BibTex RIS Kaynak Göster

-

Yıl 2013, Cilt: 8 Sayı: 1, 81 - 96, 26.04.2013

Öz

  There   is   a   necessity   to   take   precautions   against   the   potential   biological   threats   during   the   experiments   and  studies  in  laboratories,  and  hence  biosafety  should  be  provided.  For  this  reason,  researchers,  students  and  all  the  personnel  including   the   maintenance   and   cleaning   staffshould   have   enough   knowledge   about   the   safety   of   the   laboratory.   In   our  country,  the  spread  of  the  use  of  laboratory  animals  in  academic  studies  in  recent  years  and  the  initiation  of  feeding  the  increasing  number  of  animal  species  as  well  as  small  animals;  such  as  rabbit,  guinea  pig,  rat,  gerbil  and  hamster  as  a  pet  at  home   makes   it   even   more   important   topic.   In   this   review,   we   tried   to   provide  actual   informations   on   dangers   that   may  occur  in  laboratory,  zoonotic  diseases  and  eradication  of  medical  wasteges.  Key  words:  Biosafety,  Laboratories,  Medical  waste,  Zoonose.                  

Kaynakça

  • Anonim, 2012. Laboratory animal allergens and zoonotic diseases, http:// umanitoba.ca /admin /human_ resources /ehso /media /Lab_ Animal_Allergen _and_ Zoonosis_ Online_ Training_ 2012_SCC. pdf. [Erişim: 17.12. 2012].
  • Bleich N., 2008. Zoonosen bei maus und ratte alslabor- und heimtiere, Berl. Münch. Tierärztl. Wochenschr. 121, 7/8, 241–255.
  • Borat, M., 2009. Tehlikeli atıkların yönetilmesi. 1. Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik, Nükleer (KBRN’08) Kongresi Bildiri Kitabı, 1. Basım, İstanbul, 39-47.
  • Ceyhan, İ. 2005. Biyogüvenlik laboratuvar seviyeleri ve biyogüvenlik kabinlerinin seçimi, kullanımı ve bakımı. 4. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi Kongre Kitabı, 608633.
  • Chosewood LC., Wilson DE., 2009. Biosafety in microbiological and biomedical laboratories. 5 Edition. http:// www. cdc. gov /biosafety /publications / bmbl5/ bmbl. pdf. [Erişim: 10.12. 2012].
  • Çevre ve Orman Bakanlığı. Tıbbi Atıkların Kontrol Yönetmeliği. 22.07.2005 tarih ve 25883 sayılı Resmi Gazete.
  • Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü’nün B.18.0. ÇYG.0.04. 03.167.01 /3600- 17398 sayı 31. Mart 2006 tarih, Tıbbi Atıkların Sterilizasyonu konulu genelgesi (2006/7).
  • Durgut R., Yarsan E., 2007. Laboratuvar Hayvanları Hastalıkları ve Sağaltımı. I. Baskı, Medisan Yayın Serisi 66, Ankara.
  • Gören S., 2009. Tıbbi atıkların bertarafı-aksaklıklar ve Türkiye’nin durumu. 1. Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik, Nükleer (KBRN’08) Kongresi Bildiri Kitabı, 1. Basım, İstanbul, 101-107.
  • Gül Y., İssi M., Bozkurt D. 2012. Zoonoz hastalıklardan korunma. In “Koruyucu Sağlık Hizmetleri”, Ed., C. Yakıncı, E. Yeşilada. Türk Eczacıları Birliği Eczacılık Akademisi Yayını. Mattek Matbaacılık Bas. Yay. Tan. San. Tic. Ltd. Şti., Ankara.
  • Gürler B., 2011. Laboratuvarlarda DAS uygulamaları ve biyogüvenlik. 7. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi, 195-204.
  • Hankenson FC., Johnston NA., Weigler BJ., Di Giacomo RF., 2003. Zoonoses of occupational health importance in contemporary animal research Comp. Med., 53, 579-601.
  • Kafa B. Personelin Korunma Esasları. www. bornovavet. gov.tr /PDF /PERKORUNMA .pdf. [Erişim: 05.10. 2012].
  • Karaman M., 2012. Laboratuvar hayvanları biliminde biyogüvenlik ve iş sağlığı. In “Küçük Deney Hayvanlarından Rat”, Ed., O. Yücel, O. Genç. JCAM., Ankara.
  • Kurtdede A., 2001. Tavşan Hastalıkları. Barışcan Ofset, Ankara.
  • MEB. Çevre Sağlığı, Tıbbi Atıklar 850CK0038, Ankara, 2011. http:/www. megep.meb. gov.tr /mte_ program_modul /modul_pdf /85CK0038. pdf. [Erişim: 17.12. 2012].
  • Ortatatlı M., Kenar L., Yaren H., Karayılanoğlu T., 2006. Biyolojik araştırma laboratuvarında güvenlik. Türkiye Klinikleri J. Med. Sci., 26, 396403.
  • Öztürk M., 2007. Sağlık kuruluşlarında atık yönetimi, tıbbi atıkların kontrolü yönetmeliği ve getirdiği sorumluklar. www. das.org.tr /kitaplar /kitap 2007/ yazi/ mustafa. ozturk-das- 2007-yazi. pdf. [Erişim: 24.12. 2012].
  • Öztürk M., 2009. Tehlikeli atıklar grubundaki tıbbi atık yönetimi. www. nuveforum. net /attachments/ 36623d1252821711- tibbi-kitapson. pdf. [Erişim: 17.12. 2012].
  • Peeters J., 2011. Biosafety in laboratory animal facilities. A practical approach.biosafety and biotechnology unit. Brussels, Belgium.
  • Prüss A., Giroult E., Rushbrook P., 1999. Safe manegement of wastes from health care activities, WHO.
  • Sargın S., Gürhan İD., 2009. Ege üniversitesi biyomühendislik bölümü laboratuvar güvenliği faaliyetleri. 1. Kimyasal, biyolojik, radyolojik, nükleer (KBRN’08) kongresi bildiri kitabı, 1. Basım, İstanbul. 63-70.
  • Yücel Tutar D., 2004. Tıbbi atık yönetimi için yeni bir yaklaşım ve Ankara örneği. Doktora Tezi. A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Çevre Anabilim Dalı, Ankara.
  • World Health Organizasyon (WHO), 2004. Laboratory biosafety manuel. 3thed., Geneva.

Araştırma Laboratuvarlarında Biyogüvenlik, Zoonotik Hastalıklar ve Tıbbi Atıkların Bertarafı

Yıl 2013, Cilt: 8 Sayı: 1, 81 - 96, 26.04.2013

Öz

Laboratuvarlarda yapılan deney ve çalışmalarda karşılaşılabilecek biyolojik tehlikelere karşı önlem alınması, yani biyogüvenliğin sağlanması gereklidir. Bu nedenle araştırmacılar ve öğrenciler ile tüm personelin laboratuvar biyogüvenliği konusunda yeterli bilgiye sahip olması önem arz eder. Ülkemizde son yıllarda bilimsel çalışmalarda laboratuvar hayvanlarının kullanılmasının yaygınlaşması ve hayvan türlerinin sayısındaki artış, ayrıca tavşan, kobay, fare, gerbil ve hamster gibi küçük hayvanların evlerde pet olarak beslenmeye başlanması konuyu daha da önemli kılmaktadır. Bu derlemede; laboratuvarda meydana gelebilecek tehlikeler, zoonoz hastalıklar ve tıbbi atıkların bertarafı konularında bilgiler verilmeye çalışılmıştır.

Kaynakça

  • Anonim, 2012. Laboratory animal allergens and zoonotic diseases, http:// umanitoba.ca /admin /human_ resources /ehso /media /Lab_ Animal_Allergen _and_ Zoonosis_ Online_ Training_ 2012_SCC. pdf. [Erişim: 17.12. 2012].
  • Bleich N., 2008. Zoonosen bei maus und ratte alslabor- und heimtiere, Berl. Münch. Tierärztl. Wochenschr. 121, 7/8, 241–255.
  • Borat, M., 2009. Tehlikeli atıkların yönetilmesi. 1. Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik, Nükleer (KBRN’08) Kongresi Bildiri Kitabı, 1. Basım, İstanbul, 39-47.
  • Ceyhan, İ. 2005. Biyogüvenlik laboratuvar seviyeleri ve biyogüvenlik kabinlerinin seçimi, kullanımı ve bakımı. 4. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi Kongre Kitabı, 608633.
  • Chosewood LC., Wilson DE., 2009. Biosafety in microbiological and biomedical laboratories. 5 Edition. http:// www. cdc. gov /biosafety /publications / bmbl5/ bmbl. pdf. [Erişim: 10.12. 2012].
  • Çevre ve Orman Bakanlığı. Tıbbi Atıkların Kontrol Yönetmeliği. 22.07.2005 tarih ve 25883 sayılı Resmi Gazete.
  • Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü’nün B.18.0. ÇYG.0.04. 03.167.01 /3600- 17398 sayı 31. Mart 2006 tarih, Tıbbi Atıkların Sterilizasyonu konulu genelgesi (2006/7).
  • Durgut R., Yarsan E., 2007. Laboratuvar Hayvanları Hastalıkları ve Sağaltımı. I. Baskı, Medisan Yayın Serisi 66, Ankara.
  • Gören S., 2009. Tıbbi atıkların bertarafı-aksaklıklar ve Türkiye’nin durumu. 1. Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik, Nükleer (KBRN’08) Kongresi Bildiri Kitabı, 1. Basım, İstanbul, 101-107.
  • Gül Y., İssi M., Bozkurt D. 2012. Zoonoz hastalıklardan korunma. In “Koruyucu Sağlık Hizmetleri”, Ed., C. Yakıncı, E. Yeşilada. Türk Eczacıları Birliği Eczacılık Akademisi Yayını. Mattek Matbaacılık Bas. Yay. Tan. San. Tic. Ltd. Şti., Ankara.
  • Gürler B., 2011. Laboratuvarlarda DAS uygulamaları ve biyogüvenlik. 7. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi, 195-204.
  • Hankenson FC., Johnston NA., Weigler BJ., Di Giacomo RF., 2003. Zoonoses of occupational health importance in contemporary animal research Comp. Med., 53, 579-601.
  • Kafa B. Personelin Korunma Esasları. www. bornovavet. gov.tr /PDF /PERKORUNMA .pdf. [Erişim: 05.10. 2012].
  • Karaman M., 2012. Laboratuvar hayvanları biliminde biyogüvenlik ve iş sağlığı. In “Küçük Deney Hayvanlarından Rat”, Ed., O. Yücel, O. Genç. JCAM., Ankara.
  • Kurtdede A., 2001. Tavşan Hastalıkları. Barışcan Ofset, Ankara.
  • MEB. Çevre Sağlığı, Tıbbi Atıklar 850CK0038, Ankara, 2011. http:/www. megep.meb. gov.tr /mte_ program_modul /modul_pdf /85CK0038. pdf. [Erişim: 17.12. 2012].
  • Ortatatlı M., Kenar L., Yaren H., Karayılanoğlu T., 2006. Biyolojik araştırma laboratuvarında güvenlik. Türkiye Klinikleri J. Med. Sci., 26, 396403.
  • Öztürk M., 2007. Sağlık kuruluşlarında atık yönetimi, tıbbi atıkların kontrolü yönetmeliği ve getirdiği sorumluklar. www. das.org.tr /kitaplar /kitap 2007/ yazi/ mustafa. ozturk-das- 2007-yazi. pdf. [Erişim: 24.12. 2012].
  • Öztürk M., 2009. Tehlikeli atıklar grubundaki tıbbi atık yönetimi. www. nuveforum. net /attachments/ 36623d1252821711- tibbi-kitapson. pdf. [Erişim: 17.12. 2012].
  • Peeters J., 2011. Biosafety in laboratory animal facilities. A practical approach.biosafety and biotechnology unit. Brussels, Belgium.
  • Prüss A., Giroult E., Rushbrook P., 1999. Safe manegement of wastes from health care activities, WHO.
  • Sargın S., Gürhan İD., 2009. Ege üniversitesi biyomühendislik bölümü laboratuvar güvenliği faaliyetleri. 1. Kimyasal, biyolojik, radyolojik, nükleer (KBRN’08) kongresi bildiri kitabı, 1. Basım, İstanbul. 63-70.
  • Yücel Tutar D., 2004. Tıbbi atık yönetimi için yeni bir yaklaşım ve Ankara örneği. Doktora Tezi. A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Çevre Anabilim Dalı, Ankara.
  • World Health Organizasyon (WHO), 2004. Laboratory biosafety manuel. 3thed., Geneva.
Toplam 24 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Derlemeler
Yazarlar

Yusuf Gül

Mustafa İssi

Burcu Gül Baykalır Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 26 Nisan 2013
Yayımlandığı Sayı Yıl 2013 Cilt: 8 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Gül, Y., İssi, M., & Gül Baykalır, B. (2013). Araştırma Laboratuvarlarında Biyogüvenlik, Zoonotik Hastalıklar ve Tıbbi Atıkların Bertarafı. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, 8(1), 81-96.
AMA Gül Y, İssi M, Gül Baykalır B. Araştırma Laboratuvarlarında Biyogüvenlik, Zoonotik Hastalıklar ve Tıbbi Atıkların Bertarafı. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi. Nisan 2013;8(1):81-96.
Chicago Gül, Yusuf, Mustafa İssi, ve Burcu Gül Baykalır. “Araştırma Laboratuvarlarında Biyogüvenlik, Zoonotik Hastalıklar Ve Tıbbi Atıkların Bertarafı”. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi 8, sy. 1 (Nisan 2013): 81-96.
EndNote Gül Y, İssi M, Gül Baykalır B (01 Nisan 2013) Araştırma Laboratuvarlarında Biyogüvenlik, Zoonotik Hastalıklar ve Tıbbi Atıkların Bertarafı. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi 8 1 81–96.
IEEE Y. Gül, M. İssi, ve B. Gül Baykalır, “Araştırma Laboratuvarlarında Biyogüvenlik, Zoonotik Hastalıklar ve Tıbbi Atıkların Bertarafı”, Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, c. 8, sy. 1, ss. 81–96, 2013.
ISNAD Gül, Yusuf vd. “Araştırma Laboratuvarlarında Biyogüvenlik, Zoonotik Hastalıklar Ve Tıbbi Atıkların Bertarafı”. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi 8/1 (Nisan 2013), 81-96.
JAMA Gül Y, İssi M, Gül Baykalır B. Araştırma Laboratuvarlarında Biyogüvenlik, Zoonotik Hastalıklar ve Tıbbi Atıkların Bertarafı. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi. 2013;8:81–96.
MLA Gül, Yusuf vd. “Araştırma Laboratuvarlarında Biyogüvenlik, Zoonotik Hastalıklar Ve Tıbbi Atıkların Bertarafı”. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, c. 8, sy. 1, 2013, ss. 81-96.
Vancouver Gül Y, İssi M, Gül Baykalır B. Araştırma Laboratuvarlarında Biyogüvenlik, Zoonotik Hastalıklar ve Tıbbi Atıkların Bertarafı. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi. 2013;8(1):81-96.