Nadir Shah Afshar period of Ottoman-Iran Relations Academic Studies Related to Made in Turkey

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 14, 47 - 68, 30.05.2018

Osman Kimya

Öz

From XI.to the first quarter of the XX. century, Iranian Geography was constantly ruled

by the Turkish States. Generally speaking, the Turkish states founded in Iran,

starting from the Safavids, viewed the Sunni Ottoman Empire as the greatest

political rival for themselves and these states have been engaged in many

struggles for a long time period. Such a power struggle

can be observed during XVIII. century as well since Nadir Shah Afşar who took

over the administration in Iran in the first quarter of the century maintained

the same policy. But

later, Nadir Shah Afşar has also made some attempts to solve  problems with the Ottoman Empire in that

period. In this article, Nadir Shah Afshar period will be evaluated and a list

of academic works in Turkey about the Ottoman-Iranian relations will be

presented.

Anahtar Kelimeler

Nadir Shah Afşar, Ottoman-Iran Relations, Historiography, Turkey Historiography

Nadir Şah Afşar Dönemi Osmanlı-İran Münasebetleri İle İlgili Türkiye’de Yapılan Akademik Çalışmalar

Öz

İran Coğrafyası
XI. Yüzyıl’dan XX. Yüzyıl’ın ilk çeyreğine kadar sürekli olarak Türk Devletleri
tarafından yönetilmiştir. Genel olarak Safevi’lerden başlayarak İran’da kurulan
Türk Devletleri Sünni Osmanlı Devleti’ni kendileri için en büyük siyasi rakip
olarak görmüşler ve uzun yıllar süren mücadelelere girişmişlerdir. Böyle bir
mücadele XVIII. Yüzyıl’ın ilk yarısında İran’da yönetimi ele geçiren Nadir Şah
Afşar tarafından da  devam ettirilmiş.
Fakat daha sonra Nadir Şah Afşar Osmanlı Devleti ile mevcut sorunların çözümü
için bir takım girişimlerde bulunmuştur. Bu makalede Nadir Şah Afşar dönemi
Osmanlı-İran münasebetleri ile ilgili genel bir değerlendirme yapılacak ve
ayrıca Türkiye’de yapılan akademik çalışmalar liste halinde sunulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Nadir Şah Afşar, Osmanlı-İran Münasebetleri, Tarihçilik, Türkiye Tarihçiliği

Научные исследования, проведенные в Турции относительно османско-иранских отношений периода Надир-шаха

Öz

Управление территории
Иранского государства в период с XI в. до первой четверти XX
в. осуществлялось Турецким государством. Начиная с периода правления
государства сефевидов, турецкие государства, основанные в Ираке, видели в лице
Османской империи величайшего политического конкурента и вели с ней борьбу,
длившуюся многие годы. Такую борьбу в первой половине XVIII века начал Надир
Шах Афшар. Однако позже Надир Шах Афшар вынужден был предпринимать инициативы
для решения вопросов, зависящих  от
Османской империи. В данной статье дана оценка научных исследований, проведенных
в Турции относительно периода Надир Шаха Афшара и  Османско-иранских отношений.

Anahtar Kelimeler

Надир Шах Афшар, Османско-иранские отношения, Турецкой Историографии

Kaynakça

• Arşiv Belgeleri
• Başbakanlık Osmanlı Arşivi
• Hatt-ı Hümayun Numara: 92/a, 125, 220;
• Mühimme Defterleri Numara: 152,
• Başbakanlık Osmanlı Arşivi, III Numaralı Nâme-i Hümâyûn Defteri, I. Mahmud- Nadir Şah Mektuplaşmaları, İstanbul:2014.
• Topkapı Sarayı Müzesi Arşivi
• Topkapı Sarayı Müzesi Arşivi Numara: E.1039, E.3299, 4463
• Ana Kaynaklar
• NAZİF MUSTAFA EFENDİ, İran Sefaretnamesi, İstanbul Millet Kütüpha-nesi, nr.824.
• Araştırma ve İncelemeler
• TOGAN, Zeki Velidi, 1981, Bugünkü Türkili (Türkistan) ve Yakın Tarihi, Enderun Yayınları, İstanbul.
• SARIKAYA, M. Saffet, 1993, Din Ve Siyasi Bakımdan Osmanlı –İran Mü-nasebetleri, Türk Kültürü, S 363, Ankara.
• SÜMER, Faruk, 1991, ‘‘Avşarlar’’, İslam Ansiklopedisi, C 6, İstanbul.
• KÖPRÜLÜ, Mehmed Fuad, 2006, Tarih Araştırmaları, C 1, Akçağ Yayınla-rı, İstanbul.
• ATEŞ, Abdurrahman,2001, Avşarlı Nadir Şah Döneminde Osmanlı-İran İlişkileri, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Isparta.
• V. VİNORSKY, 2014, “Nadir”, Türk Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C 9, İstanbul.
• ÖZCAN, Azmi, 2002, Nadir Şah ve Afganistan, Afganistan Üzerine Araş-tırmalar, Haz: Ali Ahmetbeyoğlu, Tarih ve Tabiat Vakfı (TATAV) Yayınları, İstanbul.
• PAKALIN, M. Zeki, 1993, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, C 2, M.E.B. Yayınları, İstanbul.
• YAZICI, Orhan, 2011, Modern Afganistan’ın Kuruluşu 1834-1922, Mengüceli Yayınları, Malatya.
• KÜTÜKOĞLU, Bekir,1994, “Şah II. Tahmasb”, Vakayinüvis Makaleler, DİA, C 27, İstanbul.
• YILDIRIM, Alper 2017, I. Mahmud Devri Osmanlı-İran İlişkileri, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir.
• ATEŞ, Abdurrahman, 2008, “XVIII. Yüzyılın İkinci Yarısında Osmanlı-İran İlişkileri”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C 10, S 3, Isparta.
• VON HAMMER, Baron Joseph, 1994, Büyük Osmanlı Tarihi, C 7-8, Çev: Vecdi Bürün, Sabah / Üçdal Neşriyat, İstanbul.
• ALTUN, Nurcan, 2015, Osmanlı-İran İlişkilerinde Mezhep Etkeni, İntizar Dergisi ( Üç Aylık İnanç ve Düşünce Dergisi), C 1, S 1, Trakya Üniversitesi Edebiyat Dergisi, Edirne.
• KARADENİZ, Yılmaz, 2016, “İran ve Osmanlı Devleti Arasında Mezhebi İhtilafların Azaltılması ve İslam Birliği Teşebbüsleri (1555-1746), Asia Minor Studie-İnternational Journal Of Social Sciences, C 4, S 8, Amasya.
• İnternet Kaynakları http://www.tarihkomplo.com, Erişim:14/01/2018. www.frmtr.com. Erişim:17/01/2018. http://www.dunyabulteni.net, Erişim:20/12/2017. orsam.org.tr/orsam/gencorsam/10870, Erişim:21/01/2018. http://orsam.org.tr/orsam/gencorsam/ Erişim: 23/01/2018.