ÖĞRETMEN ADAYLARININ İNTERNETİ KULLANMA AMAÇLARINA GÖRE İLETİŞİM BECERİLERİ VE ÖZ YETERLİK DÜZEYLERİ

Yıl 2017, Sayı: 35, 117 - 129, 31.12.2017

Zeynep Başerer , İbrahim Kısaç

Öz

Bu
araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının interneti kullanma amaçlarına göre
iletişim becerileri ve öz yeterlik düzeylerini incelemektir. Araştırma, Gazi
Eğitim Fakültesi öğretmen adaylarından rastgele seçilen 450 öğrenci ile
gerçekleştirilmiştir. Araştırma verilerinin toplanmasında Kişisel Bilgi Formu,
İletişim Becerileri Değerlendirme Ölçeği ve Genel Öz-Yeterlik Ölçeği
kullanılmıştır. Yapılan araştırmada öğretmen adaylarının interneti film izlemek
veya oyun oynamak amaçlı kullanmaları ile iletişim beceri düzeyleri arasında
anlamlı bir fark bulunmuştur. Bu sonuç interneti film izlemek veya oyun oynamak
amaçlı kullanan öğrencilerin iletişim beceri düzeylerinin diğerlerinden daha
düşük olduğunu göstermektedir. Diğer yandan internetin daha çok sosyal paylaşım
sitelerinde gezinmek ya da yeni bilgiler edinmek amaçlı kullanılması ile
iletişim beceri düzeyleri arasında anlamlı bir farkın olmadığı tespit
edilmiştir. Bunlara ek olarak, araştırmada, öğretmen adaylarının interneti daha
çok film izlemek, sosyal paylaşım sitelerinde gezinmek ya da yeni bilgiler
edinmek amaçlı kullanmaları ile öz yeterlik düzeyleri arasında da anlamlı bir
fark bulunmamıştır. Ancak internetin daha çok oyun oynamak amaçlı kullanılması
ile öz yeterlik düzeyi arasında anlamlı bir farkın olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen Adayları, İnternet, İletişim Becerisi, Öz-yeterlilik

Kaynakça

• Akçay, Duygu & Özbece, Halil, “Okul Öncesi Eğitim Alan Çocukların ve Ailelerinin Bilgisayar Oyunu Oynama Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi”, Çocuk Dergisi, 12/2, (2012), s. 66-71.
• Apay, Ayşe. “Genel Öz-Yeterlik Ölçeğinin (GÖYÖ) Türkçeye Uyarlama Çalışması” İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11/2, (2010), s. 113-131.
• Atav, Esin, Akkoyunlu, Buket & Sağlam, Nejdet, “Öğretmen Adaylarının İnternete Erişim Olanakları ve Kullanım Amaçları”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, (2006). s. 37-44.
• Aydıner, Berent B., “Üniversite Öğretmen Adaylarının Yaşam Amaçlarının Alt Boyutlarının Genel Öz-Yeterlik Yaşam Doyumu ve Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi” Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Sakarya 2011).
• Ayhan, Bünyamin & Balcı, Şükrü, “Kırgızistan’da Üniversite Gençliği ve İnternet: Bir Kullanımlar ve Doyumlar Araştırması”, Bilig Dergisi, 48, (2009), s. 13-40.
• Bandura, Alfred. Social Cognitive Theory. R. Vasta (Ed.), Annals of Child Development. Six Theories of Child Development (pp.1-60). CT: JAI Press, Greenwich 1989.
• Baytemir, Kemal, “İlköğretim İkinci Kademe Öğretmen Adaylarının Bazı Demografik Özelliklerine ve Algıladıkları Sosyal Destek Düzeylerine Göre İnterneti Kullanma Amaçlarının İncelenmesi”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara 2006.
• Brey, Philip, “Evaluating The Social and Cultural Implications of the Internet”, Computers and Society, 36/3, (2006), p. 41- 48.
• Caplan, Scott E., “Preference for Online Social Interaction”, Communication Research, 30/6, (2003), p. 625-648.
• Ceyhan, Aydoğan A., “İnternet Kullanma Temel Nedenlerine Göre Üniversite Öğretmen Adaylarınin Problemli İnternet Kullanımı ve Algıladıkları İletişim Beceri Düzeyleri”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11/1, (2011). s. 59-77.
• Ceyhan, Esra, “Problemli İnternet Kullanım Düzeyi Üzerinde Kimlik Statüsünün, İnternet Kullanım Amacının ve Cinsiyetin Yordayıcılığı”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri / Educational Sciences: Theory and Practice, 10 /3, (2010). s. 1323-1355.
• Coget, Jean-François, Yamauchi, Yutaka & Suman, Michael, “The Internet, Social Networks and Loneliness”, It & Socıety, 1/1, (2002), s. 180-201. Çakır, Hamza, “Geleneksel Gazetecilik Karşısında İnternet Gazeteciliği” Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22/1, (2007), s. 123-149.
• Çiftçi, Sebahat & Taşkaya, Serderhan M., “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öz Yeterlik ve İletişim Becerileri Arasındaki İlişki”, E-Journal of New World Sciences Academy, 5/3, (2010), s. 921-928.
• Dursun, Fevzi, Üniversite Öğretmen Adaylarının İnterneti Kullanma Amaçları. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayında Sunulmuş Bildiri, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Malatya 2004.
• Fuat, N., & Him, T “Üniversite Öğretmen Adaylarının İnternet Kullanım Durumları ve Saldırganlık Düzeyleri Arasındaki Korelasyon: GAÜ Psikoloji, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölümü Öğretmen Adaylarında İnternet Kaynaklı Tutum Değişiklikleri”, II. International Conference on Communication, Media, Technology and Design, (2013, 02-04 May), s. 392-396.
• Griffiths, Mark D., Hussain, Zaheer, Grüsser, Sabine M., Thalemann, Ralf, Cole, Helena, Davies, Mark. N. O.& Chappell, Darren, “Social Interactions in Online Gaming”, International Journal of Game-Based Learning, 1/4, (2011). p. 20-36.
• Gürcan, Ayşen, Özhan, Serdar, & Uslu, Rahmet, “Dijital Oyunlar ve Çocuklar Üzerindeki Etkileri”, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Ankara 2008.
• Gürüz, Demet, Düşünce Yöntemi: Yaşam Biçimini Etkileme İletişimin Kalitesini Arttırma. Demet Gürüz ve Ayşen Temel (Editörler), İletişime Yeni Yaklaşımlar (s. 1-24). Nobel Basımevi, İzmir 2005.
• Hack, Lisa & Smey, Sue, “A Survey of Internet by Use Teachers in Three Urban Connecticut Schools”, School Media Library Qarterly, 25/3, (1997), p. 151-154.
• Kim, Yeora, “The İmpact of the Internet on Children’s Daily Lives: Physical, Social and Psychological Well-Being”, Graduate Faculty of The University of Georgia, Athens 2003.
• Kinzie, Mable B., Delcourt, Marcia A. B. & Powers, Susan M., “Computer Technologies: Attitudes and Self-Efficacy Across Undergraduate Disciplines”, Research in Higher Education, 35, (1994). p. 745-768.
• Koç, Serkan & Koşaner, Özgür. Bilgi Okuryazarlığı ve Aktif Eğitim: Bir Uygulama Örneği. II. Aktif Eğitim Kurultay Kitabı. Dokuz Eylül Yayınları, İzmir 2005.
• Korkut, Fidan, Üniversite Öğretmen Adaylarının İletişim Becerilerinin Değerlendirilmesi. 4. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildirileri 4. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir 1997, 10-12 Eylül.
• Korkut, Fidan, “Yetişkinlere Yönelik İletişim Becerileri Eğitimi”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, (2005), s. 143-149.
• Kraut, Robert, Patterson, Michael, Lundmark, Vicki, Kiesler, Sera, Mukopadhyay, Tridas & Scherlis, William, “Internet Paradox: A Social Technology That Reduces Social Involvement and Psychological Well-Being?”, American Psychologist, 53/9, (1998), p. 1017-1031.
• Milstein, Tera,”Transformation Abroad: Sojourning and the Perceived Enhancement of Self-Efficacy”, International Journal of Intercultural Relations, 29, (2005), p. 217–238.
• Nachmias, Rafi, Mioduser, David & Shemla, Anat, ”Information and Communication Technologies Usage By Students in an Israel High School: Equity, Gender, and Inside/Outside School Learning Issues. Education and Information Technologies, 6/1, (2001), p. 43-53.
• Özan, Sema, “Öz ve Akran Değerlendirmenin Temel İletişim Becerileri Üzerindeki Etkileri”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir 2008.
• Rehm, Marsha L., Allison, Barbara N. & Johnson, Linda D., “The Internet and Critical Issues for Families”, Journal of Family and Consumer Sciences Education, 21/2, (2003), p. 33-43.
• Subrahmanyam, Kaveri, Kraut, Robert E., Greenfield, Patricia M., & Gross, Elisheva. F., “The Impact of Home Computer Use on Children’s Activities and Development”, The Future of Children Chıldren and Computer Technology, 10, (2010). p. 123-144.
• Şahin, Fulya, İletişim Becerilerine Genel Bir Bakış. Alim Kaya (Ed.), Kişilerarası İlişkiler ve Etkili İletişim (s.35-68). Pagem Akademi, Ankara 2010. Telef, Bülent. B. & Karaca, Rengin, “Çocuklar İçin Öz-Yeterlik Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, (2012). s. 169-187.
• Tüysüz, Cengiz, Balaman, Fatih & Atalar, Tarık, “Eğitim Fakültesi Öğretmen Adaylarının İnternet Kullanım Amaçlarının Belirlenmesi”, Journal of Life Sciences, 1/1, (2012), s. 251-260.
• Tsai, Meng-Jung & Tsai, Ching-Chung, “Junior High School Students’ Internet Usage and Self-Efficacy: A Re-Examination of the Gender Gap”, Computers & Education, 54, (2010), p. 1182–1192.
• Weiser, Eric B. “The Functions of Internet Use and Their Social and Psychological Consequences”, Cyberpsychology & Behavior, 4/6, (2001), p. 723-743.