Ottoman Diplomacy in the Age of the Establishment and Its Features (1299-1451)

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 16, 243 - 267, 30.08.2018

Ayşe Çekiç

Öz

The history of the Ottoman State has been taken up in many aspects
and qualified works have been put forward. The Ottoman history of diplomacy and
the studies related to its international counterparts have mostly focused on
the period of time after the conquest of Istanbul. In this context, in order to
fill a gap, we considered it appropriate to examine the Ottoman diplomacy in
the age of the establisment. The aim and methods of Ottoman diplomacy will be
examined during the period from Osman Bey to Sultan Mehmet the Conqueror. The
method we use will proceed chronologically through a sample of diplomacy rather
than treating each sultan separately. In the method we use, each sultan will
not be handled chronologically. Much more diplomacy will advance through the
sample. This framework will deal with the diplomatic relations between the
Anatolian principals,  the Muslim or
non-Muslim states with the Ottomans. Envoys, gifts, political marriages,
treaties, wars, threats, letters are concrete arguments to be exemplified in this
frame.

            Through this work,
we will understand the logic of the Ottoman Empire, the foreıgn political
structure of the pre-empire period, through diplomatic relations. As a result,
we will also determine whether the expression "ad hoc diplomacie" or
diplomacy of the “beylik” is correct in the name of the establishment age of
the Ottomans.

Anahtar Kelimeler

Ottoman establishment age, Diplomacy, Envoys, Gifts, Letters, Agreements

Kuruluş Devri Osmanlı Diplomasisi ve Nitelikleri* (1299-1451)

Öz

Osmanlı Devleti tarihi pek çok açıdan ele alınmış ve nitelikli
çalışmalar ortaya konulmuştur.Osmanlı'nın diplomasi tarihi ve bunun uluslararası
sahada bulduğu karşılıklar ile ilgili çalışmalar ise çoğunlukla İstanbul'un
fethi sonrasını ilgilendiren zaman dilimine yönelik olmuştur.Bu bağlamda bir
boşluğu doldurmak adına Osmanlı kuruluş devri diplomasisini incelemeyi uygun
gördük. Çalışmamızda Osman Bey'den başlayarak Fatih Sultan Mehmet'e kadar olan
dönemde Osmanlı diplomasisinin amaç ve yöntemleri irdelenecektir. Kullandığımız
yöntem kronolojik olarak her padişahı ayrı ayrı ele almaktan ziyade diplomasi
örneklemi üzerinden ilerleyecektir.Bu çerçevede Osmanlı ile diplomatik ilişki
içerisinde bulunan Anadolu beylikleri ile Müslim - gayrı Müslim devletler
arasında kurulan yahut bozulan diplomatik ilişkiler ele alınacaktır.Elçiler,
hediyeler, siyasî evlilikler, antlaşmalar, savaşlar, tehditler, mektuplar bu
çerçevede örneklendirilecek somut argümanlardır.Bu çalışma sayesinde
Osmanlı'nın imparatorluk öncesi devrinin dış siyasî yapılanmasının mantıkî
sağlamasını diplomatik ilişkiler üzerinden anlayacağız.Sonuç olarak ise Osmanlı
kuruluş devri adına "ad hoc diplomacie" veya beylik diplomasisi
tabirinin ne kadar doğru bir ifade olup olmadığını da saptamış olacağız.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı Kuruluş Devri, Diplomasi, Elçiler, Hediyeler, Mektuplar, Antlaşmalar

Дипломатия Османской Империи в период его образования и его характеристика. (1299-1451)

Öz

История Османского
государства была рассмотрена с самых различных точек зрения и были написаны,
качественные работы на эту тему. Работы, посвященные истории Османской дипломатии
и его значению в международной арене, в основном принадлежат промежутку времени
после завоевания Стамбула. Мы подумали, будет уместно исследовать дипломатию
Османской империи во период его образования, тем самым восполнив данный пробел.
В нашей работе будет тщательно рассмотрены цели и методы дипломатии Османской
империи начиная со времен Осман Бея заканчивая временем правления Фатих Султан
Мехмеда. Использованный нами метод предполагает рассмотрение в хронологическом
порядке образцов дипломов, а не рассматривание дипломатии каждого султана в
отдельности. В этом контексте будут рассматриваться установленные или
испорченные дипломатические отношения Османской империи с Анатолийскими
бейликами, мусульманскими – и не мусульманскими государствами. В этом контексте
послы, подарки, политические браки, договоры, войны, угрозы, письма приводятся
в качестве конкретных аргументов. Благодаря этой работе через дипломатические
отношения мы поймем логическую организацию внешнеполитической деятельности до
становления Османской империи империей. А в заключении мы определим насколько
правильно или ошибочно название "ad hoc diplomacie" или «бейликская дипломатия», данное дипломатии Османской
империи во время его образования. 

Anahtar Kelimeler

период образования Османской империи, дипломатия, послы, подарки, письма, договоры

Kaynakça

• HASAN-I RUMÎ, (2006). Ahsenü't- Tevârih, (Çev. Mürsel Öztürk), TTK, Ankara. HEYD, W., (2000). Yakın-Doğu Ticaret Tarihi, (Çev. E. Ziya Karal), TTK, Ankara. İBN ARABŞAH, (2012). Acâibu'l- Makdûr, (Çev. Ahsen Batur), Selenga Yayınları, İstanbul.
• İBN TAGRIBERDİ, (2013). En- Nücûmu'z- Zâhire, Çev. Ahsen Batur, Selenga Yayınları, İstanbul.
• İBNÜ'T- TİKTAKA EL- FAHRÎ, (2016). Devlet İdaresi, Halifeler, Vezirler Tarihi (M. 632- 1258), (Çev. Ramazan Şeşen), Bilge Kültür Sanat Yayınları, İstanbul.
• İDRİS-İ BİTLİSÎ, (2008). Heşt Bihişt, (Haz. Mehmet Karataş - Selim Kaya - Yaşar Baş), C. I, Betav Yayınları, Ankara.
• İNALCIK, H., (2011). Kuruluş Dönemi (1300- 1481) Osmanlı Sultanları, İSAM, İstanbul.
• İNALCIK, H., (2016). Devlet-i Aliyye, C. I, İş Bankası Yayınları, İstanbul.
• İPŞİRLİ, M., (1995). "Elçi", DİA, C. 11, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul, s. 3- 15.
• KAMALOV, İ. VE MİRGALİYEV, İ., (Kış 2008). "Altın Orda - Osmanlı Münasebetleri", Akademik Bakış, C 2, S 3, s. 187- 198.
• KEMALPAŞAZÂDE, (1991). Tevârih-i Âl-i Osman, Haz. Şerafettin Turan, C. 1, TTK, Ankara.
• KEMALPAŞAZÂDE, (1991). Tevârih-i Âl-i Osman, Haz. Şerafettin Turan, C. 2, TTK, Ankara.
• KILIÇ, Ş., (2013). Bizans Kısa Kronikleri (Chronica Byzantina Breviora), İthaki Yayınları, İstanbul.
• KODAMAN, T. VE AKÇAY, E. Y., (Aralık 2010). "Kuruluştan Yıkılışa Kadar Osmanlı Diplomasi Tarihi ve Türkiye’ye Bıraktığı Miras", SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, S 22, s. 75-92.
• KÖPRÜLÜ, F., (2012). Osmanlı İmparatorluğunun Kuruluşu, Akçağ Yayınları, Ankara.
• KÖSE, M. Z., (2010). 1600-1630 Osmanlı Devleti ve Venedik Akdeniz'de Rekabet ve Ticaret, Giza Yayınları, İstanbul.
• KURTARAN, U., (Güz 2015). "Osmanlı Diplomasi Tarihinin Yazımında Kullanılan Başlıca Kaynaklar İle Bu Kaynakların İncelenmesindeki Metodolojik ve Diplomatik Yöntemler Üzerine Bir Değerlendirme", OTAM, S 38, s. 107-139.
• KÜTÜKOĞLU, M., (1998). Osmanlı Belgelerinin Dili, Kubbealtı Neşriyat, İstanbul.
• LİNDNER, R. P., (2008). Osmanlı Tarih Öncesi, Çev. Ayda Arel, Kitap Yayınları, İstanbul. MEHMED NEŞRÎ, (1995). Kitâb-ı Cihan- Nümâ, Yay. F. Reşit Unat- M. Altay Köymen, C. 1, TTK, Ankara.
• NİZAMÜDDİN ŞÂMİ, (1987). Zafernâme, Çev. Necati Lugal, TTK, Ankara.
• OCAK, A. Y., (2012). "Ahilik ve Şeyh Edebali: Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Tarihi Açısından Bir Sorgulama", Yeniçağlar Anadolu'sunda İslam'ın Ayak İzleri Osmanlı Dönemi, Kitap Yayınları, İstanbul, s. 13- 22.
• ORUÇ BEY, (2014). Tevârih-i Âl-i Osman, (Haz. Necdet Öztürk), Bilge Kültür Sanat Yayınları, İstanbul.
• ÖZTÜRK, N., (2014). 14- 15. Asır Osmanlı Kültür Tarihi Devlet Düzeni Sosyal Hayat, Bilge Kültür Sanat Yayınları, İstanbul.
• PEDANI, M. P., (2011). "Osmanlı Padişahının Adına" İstanbul'un Fethinden Girit Savaşı'na Venedik'e Gönderilen Osmanlılar, Çev. Elis Yıldırım, TTK, Ankara.
• SPREMIÇ, M., (1983). "XV. Yüzyılda Venedik Cumhuriyeti'nin Şarkta Ödediği Haraçlar", Çev. Mahmut H. Şakiroğlu, Belleten, C XLVII, S 185, s. 363- 390.
• ŞÜKRULLAH EFENDİ, (2013). Behçetü't Tevârîh, Çev. Hasan Almaz, Mostar Yayınları, İstanbul.
• ULUÇAY, Ç., (2012). Padişahların Kadınları ve Kızları, Ötüken Yayınları, İstanbul.
• UZUNÇARŞILI, İ. H., (2011). Osmanlı Tarihi, C. 1, TTK, Ankara.
• YİĞİT, İ., (2015). Memlûkler H.648-923/M.1250-1517, Kayıhan Yayınları, İstanbul.