An Analysis Of Relation Between Of Pedagogical Formation Program Students’ Attitudes Toward The Teaching Profession And Their Professional Self-Efficacy

Yıl 2017, Sayı: 35, 144 - 155, 31.12.2017

Nilgün Yenice , Gizem Alpak Tunç

Öz

This study aims to analysis of relation
between of pedagogical formation program students’ attitudes toward the
teaching profession and their professional self-efficacy. It was carried out during
the 2015-2016 school year among 263 pedagogical formation program students’
attending public university in the Aegean region of Turkey. The study’s data
were collected using tools: “Attitude Scale Toward Teaching as a Profession”
and “Teachers’ Sense of Efficacy Scale”. The data collected were analysed
using descriptive statistics. Furthermore, in order to determine the
correlation between pedagogical formation program students’ scores on the
Attitude Scale Toward Teaching as a Profession and their scores on the
Teachers’ Sense of Efficacy scale, Sperman-Brown rank order correlation
analysis was employed. The findings showed that the participants had an
attitude toward teaching as a profession and their teachers’ sense of efficacy
was high. It was also found that, there is a meaning positive and moderate relationship
between the participants an attitude toward teaching as a profession and their
teachers’ sense of efficacy. Based on the findings obtained, it may be
suggested to investigate the reasons for the high level of self-efficacy of
the science-literary faculty graduates who have not taken any course in
educational sciences throughout their undergraduate studies.

Anahtar Kelimeler

Pedagogical Formation Program Students, Attitudes Toward The Teaching Profession, Professional Self-Efficacy

PEDAGOJİK FORMASYON PROGRAMINA KATILAN ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖĞRETMENLİĞE İLİŞKİN TUTUMLARI İLE MESLEKİ ÖZ YETERLİKLERİNİN İNCELENMESİ

Öz

Bu çalışmada
pedagojik formasyon programına katılan öğretmen adaylarının öğretmenliğe
ilişkin tutumları ile mesleki öz yeterlikleri arasındaki ilişkiyi belirlemek
amaçlanmıştır. Araştırma, 2015-2016 akademik yılında Türkiye’nin batı
bölgesindeki bir üniversitede pedagojik formasyon eğitimi almakta olan toplam
263 öğretmen adayının katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı
olarak; “Öğretmenliğe İlişkin Tutum Ölçeği” ve “Öğretmen Öz yeterlik Ölçeği”
kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler kullanılmıştır.
Betimsel istatistiklere ek olarak, pedagojik formasyon programına katılan
öğretmen adaylarının öğretmenliğe ilişkin tutumları ve mesleki öz yeterlikleri
arasındaki ilişkiyi belirlemek için Sperman Brown sıra farkları
korelasyonundan yararlanılmıştır. Çalışmanın sonucunda öğretmen adaylarının
öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ve mesleki öz yeterliklerinin olumlu
düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Pedagojik formasyon programına katılan
öğretmen adaylarının öğretmenliğe ilişkin tutumları ile mesleki öz
yeterliklerinin arasında ise pozitif yönde ve orta düzeyde bir ilişki olduğu
sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen bulgular doğrultusunda, lisans öğrenimi boyunca
eğitim bilimlerine yönelik herhangi bir ders almamış olan fen-edebiyat
fakültesi mezunlarının öğretmenlik mesleğine yönelik öz yeterliklerinin yüksek
düzeyde olmasının sebeplerinin araştırılması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Pedagojik Formasyon Programına Katılan Öğretmen Adayları, Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutum, Mesleki Öz yeterlik

Kaynakça

• Abbasoğlu, E. ve Öncü, E. (2013). Beden eğitimi öğretmeni adaylarının benlik saygıları ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2).
• Akpınar, E., Yıldız, E. ve Ergin, Ö. (2006). Fen bilgisi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 56–62.
• Atıcı, M. (2000). İlkokul öğretmenlerinin sınıf yönetiminde yetkinlik beklentisi rolünün İngiltere ve Türkiye’de seçilen bir araştırma grubu üzerinde incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Leicester Üniversitesi, Leicester.
• Bandura, A. (1988). Self-efficacy conception of anxiety. Anxiety research, 1(2), 77-98.
• Başbay, M., Ünver, G. ve Bümen, N. T. (2009). Ortaöğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları: boylamsal bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 59(59), 345-366.
• Bakaç, E. ve Özen, R. (2017). Pedagojik formasyon öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik öz-yeterlik inançları ile tutumları arasındaki ilişki. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(4), 1389-1404.
• Barwal, S. K. (2011). Attitude of secondary school teachers towards their teaching profession. International Journal of Education & Allied Sciences, 3(1).
• Baron, A. R., Byrne, D. (1979). Exploring social psychology. 2nd Edition, Allyn and Bacon Inc, Boston.
• Bayraktar, Ş. (2009). Sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretimine yönelik yeterlik inançlarının incelenmesi. Milli eğitim.(182), 58-71.
• Bozdoğan, A. E., Aydın, D. ve Yıldırım, K.(2007). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 83-97.
• Büyüköztürk, Ş. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem A Yayınları, Ankara.
• Can, G. (1987). Öğretmenlik meslek anlayışı üzerine bir araştırma (Ankara Okullarında). Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (2), 159-170.
• Can, Ş. (2010). Tezsiz Yüksek Lisans Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları. Sosyal Ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, (24), 13-28.
• Çakır, Ö. (2005). Anadolu üniversitesi açık öğretim fakültesi İngilizce öğretmenliği lisans programı (İÖLP) ve eğitim fakülteleri İngilizce öğretmenliği lisans programı öğrencilerinin mesleğe yönelik tutumları ve mesleki yeterlik algıları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(6), 27-42.
• Çakır, Ö., Erkuş, A. ve Kılıç, F. (2004). Öğretmenlik meslek bilgisi programının çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Yayınları, Mersin.
• Çapa, Y., Çakıroğlu, J. ve Sarıkaya, H. (2005). Öğretmen öz yeterlik ölçeği Türkçe uyarlamasının geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim, 30(137).
• Çapa, Y.ve Çil, N.(2000). Öğretmen adaylarının öğretmenliğe yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi dergisi, 18, 69-73.
• Çetin, Ş. (2006). Öğretmenlik mesleği tutum ölçeğinin geliştirilmesi (geçerlik ve güvenirlik çalışması). Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 28-37.
• Dadandı, İ., Kalyon, A. ve Yazıcı, H. (2016). Eğitim fakültesinde öğrenim gören ve pedagojik formasyon eğitimi alan öğretmen adaylarının öz-yeterlik inançları, kaygı düzeyleri ve öğretmenlik mesleğine karşı tutumları. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 253-269.
• Demirtaş, H. ve Cömert, M. ve Özer, N.(2011). Öğretmen adaylarının öz yeterlik inançları ve öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Eğitim ve Bilim, 36(159), 96-111.
• Ekici, G. (2008). Sınıf Yönetimi Dersinin Öğretmen Adaylarının Öğretmen Öz yeterlik Algı Düzeyine Etkisi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 98–110.
• Eraslan, L. ve Çakıcı, D. (2011). Pedagojik formasyon programı öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 2(19), 427-438.
• Erdem, A. R., Gezer, K. ve Çokadar, H. (2005). Ortaöğretim fen-matematik ve sosyal alanlar öğretmenliği tezsiz yüksek lisans öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi 28-30 Eylül 2005 Kongre Kitabı I. Cilt içinde (s. 471-477), Denizli.
• Erkuş, A., Sanlı, N., Bağlı, M. T., ve Güven, K. (2000). Öğretmenliğe ilişkin tutum ölçeği geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 25(116).
• Emmer, E. T. ve Hickman, J. (1991). Teacher efficacy in classroom management and discipline, Educational and Psychological Measurement, 51, 755-764.
• Elkatmış, M., Demirbaş, M. ve Ertuğrul, N. (2013). Eğitim fakültesi öğrencileri ile formasyon eğitimi alan fen edebiyat fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik öz yeterlik inançları. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 3(3), 41-50.
• Goodson, I. ve Hargreaves, A. (2005). Series editors’ preface. In A. Harris ve D.Muijs. Improving schools through teacher leadership (pp. vii-x). Open University Press, New York.
• Gürbüz, H., ve Kışoğlu, M. (2007). Attitudes of the science and art faculty students and education faculty students attend the non-thesis graduated education program toward teaching profession (Atatürk University Sample). Journal of Education Faculty, 9(2), 71-83.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (2010). Günümüzde İnsan ve İnsanlar: Sosyal Psikolojiye Giriş (12. Basım). İstanbul. Evrim Yayınevi.
• Kahyaoğlu, M. ve Yangın, S. (2007). İlköğretim Öğretmen Adaylarının Mesleki Öz-Yeterliklerine İlişkin Görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 73-84.
• Karadağ, R. (2012). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları Ve Öğretmenlik Mesleğini Tercih Nedenleri. E-Journal of New World Sciences Academy, 7(2), 44-66.
• Karademir, E. ve Tezel, Ö. (2011). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ve endişelerinin incelenmesi. E-Journal of New World Sciences academy, 6(3), 2005-2018.
• Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayıncılık, Ankara.
• Kaya, A. ve Büyükkasap, E. (2005). Fizik öğretmenliği programı öğrencilerinin profilleri, öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ve endişeleri: Erzurum örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 12(2), 367–380.
• Kılıç, D., ve Bektaş, F. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Kâzım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 15-25.
• Koparan, Ş., Öztürk, F., ve Korkmaz, N. H. (2011). Beden eğitimi öğretmenlerinin öz-yeterlik ve beden eğitimi öğretmeni yeterliliğinin incelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Özel Sayısı, 52-61.
• Lardy, C.H. ve Mason, C.L. (2014). The Impact of Reformed Courses on the Science Teaching Self-Efficacy Beliefs of Preservice and Inservice Elementary Teachers, National Study of Education in Undergraduate Science, (38), 1-25.
• Lašek, J. ve Wiesenbergová, Š. (2007). Prospective teachers’ attitudes to their profession. The New Educational Review, 13(3-4), 129-138.
• Leader, G. (2003). Lifelong learning: policy and practice in further education. Education+ Training, 45(7), 361-370.
• Malsawmi H. ve Renthlei, M. (2015). International Journal of Multidisciplinary. Approach & Studies. May/Jun2015, Vol. 2 Issue 3, p121-127. 7p.
• McLaughlin, M. W. ve Talbert, J. E. (2006). Building school-based teacher learning communities: Professional strategies to improve student achievement. Teachers College Press, 45.
• MEB (2013). İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı.
• Nachimuthu, N. ve Vijayakumari, G. (2012). Teacher educators’ perceptions & attitudes of their profession. International Journal of Behavioral Social and Movement Sciences, 1(02), 81-89.
• Nakip, C. (2015). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik öz-yeterlik inançları ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi Öğretmenliği Anabilim Dalı Beden Eğitimi Öğretmenliği Bilim Dalı, Bolu.
• Oğuz, A. ve Topkaya, N. (2008). Ortaöğretim alan öğretmenliği öğrencilerinin öğretmen öz yeterlik inançları ile öğretmenliğe ilişkin tutumları. Akademik Bakış, 14, 23-36.
• Özdemir, S. M. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretim sürecine ilişkin öz-yeterlik inançlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 14(2), 277-306.
• Sarı, M. (2010). Ortaöğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans programının öğretmenlik mesleğine ve programa ilişkin görüşlere etkisi. Eğitim ve Bilim, 35(155).
• Schmitz, G. S. ve Schwarzer, R. (2000). Perceived self-efficacy of teachers: Longitudinal findings with a new instrument. Zeitschrift Fur Padagogische Psychologie, 14(1), 12-25.
• Şahin Taşkın Ç. ve Hacıömeroğlu, G. (2010). Fen bilgisi öğretmenliği ve ortaöğretim fen ve matematik alanları (OFMA) eğitimi bölümü öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 77-90.
• Şahin, F. S., Zade, B. M., ve Direk, H. (2009). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ve yaşam doyum düzeyleri. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultay’ında sunulan bildiri (01-03. Ekim), Ege Üniversitesi, İzmir.
• Seçkin, A. ve Başbay, M. (2013). Beden eğitimi ve spor öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin öz-yeterlik inançlarının incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 8(8).
• Semerci, N. ve Semerci, Ç. (2004). Türkiye’de öğretmenlik tutumları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1). 137-146.
• Sönmez, V. ve Alacapınar, F. G. (2013). Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Anı Yayıncılık, Ankara.
• Şenel, E. (2013). Evaluation of some factors affecting self-efficacy beliefs of students in physical education and sport teaching department and students in the some other fields of teacher education departments. Unpublished Master Thesis, Gazi University Institute of Educational Sciences, Ankara.
• Taşdemir, C. (2014). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının incelenmesi. Journal of Computer and Education Research (ISSN: 2148-2896), 2(3), 91-113.
• Tekerek, M., ve Polat, S. (2011, September). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. In 5th International Computer & Instructional Technologies Symposium (pp. 22-24).
• Tekin, H. (1996). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Yargı Yayınları, Ankara.
• Tschannen-Moran, M. ve Hoy, A. W. (2001). Teacher efficacy: Capturing an elusive construct. Teaching and Teacher Education, 17 (7), 783-805.
• Tufan, Z. (2016). Fen bilgisi öğretmenlerinin, öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile özyeterlilikleri arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, İstanbul.
• Yumuşak, A., Aycan, N., Aycan, Ş., Çelik, F. ve Kaynar, H. Ü. (2006). Muğla üniversitesi tezsiz yüksek lisans programı ile eğitim fakültesi lisans programı öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ve endişelerinin karşılaştırılması. 15. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiri Özetleri, 13-15 Eylül 2006, MÜ. Muğla, 266.
• Yüksel, S. (2004). Tezsiz Yüksek Lisans Programının Öğrencilerin Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumlarına Etkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 355–379.