Kurumsal Yönetim Performansının Hisse Senedi Getirileri ile İlişkisi: Türkiye Örneği

Yıl 2019, Cilt: 23 Sayı: 1, 37 - 66, 16.03.2019

Bener Güngör , Güven Güney

Öz

Tüm ekonomilerde şirketler ticari faaliyetlerine
genellikle birer aile şirketi olarak başlarlar. İlk başlarda büyüklüklerine
göre pek fazla sorun arz etmeyen bu durum şirketin ilerleyen dönemlerde
faaliyet alanını genişletmesiyle tam tersi bir hale bürünebilmektedir. Normal
gelişim seyrinde ilerleyen bir aile şirketinin önünde her zaman en önemli dönüm
noktası kurumsallaşma olgusunu şirketlerine uygulayabilmeleridir.  Bu çalışmada BIST Kurumsal
Yönetim Endeksine tabi şirketlerin kurumsal yönetim performanslarıyla hisse
senedi getirileri arasındaki ilişki incelenmiştir. Olası ilişki Türkiye’de
2010-2017 dönemi için panel veri analizleriyle test edilmiştir. Panel veri
analizleri kapsamında ilk olarak yatay kesit bağımlılığı ve homojenlik testleri
uygulanmıştır. Test sonuçları yatay kesit bağımlılığının olmadığını
göstermiştir. Daha sonra birinci nesil birim kök testlerine geçilmiştir.
Serilerin farkta durağan olmaları sebebiyle Pedroni Eşbütünleşme Testi
yapılmıştır. Eşbütünleşik olan seriler için katsayılar
FMOLS yöntemiyle tahmin edilmiştir. Söz konusu bir nedenselliğin olup olmdığı ise Panel VECM ile belirlenmiştir. Analiz sonuçları iyi
kurumsal yönetimin hisse senedi getirileri üzerinde pozitif ve anlamlı etkisi
olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

BIST, Hisse Senedi Getirisi

Kaynakça

• Acaravcı Kakilli, S. - Kandir S. Y. - Zelka, A. (2015). “Kurumsal Yönetimin BIST Şirketlerinin Performanslarına Etkisinin Araştırılması”. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 171-183.
• Aggarwal, P. (2013). “Impact of Corporate Governance on Corporate Financial Performance”, IOSR Journal of Business and Management (IOSR-JBM), 13(3), 1-5.
• Aksu, M. ve Aydemir, S. (2015). “Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Notu İle Hisse Senedi Getirisi İlişkisi: BIST Kurumsal Yönetim Endeksi (XKURY) Üzerine Bir Uygulama”, GÜSBEED, 6(13), 201-219.
• Arıkboğa, F. Ş. ve Menteş, A. (2009). “Türkiye’de Kurumsal Yönetişim İklimi”, İktisat Fakültesi Mecmuası, 59(2), 85-120.
• Arora, A. ve Bodhanwala, S. (2018). “Relationship between Corporate Governance Index and Firm Performance: Indian Evidence”, Global Business Review, 19(3) 675–689.
• Atılgan, Ö. (2017). “Yönetim Kurulu Büyüklüğü, Bağımsız Üye Oranı ve Kadın Üye Oranı İle Finansal Performans İlişkisi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2017, 32(2), 315-354.
• Avcı, E. (2018). “Ortaklık Yapısı ve Şirket Performansı: Borsa İstanbul’da Bir Uygulama”, Journal of Research in Business, 3(1), 31-52.
• Aydın, A. D. (2017). “İyi Yönetilen Şirketlerin Sırrı Olarak Kurumsal Yönetim ve Firma Performansı Üzerindeki Etkisi”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(4), 1541-1553
• Aytekin, M. ve Sönmez, A. R. (2016). “Kurumsal Yönetim Uygulamalarının İşletme Performansına Etkisi”, Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1(2), 32-41.
• Bahreini, M. ve Zai, M. M. (2013). “Impact of Corporate Governance on Performance of Banking Sector in Malaysia”, Research Journal of Finance and Accounting, 4(19), 53-62.
• Bauer, R.- Guenster, N. - Otten, R. (2004). “Empirical Evidence on Corporategovernance in Europe: The Effect on Stock Returns, Firm Value and Performance”, Journal of Asset Management, 5(2), 1-24.
• Bayraktaroğlu, H. ve Çelik, İ. (2015). “Kurumsal Yönetim Uygulamalarının Getiri Oynaklığı Üzerine Etkisi: Borsa İstanbul’da Bir Araştırma”, AKÜ İİBF Dergisi, 17(1), 97-108.
• Bedir, S. ve Güneş, H. (2016). “Çevre Vergileri ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: AB Ülkeleri için Eşbütünleşme ve Nedensellik Analizleri”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 53(616), 10-21.
• Black, B. (2001). “The Corporate Governance Behavior and Market Value of Russian Firms”, Emerging Markets Review, 2, 89-108.
• Bozkurt, E.- Altıner, A.- Toktaş, Y. (2018). “Democracy and Economic Growth: Evidence From Emerging Market Economies”, Turkish Studies, 13(14), 15-32.
• Bozoklu, Ş. ve Yılancı, V. Fisher Hipotezi’nin Gelişmekte Olan Ülkelerde Geçerliliğinin Testi, Prof. Dr. Sadık Kırbaş’a Armağan Kitabı, Okan Üniversitesi Yayınevi, İstanbul 2011.
• Brown, L. D. Ve Claylor, M. L. Corporate Governance and Firm Performance, Georgia State University, Working Paper, 2004.
• Bually, A.-Hamdan, A.-Zureigat, Q. (2017). “Corporate Governance and Firm Performance: Evidence from Saudi Arabia”, Australasian Accounting, Business and Finance Journal, 11(1), 79-98.
• Büyükşalvarcı, A. ve Abdioğlu, H. (2012), “Kurumsal Yönetim Uygulamalarının Hisse Senedi Getirileri Üzerine Etkisi: İMKB Şirketleri Üzerine Ampirik Bir Uygulama”, MÖDAV, 1, 19-42.
• Cremers, M. ve Ferrell, A. Thirty Years of Corporate Governance: Firms Valuations & Stock Returns, Yale ICF Working Paper No. 09-09, 2009.
• Çarıkçı, İ. H.- Kalaycı, Ş.-Gök, İ. Y. (2009). “Kurumsal Yönetim-Şirket Performansı İlişkisi: İMKB Kurumsal Yönetim Endeksi Üzerine Ampirik Bir Çalışma”, Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 1/1(2009), 51-72.
• Çonkar, K.- Elitaş, C.- Atar, G. (2011). “İMKB Kurumsal Yönetim Endeksi’ndeki (XKURY) Firmaların Performanslarının TOPSİS Yöntemi ile Ölçümü ve Kurumsal Yönetim Notu ile Analizi, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 61(1), 81-115.
• Da Silva, A. L. C. ve Leal, R. P. C. (2005). “Corporate Governance Index, Firm Valuation and Performance in Brazil”, Revista Brasileira de Finanças, 3(1), 1-18.
• Manisalı Darman, G. Kurumsal Yönetim Uygulamalarında Yakınsamaya Hukuksal Düzenleme ve Piyasa Dinamiklerine Etkisi, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Başkent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme ABD, Ankara 2009.
• Dian, Y. (2014). “Corporate Governance and Firm Performance: A Sociological Analysis Based on Chinese Experience”, Social Sciences in China, 35(1), 44-67.
• Dinç, E. ve Abdioğlu, H. (2009). “İşletmelerde Kurumsal Yönetim Anlayışı ve Muhasebe Bilgi Sistemi İlişkisi: İMKB–100 Şirketleri Üzerine Ampirik Bir Araştırma”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (21),157-184.
• Dittmar, A., Mahrt-Smith, J. (2007). “Corporate Governance and the Value of Cash Holdings”, Journal of Financial Economics, 83(3), 599-634.
• Durak, M. Gürol ve Taşkın, F. D. (2014). “Kurumsal Yönetim Uygulamalarının İşletme Performansı Üzerindeki Etkileri: Bist Üretim Şirketleri Üzerinde Bir Uygulama”, Mali Çözüm, Kasım-Aralık 2014, 29-56.
• Ege, İ.- Topaloğlu E. E.- Özyamanoğlu, M. (2013). “Finansal Performans İle Kurumsal Yönetim Notları Arasındaki İlişki: BIST Üzerine Bir Uygulama”, Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 5(9), 100-117.
• Erdoğan, M. ve Öztürk, M. S. (2016). “Kurumsal Yönetim Endeksinde Yer Alan İşletmelerin Performansına Etki Eden Finansal Oranların İncelenmesi” Muhasebe Bilimleri Dergisi, 18(Özel Sayı-1), 707-725.
• Ersoy, E.- Bayraktaroğlu, A.- Şamıloğlu, F. (2011). “Türkiye’de Kurumsal Yönetim ve Firma Performansı (Tobin-Q ve Anormal Getiri) Arasındaki İlişkinin Analizi”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 48(554), 71-84.
• European Corporate Governance Instıtute-Avrupa Kurumsal Yönetim Enstitüsü, Erişim Tarihi: 11.12.2017 http://www.ecgi.org.
• Gökçen, Z.-Sözüer, A.- Arslantaş, Cem, C. (2012). “Yönetim Kurulu Özellikleri Ve Şirket Performansları: İMKB Kurumsal Yönetim ve İMKB 50 Endekslerindeki İşletmelerin Karşılaştırılması”, Yönetim Yıl, 23(72), 77-89.
• Gujarati, D. N. ve Porter, D. C. Temel Ekonometri, Şenesen, Ü. ve Şenesen, G. G., (Çev.), Literatür Yayınları, 5. Basım, İstanbul 2012.
• Güloğlu, B. ve İvrendi, M. (2010). “Output Fluctuations: Transitory or Permanent? The Case of Latin America”, Applied Economics Letters, 17(4), 381-386.
• Güleç, Ö. F.- Cergibozan, R.- Çevik, E. (2018). “BİST Endeksleri ile Kurumsal Yönetim Endeksi Arasındaki Volatilite İlişkisinin İncelenmesi”, İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(1), 17-44.
• Gümüş Kurt, G.-Güngör B.- Gümüş, Y. (2016). “Kurumsal Yönetim ve Hisse Senedi Getirisi Arasındaki İlişki”, Sosyal Bilimler Dergisi, 49, 124-143.
• Gümüş Kurt, Gülizar- Gümüş, Yusuf- Altunal, Işık, “Bankacılık Sektöründe Kurumsal Yönetim Ve Finansal Performans İlişkisi: Türkiye ve Kazakistan Örneği”, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2017, 16(2), 104-121.
• Güvenek, B. ve Alptekin, V. (2010). “Enerji Tüketimi ve Büyüme İlişkisi: OECD Ülkelerine İlişkin Bir Panel Veri Analizi”, Enerji, Piyasa ve Düzenleme, 1(2), 172-193.
• Kandır, S. Y. (2013). “Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notu Açıklamalarının Hisse Senedi Getirileri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi1”, Bankacılar Dergisi, 85, 21-31.
• Karamustafa, O.- Varıcı, İ.-Er, B. (2009). “Kurumsal Yönetim ve Firma Performansı: İMKB Kurumsal Yönetim Endeksi Kapsamındaki Firmalar Üzerinde Bir Uygulama”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 100-119.
• Kavcar, B. ve Gümrah, Ü. (2017). “Borsa İstanbul’da Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum ve Firma Değeri: Olay Çalışması”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(1), 103-114.
• Khatab, H. -Masood, M.- Zaman, K.- Saleem, S.-Saeed, B. (2010). “Corporate Governance and Firm Performance: A Case study of Karachi Stock Market”, International Journal of Trade, Economics and Finance, 2010, 2(1), 39-43.
• Koerniadi, H.- Krishnamurti, C. ve Tourani-Rad, A. Corporate Governance and the Variability of Stock Returns: Evidence from New Zealand Companies Finance and Corporate Governance Conference 2010 Paper, http://eprints.usq.edu.au/19809.
• Keasey, K.- Thompson, S.- Wright, M. Corporate Governance, Accountability, Enterprise and International Comparisons, John Wiley and Sons, 2005.
• Kök, R. ve Şimşek, N. “Endistri-içi Dış Ticaret, Patentler ve Uluslararası Teknolojik Yayılma”, 2006, Erişim Tarihi: 02.02.2018 http://www.deu.edu.tr/userweb/recep.kok/dosyalar/eidtpatentyayilma.pdf.
• Kula, V. ve Baykut, E. (2014). “Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notu ile Piyasa Değeri Arasındaki İlişki: BIST XKURY Şirketleri Üzerine Bir Araştırma”, U.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(3), 1-17.
• Kurt, M. ve Kayacan, M. Kurumsal Yönetimde Finansal ve Yönetsel Konular: “Kurumsal Yönetim İlkeleri”nin İçerik Analizi, 4. Orta Anadolu İşletmecilik Kongresi, TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi, 13-14 Mayıs 2005, Ankara, 349-362.
• La Porta, R.- Lopez-De-Silanesa, F.- Shleifer, A.- Vishny, R. (2002). “Investor Protection and Corporate Valuation”, Journal of Finance, 57(3), 1147-1170.
• Levin, A.- Lin, C.-F. ve Chu, C.S. J. (2002). "Unit Root Tests in Panel Data: Asymptotic and Finite-Sample Properties”, Journal of Econometrics, 108(1), 1-24.
• Mansur, H. ve Tangl, A. (2018). “The Effect of Corporate Governance on the Financial Performance of Listed Companies in Amman Stock Exchange (Jordan)”, Journal of Advanced Management Science, 6(2), 97-102.
• Mashayekhi, B. ve Bazaz, M. S. (2008). “Corporate Governance and Firm Performance in Iran”, Journal of Contemporary Accounting and Economics, 4(2), 156-172.
• Mercan, M. (2014). “Feldstein-Horioka Hipotezinin AB-15 ve Türkiye Ekonomisi için Sınanması: Yatay Kesit Bağımlılığı Altında Yapısal Kırılmalı Dinamik Panel Veri Analizi”, Ege Akademik Bakış, 14(2), 231-245.
• Meydan, C. H. ve Basım H. N. (2017). “Kurumsal Yönetim-Şirket Performansı İlişkisi: Kuramsal Bir Analiz”, Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri Dergisi, 6(2), 48-67.
• Mohamed, W. S. ve Elewa, M. M. (2016). “The Impact of Corporate Governance on Stock Price and Trade Volume”, International Journal of Accounting and Financial Reporting, 6(2), 27-44.
• OECD, Principles of Corporate Governance, OECD, 2004 France.
• Pedroni, P. (2001). “Purchasing Power Parity Tests in Cointegrated Panels”, Review of Economics and Statistics, 83(4), 727-731.
• Pesaran, M. H. General Diagnostic Tests for Cross Section Dependence in Panels, (Working Paper No:0435), University of Cambridge 2004.
• Pesaran, M. H.(2006). “Estimation and Inference in Large Heterogeneous Panels wiht A Multifactor Error Structure”, Econometrica, 74(4), 967-1012.
• Pesaran, M. H. (2007). “A Simple Panel Unit Root in the Presence of Cross-Section Dependence”, Journal of Applied Econometrics, 22, 265-312.
• Pesaran, M. H. ve Yamagata, T. (2008). “Testing Slope Homogeneity in Large Panels”, Journal of Econometrics, 142, 50-93.
• Pesaran, M. H., Ullah, A. ve Yamagata, T. (2008). “A Bias- Adjusted LM Test of Error Cross-Section Indepence”, Econometrics Journal, 11, 105-127.
• Rostami, S.- Rostami, Z.- Kohansal, S. (2016). “The Effect of Corporate Governance Components on Return on Assets and Stock Return of Companies Listed in Tehran Stock Exchange”, Procedia Economics and Finance, 36(2016), 137-146.
• Sakarya, Ş. (2012). “İMKB Kurumsal Yönetim Endeksi Kapsamındaki Şirketlerin Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notu ve Hisse Senedi Getirileri Arasındaki İlişkinin Olay Çalışması (Event Study) Yöntemi İle Analizi”, Bülent Ecevit Üniversitesi Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 7(13), 147-162.
• Solomon, J. ve Solomon, A. Corporate Governance and Accountability, John Wiley and Sons, 2004 England.
• Subramanian, S. (2015). “Corporate Governance, İnstitutional Ownership and Firm Performance in Indian State-Owned Enterprises”, Asia-Pacific Journal of Management Research and Innovation, 11(2), 117-127.
• Tarı, R. Ekonometri, Umuttepe Yayınları, 9. Baskı, İstanbul 2014.
• Tariq, W.- Ali, İ.- İbrahim, M.- Asim, M.- Ur Rehman, N. (2014). “Theory and Empirical Evidence on Corporate Governance from Banking Sector of Pakistan”, Business and Economic Research, 4(1), 163-174.
• Tatoğlu, F. Y. İleri Panel Veri Analizi Stata Uygulamalı, Beta Yayıncılık, İstanbul 2012.
• Tatoğlu, F. Y. Panel Veri Ekonometrisi Stata Uygulamalı, Beta Basım, 2. Baskı, İstanbul 2012.
• TKYD, http://www.tkyd.org/tr/tkyd-kurumsal-yonetim-komisyonlar-calisma-gruplari-sermaye-piyasasi-calisma-grubu-ve-bist-kurumsal-yonetim-endeksi.html, Erişim Tarihi:12.08.2018.
• TÜSİAD, Kurumsal Yönetim En İyi Uygulama Kodu: Yönetim Kurulunun Yapısı ve İşleyişi, Lebib Yalkın Yayımları, İstanbul 2002.
• TÜSİAD, Kurumsal Yönetim En iyi Uygulama Kodu: Yönetim Kurulunun Yapısı ve İşleyişi, Yayın No: 336, İstanbul 2002.
• TÜSİAD, Sermaye Piyasaları İçin Örnek Şirket Yapısı Raporu, (Yayın No. TÜSİAD-T/2005-06/403), İstanbul 2005.
• Zheka, V. (2005). “Corporate Governance, Ownership Structure and Corporate Efficiency: The Case of Ukraine”, Managerial and Decision Economics, 26(7), 452-460.
• Varış, M.- Küçükçolak, A.- Erdoğan, O. ve Özer, L. (2001). “Sermaye Piyasalarında Kurumsal Yönetim İlkeleri”, İMKB Dergisi, 2001, 5(19), 129-168.
• Vu, N. H. ve Nguyen, T. Impacts of Corporate Governance on Firm Performance Empirical Study of Listed Singaporean Companies, Lund University, School of Economics and Managament, 2017.
• Ergincan, Yakup ve Gürbüz, A. Osman, Kurumsal Yönetim: Türkiye’deki Durumu ve Geliştirilmesine Yönelik Öneriler, Literatür Yayınları, 1. Baskı, İstanbul 2004.
• Yavuz, Selahattin- Yıldırım, Suat- Elmas, Bekir, “Kurumsal Yönetim Endeksi İle Şirket Hisse Senedi Getiri İlişkisi: Bıst’de Bir Uygulama”, Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (ERZSOSDER), 2015, 8(2), 73-82.
• Yenice, Sedat ve Dölen, Tuğba, “İMKB’de İşlem Gören Firmaların Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyumunun Firma Değeri Üzerindeki Etkisi”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 2013, 9(19), 199-214.
• Zheka, Vitaliy, Corporate Governance and Firm Performance in Ukraine, Centre For Economic Reform And Transformation, School of Management and Languages, Heriot-Watt University, Discussion Paper 2006/05