Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşmasının Uluslararası Ticaret Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 6, 2215 - 2235, 23.01.2024

Ateş Bayazıt , Gökçe Bahar Gürbüzer

https://doi.org/10.46868/atdd.2023.591

Öz

Gıda arz güvenliği küresel düzeyde önemli bir sorun olarak kendini göstermektedir. Önce Covid 19 salgınıyla başlayan tedarik zincirlerindeki aksama, ardından ülkeler arasında yaşanan çatışmalar ve en son Şubat 2022’de Rusya’nın Ukrayna’ya resmen savaş açması artan gıda güvenliği sorunlarını bir kez daha çok ciddi bir şekilde gündeme getirmiştir. Çünkü Rusya ve Ukrayna dünyanın ekmek sepeti olarak anılmasına neden olacak şekilde en büyük iki tahıl ihracatçısı ülke konumundadır. Bu sebeple bu iki ülkenin savaş ortamına ihracatının rağmen güvenle sağlanması amacıyla Temmuz 2022’de "Karadeniz Tahıl Koridoru” anlaşması imzalanmıştır. Bu çalışmanın amacı uluslararası ticaret disiplini perspektifinden incelenmesidir. Araştırma yöntemsel olarak “doküman incelemesi” şeklinde kurgulanmıştır. Bu kapsamda konuyla ilişkili güncel makalelerden, dergi ve gazetelerdeki yazılardan yararlanılmıştır. Ayrıca araştırma kapsamında elde edilen dış ticaret verileri ise ikincil verilere dayalı olarak ürünlerin 4 haneli GTİP kodlarıyla Uluslararası Ticaret Merkezi’nin (ITC) Trade Map web sitesinden elde edilmiştir. Çalışma kapsamında tahıl koridoru anlaşmasına ilişkin literatürdeki dokümanlara dayalı olarak hem güncel durum bilgisi hem de dış ticaret verilerini bir arada sunulmuştur. Böylece anlaşmanın dünya tahıl ithalat ve ihracatına etkisi, ticaret hacmi ve ekonomik sonuçları analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Gıda arz güvenliği, Rusya – Ukrayna Savaşı, Uluslararası Ticaret, Tahıl İhracatı, Karadeniz Tahıl Koridoru

Etik Beyan

DERGİNİZE GÖNDERİLEN BU ESER DAHA ÖNCE HİCBİR YERDE YAYINLANMAMIŞTIR.

Evaluation of the Black Sea Grain Corridor Agreement in Terms of International Trade

Öz

Food supply security has emerged as a significant global issue. Beginning with the COVID-19 pandemic, disruptions in the supply chains, followed by conflicts between countries, and most recently, Russia officially declaring war on Ukraine in February 2022, have once again brought food security issues to the forefront in a very serious manner. This is because Russia and Ukraine are the two largest grain-exporting countries in the world, often referred to as the "world’s breadbasket." Therefore, in July 2022, the "Black Sea Grain Initiative" agreement was signed with the aim of ensuring the safe export of grain from these two countries despite the war environment. The purpose of this study is to examine this from the perspective of international trade discipline. The research is methodologically structured as a "document analysis." In this context, contemporary articles, writings in journals and newspapers related to the topic were utilized. Additionally, the foreign trade data obtained during the research is based on secondary data and was obtained from the International Trade Centre's (ITC) Trade Map website using 4-digit HS (Harmonized System) product codes. Within the scope of the study, both current information on the grain corridor agreement and foreign trade data are presented based on documents in the literature. This allows for an analysis of the impact of the agreement on global grain import and export, trade volume, and economic consequences.

Anahtar Kelimeler

Food Supply Security, Russia – Ukraine War, International Trade, Grain Exports, Black Sea Grain Initiative

Kaynakça

• Eğilmez, M. (2022, 02 07). Swift Sistemi ve Rusya'nın Dışlanması. Kendime Yazılar: https://www.mahfiegilmez.com/2022/02/swift-sistemi-ve-rusyann-dslanmas.html Engür, A. (2023, 07 17). Kremlin: Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması durduruldu. NTV: https://www.ntv.com.tr/dunya/kremlin-karadeniz-tahil-koridoru
• Ericksen, P. J. (2008). Conceptualizing food systems for global environmental change research. Global Environmental Change 18 (1),234-245. https://doi.org/10.1016/j.gloenvcha.2007.09.002.
• FAO. (1996). Rome Declaration on World Food Security and World Food Summit Plan of Action Rome Declaration on World Food Security. World Food Summit.
• FAO. (2022). The importance of Ukraine and the Russian Federation for global agricultural markets and the risks associated with the current conflict. Information Note.
• FAO. (2023). Rising Global Food Insecurity: Assessing Policy Responses. A report prepared at the request of the Group of 20. Food and Agriculture Organization of the United Nations(FAO), World Bank Group(WBG), World Trade Organization (WTO). https://www.fao.org/3/cc5392en/cc5392en.
• Giray, F. (2022). Bir Buğday Boyu Yol Gidemeyiş Öyküsü: Tahıl Koridoru. Tarlasera, Kasım, 84-89.
• Gürbüzer, G., & Üzümcüoğlu, M. (2022). Tarım Politikaları Çerçevesinde Türkiye’nin Hububat Ürünleri Dış Ticareti Üzerine Bir Değerlendirme Ekonomi, Finans ve İşletme Yönetimi Alanında Güncel Gelişmeler – III. (Ed. A. Umut). (s. 43-59). Nobel.
• Gürses, G. (2023, 07 15). Karadeniz tahıl koridoru anlaşması uzatılmazsa ne olur? Dünyada Tarım Tarihi, Teknolojileri ve Emtia. https://agtechtr.wordpress.com/2023/07/15/karadeniz-tahil-koridoru-anlasmasi-uzatilmazsa-ne-olur/ Habertürk. (2023, 06 23). AB'den Rusya'ya yeni yaptırım paketi. https://www.haberturk.com/ab-den-rusya-ya-yeni-yaptirim-paketi-3602477-ekonomi