VERGİ BİLİNCİ VE VERGİ AHLAKI OLUŞUMUNDA MUHASEBE MESLEK MENSUPLARININ ROLÜ: ADANA ÖRNEĞİ

Yıl 2013, Cilt: 27 Sayı: 4, 241 - 271, 15.08.2013

İbrahim Organ , Baki Yegen

Öz

Muhasebe meslek mensupları mükelleflerin vergisel davranışları üzerinde etkili olabilmektedirler. Bu düşünceden hareketle muhasebe meslek mensuplarının mükellef davranışları üzerindeki etkileri, Adana ilinde yapılan alan araştırması neticesinde elde edilen bulgular ışığında incelenmiştir. Son kısımda meslek mensuplarının vergi bilinç ve vergi ahlaklarını dolayısıyla da mükelleflerin vergi bilinç ve vergi ahlaklarını artırmaya yönelik çözüm önerileri sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Vergi bilinci, vergi ahlakı, mükellef davranışları, muhasebe meslek mensuplarının etkileri.

Kaynakça

• Akdoğan A. (2007), Kamu Maliyesi, Gazi Kitabevi, Ankara.
• Alm J. and Torgler B. (2006), “Culture Differences and Tax Morale in The United States and in Europe”, Journal of Economic Psychology, Dec., Vol 27, pp. 224-246.
• Altan M. (2004), “Muhasebecilik Mesleğinin Toplumda Algılanma Biçimi Üzerine Bir Araştırma”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 11, s. 29-54.
• Bayraklı H. H., Saruç N. T., ve Sağbaş İ. (2004), “Vergi Kaçırmayı Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi ve Vergi Kaçaklarının Önlenmesi”, 19. Maliye Sempozyumu, 10-14 Mayıs Belek/ANTALYA, Türkiye’de Vergi Kayıp ve Kaçakları, Önlenmesi Yolları, s. 203-253.
• Bilici N. (2012), Vergi Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Bülbül H. (2007), “Bilgi Yönetim Modellerinin Üretim ve Firma Performansına Etkisi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 18, s. 161-180.
• Canyaş O. (2006), Yeminli Mali Müşavirlerin Vergisel Sorumluluğu, Maliye ve Hukuk Yayınları, Ankara.
• Çakır H. M., Sarıtaş H. ve Aygören H. (2003), Muhasebeci ve Mükellef Perspektifinden Muhasebe Mesleği Denizli’de Bir Alan Araştırması, Denizli Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Yayınları, Yayın No: Çataloluk C. (2008), “Vergi Karşısında Mükelleflerin Tutum ve Davranışları”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 20, s. 2132
• Çiçek H. (2006), Psikolojik ve Sosyal Yönden Yükümlülerin Vergiye Karşı Tutum ve Tepkileri (İstanbul İli Anket Çalışması), İstanbul Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Odası Yayınları, Yayın No: 65.
• Daştan A. (2011), “Muhasebe Meslek Mensuplarının Vergi Kayıp ve Kaçaklarının Önlenmesindeki Rolü: Doğu Karadeniz Bölgesine Yönelik Bir Araştırma”, Atatürk Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt 25, Sayı 2, s. 181-206.
• Demir İ. C. (2008), Vergi Ahlakı ve Belirleyenleri Ege Bölgesi Örneği (Basılmamış Doktora Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Field A. (2009), Discovering Statistics Using SPSS, SAGE Publications Ltd., London.
• Gökgöz A. ve Zeytin M. (2012), “Muhasebe Meslek Mensuplarının Mesleki Faaliyetlerinde Karşılaştıkları Sorunlar ve Beklentileri: Bilecik ve Yalova İlleri Uygulaması”, Süleyman Demirel Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt 17, Sayı 1, s. 477-493.
• Güçlü A. D. (2007), Türkiye’de Muhasebe Mesleğinin Sorunları ve Çözüm Yolları (Basılmamış Yüksek Lisans Projesi), Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Güner Ü. (2008), Türkiye’de Vergi Bilincinin ve Vergi Ahlakının Oluşmasında Gelir İdaresinin Rolü (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Karagöz Y. ve Kösterelioğlu İ. (2008), “İletişim Becerileri Değerlendirme Ölçeğinin Faktör Analizi Metodu İle Geliştirilmesi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 21, s. 81-98.
• Kızmaz Z. (2005), “Din ve Suçluluk: Suç Teorileri Açısından Kuramsal Bir Yaklaşım”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 15, Sayı 1, s. 189-215.
• Klepper S. and Nagin D. (1989), “The Role of Tax Practitioners in Tax Compliance”, Policy Sciences, Vol 22, pp. 167-194.
• Muter N. B., Sakınç S. ve Çelebi A. K. (1993), Mükelleflerin Vergi Karşısında Tutum ve Davranışları Araştırması, Manisa.
• Nunnaly J. C. (1978), Psychometric Theory, McGraw Hill, New York.
• Organ İ. (2010), “Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirlerin Ücret Tahsiline Yönelik Bir Çözüm Arayışı”, E-Yaklaşım Dergisi, Sayı 209.
• Özyürek (2012), “Muhasebe Meslek Mensuplarında Etik: Ankara’da Muhasebeciler Üzerine Araştırma”, Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, Cilt 4, Sayı 1, s. 125-137.
• Pallant J. (2001), SPSS Survival Manuel, Open University Press, Philadelphia. Sakarya Ş. ve Kara S. (2010), “Türkiye’de Muhasebe Meslek Etiğine Yönelik Düzenlemeler ve Meslek Mensupları Tarafından Algılanması Üzerine Bir Alan Araştırması”, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Cilt 12, Sayı 18, s. 57-72.
• Schmölders G. (1976), Genel Vergi Teorisi, (Çev.: Salih Turhan), İstanbul Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 2149, İstanbul.
• Şahpaz K. İ. ve Saruç N. T. (2012), “Vergi Ahlakını Etkileyen Faktörler: Sakarya Üniversitesi Örneği”, Sakarya İktisat Dergisi, Cilt 1, Sayı 4, s. 75-10
• Şenyüz D. (1992), “Maliye Mükellef İlişkilerinde Karşılaşılan Sorunlar”, Sayıştay Dergisi, Sayı 7, Ankara, s. 17-24.
• Tavşancıl E. (2010), Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Tunçer M. (2005), “Vergi Yardımcılarının Vergi Uyumuna Etkisi”, Gazi Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt 7, Sayı 1, s. 217-228.
• TÜRMOB, b Meslek b Mensubu b Dağılım b Tablosu, b http://www.turmob.org.tr/T urmobWeb/Istatistikler.aspx , 02013.
• Yıldız G. (2010), “Muhasebe Mesleğinde Meslek Etiği ve Kayseri İl Merkezinde Bir Uygulama”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı 36, s. 155-178.