Factors Affecting Life Satisfaction and Social Support Provided to Elderly Workers in the Tire City Museum

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 1, 128 - 148, 30.03.2021

Ayşegül Koyuncu Okca , Ezgi Kabukçu

Öz

City museums play an active role in the preservation and transmission of local culture today. Traditional professions, which cannot be practiced today for various reasons, are also a considerable part of the local culture and must be preserved to keep the local memory alive. The most reliable and experienced witnesses of this culture are the masters, journeymen, and apprentices of these professions. It is necessary for the continuity of the local culture to train new representatives of these professions, which are negatively affected by today's changing world conditions. For this reason, these people need various support both economically and socially in the face of the difficulties they face during the execution of a disappearing profession. Tire City Museum, which creates a space where the traditional master can practice their occupation and inform visitors, provides one of the significant supports that positively affect the life satisfaction of masters. In this study, the economic and social supports provided to elderly people working in the Traditional Handicraft Bazaar Section of Tire City Museum were determined and factors affecting their life satisfaction were revealed. Literature was searched for the realization of the study, field research was made to reach the necessary data, observation, and conversation techniques were used. Traditional craftsmen working in Tire City Museum were photographed and documented by us.

Anahtar Kelimeler

Culture, City Museum

Tire Kent Müzesi’nde Görev Yapan Yaşlı Bireylere Sağlanan Sosyal Destekler ve Yaşam Doyumlarını Etkileyen Faktörler

Öz

Kent müzeleri, günümüzde yerel kültürün korunması ve aktarılmasında aktif bir rol oynamaktadır. Günümüzde çeşitli sebeplerle icra edilemeyen geleneksel meslekler de yerel kültürün önemli bir parçasıdır ve yerel belleğin canlı kalması için korunmaları gerekmektedir. Bu kültürün en güvenilir ve tecrübeli tanıkları ise bu meslekleri icra eden ustaları, kalfaları ve çıraklarıdır. Günümüzde değişen dünya koşullarından olumsuz etkilenen bu mesleklerin yeni temsilcilerinin yetişmesi yerel kültürün devamlılığı açısından gereklidir. Bu sebeple bu kişiler kaybolmakta olan bir mesleğin icrası sırasında yaşadıkları zorluklar karşısında hem ekonomik hem de sosyal olarak çeşitli desteklere ihtiyaç duymaktadır. Bünyesinde geleneksel meslek ustalarının mesleklerini icra edip ziyaretçilere anlatabilecekleri bir alan yaratan Tire Kent Müzesi, ustaların yaşam doyumlarını olumlu etkileyen önemli desteklerden birini sağlamaktadır. Bu çalışmada Tire Kent Müzesi’ndeki Geleneksel El Sanatları Çarşısı Bölümü’nde görev yapan yaşlı bireylere sağlanan ekonomik ve sosyal destekler tespit edilmiş ve yaşam doyumlarını etkileyen faktörler ortaya çıkartılmıştır. Çalışmanın gerçekleşmesi için literatür taraması yapılmış, gerekli verilere ulaşmak için alan araştırması yapılmış, gözlem ve söyleşi teknikleri kullanılmıştır. Tire Kent Müzesi’nde görevli geleneksel meslek ustaları tarafımızdan fotoğraflanarak belgelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kültür, Kent Müzesi, Tire, Geleneksel Meslek

Kaynakça

• Altıparmak, S., “Huzurevinde Yaşayan Yaşlı Bireylerin Yaşam Doyumu”, Sosyal Destek Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi, C. 23, S. 3, 2009, s. 159-164.
• Aydıner Boylu, A. ve Günay, G., “Yaşlı Bireylerde Algılanan Sosyal Desteğin Yaşam Doyumu Üzerine Etkisi”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, C. 7, S. 2, 2018, s. 1351-1363.
• Beğer, T. ve Yavuzer, H., “Yaşlılık ve Yaşlılık Epidemiyolojisi”, Klinik Gelişim, C. 25, S. 3, 2012, s. 1-3.
• Buyurgan, S. ve Mercin, L., Görsel Sanatlar Eğitiminde Müze Eğitimi ve Uygulamaları, Öncü Basımevi, Ankara 2010.
• Dağlı, A. ve Baysal, N., “Yaşam Doyumu Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Electronic Journal of Social Sciences, C. 15, S. 59, 2016, s. 1250-1262.
• Demi̇r, Z. S., “Halk Bilimi Müzeciliğinde Deneysel Yaklaşımlar: Yaşayan Müze”, Turkish Studies, C. 8, S. 9, 2013, s. 1111-1125.
• Görgün Baran, A., “Yaşlılıkta Sosyalizasyon ve Yaşam Kalitesi”, Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, S. 2, 2008, s. 86-97.
• Işığıçok, Ö., Işığıçok, E., ve Aytaç, S., “Yaşam Kalitesinin Beyin Göçü Üzerine Etkisi”, 9. Ulusal Ergonomi Kongresi, Denizli 2004, s. 132-143.
• Kalınkara, V., “Yaşlı Bireyler için Yaşam Çevresinin Ergonomik Tasarımı”, Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, C. 3, S. 1, 2010, s. 53-64.
• Kalınkara, V., “Geleneksel Toplumdan Modern Topluma Yaşlı: Yaşlının Statüsü ve Geleceği”, International Symposium on Relations of Turkey-Belgium and Co-Exhibition of Turkish Arts, 2012, s. 1-9.
• Karadeniz, C., Müze Kültür Toplum, İmge Kitapevi, Ankara 2018.
• Keskin, N., “Kentlerde Yeni Bellek Mekânları: Kent Müzeleri”, Folklor/Edebiyat, C. 20, S. 79, 2014, s. 25-39.
• Koyuncu Okca, A. “Geleneksel Mesleklerin Yaşatılmasına Bir Örnek: Tire Kent Müzesi”, VIII. Uluslararası Türk Sanatı, Tarihi ve Folkloru Kongresi/Sanat Etkinlikleri, Konya 2017, s. 405-412.
• Koyuncu Okca, A. ve Elibol Tüfekçi, A., “Tire Kent Müzesinin Kültürel Mirası Korumadaki Yeri ve Önemi”, The Journal of Academic Social Science Studies, 2018, s. 249-264.
• Mercin, L., “Geleneksel El Sanatlarını Yaşatma Sorunu ve Bir Çözüm Önerisi: Kent Müzeleri”, Sanat Dergisi, S. 13, 2010, s. 91-95.
• Oğuz, M. Ö., Somut Olmayan Kültürel Miras Nedir?, Geleneksel Yayıncılık, Ankara 2018.
• Richards, G., “Kültür Turizmi: Son Araştırmalar ve Eğilimlere Dair Bir İnceleme”, Kültürel Miras Yönetimi, (çev. M. Yeniasır), Grafiker Yayınları, Ankara 2019, s. 583-614.
• Silier, O., “Dünyada ve Türkiye’de Kent Müzeleri”, Ege Mimarlık, C. 74, S. 3, 2010, s. 16-21.
• Softa, H., Bayraktar, T., ve Uğuz, C., “Yaşlı Bireylerin Algılanan Sosyal Destek Sistemleri, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen Faktörler”, Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, C. 9, S. 1, 2016, s. 1-12.
• Yaman, H., Akdeniz, M., ve Howe, J., “GeroFam Kavramı: Önümüzdeki Demografik Değişime Yönelik Bir Çözüm Önerisi”, GeroFam, C. 1, S. 1, 2010, s. 1-14.
• Çalışmada kullanılan fotoğraflar Ayşegül Koyuncu Okca arşivinde yer almaktadır.