Türkiye’de En Çok Okunan Çocuk Kitaplarının Yeterlilik Analizi

Yıl 2017, Cilt: 21 Sayı: 4, 1477 - 1490, 20.12.2017

İlknur Esen Yıldırım , Sibel Dinç

Öz

Çocuklara kitap okumayı sevdirmek, tüm bilinçli yetişkinlerin ortak hedefidir.
Bu çerçevede, günümüzde en çok tercih edilen çocuk kitaplarının niteliklerine
dair araştırmalar, güncel eğilimleri ortaya koymaları bakımından
önemlidir.  Bu çalışmada, Türkiye’de 2015
yılında 7-14 yaş grubundaki çocuklar tarafından en çok okunan kitaplar analiz
edilerek, yeterlilikleri değerlendirilmiştir. Çalışma kapsamında en çok satılan
20 yerli ve yabancı çocuk kitabı, İçerik Analizi ile incelenmiş; biçim ve
içerik özellikleri bakımından ortak ve farklı yönleri ortaya çıkarılmaya
çalışılmıştır. 82 kriter yönünden yapılan analizler, tasarım/düzenleme,
yazar/kitap, dil/anlatım, konu/plan ve resimlendirme bilgileri biçiminde beş
başlık altında değerlendirilmiştir. Analiz edilen 20 kitaptan altısı tüm
kriterler yönünden yeterli bulunmuştur. Bu kitaplar şunlardır: Son Adanın
Çocukları, Sakız Sardunya, Hayalet Köy, Güneşi Bile Tamir Eden Adam, Geçmişe
Tırmanan Merdiven ve Sevimli Dostlar Oteli/Bütün Hayvanlar Davetlidir. Elde
edilen bulgular; ebeveynler, öğretmenler, çocuk kitabı yazarları ve yayınevleri
için yol gösterici bilgiler içermektedir. 
Bu bulgulardan hareketle, yazılacak yeni çocuk kitaplarında bu
kitapların hedef kitlesi olan çocuklara daha öğretici ve keyifli deneyimler
sunabilecek kitaplar yazılması mümkündür.

Anahtar Kelimeler

İçerik Analizi, Çocuk Kitapları, Son Adanın Çocukları, Sakız Sardunya, Hayalet Köy, Güneşi Bile Tamir Eden Adam, Geçmişe Tırmanan Merdiven

Kaynakça

• Arıkan, R. (2013). Araştırma Yöntem ve Teknikleri (2. Basım). Ankara: Nobel Yayınevi.
• Bilgin, N. (2014). Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi: Teknikler ve Örnek Çalışmalar (3. Basım). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Demircan, C. (2006). TÜBİTAK Çocuk Kitaplığı Dizisindeki Kitapların Dış Yapısal ve İç Yapısal Olarak İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 12-27.
• Gökçe, O. (2006). İçerik Analizi: Kuramsal ve Pratik Bilgiler (1. Basım). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Gönen, M., M. Katrancı, M. Uygun ve Ş. Uçuş. (2011). İlköğretim Birinci Kademe Öğrencilerine Yönelik Çocuk Kitaplarının, İçerik, Resimleme ve Fiziksel Özellikleri Açısından İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, 36(160), 250-265.
• Krippendorff, K. (2012). Content Analysis: An Introduction to Its Methodology (3. Basım). SAGE Yayınevi.
• Öğülmüş, S. (1991). İçerik Çözümlemesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 24(1-2), 213-228.
• Sever, S. (1995). Çocuk Kitaplarında Bulunması Gereken Yapısal ve Eğitsel Özellikler. Abece Eğitim ve Ekin ve Sanat Dergisi, 107, 14-15.
• Seyidoğlu, H. (2009). Bilimsel Araştırma ve Yazma El Kitabı (10. Basım). İstanbul: Güzem Can Yayınları.
• Şimşek, H. ve A. Yıldırım. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (9. Basım). Ankara: Seçkin Yayıncılık. Tavşancıl, E. ve E. Aslan. (2001). Sözel, Yazılı ve Diğer Materyaller İçin İçerik Analizi ve Uygulama Örnekleri (1. Basım). İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
• Veziroğlu, M. ve M. Gönen. (2012). Resimli Çocuk Kitaplarının M.E.B. Okul Öncesi Eğitim Programı’ndaki Kazanımlara Uygunluğunun İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, 37(163), 226-238.
• Yıldırım, İ. E. (2016). Çocuklara Verilen İsimler Üzerinden Türkiye’deki Sosyo-Kültürel Değişimin Analizi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20.
• Yıldırım, İ. E. (2015). İstatistiksel Araştırma Yöntemleri (1. Basım). Ankara: Seçkin Yayıncılık.