Sulama Şebekelerinde Bakım Performansının Değerlendirilmesi: Yozgat İli Örneği

Yıl 2021, Cilt: 52 Sayı: 1, 36 - 45, 26.01.2021

Sinan Kartal , Firat Arslan , Hasan Değirmenci

https://doi.org/10.17097/ataunizfd.735005

Cited By: 3

Öz

Bu çalışmada Yozgat İlinde bulunan 8 sulama birliğinin bakım performansları (Planlanan bakımın gerçekleşme oranı (%), Bakım masrafının sulanan alana oranı (€ ha-1), Bakım masrafının sulama alanına oranı (€ ha-1), Bakım masrafının toplam gelire oranı (%), Bakım masrafının toplam gidere oranı (%), Finansal yeterlilik (%)) değerlendirilmiştir. Planlanan bakımın gerçekleşme oranı en yüksek (%77.7) 2017 yılında Köseli, en düşük ise Sekili sulama birliğinde (%1.3) gerçekleşmiştir. Bakım masrafının sulanan alana oranı göstergesine göre en yüksek birim sulanan alana yapılan masraf, 2017 yılında Çaydoğan’da (58.2 € ha-1), en düşük ise 0.4 € ha-1 ile Sekili sulama birliğinde yapılmıştır. Sulama şebekelerinde bakım masrafının toplam gelire oranı en yüksek 2017 yılında %29.2 ile Köseli’de, en düşük ise %0.4 ile Sekili sulamasında elde edilmiştir. Finansal yeterlilik oranı %48 ile en düşük paşaköyde bulunurken %312 ile en yüksek sekilide bulunmuştur. Çalışma yapılan sulama şebekelerinde planlanan işletme bakım bütçelerinin planlanana uygun biçimde olmadığı görülmüştür. Bir sulama birliğinde, ihtiyaç duyulan temel bakım masraflarının yapılanması sulama performansını olumlu yönde etkilemektedir.

Anahtar Kelimeler

Bakım masrafları, Sulama şebekeleri, Sulama performansı

Assessment of Maintenance Performance in Water User Associations: A Case Study of Yozgat Province

Öz

In this study, 8 water user associations (WUAs) were chosen to assess maintenance performance with indicators (realized rate of planned maintenance (%), maintenance cost per unit command/irrigated area (€ ha-1), rate of maintenance cost to total income (%), rate of maintenance cost to total expenditure (%), financial adequacy (%)). As a result, realization rate of planned maintenance were found to be the highest as 77.7% in Köseli WUA in the year 2017 while the lowest was (1.3%) in Sekili WUA. Total maintenance cost per unit command area was found to be the highest (58.2 € ha-1) in Çaydoğan WUA, and the lowest (0.4 € ha-1) in Sekili WUA. Ratio of total maintenance cost to total income was determined as the highest (29.2%) in Köseli WUA in 2017 and the lowest (0.4%) in Sekili WUA. Financial adequacy ratios were changed between 48% to 312% among WUAs. It was observed that the maintenance budgets planned in WUAs were not compatible. According to results, it can be said that fulfilment of the basic maintenance costs needed affect the irrigation performance positively in a WUA.

Anahtar Kelimeler

Maintenance costs, Irrigation schemes, Irrigation performance

Kaynakça

• Aktürk, D., Tekiner, M., Savran, F., Tatlıdil, F.F., 2010. Bayramiç-Ezine Sulama Birliğinin ekonomik göstergeler ile sulama sistem performansının değerlendirilmesi. 9. Tarım Ekonomisi Kongresi, 2010 Şanlıurfa, s. 65-71.
• Anonim, 2007. Emerging Public-Private Partnerships in Irrigation Development and Management. Water Sector Board Discussion Paper Series, Paper No: 10. The World Bank, Washington, DC.
• Anonim, 2011. Yozgat Tarım Hayvancılık ve Gıda Sektörel Çalışma Grubu Raporu. http://oran.org.tr/materyaller/Editor/document/PlanlamaBirimi/Yozgat_TarimHayvancilikGida_SCG_Raporu_Agustos2011.pdf. (Erişim Tarihi: 2011).
• Anonim, 2017. Sulama Sistemlerinde Su Kullanımının Kontrolü ve Su Kayıplarının Azaltılmasına İlişkin Yönetmelik. T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, 16 Şubat 2017 Perşembe, Resmî Gazete Sayı: 29981.
• Burton, M., 2010. Irrigation management principles and practices. CABI is a trading name of CAB International. London, UK., 386.
• Corcoles, J.I., Tarjuelo, J.M., Moreno, M.A., Ortega, J.F., De, Juan, J.A., 2010. Evaluation of Irrigation Systems by Using Benchmarking Techniques. XVII. World Congress of the International Commission of Agricultural and Biosystems Engineering (CIGR), Hosted by the Canadian Society for Bioengineering (CSBE/SCGAB) Québec City, Canada June., 13-17. Cornish, G.A., 2005. Performance benchmarking in the irrigation and drainage sector. Experiences to date and conclusions. Report OD155, HR Wallingford and DFID, UK.
• Çakmak, B., Kibaroglu, A., Kendirli, B., Gokalp, Z., 2010. Assessment of the Irrigation Performance of Transferred Schemes in Turkey: A Case Study Analysis. Irrig. and Drain.. 59:138-149.
• Çakmak. B., Polat, H.E., Kendirli, B., Gökalp, Z., 2009. Asartepe Sulama Birliğinde Sulama Performansının Belirlenmesi: Türkiye’den Bir Çalışma. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi., 22 (1):1-8.
• Değirmenci, H., Tanrıverdi, Ç., Arslan, F., 2017. Aşağı Seyhan Ovası Sulama Birliklerinin Kümeleme Analizi İle Karşılaştırılması. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi., 20 (4):334-338.
• DSİ, 2019. 2019 Yılı Faaliyet Raporu. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı, Ankara.
• Garcia, I.F., Rodriguez, Diaz, J.A., Poyato, E.C., Montesinos, P., Berbel, J., 2014. Effects of modernization and medium term perspectives on water and energy use in irrigation districts. Agricultural Systems., 131:56-63.
• Garcia-Bolanos, M., Borgia, C., Poblador, N., Dia, M., Seyid, O.M.V., Mateos, L., 2011. Performance assessment of small irrigation schemes along the Mauritanian banks of the Senegal River. Agricultural Water Management., 98:1141-1152.
• Gerards, I.J.L., Tambunan, B.S., Harun, B., 1991. Payment for Irrigation Services in Indonesia: Creating Mutual Accountability through Participation and Voice. Experience with Pilot Project Introduction (1989-1991). International Commission on Irrigation and Drainage. Eighth Afro-Asian Regional Conference, Bangkok, 1991. Supplemental Paper of the proceedings – Volume B., 20pp.
• Huppert, W., Svendsen, M., Vermillion, D.L., 2003. Maintenance in Irrigation: Multiple Actors, Multiple Contexts, Multiple Strategies. Irrigation and Drainage Systems., 17:5-22.
• Jones, W.I., 1995. The World Bank and irrigation. The World Bank, Washington, D.C.
• Malano, H,M., George, B,A., Davidson, B., 2005. Asset management modelling framework for irrigation and drainage systems: Principles and case study application. Irrigation and Drainage Systems., 19:107-127.
• Malano, H., ve Burton, M., 2001. Guidelines for Benchmarking Performance in the Irrigation and Drainage Sector. International Programme for Technology and Research in Irrigation and Drainage. FAO, Rome.
• Mateos, L., Lozano, D., Baghil, A.B.O., Diallo, O.A., Gómez-Macphersona, H., Comas, J., Connor, D., 2010. Irrigation performance before and after rehabilitation of a representative, small irrigation scheme besides the Senegal River, Mauritania. Agricultural Water Management., 97.901-909.
• Murray-Rust, D.H., Svendsen, M., Burton, M., Molden, D., 2003. Irrigation and Drainage Systems Maintenance: Needs for Research and Action. Irrigation and Drainage Systems., 17:129-140.
• Özdemir, K., Armağan, G., 2010. Aydın ilindeki sulama birliklerinin faaliyetlerinin değerlendirilmesi ve etkinliklerinin belirlenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi., 7(2);75-83.
• Rodriguez-Diaz, J.A., Camacho-Poyato, E., Lopez-Luque, R., Perez-Urrestarazu, L., 2008. Benchmarking and multivariate data analysis techniques for improving the efficiency of irrigation districts: an application in Spain. Agricultural systems., 96(1):250-259.
• Sharaunga, S., Mudhara, M., 2018. Determinants of farmers' participation in collective maintenance of irrigation infrastructure in KwaZulu-Natal. Physics and Chemistry of the Earth, Parts A/B/C.
• Teams., 1991. Study of Management and Cost of O and M on Irrigation Systems. Under the Irrigation Dept. Sri Lanka, IIMI., Colombo.
• Uysal, Ö.K., Atış, E., 2010. Assessing the performance of participatory irrigation management over time: A case study from Turkey. Agriculture Water Management., 97:1017-1025.
• Yolal, A., Değirmenci., H,. 2020. Basınçlı Sulama Sistemleri Hibe Destek Uygulamalarının Değerlendirilmesi. KSÜ Tarım ve Doğa Derg., 23 (3): 561-567.