Investigation on the Aesthetic Elements Poetry of 6th Class Turkish Course Books

Yıl 2019, Sayı: 64, 515 - 533, 31.01.2019

Şener Demirel , Yelda Kökçü

https://doi.org/10.14222/Turkiyat3979

Öz

Aesthetics, which is generally defined as "beauty consciousness", can be defined as a concept that examines the beauty of both art and nature, inner happiness of beauty, and the construction of artwork with this inner state. The art-aesthetic relation that comes to the forefront in this definition carries more attention to the "aesthetic" that is at the beginning of the basic criteria to be used in the evaluation of the work of art. The expression "any kind of beautiful production" that stands out in the definition leads us to "aesthetics / beauty knowledge". Art has been subject to many forms in itself. The most common classifications are the performing arts (poetry, story, novel etc.), visual arts (painting, sculpture, architecture etc.), and stage arts (theater, dance etc.)

Aesthetic examination is one of the poetry examinations, and poetry involves searching for answering a number of questions such as "poetry unit, verse form, meter, rhyme, repeats, parallel utterances, sentence structure, image, unusual interactions, literary arts" in terms of form and content. In this study, it is aimed to examine the poems in the 6th grade Turkish textbook in terms of aesthetic elements. In qualitative work, the document review technique will be used. Poems will be examined in terms of poetry unit, verse form, measure, rhyme, redif, image and literary arts, and the obtained results will be tabulated.

Anahtar Kelimeler

Turkish Course Book, poetry, aesthetics, examination

6. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Şiirlerin Estetik Unsurlar Açısından İncelenmesi

Öz

Genel anlamıyla “güzellik bilimi” olarak da tanımlanan estetik, hem sanatı hem de doğadaki güzelliği, güzelin içsel yaşanışını ve bu içsel durumla sanat eserinin yapılışını inceleyen bir kavram olarak tanımlanabilir. Bu tanımda ön plana çıkan sanat-estetik ilişkisi, aynı zamanda sanat eserinin değerlendirilmesinde başvurulacak temel ölçütlerin başında gelen estetik kavramını ön plana çıkarmaktadır. Estetik ile ilişkili olan sanat ise bireyleri estetik / güzellik bilimine götürmektedir. Sanat, geçmişten bugüne kadar kendi içinde farklı şekilde sınıflandırılmıştır. Söz konusu sınıflandırmalar içinde en yaygını edebiyat (şiir, öykü, roman vb.), görsel sanatlar (resim, heykel, mimari vb.) sahne sanatları (tiyatro, dans vb.) ve müzik şeklindedir.

Estetik inceleme, şiir incelemelerinden olup şiirin “nazım birimi, nazım biçimi, vezin, kafiye, redif,  tekrarlar, paralel söyleyişler, cümle yapısı, imge, alışılmamış bağdaştırmalar, edebî sanatlar” açısından incelenmesini içerir. Bu çalışmada 6. Sınıf Türkçe ders kitabında yer alan şiirlerin estetik unsurlar bakımından incelenmesi amaçlanmıştır. Tarama deseninde gerçekleştirilen araştırmada şiirler; nazım birimi, nazım biçimi, ölçü, kafiye, redif, imge ve edebî sanatlar gibi unsurlar açısından incelenecek, elde edilen sonuçlar tablolar ile sunulmuştur. Elde edilen veriler sonucunda, Türkçe ders kitabında yer alan şiirlerin estetik unsurlar açısından zengin bir içeriğe sahip olduğu tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Türkçe Ders Kitabı, şiir, estetik, inceleme

Kaynakça

• Ada A. (2018). Şiir Tekniği ve Estetik. 03.11.2018: http://sonsuzat.blogspot.com/2009/03/siir-teknigi-ve-estetik.html. Aksan, D. (1995). Şiir Dili ve Türk Şiir Dili, Ankara: Bilgi Yayınevi. Baş, B. (2003). Altıncı Sınıf Türkçe Ders Kitaplarında Metin Türleri Üzerine Bir İnceleme. Türklük Bilimi Araştırmaları, 13(13), 257. Bozkurt, N. (2004). Sanat ve Estetik Kuramları (3. Basım). Bursa: Asa Kitabevi. Bozkurt, B.Ü. ve Canlı, S. (2017). İlköğretim Türkçe 6. Sınıf Ders Kitabı. Ankara: Başak Matbaacılık. Çetişli, İ. (2002). Metin Tahlillerine Giriş Şiir. Isparta: Fakülte Kitabevi Yayıncılık. Dilçin, C. (1986). Örneklerle Türk Şiir Bilgisi, Ankara: TDK Yayınları. Dilçin, C. ( 2011 ). Divan Şiiri ve Şairleri Üzerine İncelemeler. İstanbul: Kabalcı Yayınevi Doğan, B. ve Gülüşen, A. (2011). Türkçe Ders Kitaplarındaki (6–8) Metinlerin Değerler Bakımından İncelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 75-102. Ergün, M. (2010). Estetik (Sanat Felsefesi). Felsefeye Giriş (Estetik), 1-1. Göçer, A. (2008). İlköğretim Türkçe Ders Kitaplarının Ölçme ve Değerlendirme Açısından İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1). Göçgün, Ö. (2006). Batılılaşma Yolunda: Tanzimat Sonrası Arayışlar Devrinde Şiir-Tiyatro-Hikâye ve Roman. Türk Dünyası Ortak Edebiyatı, Türk Dünyası Edebiyat Tarihi C.VII, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları. Gündüz, E. ve Sevimli, E. (2016). Nesîmî’nin “Senden Dönmezem” Redifli Gazeline Estetik Bir Yaklaşım. SEFAD, (36), 97-124. Kaplan, H. (2014). Harften Sese, Harften Görüntüye Bâkî’de Ses-Ahenk-Görüntü. Türklük Bilimi Araştırmaları, TÜBAR, 36 / XXXVI, 207-225. Karadağ, Ö. (2010). 2005 Türkçe Programına Göre Hazırlanmış İlköğretim Birinci Kademe Türkçe Ders Kitaplarının Kelime Hazinesi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 27 (27), 423-436. Karasar, N. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık. Karatay, H. (2007) Kelime Öğretimi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27( I), 141-153. Kaygana, M., Yapıcı, Ş. ve Aytan, T. (2013). Türkçe Ders Kitaplarında Değer Eğitimi. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(7),657-669. Koç, T. (2009). İslâm Estetiği, İstanbul: İSAM Yayınları. Okur, A. ve Arı, G. (2013). 6, 7, 8. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirliği. İlköğretim Online, 12(1). Solak, M. ve Yaylı, D. (2009). İlköğretim İkinci Kademe Türkçe Ders Kitaplarının Türler Açısından İncelenmesi. Journal of International Social Research, 2(9). Symmetry, 04.10.2017 tarihinde http://dictionary.reference.com/browse/symmetry: adresinden alındı. Tunalı, İ. (1989). Estetik. İstanbul: Remzi Kitabevi. Türkçe Sözlük (2010). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. Uğur, N. (2003). Anlambilim Sözcüğün Anlam Açılımı, Ankara: Doruk Yayınları. Yağmur, K. (2009). Türkçe Ders Kitapları Dil Gelişimini Ne Oranda Desteklemektedir? Cito Eğitimde Kuram ve Uygulama, 2, 53-64. Yaman, H. ve Taflan, S., Çolak, S. (2009). İlköğretim İkinci Kademe Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 7 (18), 107-120. Yıldırım, A. (2016). Klasik Şiirin Nasıl Söylendiği / Yazıldığına Dair Şeyh Gâlib’in İki Musammat Gazeli, Journal of Turkish Language and Literature. 2 (1), 535-544. Zorbaz, K.Z. (2007). Türkçe Ders Kitaplarındaki Masalların Kelime - Cümle Uzunlukları ve Okunabilirlik Düzeyleri Üzerine Bir Değerlendirme, Eğitimde Kuram ve Uygulama, 3 (1), 87-101.