Peyzaj Alanlarında Aydınlatma Uygulamalarının İncelenmesi: Malatya Kent Parkları Örneği

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 1, 139 - 154, 29.02.2024

Zeynep Taylan , Sima Pouya

https://doi.org/10.53353/atrss.1298562

Öz

Bu çalışmada, açık alanların gece kullanımı için önemli olan aydınlatma kavramı ele alınmıştır. Çalışmanın amacı, kapsamı ve yöntemi hakkında genel bilgiler sunularak aydınlatmanın önemi vurgulanmıştır. Çalışmanın amacı, aydınlatma kavramı ve aydınlatma tekniklerini genel itibariyle inceledikten sonra, genel aydınlatma ilkelerine yer vererek, Malatya’da uygulanmış olan dört farklı rekreasyon alanının peyzaj aydınlatmasını gözden geçirip, aydınlatmanın peyzajdaki önemini ortaya koymaktır. Malatya kent merkezinde yer alan dört farklı rekreasyon alanında bulunan aydınlatma donatı elemanlarının tasarım teknikleri ve ilkeleri incelenmiş, tasarım uygunluğu açısından değerlendirilmiş ve aydınlatmanın peyzajdaki önemini ortaya koymuştur. İncelenen rekreasyon alanlarında açık alanların gece kullanımını sağlamak için aydınlatma projeleri uygulanmadan önce ve sonra ortaya çıkan sorunların çözümüne yönelik öneriler de sunulmuştur. Yapılan çalışma sonucunda, tasarım ilkeleri ve teknikler göz önünde bulundurularak, en uygun peyzaj aydınlatma tasarımına sahip olan alanın sanat sokağı olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Peyzaj Mimarlığı, Aydınlatma, Rekreasyon Alanları

Examination of Lighting Applications in Landscape Areas: The Case of Malatya City Parks

Öz

In this study, the concept of lighting, which is important for night use of open spaces, is discussed. General information about the purpose, scope and method of the study was presented and the importance of illumination was emphasized. The aim of the study is to review the landscape lighting of four different recreation areas applied in Malatya, by including general lighting principles, after examining the concept of lighting and lighting techniques in general, and to reveal the importance of lighting in the landscape. The design techniques and principles of lighting equipment elements in four different recreation areas in Malatya city center were examined, evaluated in terms of design suitability, and the importance of lighting in the landscape was revealed. Suggestions for solving the problems that arise before and after the implementation of lighting projects to ensure night use of open areas in the examined recreation areas are also presented. As a result of the study, it was determined that the area with the most appropriate landscape lighting design was the art street, taking into account the design principles and techniques.

Anahtar Kelimeler

Landscape Architecture, Lighting, Recreation Areas

Kaynakça

• Acar, E. E., & Demir, Z. (2009). Peyzaj aydınlatmasının algı üzerine etkilerinin düzce kenti örneğinde irdelenmesi. Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Ormancılık Dergisi, 5(2), 58-74.
• Akten, M., & Akoğlu, M. (2017). Peyzaj tasarımında yapay aydınlatmanın mekan algılaması üzerine etkisi. Journal of Current Researches on Social Sciences, 7(1), 479-488.
• Alpaslan, Ş. (2015). Kentsel yaşamda aydınlatmanın önemi ve aydınlatma problemlerinin tespiti: İTÜ Ayazağa Yerleşkesi Örneği, Doktora Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Bektaş, Y., Dursun, M., Dindar, T., & Karaca, H. H. (2018). Yol aydınlatması tesisatlarında klasik yöntem ile bilgisayar destekli yöntemin karşılaştırılması. Mesleki Bilimler Dergisi (Mbd), 7(2), 289-303.
• Candan, B. (2010). Peyzaj düzenlemelerinde bitkilendirme ile aydınlatmanın uyumunu sağlayacak tasarım stratejileri üzerine araştırmalar, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul Üniversitesi, İstanbul. Veri Tabanından Erişildi. Erişim Adresi (10.05.2023): Http://Nek.İstanbul.Edu.Tr:4444/Ekos/Tez/46852.Pdf.
• Coşkun, M. P. (2005). Aydınlatma tasarımının park kullanımına etkileri: Ulus Parkı,Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Demir, N. (2012). Peyzaj aydınlatması: Antalya Mardan Palace Örneği, Doktora Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Erbil, Z.C. (2022). Dış mekân aydınlatmasında enerji verimliliğinin Kelebekler Vadisi Parkı (Konya) örneğinde irdelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Selçuk Üniversitesi, Konya. Veri Tabanından Erişildi. Erişim Adresi(10.05.2023): Https://Polen.İtu.Edu.Tr/İtems/6c57ad91-C4a2-410e-9be3-F3a9fd4ef658.
• Göl, T. (2004). Kentsel mekanda yer alan parkların aydınlatma kriterlerinin incelenmesi: kadıköy selamiçeşme özgürlük parkı örneği, Doktora Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Kuter, N., & Kaya, Z. (2019). Kentsel donatı elemanlarının peyzaj mimarlığı açısından değerlendirilmesi: Çankırı Örneği. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 21(1), 81-96.
• Küçükdoğu, M. Ş. (2013). Aydınlatmada etkin enerji kullanımı.
• Pak, Z.C. (2009). Peyzaj unsurları olarak ağaçların kentsel mekân kimliğin oluşumuna etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul. Veri Tabanından Erişildi. Erişim Adresi(10.05.2023): Https://Polen.İtu.Edu.Tr/İtems/F1d254fe-340e-4182-92e0-C8890f15d89c.
• Sakıcı, Ç., & Var, M. (2012). Bitki aydınlatması tasarım aşamaları ve her aşamada dikkat edilecek hususlar. Kastamonu University Journal Of Forestry Faculty, 12(1), 28-35.
• Tokyay, D.(2019). Peyzaj mimarlığında aydınlatma tasarımı ve teknikleri üzerine bir araştırma, Yüksek Lisans Tezi,Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Yavuz, Ş. (2016). Peyzaj mimarlığında yenilenebilir enerji ile aydınlatma. Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
• Yenioğlu, F. (2010). Kent parklarında aydınlatma elemanlarının kullanımının peyzaj mimarlığı açısından irdelenmesi: Ankara-Altınpark Örneği, Yüksek Lisans Tezi , Fen Bilimleri Enstitüsü, Bartın Üniversitesi, Bartın.