Yerel Gıdaların Tüketilmesine Yönelik Turist Motivasyonlarının Ölçülmesi: Antalya’da Bir Uygulama

Year 2018, Cilt: 22 Özel Sayı, 793 - 810, 16.04.2018

Göksel Kemal Girgin

Abstract

Turistleri seyahate iten ya da
seyahat edecekleri ülkeleri seçerken önemli kriterlerden biri de gidecekleri
ülkelerin sahip oldukları kültürel değerlerdir. Mutfak kültürü de bu değerler
içerisinde önemli bir kültürel çekicilik unsuru olarak karşımıza çıkmaktadır.
Türk mutfağının sahip olduğu mutfak kültürü zenginliği de Türkiye’ye önemli rekabet
avantajı sağlamaktadır. Yapılan bu çalışmanın amacı, Türkiye’yi ziyaret eden
turistlerin yerel gıdaların tüketilmesine yönelik motivasyonlarını
belirlemektir. Bu amaçla Türkiye’nin en önemli turistik destinasyonlarından
biri olan Antalya şehrini ziyaret eden 181 Alman ve 280 Rus turiste anket
uygulanmıştır. Araştırma sonucunda turistleri yerel gıda tüketmelerine yönelten
motivasyonların beş faktör (kültürel deneyim, kişilerarası ilişki, sağlık
kaygısı, heyecan ve duyusal çekicilik) altında toplandığı belirlenmiştir.
Araştırmada ayrıca yerel gıda tüketim motivasyonlarına verilen önemin,
turistlerin sosyo-demografik özelliklerine göre farklılık gösterdiği de tespit
edilmiştir.

Keywords

Gastronomi, Yerel Gıda, Yerel Mutfak, Turist Motivasyonları

References

• Adongo, C. A., Anuga, S. W., ve Dayour, F. (2015). “Will they tell others to taste? International tourists' experience of Ghanaian Cuisines” [Başkalarına tadı söyleyecekler mi? Uluslararası turistlerin Gana Mutfağı deneyimi]. Tourism Management Perspectives, 15, 57-64.
• Bayrakcı, S., ve Akdağ, G. (2016). “Yerel Yemek Tüketim Motivasyonlarının Turistlerin Tekrar Ziyaret Eğilimlerine Etkisi: Gaziantep’i Ziyaret Eden Yerli Turistler Üzerine Bir Araştırma”. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 27 (1), 96-110.
• Bianchi, C., ve Mortimer, G. (2015). “Drivers of local food consumption: a comparative study” [Yerel gıda tüketiminde etmenler: karşılaştırmalı bir çalışma]. British Food Journal, 117 (9), 2282-2299.
• Björk, P., ve Kauppinen-Räisänen, H. (2014). “Culinary-gastronomic tourism–a search for local food experiences” [Mutfak-gastronomik turizm-yerel gıda deneyimlerine yönelik bir araştırma]. Nutrition & Food Science, 44 (4), 294-309.
• Björk, P., Björk, P., Kauppinen-Räisänen, H., ve Kauppinen-Räisänen, H. (2016). “Local food: a source for destination attraction” [Yerel gıda: Destinasyon cazibesi için bir kaynak]. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 28(1), 177-194.
• Bosona, T. G., ve Gebresenbet, G. (2011). “Cluster building and logistics network integration of local food supply chain” [Yerel gıda tedarik zincirinin kümelenmesi ve lojistik ağı entegrasyonu]. Biosystems engineering, 108(4), 293-302.
• Brown, E., Dury, S., ve Holdsworth, M. (2009). “Motivations of Consumers That Use Local, Organic Fruit and Vegetable Box Schemes in Central England and Southern France” [Orta İngiltere ve Güney Fransa'da Yerel, Organik Meyve ve Sebze Kutu Şemaları Kullanan Tüketicilerin Motivasyonları]. Appetite, 53, 183-188.
• Chang, R. C. Y., Kivela, J., ve Mak, A. H. N. (2010). “Food Preferences of Chinese Tourists” [Çinli turistlerin gıda tercihleri]. Annals of Tourism Research, 37, 989-1011.
• Dowd, K., ve Burke, K. J. (2013). “The Influence of Ethical Values and Food Choice Motivations on Intentions to Purchase Sustainably Sourced Foods” [Etik Değerlerin ve Gıda Tercih Motivasyonlarının Sürdürülebilir Kaynaklı Gıdaları Satın Alma Niyetleri Üzerine Etkisi]. Appetite, 69, 137 – 144.
• Frisvoll, S., Forbord, M., ve Blekesaune, A. (2016). “An empirical investigation of tourists’ consumption of local food in rural tourism” [Turistlerin kırsal turizmdeki yerel gıda tüketiminin ampirik olarak incelemesi]. Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 16(1), 76-93.
• Grunert, K., Hieke, S., ve Wills, J. (2014). “Sustainability Labels On Food Products: Consumer Motivation, Understanding And Use” [Gıda Ürünlerinde Sürdürülebilirliğin Etiketleri: Tüketici Güdüleri, Anlama ve Kullanma]. Food Policy, (44), 177 – 189.
• Hacıoğlu, N., Girgin, G. K., ve Giritlioğlu, İ. (2009). “Yiyecek–İçecek İşletmelerinin Pazarlama Faaliyetlerinde Yöresel Mutfakların Kullanımı: Balıkesir Örneği”. 3. Ulusal Gastronomi Sempozyumu Bildirileri, Antalya, Türkiye.
• Kim, Y. G., ve Eves, A. (2012). “Construction and Validation of a Scale to Measure Tourist Motivation to Consume Local Food” [Yerel Gıdayı Tüketmek İçin Turist Motivasyonunu Ölçmek İçin Bir Ölçeğin Yapılması ve Doğrulanması]. Tourism Management, 33, 1458-1467.
• Kim, Y. G., Eves, A. ve Scarles, C. (2009). “Building a Model of Local Food Consumption on Trips and Holidays: A Grounded Theory Approach” [Gezi ve Tatillerde Yerel Gıdalar Tüketim Modelinin Oluşturulması: Kuram Oluşturma Yaklaşımı]. International Journal of Hospitality Management, 28, 423–431.
• Kim, Y. G., Eves, A. ve Scarles, C. (2013). “Empirical Verification of a Conceptual Model of Local Food Consumption at a Tourist Destination” [Turistik Bir Destinasyondaki Yerel Gıda Tüketiminin Kavramsal Bir Model Olarak Ampirik Onaylanması]. International Journal of Hospitality Management, 33, 484–489.
• Knight, A. J. (2013). “Evaluating Local Food Programs: The Case of Select Nova Scotia” [Yerel Yiyecek Programlarının Değerlendirilmesi: Seçkin Nova Scotia Örneği]. Evaluation and Program Planning, 36, 29–39.
• Lang, Mark, Stanton, John ve Qu, Yingdao (2014). “Consumers’ Evolving Definition and Expectations for Local Food” [Tüketicilerin Yerel Gıdaya Yönelik Beklentileri ve Yerel Gıda Tanımın Gelişimi]. British Food Journal, 116 (11), 1808-1820.
• Mak, A. H. N., Lumbers, M., ve Eves, A. (2012). “Globalisation and Food Consumption in Tourism” [Turizmde Küreselleşme ve Gıda Tüketimi]. Annals of Tourism Research, 39, 171 – 196.
• Mak, A. H. N., Lumbers, M., Eves, A., ve Chang, R. C. Y. (2012). “Factors Influencing Tourist Food Consumption” [Turistin Gıda Tüketimini Etkileyen Faktörler]. International Journal of Hospitality Management, 31, 928– 936.
• Mak, A. H. N., Lumbers, M., Eves, A., ve Chang, R. C. Y. (2013). “An Application of The Repertory Grid Method and Generalized Procrustes Analysis to Investigate The Motivational Factors of Tourist Food Consumption” [Repertuar Izgara Yönteminin Uygulanması ve Turist Gıda Tüketiminin Motivasyonel Faktörlerini İncelemek İçin Genelleştirilmiş Proses Analizi]. International Journal of Hospitality Management, 35, 327– 338.
• Mirosa, Miranda ve Lawson, Rob (2012). “Revealing The Lifestyles of Local Food Consumers” [Yerel Gıda Tüketicilerinin Yaşam Tarzlarının Ortaya Konulması]. British Food Journal, 114(6), 816-825. Okumuş, B., Okumuş, F., ve McKercher, B. (2007). “Incorporating Local and International Cuisines in The Marketing of Tourism Destinations: The Cases of Hong Kong and Turkey” [Turizm Yerlerinin Pazarlamasında Yerli ve Uluslararası Mutfakları Yerleştirme: Hong Kong ve Türkiye Örnekleri]. Tourism Management, 28, 253-261.
• Pearson, D., Henryks, J., Trott, A., Jones, P., Parker, G., Dumaresq, D., ve Dyball, R. (2011). “Local food: understanding consumer motivations in innovative retail formats” [Yerel gıda: Yenilikçi perakende formatlarında tüketici motivasyonlarını anlama]. British Food Journal, 113(7), 886-899.
• Penney, U., ve Prior, C. (2014). “Exploring the urban consumer's perception of local food” [Kentsel tüketicilerin yerel gıda algısını belirlenmesi]. International Journal of Retail & Distribution Management, 42(7), 580-594.
• Pestek, A., ve Cinjarevic, M. (2014). “Tourist perceived image of local cuisine: the case of Bosnian food culture” [Yerel mutfağın imajının turist algılamaları: Bosna yemek kültürü örneği]. British Food Journal, 116(11), 1821-1838.
• Quan, S., ve Wang, N. (2004). “Towards a Structural Model of The Tourist Experience: An Illustration From Food Experiences in Tourism” [Turist Deneyiminin Yapısal Bir Modeline Doğru: Turizmde Gıda Deneyimlerinden Bir İllüstrasyon]. Tourism Management, 25, 297 – 305.
• Seo, S., Kim, O. Y., Oh, S., ve Yun, N. (2013). “Influence of Informational and Experiential Familiarity on Image of Local Foods” [Bilgilendirici ve Deneysel Tecrübenin Yerel Gıdaların İmajına Etkisi]. International Journal of Hospitality Management, 34, 295– 308.
• Sharma, A., Moon, J., ve Strohbehn, C. (2014). “Restaurant's decision to purchase local foods: Influence of value chain activities” [Restaurant'ın yerel gıdaları satın alma kararı: Değer zinciri faaliyetlerinin etkisi]. International Journal of Hospitality Management, 39, 130-143.
• Sims, R (2009). “Food, Place and Authenticity: Local Food and The Sustainable Tourism Experience” [Yiyecek, Yer ve Özgünlük: Yerel Gıda ve Sürdürülebilir Turizm Deneyimi]. Journal of Sustainable Tourism, 17, 321–336.
• Sims, R. (2010). “Putting Place on The Menu: The Negotiation of Locality in UK Food Tourism, From Production to Consumption” [Menüye Yerleştirme: Üretimden Tüketime İngiltere Gıda Turizminde Yörenin Müzakeresi]. Journal of Rural Studies, 26, 105–115.
• Smith, S.L.J., ve Xiao, H. (2008). “Culinary Tourism Supply Chains: A Preliminary Examination” [Yemek Turizmi Tedarik Zincirleri: Bir Ön İnceleme]. Journal of Travel Research, 46, 289-299.
• Sompong, N., ve Rampai, N. (2015). “Knowledge Management of Thai Local Food on the Route of Northern Tourism in Thailand” [Tayland'daki Kuzey Turizm Yolu Üzerine Tai Yerel Gıdaların Bilgi Yönetimi]. International Journal of Information and Education Technology, 5(9), 664.
• Stolzenbach, S., Bredie, W. L., ve Byrne, D. V. (2013). “Consumer concepts in new product development of local foods: Traditional versus novel honeys” [Yerel gıdaların yeni ürün geliştirme konusundaki tüketici kavramları: Geleneksele karşı yeni ballar]. Food Research International, 52(1), 144-152.
• http://www.antalyakulturturizm.gov.tr/TR,175839/yabanci-ziyaretci-sayilari-ve-milliyet-dagilimi-2015-yi-.html, Erişim tarihi: 17.4.2017.