YÖNETİCİLERİN HİZMETKÂR LİDERLİK DAVRANIŞLARININ ÇALIŞANLAR TARAFINDAN ALGILANMA DÜZEYLERİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2018, Cilt: 32 Sayı: 4, 959 - 978, 05.10.2018

Mutlu Tokmak

Öz

Öz: Lider, kurumun ve çalışanların
başarısı için lokomotif görevi gören yöneticidir. Çalışanlarının gelişimi için
onları yönlendiren, başarısı ve geleceği için onlara gerektiğinde hizmetkâr
liderlik yapabilen yöneticilerin kurumunu hedefe ulaştırmada daha başarılı
olacağı aşikârdır. Bu çalışmada, yöneticilerin hizmetkâr liderlik
davranışlarının çalışanlar tarafından ne düzeyde algılandığı ve bu durumun
çalışanların demografik özellikleri ile ne derece ilişkili olduğu
araştırılmaktadır. Bu amaçla,  Hizmetkâr
Liderlik Ölçeği özel bir firmaya ait eğitim kurumu çalışanlarına uygulanmış ve
sonuçları istatistiksel olarak analiz edilmiştir. Sonuç olarak, hizmetkâr
liderlik boyutlarının algılanmasının çalışanların gelirleri ile ilişkili
olduğu, yaş dağılımı, medeni durum ve kurumdaki görevleri gibi demografik
özelliklere göre de farklılık gösterdiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yönetim, Liderlik, Hizmetkâr Liderlik

Kaynakça

• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2007). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Sakarya Yayıncılık, Sakarya.
• Aslan, Ş.ve Özata, M. (2009). “Lider-Üye Etkileşiminin (LMX) Yöneticiye Duyulan Güven Düzeyine Etkisi”, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (17), 94-116.
• Aslan, Ş. ve Özata, M. (2011). “Sağlık Çalışanlarında Hizmetkâr liderlik: Dennis-Winston ve Dennis-Bocernea Hizmetkâr Liderlik Ölçeklerinin Geçerlik ve Güvenirlik Araştırması”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 18(1), 139-154.
• Avolio, B. J. ve Locke, E. E. (2002). “Contrasting Different Philosophies of Leader Motivation: Altruism Versus Egoism”, The Leadership Quarterly, 13(2), 169-191.
• Barbuto Jr, J. E. ve Wheeler, D. W. (2006). “Scale Development and Construct Clarification of Servant Leadership”, Group ve Organization Management, 31(3), 300-326.
• Blanchard, K., Blanchard, S. ve Zigarmi, D. (1995), “Servant Leadership”, Executive Excellence, 12(10), 12-14.
• Caldwell, C., Bischoff, S. J. ve Karri, R. (2002). “The Four Umpires: A Paradigm for Ethical Leadership”, Journal of Business Ethics, 36(1-2), 153-163.
• Covey, S. R. (2006). “Servant-Leadership and Community Leadership in The 21st Century”, The International Journal of Servant-Leadership, 2(1), 103-109.
• Dal, L. ve Çorbacıoğlu, S. (2014). “Hizmetkâr Liderlik Davranışları ve Lider-Üye Etkileşimi İlişkisi: Bir Devlet Üniversitesi Üzerine Araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 19 (4), 287-310.
• De Haven, D. B. (2007). The Influence of Servant Leadership on Knowledge Management: An Investigation Of Certified Knowledge Manager Perceptions, (Doctoral dissertation, Capella University).
• Demirci, M. K. (2014). “Sivil Toplum Kuruluşlarında Hizmetkâr Liderlik Davranışı Düzeyinin Belirlenmesine Yönelik Bir Çalışma: Turizm Sektörü Örneği”, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 6(1), 177-184.
• Dennis, R. S. ve Bocarnea, M. (2005). “Development of The Servant Leadership Assessment Instrument”, Leadership ve Organization Development Journal, 26(8), 600-615.
• Dennis, R. ve Winston, B. E. (2003). “A Factor Analysis of Page and Wong’s Servant Leadership Instrument”, Leadership ve Organization Development Journal, 24(8), 455-459.
• Doğan, Ü. (2015). Özel Eğitim Kurumlarında Çalışan Öğretmenlerin Örgütsel Adanmışlık Düzeyleri ile Müdürlerinin Hizmetkâr Liderlik Davranışlarını Algılama Düzeyleri Arasındaki İlişki, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Samsun.
• Farling, M. L., Stone, A. G. ve Winston, B. E. (1999). “Servant Leadership: Setting The Stage for Empirical Research”, Journal of Leadership Studies, 6(1-2), 49-72.
• Fındıkçı, İ. (2009). Bir Gönül Yolculuğu: Hizmetkâr Liderlik. Alfa Yayınları, İstanbul.
• Greenleaf, R. K. (1970). The Servant as Leader, Business Leadership. Jossy Bass, 117-136.
• Greenleaf, R. K. (1977). Servant Leadership: A Journey İnto The Nature Of Legitimate Power and Greatness. Paulist Press.
• Hill Jr, V. A. (2008). Employee Satisfaction and Organizational Commitment: A Mixed Methods Investigation of The Effects of Servant Leadership (Doctoral dissertation, Capella University).
• Joseph, E. E. ve Winston, B. E. (2005). “A Correlation of Servant Leadership, Leader Trust, and Organizational Trust”, Leadership ve Organization Development Journal, 26(1), 6-22.
• Karaduman, Ş. (2017), Çalışanların Psikolojik Sermayeleri İle Amirlerinin Hizmetkâr Liderlik Davranışları Arasındaki İlişki: Bir Uygulama, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bursa.
• Laub, J. A. (1999). Assessing The Servant Organization. Development of The Servant Organizational Leadership (SOLA) Instrument, (Doctoral Dissertation, Florida Atlantic University).
• Melrose, K. (1998). “Putting Servant-Leadership Into Practice”, Insights on Leadership: Service, Stewardship, Spirit, and Servant-leadership, 279-296.
• Moss, J. A. ve Barbuto Jr, J. E. (2010). “Testing the Relationship Between Interpersonal Political Skills, Altruism, Leadership Success and Effectiveness: A Multilevel Model”, Journal of Behavioral and Applied Management, 11(2), 155-174.
• Page, D. ve Wong, T.P.. (2000). A Conceptual Framework for Measuring Servant- Leadership. In Adjibolosoo, s. (Ed.), The Human Factor in Shaping the Course of History and Development, University Pres of America, Lanham, MD.
• Patterson, K. A. (2003). Servant Leadership: A Theoretical Model (Doctoral dissertation, Regent University).
• Rohm, F. W. ve Osula, B. (2013). “Scouting And Servant Leadership in Cross-Cultural Perspective: An Exploratory Study”. Journal of Virtues ve Leadership, 3(1), 26-42.
• Russell, R. F. (2000). Exploring the Values and Attributes of Servant Leaders (Doctoral dissertation, Regent University).
• Russell, R. F. (2001). “The Role of Values in Servant Leadership”, Leadership ve Organization Development Journal, 22(2), 76-84.
• Russell, R. F. ve Gregory Stone, A. (2002). “A Review of Servant Leadership Attributes: Developing a Practical Model”, Leadership ve Organization Development Journal, 23(3), 145-157.
• Schneider, S. K. ve George, W. M. (2011). “Servant Leadership Versus Transformational Leadership in Voluntary Service Organizations”, Leadership ve Organization Development Journal, 32(1), 60-77.
• Sendjaya, S. (2003). “Development and Validation of Servant Leadership Behavior Scale Servant Leadership Research Roundtable”, https://www.regent.edu/acad/global/publications/sl_proceedings/2003/sendjaya_development_validation.pdf (Erişim Tarihi:31.03.2018).
• Spears, L. C. (1995), Reflections on Leadership: How Robert K. Greenleaf's Theory of Servant-Leadership Influenced Today's Top Management Thinkers, New York.
• Spears, L. C. (1998), “Tracing The Growing Impact of Servant Leadership”. Insights on Leadership: Service, Stewardship, Spirit, and Servant-Leadership, 1-12.
• Turhan, M. (2007), Genel ve Mesleki Lise Yöneticilerinin Etik Liderlik Davranışlarının Okullardaki Sosyal Adalet Üzerindeki Etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
• Ülgen, H. ve Mirze, S. K. (2010). İşletmelerde Stratejik Yönetim, Beta Yayıncılık, 5. Baskı, İstanbul.
• Vinod, S. ve Sudhakar, B. (2011). “Servant Leadership: A Unique Art of Leadership”. Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business, 2(11), 456-467.
• Wis, R. M. (2002). “The Conductor as Servant-Leader”, Music Educators Journal, 89(2), 17-23.
• Yalçın, M. ve Karadağ, E. (2013). “Hizmetkâr Liderlik ve Okul Kültürü: Bir Yapısal Eşitlik Modellemesi”. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2).