CERRAHİ KLİNİKLERDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN ÇALIŞMA ORTAMLARININ, HASTA GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜ ALGILARININ VE TÜKENMİŞLİK DURUMLARININ İNCELENMESİ

Yıl 2015, Cilt: 18 Sayı: 2, 94 - 106, 28.01.2015

Semra Erdağı , Nadiye Özer

https://doi.org/10.17049/ahsbd.90265

Cited By: 11

Öz

Amaç:Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin çalışma ortamlarının, hasta güvenliği kültürü
algılarının ve tükenmişlik durumlarının incelenmesini belirlemekti
Yöntem: Tanımlayıcı türde olan araştırma, Ağustos 2012-Ocak 2013 tarihleri arasında cerrahi
kliniklerinde çalışan 308 hemşireyle yürütüldü. Veriler, tanıtıcı özellikler soru formu, MTÖ, Hİ-İ-HÇODÖ ve
HGKÖ ile toplandı.
Bulgular:Alt boyutlarda; MTÖ puan ortalaması duygusal tükenmişlikte 18.0±7.00, duyarsızlaşmada
6.36±3.57, kişisel başarısızlıkta 19.41±4.68 bulundu. Alt boyutlarda puan ortalamaları 4 üzerinden; Hİ-İ-
HÇODÖ 2.55±.65 - 3.08±.53; HGKÖ 2.45±.61- 2.68±.54 aralığındaydı.
Sonuçlar:Bu bulgularla, kurumlar arasında güvenlik kültürü algısının ve çalışılan kuruma göre iş
ortamı değerlendirmesinin farklı, cinsiyetin duygusal tükenmeyi etkilediği; üst düzeyde güvenlik kültürü algısı
oluşmadığı, çalışma ortamlarının orta düzeyde iyi algılandığı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Çalışma ortamı, güvenlik kültürü, tükenmişlik, hemşire

Kaynakça

• Abdou HA, Saber KM. A Baseline Assessment of Patient Safety Culture Among Nurses At Student University Hospital. World Journal of Medical Sciences 2011;6(1):17-26.
• Aiken LH, Clarke SP, Sloane DM, Lake ET, Cheney T. Effects of Hospital Care Environment on Patient Mortality and Nurse Outcomes. The Journal of Nursing Administration 2008; 38(5): 223-9.
• Aiken LH, Patrician PA. Measuring Organizational Traits of Hospital:  The  Revised  Nursing  Work  İndex.   Nursing Research 2000; 49(3):146-53.
• Akpınar   AT,   Taş   Y.   Acil   Servis   Çalışanlarının   Tükenmişlik   ile   İş   Doyum   Düzeyleri   Arasındaki   İlişkiyi   Belirlemeye   Yönelik   Bir   Araştırma.   Türkiye   Acil  Tıp  Dergisi   2011; 11(4): 161-5.
• Altay B,   Gönener   D,   Demirkıran   C.   Bir   Üniversite   Hastanesinde   Çalışan   Hemşirelerin   Tükenmişlik Düzeyleri  ve  Aile  Desteğinin  Etkisi.  Fırat  Tıp  Dergisi   2010; 15(1): 10-6
• Ardıç   K,   Polatçı   S. Tükenmişlik Sendromu ve Madalyonun   Öbür   Yüzü:İşle   Bütünleşme. Erciyes Üniversitesi   İktisadi ve İdari   Bilimler   Fakültesi   Dergisi 2009; 32(1):21-46.
• Aslan   H,   Çoşkun   S,   Alpaslan   N,   Erdamar N, Berber   B,   Ünal     M.   Bakırköy   Ruh   ve Sinir Hastalıkları   Hastanesinde   Çalışan   Hemşirelerde   Tükenme,   İşe   Bağlı   Gerginlik,   A   Tipi   Kişilik Ve Mükemmelcilik.   Çukurova   Üniversitesi   Tıp   Fakültesi   Dergisi 2000;25(3): 135-42.
• Ballard K. Patient Safety: A Shared Responsibility. The Online Journal of Issues in Nursing 2003; 8(3):1- 5.
• Basım   HN,   Sesen   H. Mesleki   Tükenmişlikte   Bazı   Demografik   Değişkenlerin   Etkisi:   Kamu’da   Bir   Uygulama. Ege   Akademik   Bakış   Dergisi   2006;;   6 (2):15-23.
• Budak  G,  Sürgevil  O.   Tükenmişlik   ve   Tükenmişliği   Etkileyen   Örgütsel   Faktörlerin   Analizine   İlişkin   Akademik   Personel   Üzerinde   Bir   Uygulama.   Dokuz   Eylül   Üniversites   İktisadi   ve İdari   Bilimler   Fakültesi   Dergisi 2005; 20 (2): 95-108.
• Dizer   B,   İyigün   E,   Kılıç   S. Yoğun   Bakım   Hemşirelerinin  
• Belirlenmesi. Yoğun   Bakım   Hemşireliği   Dergisi   2008;12(1-2):1-11.
• Dursun   S,   Bayram   N,   Aytaç   S. Hasta   Güvenliği   Kültürü   Üzerine Bir Uygulama. Celal Bayar Üniversitesi  Sosyal  Bilimler  Dergisi  2010;;    8  (1):1-14. Engin E,   Özgür   G. Yoğun   Bakım   Hemşirelerinin   Uyku  Düzen  Özelliklerinin  İş  Doyumu  İle  İlişkisi.  Ege   Üniversitesi   Hemşirelik   Yüksekokulu   Dergisi   2004;;     20 (2):45-55.
• Ergin, C. Doktor   ve   Hemşirelerde   Tükenmişlik   ve   Maslach  Tükenmişlik  Ölçeği’nin  Uyarlanması. İçinde   Bayraktar   R,   Dağ   İ   (Editörler).   7. Ulusal Psikoloji Kongresi   Bilimsel   Çalışmaları, Türk   Psikologlar   Derneği, Ankara, 1992, 143 – 54.
• Freise CR. Nurse Practice Environments and Outcomes:   İmplications   for Oncology Nursing. Oncology Nursing Forum 2005; 32 (4): 765-72.
• Güdüloğlu   N,   Bahçecik   N. Özel   Bir   Hastanede   Çalışan   Hemşirelerin   Örgüt   Kültürü   Algıları   ve Öğrenen   Organizasyon   Özelliklerinin   Belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi   Hemşirelik   Bilim   ve Sanatı   Dergisi 2011; 4(1):103-14.
• Gündoğdu   S,   Bahçecik   N. Hemşirelerde   Hasta   Güvenliği   Kültürü   Algılamasının   Belirlenmesi.   Anadolu  Hemşirelik  ve  Sağlık  Bilimleri Dergisi 2012; 15(2): 119-28.
• Günüşen   N. Üstün   B. Bir   Üniversite Hastanesinde Çalışan   Hemşirelerin   Tükenmişlik   Düzeyi   ve Etkileyen  
• Üniversitesi   Hemşirelik   Yüksekokulu   Dergisi   2008;;   11(4):48-58.
• Hahn, SE, Murphy LR. A Short Scale for Measuring Safety Climate. Safety Science, 2008; 46 (7):1047-66. Huang DT, Clermont G, Kong L, Weissfeld LA, Sexton JB, Rowan KM, Angus DC . Intensive Care Unit Safety Culture and Outcomes: A US Multicenter Study, Journal Quality Health Care, 2010; 22 (3): 151–61.
• Kaçmaz   N. Tükenmişlik   (Burnout)   Sendromu.   İstanbul  Tıp  Fakültesi  Dergisi  2005;;  68  (1):  29-32.
• Kahraman G, Engin   E,   Dülgerler   Ş,   Öztürk   E. Hemşirelerde   İş   Doyumu.   Dokuz   Eylül   Üniversitesi   Hemşirelik  Yüksekokulu  2011;;  4(1):12-8.
• Kaya S. Hasta   Güvenliği   Kültürü   Nedir   ve   Nasıl   Geliştirilebilir?  
• Akreditasyon ve Hasta  Güvenliği  Dergisi 2009; 1(1): 32-4
• Lake ET. Development of the Practice Environment Scale of the Nursing Work Index. Research in Nursing Health 2002; 25 (3): 176-88.
• Lee KA , McHugh MD, Sloane DM, Cimiotti JP, Flynn L, Neff DF, Aiken LH. Nursing: A Key to Patient Satisfaction. Journal Health Affairs 2009; 28 (4): 669–77.
• Lee H, Song R, Suk CY, Lee GZ, Daly B. A Comprehensive Model for Predicting Burnout in Korean Nurses. Journal of Advanced Nursing 2003; 44(5): 534-45.
• Maslach C, Schaufeli WB, Leiter MP. Job Burnout. Annual Review of Psychology 2001; 52 (1): 397-422. Maslach C, Jackson SE. Maslach Bornout Inventory. Ed. Palo Alto. Conculting Psychologists Press.1986, 99-113.
• Metin   Ö,   Özer   FG. Hemşirelerin   Tükenmişlik   Düzeyinin   Belirlenmesi, Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences 2007; 10 (1): 58-66.
• Mollaoğlu   M,   Fertelli   TK,   Tuncay   FÖ.   Hastanede Çalışan   Hemşirelerin,   Çalışma   Ortamlarına   İlişkin   Algılarının  Değerlendirilmesi.  Fırat  Sağlık  Hizmetleri   Dergisi 2010; 5(15): 17-30.
• Parlar S. Sağlık   Çalışanlarında   Göz   Ardı   Edilen   Bir   Durum:  Sağlıklı  Çalışma  Ortamı.  Koruyucu Hekimlik Bülteni 2008; 7 (6): 547-54.
• Poncet MC, Toullic P, Papazian L, Kentish-Barnes N, Timsit JF, Pochard F, Chevret S, Schlemmer B, Azoulay E. Burnout Syndrome in Critical Care Nursing Staff. American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine 2007; 175 (7): 698-704.
• Rich VL. Creation of a Patient Safety Culture: A Nurse Executive Leadership İmperative. Hughes RD (eds). Patient Safety and Quality: An Evidence-Based Handbook for Nurses, Agency for Health Care Research and Quality, 2008. p.2-20-45.
• Türkmen   E,   Badır   A,   Balcı   S,   Akkuş   Topçu   S. Hemşirelik   İş- İndeksi-Hemşirelik   Çalışma   Ortamını     Değerlendirme   Ölçeği'nin   Türkçe'ye   Uyarlanması:   Güvenilirlik   ve   Geçerlilik   Çalışması.   Hemşirelikte   Araştırma  Geliştirme  Dergisi  2011:13  (3):  5-20.
• Türkmen   E,   Baykal   Ü,   Seren   Ş,   Altuntaş   S. Hasta Güvenliği   Kültürü   Ölçeğinin   Geliştirilmesi. Anadolu Hemşirelik   ve   Sağlık   Bilimleri   Dergisi 2011; 14(4): 38-46.
• Tütüncü   Ö,   Küçükusta   D. Hasta   Güvenliği   Kültürü   ve   Hemşireliğe   Yönelik   Bir   Uygulama.   Hastane   Yönetimi Dergisi 2006; 10 (2): 61-8.
• Üstün   Y.     Yücel   ÇŞ. Hemşirelerin   Uyku   Kalitesinin   İncelenmesi. Maltepe   Üniversitesi   Hemşirelik   Bilim ve  Sanatı  Dergisi  2011;;,  4(1):29-38.