HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN MEZUNİYET SONRASINA YÖNELİK MESLEKİ KAYGILARI VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Yıl 2020, Cilt: 23 Sayı: 1, 23 - 34, 19.03.2020

Münire Temel , Ülfiye Çelikkalp Şebnem Bilgiç , Gamze Varol Saraçoğlu

https://doi.org/10.17049/ataunihem.478072

Cited By: 7

Öz

ÖZ

Amaç: Bu araştırma hemşirelik öğrencilerinin mesleki kaygılarını ve mesleki kaygıları etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapıldı.

Yöntem: Araştırma Şubat-Nisan 2017 tarihlerinde bir devlet üniversitesi sağlık yüksekokulunda yürütüldü. Veriler hemşirelik bölümünde okuyan 230 öğrenciden toplandı. Veri toplamada öğrencilerin sosyo-demografik özellikleri, mesleği tercih etme ve sürdürme isteği ve mesleki kaygılara yönelik soruları içeren anket formu kullanıldı.

Bulgular: Öğrencilerin en fazla kaygılı olduğu ilk üç konu mesleğine bağlı bir hastalığa yakalanmak (%77), toplumda mesleğine yönelik saygının yeterli olmaması (%77) ve lisans mezunu olmayan hemşirelerle aynı statüde değerlendirilmekti (%74). Öğrencilerin en az kaygı duyduğu konular ise istediği kurumda iş bulamamak (%6.5), bakım verdiği bireylerle (%3) ve sağlık ekibiyle (%4.3) etkin iletişim kuramamaktı. Kadın öğrencilerde, hemşireliği isteyerek seçmeyen öğrencilerde ve mezuniyet sonrası hemşire olarak çalışmak istemeyen öğrencilerde bazı mesleki kaygılar daha fazlaydı.

Sonuç: Öğrencilerin çalışan güvenliği ve mesleki statü başta olmak üzere mesleklerine yönelik çeşitli kaygıları bulunmaktadır. Bu sonuçlara dayalı olarak öncelikle öğrencilerin klinik eğitimleri kapsamında iş güvenliği önlemlerinin arttırılması gerekmektedir. Öğrencilerin eğitim hayatları süresince hemşireliği sevmeleri ve benimsemelerine de önem verilmelidir. Ayrıca hemşireliğin profesyonel bir meslek olarak kabul görmesi ve saygınlığının artması yönünde hemşirelerin, hemşirelik okullarının ve hemşirelik hizmeti veren kurumların iyi örnekler sunmalarına, birlik olarak hareket etmelerine ihtiyaç bulunmaktadır. Bu çalışmadan elde edilen sonuçların hemşirelik okullarının eğitim planlamalarına yol göstereceği ve öğrencilerin çalışma hayatına daha iyi hazırlanmalarına yardımcı olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

hemşirelik, hemşirelik öğrencileri, mesleki kaygı

Occupational Anxiety of Nursing Students After Graduation and Impacting Factors

Öz

ABSTRACT

Aim: This research was carried out in order to determine the occupational anxiety of nursing students and the factors affecting these anxieties.

Method: This research was conducted at a school of health of a state university between February and April 2017. The data was collected from 230 students attending the nursing program. A questionnaire including questions about the students’ sociodemographic attributes, the reasons for choosing this particular profession and eagerness for its maintenance, and also questions regarding occupational anxiety were used for data collection.

Results: The first three issues the students were most anxious about were to contract a profession-related illness (77%), profession oriented lack of respect in the community (77%), and being put in the same equation with nurses who do not have a bachelor’s degree. The least concern the students were anxious about were not being able to find a position in a desired workplace (6.5%), not being able to establish a communication with the patients they deal with (3%) or with the healthcare professionals (4.3%). Some occupational anxiety areas were higher among female students, students who did not choose nursing intentionally, and students who did not want to work as a nurse after graduation.

Conclusions: Students have various anxieties about their occupation, two of which were in particular employee safety, and occupational status. Based on these results, it is necessary that precautions on occupational safety be increased within the scope of clinical practise trainings of students. It is also necessary to place importance on the love and interiorisation of nursing during nursing education. In addition, nurses, nursing schools and institutions giving nursing services should provide good examples, and act as unity in order to increase nursing care as a professional occupation and to increase its respectability. It is thought that the results obtained from this study will guide nursing schools' educational planning and help students prepare for working life better. 

Anahtar Kelimeler

nursing, nursing students, occupational anxiety

Kaynakça

• • Al-Kandari F, Vidal VL. Correlation of the health-promoting lifestyle, enrollment level, and academic performance of College of Nursing students in Kuwait. Nursing and Health Sciences 2007;9(2):112–9.• Aras D, Uskun E. Hemşirelerin Çalışma Ortamı Riskleri ve Yaşam Kalitesi ile İlişkisi. Tıp Araştırmaları Dergisi 2015;13(2):62-9.• Arslan Yürümezoğlu H. Hemşirelik Lisans Programları Taban Puanları ve Mezunların Kamu Personeli Seçme Sınavı Puan Ortalamaları Sıralamalarının İncelenmesi. DEUHFED 2018;11(1):35-40.• Aşcı Ö, Hazar G, Yılmaz M. Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin İletişim Becerileri ve İlişkili Değişkenler. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2015;6(3):160-5. • Atasoy I, Sütütemiz N. Bir Grup Hemşirelik Son Sınıf Öğrencisinin Hemşirelik Eğitimi ile İlgili Görüşleri F.N. Hem. Derg 2014; 22(2):94-104.• Bahar A, Şahin S, Akkaya Z, Alkayiş M. Acil Serviste Çalışan Hemşirelerin Şiddete Maruz Kalma Durumu ve İş Doyumuna Etkili Olan Faktörlerin İncelenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2015;6(2):57–64.• Baltacı F, Üngüren E, Avsallı H, Demirel ON. Turizm Eğitimi Alan Öğrencilerin Eğitim Memnuniyetlerinin ve Geleceğe Yönelik Bakış Açıların Belirlemesine Yönelik Bir Araştırma. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi 2012;4(1):17-25. • Cerit K, Türkmen Keskin S, Erdem R. Hemşirelerin İşyerinde Şiddete Maruz Kalma Durumlarının Ve İlişkili Faktörlerin İncelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2018; 31:231-42.• Christensen M, Aubeeluck A, Fergusson D, Craft J, Knight J, Wirihana L et al. Do student nurses experience Imposter Phenomenon? An international comparison of Final Year Undergraduate Nursing Students readiness for registration. JAN 2016; 72(11):2784-93.• Cihan FG, Kutlu R, Karademirci MM. İntörn Doktorların Stresle Başa Çıkma Durumları ile Gelecek Kaygı Düzeyleri. JAREM 2017; 7:122-7.• Çelebioğlu A, Balcı Akpınar R, Küçükoğlu S, Engin R. Violence experienced by Turkish nursing students in clinical settings: Their emotions and behaviors Nurse Education Today 2010; 30:687-91.• Çubukçu Z, Dönmez A. The Examination Of The Professional Anxiety Levels Of Teacher Candidates. Eğitimde Kuram ve Uygulama 2011;7(1):3-25.• Dereli F, Kabataş S. Muğla Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Son Sınıf Öğrencilerinin İş Bulma Endişeleri ve Umutsuzluk Düzeylerinin Belirlenmesi. Yeni Tıp Dergisi 2009;26: 31-6.• Donmuş V, Akpınar B, Eroğlu M. Öğretmen Adaylarının Akademik Özyeterlikleri Ve Mesleki Kaygıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2017;14(37):1-13. • Dyess SM, Sherman RO. The First Year of Practice: New Graduate Nurses’ Transition and Learning Needs. The Journal of Continuing Education in Nursing 2009;40(9):403-10.• Ergin A, Uzun US, Topaloğlu S. Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi 5. ve 6. Sınıf Öğrencilerinin Sürekli Kaygı ve Mesleki Kaygı Düzeyleri ve Bunları Etkileyen Etkenler.Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Dergisi 2016;3(3):16-21.• Eşer İ, Orkun N, Çetin P. Hemşirelik İmajı ve 1950’li Yıllarda Bir Seri İlan. DEUHF ED 2017; 10(4): 275-8. • Farahani MA, Ghaffari F, Oskouie F, Tafreshi MZ. Attrition among Iranian nursing students: A qualitative study. Nurse Education in Practice 2017; 22:98-104.• Flinkman M, Salanterä S. Early career experiences and perceptions – a qualitative exploration of the turnover of young registered nurses and intention to leave the nursing profession in Finland. Journal of Nursing Managment 2015; 23(8)1050-57.• Gönç D. Türkiye’de Hemşirelik Mesleğinin Profesyonelleşmesi Sürecinde Gelişmeler ve Zorluklar: Sosyolojik Bir Değerlendirme ‘İş, Güç" Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi 2015;17(1):113-46.• Halcomb EJ, Salamonson Y, Raymond D, Knox N. Graduating nursing students' perceived preparedness for working in critical care areas. Journal of Advanced Nursing 2012; 68 (10):2229–36.• Kim EY, Yeo JH, Park H, Sin KM, Jones CB. Psychometric evaluation of the Environmental Reality Shock-Related Issues and Concerns instrument for newly graduated nurses. Nurse Education Today 2018; 61:106-11.• Köksal Yasin Y, Öztürk S, Dereboy ÇG, Okyay P. Tıp Fakültesi̇ Son Sınıf Öğrenci̇leri̇ni̇n Mesleki̇ Kaygılari Üzeri̇ne Kali̇tati̇f Bi̇r Araştırma. Aydın Tıp Eğitimi Dünyası 2018; 52: 35-49.• Kurtuldu MK, Ayaydın A. Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Öğrencilerinin Mesleki Kaygı Düzeylerinin İncelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2010; 28:111-8.• Mankan T, Bahçecioğlu Turan G, Polat H. Hemşirelik ve Ebelik Öğrencilerinde Malpraktis. HSP 2017;4(2):98-104.• Karadaş A, Duran S, Kaynak S. Hemşirelik Öğrencilerinin Kariyer Planlamaya Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi. SDÜ Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2017;8(1):1-8.• Karagözoğlu Ş, Özden D, Türk G, Tok Yıldız F. Klasik ve Entegre Müfredat Programı Hemşirelik Öğrencilerinin İlk Klinik Uygulamada Yaşadıkları Kaygı, Klinik Stres Düzeyi ve Etkileyen Bazı Faktörler. DEUHYO ED 2014;7 (4): 266-74.• Koç S. Bardak A. Yılmaz K . Hemşirelik Son Sınıf Öğrencilerinin İş Yerinden Beklentilerinin Belirlenmesi. Hemşirelikte Eğitim Ve Araştırma Dergisi 2014;11 (3): 43-50.• Levett-Jones T, Pitt V, Courtney-Pratt H, Harbrow G, Rossiter R. What are the primary concerns of nursing students as they prepare for and contemplate their first clinical placement experience?Nurse Education in Practice 2015;15(4):304-9• Mayda SA, Yılmaz M, Bolu F, Deler HM, Demir H, Doğru FM ve ark. Bir Tıp Fakültesi 4, 5 ve 6. Sınıf Öğrencilerinde Gelecek İle İlgili Kaygı Durumunun Değerlendirilmesi. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2014;4(3): 7-13. • Nazik E, Arslan S. Hemşirelik mesleğinin geleceği. Öğrencilerim beklentileri. Bozok Tıp Dergisi 2014; 4(1):33-40.• Pulido-Martos M, Augusto-Landa JM, Lopez-Zafra E. Sources of stress in nursing students: a systematic review of quantitative studies. International Nursing Review 2012;59: 15-25.• Okumuş H. Hemşirelik Lisans Eğitimde Güncel Durum Ve Uluslararası İyi Örnekler. YÖK Hemşirelik Lisans Eğitim Çalıştayı Sonuç Raporu 2017:8-13. • Özkan B. Öğrencilerin Eğitim Süreçlerinde Yaşadıkları Sorunlar. YÖK Hemşirelik Lisans Eğitim Çalıştayı Sonuç Raporu 2017:14-8. • Özdelikara A, Mumcu Boğa N, Alkan Ağaçdiken S. Hemşirelik Öğrencilerinde Mesleki Örgütlenme Tutumunun Belirlenmesi. Uluslararası Sağlık Yönetimi Ve Stratejileri Araştırma Dergisi 2016;2(3):58-70.• Özdemir M, Büyükgöze H. Gerçeklik Şoku Beklentisi Ölçeği’nin Uyarlaması ve Aday Öğretmenler Üzerine Bir Uygulama. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi 2016;17(2):243-57.• Özcan F, Yavuz E. Türkiye’de Sağlık Çalışanları Şiddet Tehdidi Altında. The Journal of Turkish Family Physician 2017; 8(3):66-74.• Özden D, Özveren H, Gülnar E. Hemşirelik Öğrencilerinin Klinik Karar Verme Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler. DEUHFED 2018;11(1):41-7. • Öztürk H, Kurt Ş, Mersinlioğlu Serin G, Bayrak B, Balık T, Demirbağ BC. Hastanelerde İşe Yeni Başlayan Hemşirelerin Sorunları. ACU Sağlık Bilimleri Dergisi 2016; 4:189-201.• Tunç T, Özen Kutanis R. Doktor Ve Hemşirelerde Kaygı Nedenleri: Bir Üniversite Hastanesi Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi 2015;6(13):62-71. • Taslak S, Işıkay Ç. Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Eğitim Algıları ile Kaygı ve Umutsuzluk Düzeylerine Yönelik Bir Araştırma: Sağlık Yüksekokulu Örneği. SDÜ Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2015;6(3):108-15.• Thrysoe L, Hounsgaard L, Bonderup Dohn N, Wagner L. Expectations of Becoming a Nurse and Experiences on Being a Nurse. Nordic Journal Of Nursing Research 2011; 31(3):numöara• Tuckett A, Winters P, Bogossian F, Wood M. ‘Why nurses are leaving the profession … lack of support from managers’: What nurses from an e‐cohort study said. International Jornal of Nursing Practice 2015; 21(4):359-66.• Tüfekci FG, Yıldız A. Öğrencilerin Hemşireliği Tercih Etme Gerekçeleri Ve Gelecekleri İle İlgili Görüşleri. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2009;12(1): 31-7.• Vural Doğru B, Akyol A. Hemşirelik Öğrencilerinde Kesici ve Delici Alet Yaralanmalarının Değerlendirilmesi. ACU Sağlık Bilimleri Dergisi 2018; 9(1):59-66.• Yaprak E, Seren S. Hemşirelerin İşten Ayrılma Niyetleri ve Örgüt İkliminin Hemşire İstihdamına Etkisi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2010; 7 (1): 28-33.• Yeşiltaş A, Gül İ. Hemşirelerin Çalışmak İçin Tercih Ettikleri Birimler Ve Tercih Nedenleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2016;4(2):74-87.• Zamanzadeh V, Jasemi M, Valizadeh L, Keogh B, Taleghani F. .Lack of Preparation: Iranian Nurses' Experiences During Transition From College to Clinical Practice. Journal of Professional Nursing 2015; 31(4):365-73.