Lider Üye Etkileşiminin İşgören Performansına Etkisi Üzerine Bir Alan Araştırması

Yıl 2019, Cilt: 23 Sayı: 2, 719 - 739, 15.06.2019

Gökhan Uludağ

Öz

Organizasyonların rakiplerine
karşı üstünlük elde edebilmesi ve bulunduğu sektörde uzun süre kalıcı
olabilmesi için işgörenlerinden istikrarlı olarak yüksek seviyede performans
elde edebilmesi gerekmektedir. İşgörenlerin performans seviyelerini etkileyen
çok sayıda unsur bulunmaktadır. İşgörenlerin üstleri ile gerçekleştirdiği etkileşim
bunlardan birisidir. Lider-üye etkileşimi ile birlikte hem yöneticiler hem de
işgörenler karşılıklı olarak birbirlerini etkileyerek bireysel performanslarını
artırmalarına neden olabilirler. Bu nedenle hem özel sektörde hem de kamudaki
organizasyonların lider-üye etkileşimini artırmalarının faydalı olduğu
düşünülmektedir. Bu araştırmanın amacı; lider-üye etkileşimi ile işgören
performansı arasındaki ilişkiyi tespit etmek ve işgören performansı üzerinde
lider-üye etkileşiminin nasıl bir etkisi olduğunu gösterebilmektir. Bu
kapsamda, Ankara ilinde faaliyet gösteren beş kamu kurumunda  (Ankara İl Sağlık Müdürlüğü, Ankara Gençlik
ve Spor Müdürlüğü, Ankara Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Ankara İl İşkur
Müdürlüğü, Ankara Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü) personelleri üzerinde anket
yoluyla veriler toplanmıştır. Araştırmanın sonucunda, lider-üye etkileşimi ile
işgören performansı arasında anlamlı ve pozitif yönde bir ilişki olduğu tespit
edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Lider-üye etkileşimi, işgören performansı

Kaynakça

• Aslan, S. ve Özata, M. (2009). Lider-Üye Etkileşiminin (LMX) Yöneticiye Duyulan Güven Düzeyine Etkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 11(17), 95-116.
• Aslantaş, C. C. (2007). “Lider-Üye Etkileşiminin Yöneticiye Duyulan Güven Üzerindeki Etkisini Belirlemeye Yönelik Görgül Bir Çalışma”. Tisk Akademi, Cilt.2, Sayı.3, 161–173.
• Armstrong, M. (1996). Employee Reward (London: Institute of Personnel and Development (IPD) House).
• Barutçugil, İ. (2002). Performans Yönetimi, İstanbul: Kariyer Yayıncılık İletişim Eğitim Hizmetleri Ltd. Şti.
• Breland, J. W., Treadway, D. C., Duke, A. B. ve Adams, G. L. (2007). “The Interactive
• Effect of Leader-Member Exchange and Political Skill on Subjective Carrier Success”,Journal of Leadership & Organizational Studies, 13 (3), 1-14.
• Bolton, T. (1997). Human Resource Management: An Introduction (Massachusetts: Blackwell Publishers).
• Cevrioğlu, E. (2007). Lider-Üye Etkileşimi ile Bireysel ve Örgütsel Sonuçlar Arasındaki ilişki: Görgül Bir inceleme, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar.
• Çınar, Ö. ve Yeşil, S. (2016). Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel Desteğin Çalışan Performansı Üzerindeki Etkisini İnceleyen Bir Yapısal Eşitlik Model Önerisi. International Journal of Social Sciences and Education Research, 2 (1), 349-369.
• Davis, W.D. and Gardner, W.L. (2004). Perceptions of politics and organizational cynicism: An attributional and leader–member exchange perspective. The Leadership Quarterly, 15, 439–465
• Dienesh, R. M. and Liden, R. C. (1986). “Leader Member Exchange of Leadership: A Critique and Further Development”, Academy of Management Review 11, Vol. (3), 618–634.
• Dionne, L. (2000). Leader-Member Exchange (LMX): Level of Negotiating Latitude and Job.
• Erdem, F.S. (2008). Organizasyonlardaki Lider-Üye Etkileşiminin Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerindeki Etkilerinde, izlenim Yönetimi Davranışının Rolü: Kayseri’de Hizmet Sektöründe Bir Araştırma”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi S.B.E.,)
• Gerstner, C. R.ve Day, D. V. (1997). “Meta Analytic Review of Leader-Member Exchange Theory: Correlates and Construct Issues”, Journal of Applied Psychology, 82 (6), 827-844.
• Graen, G. ve Uhl-Bıen, M. (1991).The Transformation of Professionals into SelfManaging and Partially Sefl-Designing Conthbutors: Toward a Theory of Leadership-Making", Journal of Management Systems, 3, 3, 25 – 34
• Gupta, O. P. (1982). Commitment to Work of Industrial Workers, New Delhi: Concept Publishing Company, Gupta, V. ve Krishnan, V.R. (2004). Impact of Socialization on Transformational Leadership: Role of Leader Member Exchange, South Asian Journal of Management, 11(3), 7-20.
• Gümüştekin, G. E. (2005). Kobi Niteliğindeki Aile İşletmelerinin Yönetim ve Organizasyon Sorunları: Kütahya Seramik Sanayi Örneği, C.Ü. İktisadî ve İdarî Bilimler Dergisi, 6 (1), 71-93.
• Harris, K. J., Harris, R. B. and Brouer, R. L. (2009). “LMX and Subordinate Political Skill: Direct and Interactive Effects on Turnover Intentions and Job Satisfaction”, Journal of Applied Social Psychology, Vol. 39, No 10. 2373-2395.
• Karaaslan, Ö. (2010). “Motivasyonel Dilin Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ile Olan ilişkisinde Lider-Üye Etkileşiminin Aracılık Etkisinin İncelenmesi: Yapısal Eşitlik Modelinde Bir Uygulama”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Stratejik Araştırmalar Enstitüsü Müdürlüğü).
• Kaşlı, M. (2009). “Otel İşletmelerinde İşgörenlerin Kişilik Özellikleri, Lider-Üye Etkileşimi ve Tükenmişlik İlişkisinin İncelenmesi”. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Anabilim Dalı Doktora Tezi.
• Liden, R. C. ve Maslyn, J. M. (1998). “Multidimensionality of Leader-Member Exchange: An Empirical Assessment Through Scale Development”, Journal of Management, 24 (1), 43-72.
• Uludağ, G. (2016). ‘‘Lider Üye Etkileşiminin, Yetenek Yönetimi Ve İşgören Performansına Etkileri Üzerine Bir Araştırma Ankara Örneği’’, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi.