Bayburt İli’nde Arpa, Buğday ve Mercimek Tohumluklarındaki Yabancı Ot Türlerinin Belirlenmesi

Yıl 2009, Cilt: 40 Sayı: 2, 43 - 55, 11.02.2013

Şaban Kordali , Hüseyin Zengin

Öz

Bayburt ilinde çiftçiler tarafından tohumluk olarak kullanılan Arpa, buğday ve mercimek tohumluklarındaki yabancı
otların, yoğunluklarını ve yaygınlıklarını belirlemek için 1999-2000 yıllarında toplam 193 tohum örneği rastgele alındı. Sürvey
sonucunda, arpada 15 familyaya ait 56 tür, buğdayda 18 familyaya mensup 65 tür ve mercimekte 14 familyaya ait 36 tür
belirlendi. Bununla birlikte arpada Avena fatua L. (Yabani yulaf), Lolium multiflorum Lam. (İtalyan çimi) and Triticum sp türleri,
buğdayda A. fatua L., Hordeum vulgare (Arpa) and L. multiflorum türleri, mercimekte Vicia spp. (yabani fiğ), Triticum sp. and
Sinapis arvensis L. (Yabani hardal) türlerinin sayısal olarak en fazla karıştığı saptandı. Diğer taraftan en yaygın türler ise A. fatua,
Agrostemma githago L. (karamuk), Boreava orientalis Jaub and Spach. (sarıot), Centaurea deprassa Bieb.(yatık gökbaş),
Cephalaria sp., Cephalaria syriaca (L.) Schrad. (pelemir), Cichorium intybus L. (yabani hindiba) and Cirsium arvense (L.) Scop.
(köygöçüren)’dir.

Anahtar Kelimeler

Bayburt bölgesi, Yabancı ot, Yoğunluk

Kaynakça

• Ahlawat, I.P.S., 1981. It pays to control weeds in pulses. Indian Farming, Div. Agron., Indian Agric. Res. Inst., Nw Delhi.31, 1: 11-13.
• Anonim, 1977. Unkrautfibel 78 Schering, Schering A. G., Berlin/ Bergkamen.
• Anonim, 2001. Tarımsal yapı ve üretim 1999. Devlet İst. Enst. Matbaası, Ankara, 638.
• Bachtaler, G., 1970. Development of the weed flora in Germany in relation to changes in methods of cultivation. Weed Abstr., 19: 1677.
• Bates, L.S. and Heyne E.G., 1980. American Soc. Of Agr., Crop Sci., Soc. Of America, Madison, Wisconsin, 95-111.
• Baytop, T., 1963. Türkiye’nin Tıbbi ve Zehirli Bitkileri. İstanbul Üniv. Yayınları, No: 1039, İstanbul, 447.
• Bolton, E. E. and Hepworth H. M., 1972. Tillage research in Turkey. Proc. of Regional wheat workshop Beirut, Lebanon.
• Borlaugh, N.E., 1982. Feeding Manking in the 1980’s, the Role of International. Agr. Res., Thirt Annual Agr. Sector Symposia, Wold Bank Washington D.C., 33.
• Çınar, A ve N. Uygun, 1987. Bitki koruma. Çukurova Üniv. Zir. Fak. Yayınları, No: 32, Adana, 285, Adana.
• Eser, D., 1978. Yemeklik dane baklagiller. A. Üniv. Zir. Fak. Teksir. No: 16
• Fuchs, H. and Voit B., 1992. Purity and Contamination in Cereal Seed Samples-Long Term Survey from Results of Seed Testing. Bayerisches Landwirtschalfliches Jahrbuch, 69, 757-777
• Göksel, N., 1956. Türkiye hububatlarında rastlanan önemli yabancı ot tohumlarının anatomik yapıları üzerinde araştırmalar. Sanat Matbaası, Ankara, 275.
• Güncan, A., 1979. Tarla Sarmaşığı’nın (Convolvulus arvensis L.) biyolojisi ve buğday içerisinde mücadele imkanları üzerinde araştırmalar. Atatürk Üniv. Basımevi, Erzurum, 109.
• Güncan, A., 1980. Anadolu’nun Doğusunda buğday ürününe karışan yabancı ot tohumları, bunların yoğunlukları ve önemlilerinin oluşturdukları bitki toplulukları üzerinde bir araştırma (Basılmamış)
• Güncan, A., 1982. Erzurum yöresinde buğday ürününe karışan bazı yabancı ot tohumlarının çimlenme biyolojisi üzerinde araştırmalar. Atatürk Üniv. Basımevi, Erzurum, 270.
• Güncan, A., 1985b.Yabancı Otlar ve Mücadelesi. Yüzüncü Yıl Üniv. Ziraat Fak. Bitki Koruma Bölümü. Van, s, 325
• Hockamp, B., 1989. Tiervergiftungen durch Pflanzen Mitteleuropas. Eine Literaturubersicht. Vet. Med. Diss., Tieraerztliche Hochschule Hannover.
• Köycü, C., 1979. Çeşitli kaynaklardan temin edilen yerli ve yabancı kışlık ekmeklik buğdaylarda (Triticum aestium L.) verim unsurları ve morfolojik karakterler ile ekmeklik kalitesi üzerinde araştırmalar. (Doçentlik tezi, yayımlanmamış) Atatürk Üniv. Zir. Fak., Erzurum, 133.
• Kshnikatkin, A.G., 1978. Effectivenes of herbicides applied to lentil. Fielderop Abs.33, 419.
• Kuntay, S., 1944. Türkiye hububat mahsulü içinde tohumları bulunan yabancı otlar üzerinde araştırmalar. Yüksek Ziraat Enst. Basımevi, Ankara, 126.
• Kün, E., 1988. Serin İklim Tahılları. Ankara Üniv. Zir.Fak. Yayınları: 1032. Ders Kitabı: 299, Ankara, 322.
• Liebenow, H. und Liebenow, K., 1993. Gitpflanzen. Gustav Fischer Verlag Jena, Stuttgart, 198.
• Marcuse, G.F., 1986. Giftige Pflanzen und Tiere Deutschlands. Landbau Verlag Gmblt, Hannover.
• Özer, Z., 1993. Niçin yabancı ot bilimi (herboloji)? Türkiye I. Herboloji Kongresi, 3-5 Şubat, 1993, Adana, 1-7
• Saxena, M. C. and Wassimi N., 1980. Crop-Weed Competition Studies in Lentil. Lens: 7: 55-57 Weed Abs., 31, 6: 242.
• Sedov, A. and Lessev I., 1976. Chemical control of weed in legumes with prometryne and liniron. Field crop Abs.31, 6: 242.
• Sırma, M. ve Güncan A., 1997. Tokat ve yöresinde buğday ekim alanlarında sorun oluşturan yabancı otlar ve önemlilerinden bazılarının topluluk oluşturma durumları üzerinde bir araştırma. Türkiye II. Herboloji Kongresi, 1-4 Eylül, 1997, İzmir, Ayvalık. 289-296.
• Stary, F., 1983. Giftpflanzen, Artia Verlag, Prag. (6). Marccuse, G.F., 1986. Giftige Pflanzen und Tiere Deutschlannds. Lanndbau Verlag Gmblt. Hannover.
• Tepe, I., 1998. Van’da buğday ürününe karışan yabancı ot tohumlarının yoğunluk ve dağılımları. Türkiye Herboloji Dergisi, 1, 2: 1-13.
• Tursun, N., Özer Z. ve Önen H., 1997. Sivas ve yöresinde hasat şekline bağlı olarak buğday ürününe karışan zehirli ot tohumları üzerinde araştırmalar. Türkiye II. Herboloji Kongresi. 1-4 Eylül, İzmir, 369-378.
• Uva, H.R., Neal J.C. and Ditomaso J.M., 1997. Weed of the Northeast. Comstock Publishing Association a Division of Cornell University Press/Ithaca and London, 397.
• Yadev, D., 1981. Pysiological and Biochemical effect of prometryne and diallate on lentil (Lens culinaris Monench) and one of the predominant weeds.Thesis Abs. (1979), 5, 3: 145.
• Yeğen, O., 1984. Yabancı Otlar ve Mücadelesi. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yayınları: 917, Ankara, 146.
• Zengin H., 1996a. Erzurum ve ilçelerinde kışlık buğday ürününe karışan yabancı ot tohumları ve yoğunlukları üzerinde araştırmalar. Turk. J. Agric. For., 20: 207-213.
• Zengin H., 1996b. Erzurum ve ilçelerinde yazlık buğday ürününe karışan yabancı ot tohumları ve yoğunlukları üzerinde araştırmalar. Atatürk Ü. Zir. Fak. Der., 27 (3): 411-422.