Öz
Foreign direct investments (FDI), play an important role in the development of country economics. It is believed that country risk and macro economic variables have significant effect on flow of these investments. The purpose of this study is to investigate whether there is a relationship among foreign direct investment and country rating, some of the macroeconomic variables in Turkey. For this purpose for the period of 1992:Q1-2010:Q4, the relationships among FDI and country risk, openness, foreign trade deficit, gross domestic product (GDP), political risk and reel exchange rate are econometrically analyzed by employing Johansen cointegration analysis and error correction model. According to the results, FDI is negatively effected politic risk and foreign trade deficit and positively by country rating GDP variables. There is no meaningful ralationship betwen FDI and foreign trade deficit, reel exchange rate. Econometrics findings shows that there is unidirectional causality only among political risk, country rating and FDI.
Anahtar Kelimeler
Foreign direct investment country risk error correction causality analysis.
Kaynakça
- Asıedu E. (2002), “ On the Determinants of Foreign Direct Investment to Developing Countries: Is Africa Different?”, World Development Vol:30, No:1, ss.107-119.
- Batmaz N. Ve Tunca H. (2007), “ Türkiye’de Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının Bölgesel Belirleyicileri Üzerine Bir Eş Bütünleşme Analizi (1992-2003)”, Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 1, ss.199-224.
- Çak M. ve Karakaş M. (2009), “Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarını Belirleyen Unsurlar Ve Etkileri”Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt:XXVI, Sayı:1
- Debab N. Ve Mansoor All A. (2011), “ Determinants and Impact of FDI on Bahrain’s Economy” Research Journal of International Studies- Issue 21.
- Erkan M. Ve Demircioğlu M.Y. (2011), “Türkiye’ye Verilen Derecelendirme Notlarının Doğrudan Yabancı Yatırım Girişine Etkisinin Yıllar İtibariyle İncelenmesi” İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi dergisi Cilt:2 Sayı:1.
- Griffiths, William E., Hill, R.C. Ve Lim, Gauy C. (2010), Using Eviews For Principle Of Econometrics, 3rd Ed., Jonh Willey.
- Kar M. ve Tatlısöz F.(2008), “Türkiye’de Doğrudan Yabancı Sermaye Hareketlerini Belirleyen Faktörlerin Ekonometrik Analizi” KMU İİBF Dergisi Yıl:10 Sayı:14.
- Karagöz K. (2007), “Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırım Girişlerini Belirleyen Faktörler:1970-2005” Journal of Yaşar University, 2(8), 927-948.
- Kutlar, A. (2009), Uygulamalı Ekonometri, 3. Basım, Nobel Yayınları, Ankara.
- Mukatel A. L. (2006), “Ülke Derecelendirme Notlarının Borsa Endekslerine Etkisi: IMKB 100 Endeksi Üzerine Bir model Denemesi” Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü Sermaye Piyasası ve Borsa Anabilimdalı.
- Onyeiwu S. Ve Shrestha H. (2004), “Determinants of Foreign Direct Investment in Africa”, Journal of Developing Societies, Vol:20(1-2), ss.89-106.
- Özcan B. Ve Arı A. (2010), “ Doğrudan Yabancı Yatırımların Belirleyicileri Üzerine Bir Analiz OECD Örneği” İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi Sayı: 12 2010 65-88.
- Root R.F. ve Ahmed A.A. (1979), “Empirical Determinants of Manufacturing Direct Foreign Investment in Developing Countries”, Economic Development and Cultural Change, Vol:27, No:4.
- Sevüktekin M. ve Nargeleçekenler M. (2010), Ekonometrik Zaman Serileri Analizi, 3 Basım, Nobel yayınları, Ankara.
- Tsai P.L. (1994), “Determinants of Foreign Direct Investment and Its Impact on Economic Growth”, Journal of Economic Development, Volume:19, Number:1.
- Tuman J. P. Ve Emmert C.F. (1999), “Explaining Japanese Foreign Direct Investment in Latin America”, 1979-1992” Social Scıence Quarterly, Volume 80, Number 3.
- Yapraklı S. (2006), “Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımların Ekonomik Belirleyicileri Üzerine Ekonometrik Bir Analiz” D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi Cilt:21 Sayı:2, Yıl:2006, ss:23-48.
Öz
Doğrudan yabancı yatırımlar (DYY), ülke ekonomilerinin
gelişiminde önemli rol oynamaktadır. Ülke riski (UD) ve makroekonomik
değişkenlerin bu yatırımların akışı üzerinde önemli etkisinin olduğu
bilinmektedir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de doğrudan yabancı yatırımlar ile
ülke riski ve makroekonomik değişkenler arasında bir ilişkinin olup olmadığını
tespit etmektir. Bu amaçla 1992:1-2010:4 dönemi için doğrudan yabancı yatırım
ile ülke riski, dışa açıklık oranı, dış ticaret açığı, gayri safi yurt içi hâsıla, politik
risk ve reel döviz kuru arasındaki ilişkiler, Johansen eş-bütünleşme analizi ve
hata düzeltme modeli kullanılarak ekonometrik açıdan test edilmiştir. Analiz
sonuçlarına göre, DYY GSYİH ve ülke riskinden pozitif, politik risk ve dış
ticaret açığı değişkenlerinden negatif olarak etkilenmektedir. Dışa açılık oranı
ve reel döviz kuru değişkenleri ile anlamlı bir ilişkiye rastlanmamıştır.
Ekonometrik bulgular DYY ile sadece politik risk ve ülke derecesi arasında tek
yönlü bir nedensellik ilişkisi olduğunu göstermektedir.
Anahtar Kelimeler
Doğrudan yabancı yatırım ülke riski hata düzeltme nedensellik analizi
Kaynakça
- Asıedu E. (2002), “ On the Determinants of Foreign Direct Investment to Developing Countries: Is Africa Different?”, World Development Vol:30, No:1, ss.107-119.
- Batmaz N. Ve Tunca H. (2007), “ Türkiye’de Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının Bölgesel Belirleyicileri Üzerine Bir Eş Bütünleşme Analizi (1992-2003)”, Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 1, ss.199-224.
- Çak M. ve Karakaş M. (2009), “Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarını Belirleyen Unsurlar Ve Etkileri”Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt:XXVI, Sayı:1
- Debab N. Ve Mansoor All A. (2011), “ Determinants and Impact of FDI on Bahrain’s Economy” Research Journal of International Studies- Issue 21.
- Erkan M. Ve Demircioğlu M.Y. (2011), “Türkiye’ye Verilen Derecelendirme Notlarının Doğrudan Yabancı Yatırım Girişine Etkisinin Yıllar İtibariyle İncelenmesi” İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi dergisi Cilt:2 Sayı:1.
- Griffiths, William E., Hill, R.C. Ve Lim, Gauy C. (2010), Using Eviews For Principle Of Econometrics, 3rd Ed., Jonh Willey.
- Kar M. ve Tatlısöz F.(2008), “Türkiye’de Doğrudan Yabancı Sermaye Hareketlerini Belirleyen Faktörlerin Ekonometrik Analizi” KMU İİBF Dergisi Yıl:10 Sayı:14.
- Karagöz K. (2007), “Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırım Girişlerini Belirleyen Faktörler:1970-2005” Journal of Yaşar University, 2(8), 927-948.
- Kutlar, A. (2009), Uygulamalı Ekonometri, 3. Basım, Nobel Yayınları, Ankara.
- Mukatel A. L. (2006), “Ülke Derecelendirme Notlarının Borsa Endekslerine Etkisi: IMKB 100 Endeksi Üzerine Bir model Denemesi” Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü Sermaye Piyasası ve Borsa Anabilimdalı.
- Onyeiwu S. Ve Shrestha H. (2004), “Determinants of Foreign Direct Investment in Africa”, Journal of Developing Societies, Vol:20(1-2), ss.89-106.
- Özcan B. Ve Arı A. (2010), “ Doğrudan Yabancı Yatırımların Belirleyicileri Üzerine Bir Analiz OECD Örneği” İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi Sayı: 12 2010 65-88.
- Root R.F. ve Ahmed A.A. (1979), “Empirical Determinants of Manufacturing Direct Foreign Investment in Developing Countries”, Economic Development and Cultural Change, Vol:27, No:4.
- Sevüktekin M. ve Nargeleçekenler M. (2010), Ekonometrik Zaman Serileri Analizi, 3 Basım, Nobel yayınları, Ankara.
- Tsai P.L. (1994), “Determinants of Foreign Direct Investment and Its Impact on Economic Growth”, Journal of Economic Development, Volume:19, Number:1.
- Tuman J. P. Ve Emmert C.F. (1999), “Explaining Japanese Foreign Direct Investment in Latin America”, 1979-1992” Social Scıence Quarterly, Volume 80, Number 3.
- Yapraklı S. (2006), “Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımların Ekonomik Belirleyicileri Üzerine Ekonometrik Bir Analiz” D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi Cilt:21 Sayı:2, Yıl:2006, ss:23-48.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 14 Nisan 2013 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2013 Cilt: 27 Sayı: 2 |
