Akkaraman Irkı Koyunlarda Flushing+Koç Etkisi ya da Farklı Dozlarda Gebe Kısrak Serum Gonadotropini (PMSG) Uygulamalarıyla Kuzu Üretiminin Arttırılabilirliğinin Araştırılması

Yıl 2016, Cilt: 11 Sayı: 1, 0 - 0, 25.04.2016

Mehmet Köse , Şükrü Dursun , Bülent Bülbül , Mesut Kırbaş , Uğur Demirci

https://doi.org/10.17094/avbd.12749

Öz

Çalışmada, Akkaraman koyunlarda Flushing + Koç etkisi ya da farklı dozlarda gebe kısrak serum gonadotropini (PMSG) uygulamalarının kuzu verimi üzerine etkisi araştırıldı. Bu amaçla 124 baş koyun, çalışmanın başlangıcında rastgele beş gruba ayrıldı. Bu grupları, PMSG300 (n=25), PMSG500 (n=24) ve PMSG700 (n=25), Flushing + Koç Etkisi (n=25) ve Kontrol (n=25) grupları oluşturdu. PMSG gruplarında östrüsler vagina içi 20 mg fluorogestone acetate içeren sünger (12 gün süreyle) ile senkronize edildi ve süngerlerin çıkarılmasından 24 saat önce 75 μ cloprostenol ve PMSG300, PMSG500 ve PMSG700 gruplarındaki hayvanlara sırasıyla; 300, 500 ve 700 IU PMSG kas içi uygulandı. Süngerlerin çıkarılmasından sonraki 5 gün östrüs tespiti yapıldı. Flushing + Koç etkisi grubunda 4 hafta süreyle flushing uygulandı ve bu sürenin sonunda 4 hafta östrüs tespiti yapıldı. Kontrol grubuna ise ilave herhangi bir uygulama yapılmadı ve Ağustos-Eylül aylarında iki ay östrüs takibi yapıldı. Bütün gruplarda östrüs takipleri günde iki kez 30’ar dakika yapılarak östrüsteki koyunlar elde sıfat yöntemiyle çiftleştirildi. Gruplar arasında gebelik oranı ve sütten kesimde yaşama gücü açısından farklılık tespit edilmezken; PMSG700 grubunda doğum oranı, Flushing + Koç Etkisi ve Kontrol gruplarında ise kuzu verimi; PMSG500 grubuna göre düşük oldu (P<0.05). Sonuç olarak, Akkaraman ırkı koyunlarda üreme sezonu içerisinde progesteron + prostaglandinF2alfa kombinasyonu ile senkronizasyona ek olarak 500 IU PMSG uygulamasının ile östrüsleri toplulaştırılabileceği ve kuzu verimini arttırılabileceği kanısına varıldı.

Anahtar Kelimeler

Akkaraman, Ek yemleme, Kuzu verimi, PMSG

Kaynakça

• Abdel-Aziz Swelum A., Alowaime AN., Abouheif MA., 2015. Use of fluorogestone acetate sponges or controlled internaldrug release for estrus synchronization in ewes: Effects of hormonal profiles and reproductive performance. Theriogenology, xxx, 1–6.
• Abecia JA., Forcada F., González-bulnes A., 2012. Hormonal control of reproduction in small ruminants. Animal Reproduction Science, 130, 173-179.
• Akçapınar H., 2000. Koyun Yetiştiriciliği. 2th ed., 39-49, İsmat Maatbacılık Ltd. Şti., Ankara.
• Aktaş AH., Doğan Ş., 2014. Effect of live weight and age of Akkaraman ewes at mating on multiple birth rate, growth traits, and survival rate of lambs. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 38, 176-182.
• Aktaş AH., Ankaralı B., Halıcı İ., Demirci U., Atik A., Yaylacı E., 2014. Growth traits and survival rates of Akkaraman lambs in breeder flocks in Konya Province. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 38, 40-45.
• Ali A., 2007. Effect of time of eCG administration on follicular response and reproductive performance of FGA-treated Ossimi ewes. Small Ruminant Research, 72, 33–37.
• Barrett DMW., Bartlewski PM., Batista-Arteaga M., Symington A., Rawlings NC., 2004. Ultrasound and endocrine evaluation of the ovarian response to a single dose of 500 IU of eCG following a 12-day treatment with progestogen-releasing intravaginal sponges in the breeding and nonbreeding seasons in ewes. Theriogenology, 61, 311–327.
• Batmaz ES., Başpınar H., 1999. Karacabey merinosu koyunların yarı-entansif koşullarda kuzulama aralığının kısaltılması üzerine bir çalışma. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 23 (4), 665-672.
• Boscos CM., Samartzi FC., Dellis S., Rogge A., Stefanakis A., Krambovitis E., 2002. Use of progestagen-gonadotrophin treatment in estrus synchronization of sheep. Theriogenology, 58, 1261-1272.
• Boztepe S., 2012. Koyun Yetiştiriciliğinde Yerli Irkların Önemi ve Akkaraman Koyunu. Konya Ticaret Borsası Dergisi, 41, 60-63.
• Demirören H., 2002. Yetiştirme amacı farklı koyunlarda kuzu üretim etkinliği. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 39 (1), 71-77.
• Evans ACO., Duffy P., Crosby TF., Hawken PAR., Boland MP., Beard AP., 2004. Effect of ram exposure at the end of progestagen treatment on estrus synchronisation and fertility during the breeding season in ewes. Animal Reproduction Science, 84, 349–358.
• González-Reyna A., Márquez-García E., Lizárraga-Tracy H., Martínez-González JC., 1999. Dose response effects of PMSG on ovulation rate and follicular development in Pelibuey ewes treated with Syncro-mate-B implants. Small Ruminant Research, 31, 149-155.
• Hawken PAR., Beard AP., Esmaili T., Kadokawa H., Evans ACO., Blache D., Martin GB., 2007. The introduction of rams induces an increase in pulsatile LH secretion in cyclic ewes during the breeding season. Theriogenology, 68, 56–66.
• İnce D., Karaca O., 2009. Effects of oestrus synchronization and various doses of PMSG administrations in Chios X Kivircik (F1) sheep on reproductive performances. Journal of Animal and Veterinary Advances, 8 (10), 1948-1952.
• Kaymakçı M., Taşkın T., 2008. Türkiye koyunculuğunda melezleme çalışmaları. Hayvansal Üretim, 49(2), 43-51.
• Koyuncu M., Uzun ŞK., Şengül L., 2001. Kıvırcık koyunlarında progesteron ve farklı dozda PMSG kullanımının kızgınlık denetimi ve döl verimini arttırma olanakları. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 25, 971-974.
• Letelier CA., Contreras-Solisa I., García-Fernándezc RA., Sánchezc MA., García-Palenciac P., Sánchezc B., Ariznavarretad C., Tresguerresd JAF., Floresc JM., Gonzalez-Bulnes A., 2011. Effects of oestrus induction with progestagens or prostaglandin analogues on ovarian and pituitary function in sheep. Animal Reproduction Science, 126, 61–69.
• Martemucci G., D’Alessandro AG., 2011. Synchronization of oestrus and ovulation by short time combined FGA, PGF2α, GnRH, eCG treatments for natural service or AI fixed-time. Animal Reproduction Science, 123, 32–39.
• Martin GB., Milton JTB., Davidson RH., Hunzicker GEB., Lindsay DR., Blache D., 2004. Natural methods for increasing reproductive efficiency in small ruminants. Animal Reproduction Science, 82–83, 231–246.
• Moakhara HK.,Kohrama H., Shahneha AZ., Saberifara T., 2012. Ovarian response and pregnancy rate following different doses of eCG treatment in Chall ewes. Small Ruminant Research, 102, 63– 67.
• Quintero-Elisea JA., Macías-Cruz U., Álvarez-Valenzuela FD., Correa-Calderón A., González-Reyna A., Lucero-Magaña FA., Soto-Navarro SA., Avendaño-Reyes L., 2011. The effects of time and dose of pregnant mare serum gonadotropin (PMSG) on reproductive efficiency in hair sheep ewes. Tropical Animal Health and Production, 43, 1567–1573.
• Rekik M., Lassoued N., Yacoubi C., 2002. Reproductive performances in ewe lambs of the Queue Fine de l’Ouest breed and their D’Man crosses following synchronisation. Small Ruminant Research, 45, 75–78.
• Rosa HJD., Bryant MJ., 2002. The ‘ram effect’ as a way of modifying the reproductive activity in the ewe. Small Ruminant Research, 45, 1–16.
• Scaramuzzi RJ., Campbell BK., Downing JA., Kendall NR., Khalid M., Munoz-Gutiérrez M., Somchit A., 2006. A review of the effects of supplementary nutrition in the ewe on the concentrations of reproductive and metabolic hormones and the mechanisms that regulate folliculogenesis and ovulation rate. Reproduction Nutrition Development, 46, 339–354.
• Sormunen-Cristiana R., Jauhiainen L., 2002. Effect of nutritional flushing on the productivity of Finnish Landrace ewes. Small Ruminant Research, 43, 75–83.
• Sönmez R., Pekel E., Kaymakçı M., Özcan L., Güney O., Gürsoy O., Demirören E., Biçer O. Torun O., 1990. Türkiye’de küçükbaş hayvan yetiştiriciliği ve ıslahı. Türkiye Ziraat Mühendisliği 3. Teknik Kongresi, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Yayını, 522-534, Ankara.
• Yılmaz M., Bardakçıoğlu HE., Taşkın T., 2009. Koç etkisinin kullanımı ve koyun yetiştiriciliği açısından önemi. Hayvansal Üretim, 50(2), 52-59.