyle Behavior Scale of the adolescents was 126.4±19.5 and found to be in intermediate level. The average score of the Healthy Lifestyle Behavior Scale and the scores from the nutrition and exercise subgroups were found to be higher in male students compared to the female students.
Conclusions: For a society with healthy adults, it is significant to closely follow the development of adolescents and to promote healthy lifestyle behaviors in this age group.

Anahtar Kelimeler

Adolescent, adolescence, healthy lifestyle behavior

ERGENLERİN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Amaç: Araştırma ergenlerin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını değerlendirmek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır.

Yöntem: Araştırmanın evrenini 2008-2009 Eğitim-Öğretim yılı Adana ili Seyhan ilçesi Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı 61 lise birinci sınıfında eğitim gören 20.642 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemi; cinsiyet ve lise türü dikkate alınarak, tabakalama rastgele örneklem yöntemi kullanılarak ve minimum 750 öğrenci alınarak oluşturulmuştur. Veriler,  öğrenci ve ebeveynlerin tanıtıcı özellikleri anket formu ve Sağlıklı Yaşam Bicimi Davranışları Ölçeği ile toplanmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizi; Independent Sample t testi, One-Way ANOVA, Tukey HSD post hoc testi ile yapılmıştır.

Bulgular: Ergenlerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği puan ortalaması 126.4±19.5 olup orta düzeydedir. Erkeklerin Sağlıklı yaşam Biçimi Davranış Ölçeği puan ortalaması ve alt gruplardan beslenme ve egzersiz puanları kızlardan daha yüksek bulunmuştur.

Sonuçlar: Sağlıklı yetişkinlerden oluşan bir toplum için, ergenlerin gelişiminin yakından izlenmesi ve bu yaş grubunda sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının desteklenmesi önemlidir.

Anahtar Sözcükler: Ergen; ergenlik dönemi; sağlıklı yaşam biçimi.

Anahtar Kelimeler

Ergen, ergenlik dönemi, sağlıklı yaşam biçimi

Kaynakça

• Aslan D, Yeşildal N. Halksağlığı   Bakış   Açısıyla Adolesanlarda Beslenme. Sted 2003; 12(10):386
• Ayaz S, Tezcan S, Akıncı   F. Hemşirelik Yüksekokulu   Öğrencilerinin Sağlığı   Geliştirme Davranışları. C.Ü. Hemşirelik   Yüksek   Okulu   Dergisi 2005; 9(2): 26-34.
• Bahar   Z,   Beşer   A,   Gördes   N,     Ersin   F,   Kıssal   A.   Sağlıklı   Yaşam   Biçimi   Davranışları   Ölçeğinin   Geçerlik ve   Güvenirlik   Çalışması. C.Ü. Hemşirelik  Yüksekokulu  Dergisi  2008;;12(1):1-13.
• Cihangiroğlu  Z,  Deveci  SE. Fırat  Üniversitesi  Elazığ   Sağlık   Yüksekokulu   Öğrencilerinin   Sağlıklı   Yaşam  Biçimi  Davranışları  ve  Etkileyen  Faktörler. Fırat  Tıp  Dergisi  2011;;  16(2):  78-83.
• Çavuşoğlu   H. Yaşlara   Göre   Büyüme   ve   Gelişme.   Çocuk   Sağlığı   Hemşireliği.   Genişletilmiş   Baskı. Cilt   1.   Ankara:   Sistem   Ofset   Basımevi; 20 p.106. Demirezen E, Coşansu G. Adolesan   Çağı   Öğrencilerde Beslenme Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi. Sted 2005;14(8):174-78.
• Erkan T.  Ergenlerde   Beslenme.  Türk  Ped  Arş  2011;;     46(Özel  Sayı): 49-53.
• Esin MN. Sağlıklı   Yaşam   Biçimi   Davranışları   Ölçeğinin   Türkçe’ye   Uyarlanması.   Hemşirelik   Bülteni  1999;;  12(45): 87-96.
• Geçkil   E,   Yıldız S. Adolesanlara   Yönelik   Stresle Başetme Eğitiminin Sağlığı   Geliştirmeye Etkisi. C.Ü.   Hemşirelik   Yüksekokulu   Dergisi   2006; 10(2): 19-28.
• Güler  G,  Güler  N, Kocataş  S, Yıldırım  F, Akgül  N. Bir   Üniversitede   Çalışan   Öğretim   Elemanlarının   Sağlıklı   Yaşam   Biçimi   Davranışları. C.Ü.   Hemşirelik  Yüksekokulu  Dergisi 2008; 12(3) :18
• Güngör   İ, Hotun Şahin N. Sağlığın Geliştirilmesinde Kullanılan Temel Davranış   Değiştirme Kuram ve Modelleri. Hemşirelik Forumu Dergisi, 2006;2: 6-13.
• Menteş E,   Menteş   B,   Karacabey   K.   Adölesan   Dönemde   Obezite  ve   Egzersiz. Uluslararası İnsan   Bilimleri Dergisi 2011;8 (2): 963-97.
• Karadeniz   G,   Yanıkkerem   Uçum   E,   Dedeli   Ö,   Karaağaç   Ö. Üniversite   Öğrencilerinin   Sağlıklı   Yaşam   Biçimi   Davranışları. TAF Prev Med Bull 2008; 7(6): 497-502.
• Kaya F, Ünüvar   R,   Bıçak   A,   Yorgancı   E, Funda Öz   BÇ,   Kankaya   FC. Öğretim   Elemanlarının   Sağlığı   Geliştirme   Davranışları ve Etkileyen Etmenlerin   İncelenmesi. TAF Prev Med Bull 2008;7(1): 59-64.
• Koçoğlu   D,   Akın   B.   Sosyoekonomik   Eşitsizliklerin   Sağlıklı   Yaşam   Biçimi   Davranışları   ve   Yaşam   Kalitesi ile  İlişkisi. DEUHYO ED 2009;2(4): 145
• Oran TN, Turgay SA.   Hemşirelik   Öğrencilerinin   Sağlık  Davranışları.  E.Ü.Hemşirelik  Yüksekokulu Dergisi 2006; 22(1): 281-91.
• Özbaşaran  F,  Çetinkaya  A,  Güngör  N. Celal Bayar Üniversitesi   Sağlık   Yüksekokulu   Öğrencilerinin Sağlık   Davranışları.   Atatürk   Üniversitesi   Hemşirelik   Yüksekokulu   Dergisi   2004;; 7(3): 43
• Özdemir   O,   Güzel   Özdemir   P,   Kadak   MT,   Nasıroğlu  S.  Kişilik  Gelişimi.  Psikiyatride  Güncel   Yaklaşımlar 2012; 4(4):566-89.
• Özmen  D, Çetinkaya  AÇ,  Ergin  D,  Şen  N,  Dündar   Erbay P. Lise  Öğrencilerinin  Yeme  Alışkanlıkları   ve  Beden  Ağırlığını  Denetleme  Davranışları.  TAF Prev Med Bull 2007; 6(2): 98-105.
• Özkan  S,  Yılmaz  E. Hastanede  Çalışan  Hemşirelerin   Sağlıklı   Yaşam   Biçimi   Davranışları.   Fırat   Sağlık   Hizmetleri Dergisi 2008;7(3): 89-106.
• Özyazıcıoğlu N, Kılıç   M,   Erdem   N,   Yavuz   C, Afacan S. Hemşirelik   Öğrencilerinin Sağlıklı   Yaşam Biçimi   Davranışlarının Belirlenmesi. UİBD 2011; 8(2): 278-332.
• Ünalan  D,  Öztop  DB,  Elmalı  F,  Öztürk  A, Konak D,  Pırlak  B ve ark. Bir Grup Sağlık  Yüksekokulu   Öğrencisinin   Yeme   Tutumları   ile   Sağlıklı   Yaşam   Biçimi   Davranışları   Arasındaki   İlişki.   İnönü   Üniversitesi  Tıp  Fakültesi  Dergisi 2009; 16(2): 75
• Sanchez A, Norman GJ, Sallis JF, Calfas KJ, Cella J. Patterns and Correlates of phsical Activity and Nutrition Behaviors in Adolescent. Am J Prev Med 2007; 32(2): 124-30.
• Semerci B.   Ergen   Ruh   Sağlığı.   Aileler   ve   Ergenler   İçin.   2.   Baskı,   İstanbul:   Alfa   Yayınları; 2007. p. 10Tanrıverdi  G,  Bedir  E,  Seviğ Ü.  Cinsiyetin  Sağlıkla   İlgili  Bazı  Davranış  ve  Görüşler  Üzerindeki  Etkisi.   TAF Prev Med Bull 2007; 6(6): 435-40.
• Taşçı   E,   Sevil   Ü,   Çoban   A.   Lise   Öğrencilerinin   Sağlığı   Geliştirme   Davranışları.   E.Ü.   Hemşirelik   Yüksekokulu  Dergisi  2004;;  20(1):  1-10.
• Türk  M,  Gürsoy  ŞT,  Engin  I.  Kentsel  Bölgede  Lise   Sınıf   Öğrencilerin   Beslenme   Alışkanlıkları.   Genel  Tıp  Derg  2007;;  17(2):  81-7.
• Tuğut  N.  Bekar  M.  Üniversite  Öğrencilerinin  Sağlığı   Algılama   Durumları   İle   Sağlıklı   Yaşam   Biçimi   Arasındaki  İlişki.  Atatürk  Üniversitesi  Hemşirelik   Yüksekokulu Dergisi 2008;11(3): 17-27.
• Yalçınkaya  M,  Özer  FG, Karamanoğlu  AY.  Sağlık   Çalışanlarının   Sağlıklı   Yaşam   Biçimi   Davranışlarının  Değerlendirilmesi. TAF Prev Med Bull 2007; 6(6): 409-20.
• Yiğit   R.   Ergenlik   Dönemi.   Çocukluk   Dönemlerinde   Büyüme   ve Gelişme.   2.Baskı.   Ankara:   Sistem Ofset  Bas.  Yay.  San.  Tic.Ltd.  Şti;;  2012. p. 177-97.
• Yiğitbaş   Ç,   Yetkin   A.   Sağlık   Yüksekokulu   Öğrencilerinin   Özyetkililik   Yeterlik   Düzeyinin   Değerlendirilmesi.   C.Ü.   Hemşirelik   Yüksekokulu   Dergisi 2003; 7(1):6-13.
• Hemşirelik  Yüksekokulu  Dergisi 2004; 20(1): 77-95.
• Vicente-Rodriguez G, Libersa C, Mesana MI, Béghin L, Iliescu C, Aznar LAM et al. Healthy Lifestyl by Nutrition in Adolesce. A New EU Funded Project. Thérapie  2007; 62(3): 259-70.
• Walker SN, Sechrist KR, Pender NJ. The Health Promoting Lifestyle Profile Development and Psychometric Characteristics. Nurs Res 1987; 36(2): 76-80.
• Zaybak   A,   Fadıloğlu   Ç.   Üniversite   Öğrencilerinin   Sağlığı   Geliştirme   Davranışı   ve   Bu   avranışı   Etkileyen Etmenlerin Belirlenmesi. E.Ü.