An Example of Civilian Opposition Organization During the Democratic Party Era: The Union of Progressive Young Turks

Yıl 2017, Cilt: 4 Sayı: 12, 73 - 95, 25.08.2017

İrşad Sami Yuca

Öz

Along with the process of the continuing modernization
movements from the Ottoman Empire to the Republic gave birth to new ideas in
the country. The confrontation also has a continuity between political power
and followers of these ideas to change society in a frivolous or radical way.
Therefore, due to some political impossibilities caused by opposition in the country, they went on to pursue intellectual cases outside the country. It
is an undeniable fact that as in the I. and II. Constitutional period, the tradition
of opposing abroad is a social phenomenon that has been going on day by day
from the first years of the Republic. In this study, as an example of this
historical continuity, information will be given about the Union of Progressive
Young Turks opposing with the ideas based on left / communism mainly in Paris
and other various European cities during the Democratic Party 

Demokrat Parti Döneminde Sivil Bir Muhalif Örgüt Örneği: İleri Jön Türkler Birliği

Öz

Osmanlı’dan Cumhuriyet’e bir süreklilik arz eden
modernleşme hareketleri süreçle beraber ülkede yeni fikir akımlarını
doğurmuştur. Toplumu tedrici veyahut radikal yöntemlerle değiştirmeye yönelik
bu fikirlerin takipçileri ile siyasal iktidar erki arasında karşı karşıya gelinme
de bir süreklilik arz etmiştir. Bu nedenle ülke sathında muhalefet etmenin
getirdiği birtakım siyasal imkânsızlıklardan dolayı ülke dışında düşünsel
davalarını sürdürme yoluna gitmişlerdir. I. ve II. Meşrutiyet dönemlerinde
olduğu gibi yurt dışında muhalefet etme geleneğinin Cumhuriyetin ilk
yıllarından günümüze değin süren bir toplumsal olgu olduğu yadsınamaz bir
gerçektir. Bu çalışmada bu tarihsel sürekliliğe örnek olarak Demokrat Parti
döneminde ve başta Paris olmak üzere çeşitli Avrupa kentlerinde sol/komünizme
dayanan fikirleri ile muhalefet etmiş olan İleri Jön Türkler Birliği hakkında
bilgi verilecektir.   

Anahtar Kelimeler

The Union of Progressive Young Turks, Democrat Party, Opposition, Communism, Leaflet

Kaynakça

• BCA., 030.001.123.783.4. BCA., 030.01.41.242.10.1. BCA., 030.01.41.242.10.2. BCA., 030.01.41.242.10.4. BCA., 030.01.41.242.10.5. BCA., 030.01.41.242.10.6. BCA., 030.01.41.242.10.8. BCA., 030.01.41.242.10.9. BCA., 030.18.01.02.122.44.2. BCA., 030.18.01.02.126.70.19. BCA., 030.18.01.125.29.6. BCA., 030.18.01.127.75.15. BCA., 1365.71.52.225.
• AHMAD, Feroz, 2014, Bir Kimlik Peşinde Türkiye, İstanbul Bilgi Üniv. Yayınları, 5. Baskı, İstanbul.
• ---------------------,1992,Demokrasi Sürecinde Türkiye 1945-1980, Hil Yayınları, İstanbul.
• ALBAYRAK, Mustafa, 2004, Türk Siyasi Tarihinde Demokrat Parti (1946-1960), Phoenix Yayınları, Ankara.
• BABALIK, Naciye, 2005, Türkiye Komünist Partisi’nin Sönümlenmesi, İmge Kitabevi, Ankara.
• BELLİ, Sevim, 2006, Boşuna Mı Çiğnendik? Anılar, Cadde Yayınları, İstanbul.
• BORAN, Behice, 2010, Yazılar, Konuşmalar, Söyleşiler, Savunmalar, Sosyal Tarih Yayınları, İstanbul.
• ÇAVDAR, Tevfik, 1983, “Demokrat Parti”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, Cilt: 8, İletişim Yayınları, ss. 2060-2075. İstanbul.
• ---------------------,2008, Türkiye’nin Demokrasi Tarihi: 1950’den Günümüze, İmge Kitabevi, Ankara.
• DİKEN, M. Şehmus. Fahri Petek, 2009, Bir Hayat Üç Fidan, TÜSTAV Yayınları, İstanbul.
• DOKUYAN, Sabit, 2013, “İkinci Dünya Savaşı Sonrasında Sovyetler Birliği’nin Türkiye’den İstekleri”, CTAD, Yıl: 9, Sayı: 18, Güz, ss. 119-135.
• Dünya Gençlik Festivali hareketi Prag 1947-Moskova 1985, 12 Dünya Gençlik ve Öğrenci Festivali Hazırlık Komitesi Yayınları, 1985.
• 1970, İçimizdeki Düşman: Türkiye’de Komünizm Tehlikesi Vardır, İstanbul.
• İHMALYAN, Vartan,1989, Bir Yaşam Öyküsü, Cem Yayınları, İstanbul.
• KAÇMAZOĞLU, H. Bayram, 1998, Demokrat Parti Dönemi Toplumsal Tartışmaları, Birey Yayıncılık, İstanbul.
• KARPAT, Kemal H., 2013, İslam’ın Siyasallaşması, Timaş Yayınları, İstanbul.
• ---------------------, 2009, Osmanlı’dan Günümüze Kimlik ve İdeoloji, Timaş yayınları, İstanbul.
• ÖZDEMİR, Ali Ulvi, 2014, “Çok Partili Hayata Geçiş Sürecinde Türk Solunun DP Ve Hükümet İle İlişkileri 1945-1946”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 55, Güz, ss. 177-242.
• ÖZDEMİR, Emin. ŞENDİL, A Fatih, 2016, “Soğuk Savaş Dönemi Algı ile Gerçek Arasında Bir İmge Olarak Türk Solu; Demokrat Parti’nin Sol Hareketlere Yaklaşımı”, Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, Sayı: 23, Bahar, ss. 326-355.
• SAYILGAN, Aclan, 1962, İnkâr Fırtınası, Ülke Yayınları, İstanbul.
• ---------------------, 1968, Solun 94 Yılı: 1871-1965, Mars Matbaası, Ankara.
• ---------------------, 2009, Türkiye’de Sol Hareketler, Doğu Kütüphanesi, İstanbul.
• TBMM Zabıt Cerideleri
• YEŞİL, Ahmet, 1988, Türkiye’de Çok Partili Siyasî Hayata Geçiş, Kültür ve Turizm Bak. Yayınları, Ankara.
• YILMAZ, Mustafa. DOĞANER, Yasemin, 2006, “Demokrat Parti Döneminde Bakanlar Kurulu İle Yasaklanan Yayınlar”, Kebikeç, Sayı: 22, ss. 151-204.
• YUCA, İrşad Sami, 2016, “Adnan Menderes’in Dış Basına Verdiği Mülakatlardan Bazı Notlar (1950-1952)”, Uluslararası Akademik Bakış Dergisi, Sayı: 54, Mart, ss. 705-725.
• ZÜRCHER, Erik Jan, 2009, Savaş, Devrim ve Uluslaşma: Türkiye Tarihinde Geçiş Dönemi (1908-1928), İstanbul Bilgi Üniv. Yayınları, İstanbul.
• Cumhuriyet gazetesi
• Milliyet gazetesi