Ankara’daki İran Restoranları: Kültürel Kimlik Üzerine Etnografik Bir Araştırma

Yıl 2017, Cilt: 15 Sayı: 2, 167 - 185, 01.08.2017

Ayla Deniz , Muhammet Öksüz

https://doi.org/10.1501/Cogbil_0000000187

Cited By: 6

Öz

Etnik restoranlar, insan hareketliliğinin böylesine arttığı bir dönemde, hem kültürel korumanın kurumsallaşmış biçimleridir hem de tüketim üzerinden farklı kültürlerin buluşma mekânıdır. Bir göçmen ülkesi olan Türkiye’de de uluslararası göçmenlerin açtıkları etnik restoran sayısında artış vardır. Bu makalede, yemek, kültürel kimlik ve göçmen restoranları arasındaki dinamik ilişki Ankara’daki İran restoranları örneğinde ortaya konmaya çalışılıyor. Bunu yaparken restoranlar sahipleri, aracı yapılar ve müşterilerle yapılan görüşmelerin kayıtlarından ve katılımlı gözlem notlarından yararlanılıyor. Çalışmada, mekânsal bir kümelenme göstererek tüketimin yeni bir coğrafyasını yaratan İran restoranlarının sadece etnisite üzerinden değil, sınıf ve toplumsal cinsiyet üzerinden de kendi kurumsal yapısını geliştirdiği ve kültürel koruma fonksiyonunu bu yapılar üzerinden inşa ettiği görülmüştür

Anahtar Kelimeler

Etnik restoran, kültürel kimlik, göç, İran, Ankara

Iranian restaurants in Ankara: An ethnographical research on cultural identity

Öz

Ethnic restaurants are not only institutionalized forms of cultural protection, but also melting points of different cultures through consumption in a period of such an increasing human mobility. There is also an increase in the number of ethnic restaurants opened by transnational immigrants in Turkey, an immigrantreceiving country. In this article, the dynamic relation between food, cultural identity and immigrant restaurants is tried to be revealed based on the example of Iranian restaurants in Ankara. While doing this, records of the interviews made with restaurant owners, intermediating entities and customers and participant observation notes were utilized. In this field research, it was observed that the Iranian restaurants, which have created a new geography of consumption by showing a spatial aggregation, have developed their own corporate structures not only based on ethnicity, but also on the class and gender and that they have built their cultural preservation function based on these structures

Anahtar Kelimeler

Ethnic restaurant, cultural identity, migration, İran, Ankara

Kaynakça

• Akis-Kalaylıoğlu, Y. (2014a). Uluslararası Göç Bağlamında Bourdieu’nun Kavramları: Ankara’da Yaşayan İranlılar Örneği. İdeal Kent: Kent Araştırmaları Dergisi, 14, 182-205
• Akis-Kalaylıoğlu, Y. (2014b). Ankara’daki İranlı Düzenli Göçmenlerin Farklı Sermayeleri ve “Düzenli” Kalma Stratejileri. Nüfusbilim Dergisi, 36, 33-66
• Asselin, M. E. (2003). “Insider Research: Issues to Consider When Doing Qualitative Research in Your Own Setting”. Journal for Nurses in Staff Development, 19(2), 99-103.
• Assmann, J. (2015). Kültürel Bellek: Eski Yüksek Kültürlerde Yazı, Hatırlama ve Politik Kimlik. İstanbul: Ayrıntı Yayınları
• Hatta baskın bir beslenme biçimine de dönüşebilirler. Mesela Almanya’da etnik restoranların açılması, 2. Dünya savaşı
• sonrası çevre ülkelerden işçi göçüne kapıların açılmasıyla başlamıştır, böylece önce İtalyan restoranları sonra Türk ve diğer
• etnik restoranlarla özellikle Akdeniz mutfağı, ülkede yayılmıştır. Yani etnik restoranlar, başta kendi tüketicilerinin izinden
• açılmıştır, ancak zamanda kendi etnik grubu dışındakilerin de ilgisini çekmiştir (Möhring, 2007).
• Bilginer-Erdoğan, Ş. (2013). Toplumsal Bellek ve Medya: Toplumsal Hatırlama ve Unutma Biçimleri (Seksenler TV Dizisi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Bisogni C. A., Connors M., Devine C. M., Sobal J. (2002). Who We Are and How We Eat: A Qualitative Study of Identities in Food Choice, Journal of Nutrition Education and Behavior
• Bremzen, A. von. (2015). Sovyet Mutfak Sanatı: Yemek ve Hasret Anıları. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları
• Brightwell, M. G. S. L. (2012). A Taste of Home?: Food, Identity and Belonging Among Brazilians in London. Londra Üniversitesi, Coğrafya Bölümü, Doktora Tezi.
• Broomberger, C. (2000). Kuzey İran’da Yemek Alışkanlıkları ve Kültürel Sınırlar. Ortadoğu Mutfak Kültürleri. Tapper, R. ve Zubaida, S. (ed.). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 186-202.
• Buckser, A. (1999) Keeping Kosher: Eating and Social Identity among The Jews Of Denmark. Ethnology 38(3):191-209.
• Counihan C. ve van Esterik P. (2008). Food and Culture: A Reader. Routledge
• Danış, Didem (2010). İstanbul’daki Iraklı Göçmenlerin Parçalı Eklemlenme Sürecinde Toplumsal Ağlar. Pusch B. ve Wilkoszewski T. (ed.). Türkiye’de Uluslararası Göç: Toplumsal Koşullar ve Bireysel Yaşamlar. İstanbul: Kitap Yayınevi
• D’Antuono, L. F. ve Bignami, C. (2012). Perception of Typical Ukrainian Foods among an Italian Population. Food Quality and Preference 25(1), 1–8
• Deborah L. (1994). Food, Memory and Meaning: The Symbolic and Social Nature of Food Events. The Sociological Review. 42 (4), 664–685
• Ebster, C. ve Guist, I. (2004). The Role of Authenticity in Ethnic Theme Restaurants. Journal of Foodservice Business Research, 7(2): 41-52.
• Edward C. S. ve Lull J. (2007), Culture in Communication Age, Oxford: Blackwell
• Fernández-Armesto, F. (2002). Near a Thousand Tables. A History of Food. New York
• Fischler, C. (1988). Food, Self and Identity. Social Science Information. 27, 275-292.
• Fox, R. (2014). Food and Eating: An Anthropological Perspective. Social Issues Research Centre.
• Gasparetti, F. (2012). Eating tie bou jenn in Turin: Negotiating Differences and Building Community Among Senegalese Migrants in Italy. Journal of Food and Foodways: Explorations in the History and Culture of Human Nourishment, Food and Migration 20, 3-4, 257-278
• Greco-Morasso, S. ve Zittoun, T. (2014). The Trajectory of Food as a Symbolic Resource for International Migrants. Critical Practice Studies, 15 (1), 28-48
• Hall, S. (1990). Cultural Identity and Diaspora, Identity: Community, Culture, Difference, Rutherford J. (ed.). Londra: Lawrence ve Wishart
• Hall, S. (1996). Critical Dialogues in Cultural Studies, Londra ve New York: Routledge
• Holzman, J. D. (2006). Food an d Migration. Anuual Review of Antropology. (35), 361-378
• Kanuha, V. K. (2000). “Being” Native Versus “Going Native”: Conducting Social Work Research as an Insider. Social Work, 45 (5), 439-447.
• Koç, M. ve Welsh, J. (2002). Food, Foodways and Immigrant Experience. Multiculturalism Program, Department of Canadian Heritage at the Canadian Ethnic Studies Association Konferans Metni, Halifax
• LeCompte, M. D. ve Schensul, J. J. (1999). Designing and Conducting Ethnographic Research. AltaMira Press
• Mintz, S. W. ve Du Bois, C. M. (2002). The Antropology of Food and Eating. Annual Review of Antropology. 31, 99-119
• Möhring, M. (2007). Foreign Cuisine in West Germany, GHI Bulletin, 41
• Naidu M. ve Nzuza N. (2014). Transnationalised Memories among Migrants: How ‘Indigenous’ Food Can Bring Home Closer. Anthropologist, 17(2): 333-340.
• Nora, P. (2006). Hafıza Mekânları, Ankara: Dost Kitabevi Yayınları
• Parasecoli, F. (2014). Food, Identity and Cultural Reproduction in Immigrant Communities. Social Research. 81 (2)
• Ray K. (2004). The Migrant’s Table: Meals and Memories in Bengali-American Households. Philadelphia: Temple University Press
• Roden, C. (2000). Ortadoğu’da Musevi Yemekleri. Ortadoğu Mutfak Kültürleri. Tapper, R. ve Zubaida, S. (ed.). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları., 152-157.
• Schensul, S. L., Schensul, J. J. ve LeCompte, M. D. (1999). Essential Ethnological Methods. AltaMira Press
• Secondulfo, D. (2004). Dimmi Come Mangi E Ti Dirò Chi Sei. Cibi, Luoghi E Relazioni Nel Menù Del Sociologo. Foodscapes. Stili, Mode E Culture Del Cibo Oggi, Guigoni, Ed. A. 49–68. Milano: Polimetrica.
• Sunanta, S. (2005). The Globalization of Thai Cuisine. Paper Presented at The Canada Council For Southeast Asian Studies Conference, York University, 14-16.
• Sutton, D.E. 2001. Remembrance of Repasts: An Antropology of Food and Memory, Oxford, Birleşik Krallık: Berg
• Tapper, R. ve Zubaida, S. (ed.) (2000). Ortadoğu Mutfak Kültürleri. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Turgeon L.ve Pastinelli M. (2002). Eat the World: Postcolonial Encounters in Quebec City's Ethnic Restaurant. The Journal of American Folklore, 247-268
• Weedon, C. (2004). Identity and Culture Narratives of Difference and Belonging. Cultural and Media Studies. Open University Press
• Wolcott, H. F. (1999). Ethnography: A Way of Seeing. AltaMira Press
• Zubaida, S. (2000). Ortadoğu Yemek Kültürlerinin Ulusal, Yerel ve Küresel Boyutları. Ortadoğu Mutfak Kültürleri. Tapper, R. ve Zubaida, S. (ed.). Tarih Vakfı Yurt Yayınları. İstanbul, 32-45.