Araştırmacı Öğretmen Kimliğinin Gelişim Sürec

Yıl 2022, Sayı: 46, 20 - 35, 15.09.2022

Kevser Yıldırım , Şirin Karadeniz

https://doi.org/10.5152/AUJKKEF.2022.1030548

Öz

Bu araştırmada araştırmacı öğretmen kimliğinin gelişim sürecini gömülü teori yaklaşımıyla inceledik. Bu amaçla 21 araştırmacı öğretmenle görüşmeler yaptık ve görüşmelerden elde ettiğimiz
verileri analiz ettik. Bulgularımıza göre öğretmenler, öğretmen olmanın araştırmacı olmayı gerektirmesi, meslektaşların etkisi, eksiklerini kapatma isteği, öğretmenliğin kariyer hedefi olarak yetersiz oluşu ve öğrencilerine örnek olmak gibi nedenlerle araştırmacı olmaya yöneliyor. Araştırmacı
öğretmen kimliği, işini tam yapmak, daha iyisini yapmak, alanda söz sahibi olmak, meslektaşlarla
birlikte gelişmek, öğrencilere rehberlik etmek ve koordinasyon noktasında olmak yönünde gelişiyor. Araştırmacı öğretmenlerin araştırma süreci, okumak ve araştırmak, sürekli öğrenmek ve
araştırmak, uygulamak ile yenilikçi olmak gibi eylemler üzerinden şekilleniyor. Tüm sürecin merkezinde, bütün kategorilerle ilişkili olan koordinasyon noktasında olmak kategorisinin olduğu görülüyor. Katılımcıların, başlangıçta kariyer hedefi açısından yetersiz gördükleri öğretmenlik mesleğini,
araştırmacı öğretmen kimliğini kullanarak takviye edip geliştirdiğini düşünüyoruz. Buna bağlı olarak hem meslektaşlarıyla hem de öğrencileriyle etkileşimlerinde koordinasyon noktasında olmak
yoluyla farklı bir öğretmenlik mesleği anlayışı tesis etmeye çalıştıklarını düşünüyoruz. Araştırmacı
öğretmen kimliğine sahip öğretmenlerin, literatürde lider öğretmen ya da değişim ajanı olarak
adlandırılan öğretmenlere benzediğini öne sürüyoruz. Ayrıca araştırmacı öğretmen kimliğinin
gelişiminin, öğretmenlerin failler olarak güç kazanmasını sağladığını öne sürüyoruz. Araştırmacı
öğretmenlere okullarda lider, araştırma koordinatörü, öğretmen eğitimcisi gibi roller verilmesini ve
öğretmen araştırmalarının araştırma sürecinin gelecekteki çalışmalarla incelenmesini öneriyoruz.

Anahtar Kelimeler

Araştırmacı öğretmen, lider öğretmen, sürekli öğrenme, teknoloji kullanımı, uygulayıcı öğretmen, yenilikçi öğretmen

Kaynakça

• Afdal, H. W., & Spernes, K. (2018). Designing and redesigning researchbased teacher education. Teaching and Teacher Education, 74, 215–228. [CrossRef]
• Akhan, N. E., & Demirezen, S. (2017). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin “araştırmacı öğretmen modeli” hakkındaki görüşleri. e-International Journal of Educational Research, 8(3), 16–33. [CrossRef]
• Akın, S., & Solmaz, G. (2019). Araştırmacı öğretmenin desteklenmesi: bir durum çalışması. Ege Eğitim Dergisi, 20(2), 383–401. [CrossRef]
• Akkerman, S. F., & Meijer, P. C. (2011). A dialogical approach to conceptualizing teacher identity. Teaching and Teacher Education, 27(2), 308–319. [CrossRef]
• Amir, A., Mandler, D., Hauptman, S., & Gorev, D. (2017). Discomfort as a means of pre-service teachers’ professional development – An action research as part of the ‘Research Literacy’ course. European Journal of Teacher Education, 40(2), 231–245. [CrossRef]
• Ateş, S., & Yıldırım, K. (2015). Türk öğretmenlerin gözüyle eğitim araştırmalarının uygulamaya yansıma durumu. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(29), 110–132.
• Banegas, D. L. (2012). Identity of the teacher-researcher in collaborative action research: Concerns reflected in a research journal. Issues in Teachers' Professional Development, 14(2), 29–43.
• Banegas, D. L., & Cad, C. (2019). Constructing teacher research identity: Insights from Argentina. The European Journal of Applied Linguistics and TEFL, 8(2), 23–38.
• Barkhuizen, G. (2021). Identity dilemmas of a teacher (educator) researcher: Teacher research versus academic institutional research. Educational Action Research, 29(3), 358–377. [CrossRef]
• Beauchamp, C., & Thomas, L. (2009). Understanding teacher identity: An overview of issues in the literature and implications for teacher education. Cambridge Journal of Education, 39(2), 175–189. [CrossRef]
• Bergmark, U. (2020). Rethinking researcher–teacher roles and relationships in educational action research through the use of Nel Noddings’ ethics of care. Educational Action Research, 28(3), 331–344. [CrossRef]
• Bissex, G. (1986). On becoming teacher experts: What's a teacherresearcher? Language Arts in Multicultural Education, 63(5), 482–484.
• Brooks, C. (2021). Research capacity in initial teacher education: Trends in joining the ‘village’. Teaching Education, 32(1), 7–26. [CrossRef]
• Buchanan, R. (2015). Teacher identity and agency in an era of accountability. Teachers and Teaching, 21(6), 700–719. [CrossRef]