EXAMİNATİON OF BURNOUT AND WORK-RELATED TENSİON LEVELS OF HEALTH WORKERS

Yıl 2019, Cilt: 22 Sayı: 2, 121 - 129, 27.06.2019

Sibel Karaca Sivrikaya , Meltem Erişen

Öz

Objective: This research for identified the
levels of exhaustion and work-related tension levels of health workers and to
examinated the relationship between some demographic features and occupational
variables.

Method: This descriptive study was carried
out between July 1 and August 1, 2017 with 246 health workers at Bursa
Mustafakemalpaşa State Hospital. The data were collected with the personal data
sheet, Maslach Burnout İnventory (MBİ), Work-Related Strain İnventory (WRSI).
Analysis of data was evaluated by ANOVA, LSD Tukey Test, Kruskal Wallis Test,
correlation analysis and T-test.

Results: A significant correlation was
detected between MSI and WRSI (r=.384, P<000).  The work-related tension level of the
research group was found to be moderate, the burnout level of nurses compared
to other health workers had found to be high.There were significant differences
in the sub-dimention of the personal success between genders, in the sub-dimention
of the desensitization between married and bachelors, between professions,
between the working method and the working year of the MSI. There were
significant differences between education status and occupations in WRSI
scores.

Conclusion:
In order
to reduce burnout and work-related tension, intensive working conditions and
problems in the work environment should be improved, and practices such as
inter-unit rotation, job enrichment, motivation and participation in management
should be emphasized.

Anahtar Kelimeler

Burnout; work-related strain; health workers.

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ TÜKENMİŞLİK VE İŞE BAĞLI GERGİNLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Öz

ÖZET

Amaç: Bu araştırma sağlık çalışanlarının tükenmişlik ve işe bağlı gerginlik düzeylerini belirlemek, bunların bazı
demografik özellikleri ile mesleksel değişkenlerinin ilişkisini incelemek amacıyla yapıldı.
Yöntem: Tanımlayıcı tipte olan araştırma, Bursa Mustafakemalpaşa Devlet Hastanesi’nde görev yapan 246
sağlık çalışanı ile 1 Temmuz- 1 Ağustos 2017 tarihleri arasında yapıldı. Veriler kişisel bilgi formu, Maslach
Tükenmişlik Ölçeği (MTÖ), İşe Bağlı Gerginlik Ölçeği (İBGÖ) ile toplandı. Verilerin analizi tek yönlü varyans
analizi (ANOVA), Mann Whitney U testi, Kruskall Wallis testi ve korelasyon analizi ile değerlendirilmiştir.
Bulgular: Çalışmada MTÖ puan ortalamaları ile İBGÖ puan ortalamaları arasında anlamlı bir ilişki tespit
edilmiştir (r=.384, P<000). Araştırma grubunun işe bağlı gerginlik düzeyi orta seviyede bulunmuş olup,
hemşirelerin diğer sağlık çalışanlarına göre tükenmişlik düzeyi yüksek bulunmuştur. MTÖ’ nün kişisel başarı alt
boyutunda cinsiyetler arasında, duyarsızlaşma alt boyutunda evli ve bekarlar arasında, meslekler arasında,
çalışma şekli ve çalışma yılı arasında anlamlı farklılıklar ortaya çıkmıştır. İBGÖ puan ortalamalarında eğitim
durumu ve meslekler arasında da anlamlı farklılıklar bulunmuştur.
Sonuç: Tükenmişlik ve işe bağlı gerginliği azaltmak için, yoğun çalışma şartları ve iş ortamındaki sorunlar
iyileştirilmeli, birimler arası rotasyon, motivasyon ve yönetime katılım gibi uygulamalar üzerinde durulmalıdır.

Anahtar kelimeler: Tükenmişlik; işe bağlı gerginlik; sağlık çalışanları.

ABSTRACT

Examination of Burnout and Work-Related Tension Levels of Health Workers

Objective: This research for identified the levels of exhaustion and work-related tension levels of health workers
and to examinated the relationship between some demographic features and occupational variables.
Method: This descriptive study was carried out between July 1 and August 1, 2017 with 246 health workers at
Bursa Mustafakemalpaşa State Hospital. The data were collected with the personal data sheet, Maslach Burnout
İnventory (MBİ), Work-Related Strain İnventory (WRSI). Analysis of data was evaluated by ANOVA, Mann
Whitney U Test, Kruskal Wallis Test and correlation analysis.

Results: A significant correlation was detected between MSI and WRSI (r=.384, P<000). The work-related
tension level of the research group was found to be moderate, the burnout level of nurses compared to other
health workers had found to be high.There were significant differences in the sub-dimention of the personal
success between genders, in the sub-dimention of the desensitization between married and bachelors, between
professions, between the working method and the working year of the MSI. There were significant differences
between education status and occupations in WRSI scores.

 Conclusion:

In order to reduce burnout and work-related tension, intensive working conditions and problems in the work environment should be improved, and practices such as inter-unit rotation, job enrichment, motivation and participation in management should be emphasized. 

Keywords: Burnout; work-related strain; health workers. 

Anahtar Kelimeler

Tükenmişlik; işe bağlı gerginlik; sağlık çalışanları.

Kaynakça

• Referans1 Altay B, Gönener D, Demirkıran C. Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyleri ve Aile Desteğinin Etkisi. Fırat Tıp Dergisi 2010; 15(1): 10-16.
• Referans2 Arıkan D, Karabulut N. Hemşirelerde İşe Bağlı Gerginlik ve Bunu Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2004; 7(1): 17-24.
• Referans3 Arıkan F. Diyaliz Hemşirelerinin Yoğun Bakım ve Servis Hemşireleri ile Karşılaştırmalı Olarak İşe Bağlı Stres. Tükenmişlik ve Doyum Düzeylerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans tezi 2004; Afyon.
• Referans4 Arı S.G, Bal E.Ç. Tükenmişlik Kavramı: Birey ve Örgütler Açısından Önemi. Yönetim ve Ekonomi (2008); 15(1): 131-148.
• Referans5 Aslan H, S, Alparslan N. Z, Aslan R. O, Kesepara C, Ünal M. İşe Bağlı Gerginlik Ölçeğinin Sağlık Alanında Çalışanlarda Geçerlik ve Güvenirliği. Düşünen Adam Dergisi 1998; 11 (2): 4-8.
• Referans6 Budak G, Sürgevil O. Tükenmişlik ve Tükenmişliği Etkileyen Örgütsel Faktörlerin Analizine İlişkin Akademik Personel Üzerinde Bir Uygulama. D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi 2005; 20(2): 95-108.
• Referans7 Ergin C. Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin Türkiye Sağlık Personeli Normları. Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji (3P) Dergisi 1996: 4 (1): 28- 34.
• Referans8 Güneş İ, Bayraktaroğlu S, Kutanis S.Ö. Çalışanların Örgütsel Bağlılık ve Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişki: Bir Devlet Hastanesi Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 2009; 14(3): 481-97.
• Referans9 Helvacı İ, Turhan M. Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi: Silifke’de Görev Yapan Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi 2013; 1(4): 58-68.
• Referans10 Jac J. L, Roland W. B, Aart H, Frank J. H. The Benefits of Interventions for Work-Related Stress. American Journal of Public Health 2001; 91(2): 270-276.
• Referans11 Kaya M, Üner S, Karanfil E, Uluyol R, Yüksel F, Yüksel M. Birinci Basamak Sağlık Çalışanlarının Tükenmişlik Durumları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007; 6(5): 357-363.
• Referans12 Kılıç T, Ak H. Kamu ve Özel Hastanede Çalışan Sağlık Personellerinin Tükenmişlik Seviyelerinin Karşılaştırılması. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2017; 6(1): 72 -79
• Referans13 Maslach C, Jackson S. E. The Measurement of Experienced Burnout. Journal of Occupational Behavior 1981;(2): 99-113.
• Referans14 Maslach C, Schaufeli W.B, Leither M.P. Job Burnout. Annu Rev Psychol 2001; 52: 397- 422.
• Referans15 Nakao M. Work-Related Stress and Psychosomatic Medicine. Nakao BioPsychoSocial Medicine 2010; 4(4): 1-8.
• Referans16 Oğuzberk M, Aydın A. Ruh Sağlığı Çalışanlarında Tükenmişlik. Klinik Psikiyatri 2008; 11: 167-179.
• Referans17 Piko B. Work-Related Stress Among Nurses: a Challenge for Health Care İnstitutions. The Journal of The Royal Society for the Promotion of Health 1999; 119(3): 156-162.
• Referans18 Sajjadi S, Norena M, Wong H, Dodek P. Moral Distress and Burnout in İnternal Medicine Residents. Canadian Medical Education Journal 2017; 8(1): 36-43.
• Referans19 Sayıl I, Haran S, Ölmez Ş, Özgüven H.D. Ankara Üniversitesi Hastanelerinde Çalışan Doktor ve Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyleri. Kriz Dergisi 1997; 5(2): 71-72.
• Referans20 Sünter T. A, Canbaz S, Dabak Ş, Öz H, Pekşen Y. Pratisyen Hekimlerde Tükenmişlik, İşe Bağlı Gerginlik ve İş Doyumu Düzeyleri. Genel Tıp Dergisi 2006; 16(1) :9-14.
• Referans21 Şenturan L, Karabacak G.B, Alpar E.Ş, Sabuncu N. Hemodiyaliz Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2009; 2(2): 33-45.
• Referans22 Taleghani F, Ashouri E, Saburi M. Empathy, Burnout, Demographic Variables and Their Relationships in Oncology Nurses. Iranian Journal of Nursing and Midwifery Research 2017; 22(1): 41–45.
• Referans23 Taycan O, Kutlu L, Çimen S, Aydın N. Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hemşirelerde Depresyon ve Tükenmişlik Düzeyinin Sosyo-demografik Özelliklerle İlişkisi. Anatolian Journal of Psychiatry 2006; 7: 100-108.
• Referans24 Thomas N. K. Resident Burnout. JAMA 2004; 292(23): 2880-89.
• Referans25 Yavuzyılmaz A, Topbaş M, Çan E, Çan G, Özgün Ş. Trabzon İl Merkezindeki Sağlık Ocakları Çalışanlarında Tükenmişlik Sendromu ile İş Doyumu Düzeyleri ve İlişkili Faktörler. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007; 6 (1): 41-50.
• Referans26 Yürür S, Keser A. İşe Bağlı Gerginlik ile İş Tatmini İlişkisinde Duygusal Tükenmenin Aracı Rolü. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 2010; 65(4): 165-193