The Effect Of Inflatıon Accountıng On The Completed Constructıon Cost In The Constructıon Sector

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 2, 242 - 262, 31.07.2023

Seda Yavuzaslan Söylemez

Öz

Inflation causes the difference between the recorded cost of the stocks held by the construction companies and the current selling prices to be very high in inflationary periods. The study investigates the effect of inflation accounting application to be applied to financial statements dated 31/12/2023 on the cost of products remaining in stock of the enterprises engaged in broad construction activities based on contracted years and those companies that engage in private (build-sell) activities in the framework of Article 1 of the Law No. 7352 amending the Tax Procedure Law No. 213, and the temporary Article 33 added to the Tax Procedure Law No. 213. And than after the inflation accounting application, the profit resulting from the difference between the recorded cost and the current selling price was at a normal level. In addition, the pre-adjustment and post-adjustment gains and losses when the non-monetary resource is greater than the non-monetary asset and the non-monetary assets are greater than the non-monetary resources are compared in enterprises with extensive construction. And post-adjustment the resulting inflation adjustment differences are compared.

Anahtar Kelimeler

Years of Construction and Repair Activities, Construction and Repair Activities Widespread for Committed Years, Inflation Accounting, Non-Monetary Asset, Non-Monetary Source

İnşaat Sektöründe Enflasyon Muhasebesinin Tamamlanan İnşaat Maliyetine Etkisi

Öz

Enflasyonist dönemlerde enflasyon, inşaat şirketlerinin elinde kalan stokların, kayıtlı maliyeti ile cari satış fiyatları arasındaki farkın çok yüksek olmasına neden olur. Çalışmada da VUK’ta değişiklik yapan 7352 sayılı kanun 1. Maddesi, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’na eklenen geçici 33. Madde çerçevesinde, 31/12/2023 tarihli mali tablolara uygulanacak enflasyon muhasebesi uygulamasının, özel (yap-sat) ve taahhütlü yıllara yaygın inşaat faaliyetinde bulunan işletmelerin stokta kalan ürün maliyetlerine etkisi incelenmiştir ve yapılan uygulamada enflasyon muhasebesi sonrasında kayıtlı maliyet ve güncel satış fiyatı arasındaki fark sonucu oluşan kâr, normal seviyede oluşmuştur. Ayrıca yıllara yaygın inşaat ve onarım faaliyetinde bulunan işletmelerin bilançolarında parasal olmayan kaynağın, parasal olmayan varlıktan büyük olduğu durum ile parasal olmayan varlıkların, parasal olmayan kaynaklardan büyük olduğu durumlarda düzeltme öncesi ve düzeltme sonrası kazanç ve kayıplar ile ortaya çıkan enflasyon düzeltme farkları karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yıllara Yaygın İnşaat Ve Onarım Faaliyetleri, Yıllara Yaygın İnşaat Ve Onarım Faaliyetleri Enflasyon Muhasebesi, Parasal Olmayan Varlık, Parasal Olmayan Kaynak

Kaynakça

• Arıkboğa, D. (2022). Şu anda kesinlikle enflasyon muhasebesi uygulanmalı. Erişim adresi: https://www.sanayicidergisi.com.tr/soylesi/su-anda-kesinlikle-enflasyon-muhasebesi-uygulanmali-h1967.html
• Arzova, S. B., ve Şahin, B. Ş. (2022). Yüksek enflasyonlu ekonomilerde finansal raporlama süreçleri ve enflasyon muhasebesinin finansal tablolara etkisi. Mali Çözüm, 32(170), 13-31.
• Bulow, J., ve Shoven, J.B. (1982). İnflation, corporate profits and the rate of return to capital. National Bureau of Economic Research, 233-259. Erişim adresi: https://www.nber.org/system/files/chapters/c11461/ c11461.pdf
• Che, Z.,ve Li, X. (2011). On ınflation accounting in China. Modern Applied Science, 5(2), 156-160.
• Çalış, E. (t.y.). https://www.youtube.com/watch?v=haEcaqwCzTM
• Çatıkkaş, Ö. (2012). Yıllara yaygın inşaat faaliyetinin vergi kanunları ve tms-11 “inşaat sözleşmeleri standardı” açısından değerlendirilmesi. Muhasebe ve Denetime Bakış,37,69-84.
• Çelik, A. (2003). Fiyatlar seviyesindeki değişmelerin mali tablolara etkileri ve enflasyon muhasebesi: enflasyon muhasebesi yöntemlerinden fiyatlar genel seviyesi modeli uygulaması. Uzmanlık yeterlilik tezi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İstatistik Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Dalkılıç, E., Hacıhasanoğlu, T., ve Özdemir, N. (2023). The effects of high ınflation on financial statements, cost elements, fraud tendency and tax., Bölüm 1, “Yüksek enflasyonun mali tablolar, maliyet unsurları, hile yönelimi ve vergi üzerine etkileri”, Özgür Yayınları.
• Davidson S. ve Weil R. L. (1975). Inflation accounting: what will general price level adjusted income statement show?. Financial Analysts Journal, 31(1), 27–84.
• Gürdal, K. (1999). Türkiye muhasebe standardı-2: Yüksek enflasyon dönemlerinde finansal raporlama standardının uygulama açısından değerlendirilmesi. Ankara SBF Dergisi, 54(1), 81-96.
• Hacırüstemoğlu, R. (1992). Enflasyonun Muhasebeye Etkisi. Marmara İletişim Dergisi, (1), 85-87.
• Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı) (2023). Enflasyon düzeltmesi genel tebliğ taslağı. Erişim adresi: https://www.gib.gov.tr/sites/default/files/fileadmin/mevzuatek/vuktaslak06012022.pdf
• Kaygusuz, S., ve Dokur, Ş. (2004). Enflasyon düzeltmesi ve uygulamaları. Alfa Basım Yayım Dağıtım Ltd. Şti.
• Karasioğlu, F., ve Erdemir, N. K. (2005). Enflasyon muhasebesi uygulamalarında temel işlemler üzerine bir çalışma, Selçuk Üniversitesi Karaman İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2(5), 145-167.
• Kartoğlu, E. ve Vural, İ. (2018). İnşaat işlerinde vergi ve muhasebe uygulamaları. Erişim adresi: http://www.asmo.org.tr/ckfinder/userfiles/files/20181101_seminersunu.pdf
• Özdemir, F. S. ve Arslan, S. (2007). Enflasyon muhasebesinde kullanılan yöntemlerin karşılaştırmalı analizi. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 87-104.
• Özerçen, E. (2023). İnşaat sektörü enflasyon vergisi ve bir çözüm önerisi. Erişim adresi: Erişim adresi: http://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/emreozercen/0104/
• Özgül, E., ve Erdoğan, H.S. (2006). Yıllara yaygın inşaat ve onarma işlerinde dönem sonu işlemleri. Vergi Raporu Dergisi, 79, 82-91.
• Pekdemir, R., ve Selvi, Y. (2004). Örneklerle enflasyon düzeltmesi muhasebesi (5024 Sayılı Kanun). İstanbul SMMM Yayın No: 48, Lebib Yalkın Yayınevi, İstanbul.
• TMB (2023). Türkiye müteahhitler birliği. Erişim adresi: https://www.tmb.org.tr/uploads/publicatons/ 63c4f64946083604871bfa d8/1673852477838-tmb-bulten-ocak-2023.pdf
• Uysal, M., Taner, Y. ve Buluç, E. (2005). Enflasyon düzeltmesi ve muhasebesi. Ankara: Yaklaşım Yayınları.
• Ünlü, L. 2003. Enflasyon düzeltmesi (vergi için enflasyon muhasebesi). TÜRMOB Yayınları-222, Ankara.
• Yükçü, S. ve Özkan, S. (2003). SPK tebliğleri ve 5024 sayılı kanuna göre enflasyon muhasebesi. Yaklaşım Yayıncılık, Ankara.
• Whittington, Geoffery (1983). Inflation accounting- an ıntroduction to the debate, Cambridge University Pres, Cambridge.
• http://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/emreozercen/0104/
• https://www.gib.gov.tr/sites/default/files/fileadmin/mevzuatek/vuktaslak06012022.pdf
• https://www.verginet.net/dtt/11/Vergi-Sirkuleri-2022-5.aspx
• 7352 sayılı kanun 213 sayılı VUK’ eklenen geçici 33. Madde (Ocak 2022)
• 213 sayılı VUK’A eklenen mükerrer 298 /A