Turkey's Seeking for Defense Industry in the Period of World War II: General M. Sirri Seyrek's Visits to Egypt and Britain (1942-1943)

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 2, 364 - 387, 05.07.2019

İrşad Sami Yuca , Nevzat Erdoğan

Öz

World War II diplomacy was a
period of diplomacy in which different balances were considered for each state.
In a state that is difficult to maintain this delicate diplomacy thanks to its
strategic position it had been in doubt Turkey. Although Turkey, led by
Ismet Inönü, has built its foreign policy on being neutral in this process. The
Axis and allied powers that participated in the World War II have engaged in
intense political pressure and efforts to involve Turkey in the war. However,
participating in the World War II the Axis and Allied powers in Turkey to have
entered into intense political pressure and efforts to incorporate their side
in the war. On the other hand, Turkish foreign policy has moved to both sides
in a balanced and cautious manner. Turkey, which offered especially pull and
alliances to meet the needs of military equipment, which will reduce the war
itself was conducted in a difficult situation in this axis. In this study, the
Allied response to the Group of efforts to involve Britain's Turkey in the war,
Turkey in order to provide some military supplies and logistics required by the
General Mehmet Sirri Seyrek details the work of the delegation went to Egypt
and England in Rare presidency were discussed. The study was prepared by
examining the report of the head of the delegation, General M. Sırrı Seyrek, to
the Ministry of National Defense.

Anahtar Kelimeler

World War II, Turkey, Britain, Defence Industry, M. Sırrı Seyrek

II. Dünya Savaşı Sürecinde Türkiye’nin Savunma Sanayisi ile İlgili Arayışları: General M. Sırrı Seyrek’in Mısır ve İngiltere Temasları (1942-1943)

Öz

II.
Dünya Savaşı diplomasisi her devlet için farklı dengelerin birlikte düşünüldüğü
bir diplomasi dönemi olmuştur. Sahip olduğu stratejik konumu sayesinde bu
hassas diplomasiyi sürdürmek zorunda olan bir devlet de şüphesiz Türkiye idi. İsmet
İnönü liderliğindeki Türkiye, bu süreçte dış politikasını her ne kadar tarafsız
kalmak üzerine inşa etmişse de II. Dünya Savaşı’na katılan Mihver ve Müttefik
devletler, Türkiye’yi savaşa yanlarında dâhil etmek için yoğun siyasi baskı ve
çabalar içerisine girmişlerdir. Buna karşılık Türk dış politikası her iki
tarafa dengeli ve temkinli bir tarzda idare edilmiştir. Türkiye, özellikle
çekindiği ve savaşta kendisini zor duruma düşürecek olan askeri teçhizat
ihtiyacını karşılamak için ittifak tekliflerini bu eksende yürütmüştür. Müttefik
grubundan İngiltere’nin Türkiye’yi savaşa dâhil etme çabalarına karşılık,
Türkiye savaşa girmeden önce askeri malzeme ihtiyacını gidermeyi istemekteydi.
Bu amaçla ihtiyaç duyduğu bir kısım askeri malzeme ve lojistiği temin etmek
amacıyla General Mehmet Sırrı Seyrek başkanlığında Mısır ve İngiltere’ye giden
heyetin temasları bu çalışmada ayrıntıları ele alınmıştır. Çalışma, heyet
başkanı General M. Sırrı Seyrek’in Milli Müdafaa Vekâleti’ne sunduğu raporun
incelenmesiyle hazırlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

II. Dünya Savaşı, Türkiye, İngiltere, Savunma Sanayisi, M. Sırrı Seyrek

Исследования в области оборонной промышленности Турции в годы Второй мировой войны: связи генерала Сырры Сейрекя с Ангией и Египтом (1942-1943)

Öz

Дипломатия во времена Второй мировой войны представляла
собой совместные усилия каждой страны в поддержании всевозможных балансов.
Из-за своего стратегического расположения, одной из стран, вынужденных вести подобную
деликатную дипломатию, была Турция. Турция под руководством Исмета Инёню хотя и
старалась придерживаться нейтралитета в своей зарубежной политике, однако,
страны «оси» и союзики желали ее участия в боевых действиях на своей стороне,
для чего тратили большие усилия и применяли сильное политическое давление. В
ответ на это, турецкая внешняя политика продолжала поддерживать баланс в обоих
направлениях. Так, для удовлетворения своих потребностей в военном оснащении,
Турция рассматривала предложения Союзников. Нами были получены детали
переговоров делегации во главе с генералом Мехметом Сырры Сейреком,
направляющейся в Египет и Англию, где говорится, что в обмен на попытки одной
из стран союзных государств Англии ввести Турцию в активные боевые действия, она
требует обеспечение своих солдат некоторым военным оснащением и логистики.
Данная статья заключает в себе исследование отчета главы делегации генерала М.
Сырры Сейрекя, представленного Министерству обороны.   

Anahtar Kelimeler

Вторая мировая война, Турция, Англия, Оборонная промышленность, М. Сырры Сейрек

Kaynakça

• CCA., 30.18.1.2.100.97.4.5. CCA., 30.11.1.0.148.21.6. CCA., 030.10.200.364.16.2. CCA., 030.10.200.364.16.3. CCA., 030.10.200.364.16.4. CCA., 030.10.200.364.16.5-6. CCA., 030.10.200.364.16.7. CCA., 030.10.200.364.16.9. CCA., 030.10.200.364.16.11. CCA., 030.10.200.364.16.12. CCA., 030.10.200.364.16.13. CCA., 030.10.200.364.16.14. ARMAOĞLU, F., 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi, İstanbul: Alkım Yayınları, 2010. BARKAY, G. İ., Amerikan Diplomasisinde Türkiye, İstanbul: Büke Yayınları, 2001. BROOKS, R. R., The Handley Page Victor: The History and Development of Classic Jet, Pub. by Pen and Sword Aviation, S. Yorkshire, 2007. ÇAKMAK, H., Türk Dış Politikası 1919-2008, İstanbul: Platin Yayınları, 2008. ÇAVDAR, T., Türkiye’nin Demokrasi Tarihi 1839-1950, Ankara: İmge Kitabevi, 1999. DEMİRER, M. A., İkinci Dünya Savaşı ve Sonrasında Türkiye, Ankara: Türkiye Barolar Birliği Yayınları, 2015. EL, B., Franz Von Papen‟in Ankara’daki Büyükelçilik Yılları, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2006. ESMER, A. Ş., “Savaş İçinde Türk Diplomasisi 1939-1945”, Çağdaş Türk Diplomasisi: 200 Yıllık Süreç, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 1999. GÜRBÜZ, K., “İkinci Dünya Savaşı’nda Balkanlardaki Gelişmeler Ve Türkiye’nin Tutumu”, U.Ü. Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi 8, sy. 13 (2007): 363-373. KARAKUŞ, E., İngiliz Belgelerinde İkinci Dünya Savaşı Öncesi Türk-İngiliz İlişkileri 1938-1939, Ankara: G. ATSE Yayınları, 2004. KODAL, T., “II. Dünya Savaşı Sırasında Türkiye-Irak İlişkiler ve Irak Hakkında Bilinmeyen Bir Kaynak: Ziya Karamürsel’in Irak Seyahat Notları”, A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, sy. 40 (2009): 391-421. KÖNİ, H., “II. Dünya Savaşı Öncesinde Türk Dış Politikası”, A.Ü.T.İ.T.E. Atatürk Yolu Dergisi, sy. 1 (1988): 43-63. ÖKÇÜN, A. G., Ökçün, A. R., Türk Antlaşmaları Rehberi 1920-1973, Ankara: Sevinç Matbaası, 1974. ÖZÇELİK, M., “İkinci Dünya Savaşı’nda Türk Dış Politikası”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2, sy. 29 (2010): 253-269. ÖZMEN AKIN, N., Rauf Orbay’ın Londra Büyükelçiliği 1942-1944, İstanbul: Bağlam Yayıncılık, 1999. SANDER, O., Siyasi Tarih 1918-1994, Ankara: İmge Kitabevi, 2014. SOYSAL, İ., “İki Dünya Savaşı Arasında Avrupa’da Kuvvet Dengeleri ve Barışçı Türkiye”, Çağdaş Türk Diplomasisi: 200 Yıllık Süreç, Ankara: TTK Yayınları, 1999. ŞAHİN, M. S., “Hitler’in İktidara Gelişinin Türk Diplomatik Raporlarına Yansıması”, Tarih Okulu Dergisi 11, sy. XXXV (2018): 281-298. UZMAN, N., “II. Dünya Savaşı Sonrasında Sovyet Talepleri ve Türkiye’nin Tepkisi”, Gazi Akademik Bakış 11, sy. 22 (2018): 117-142.