RETROSPEKTİF OLARAK KONİK IŞINLI BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ İLE RİNOLİT OLGULARININ DEĞERLENDİRMESİ

Yıl 2020, Cilt: 47 Sayı: 1-3, 9 - 15, 31.12.2020

Sedef Ayşe Taşyapan , Beliz Güray , Hülya Çakır Karabaş , İlknur Özcan

Öz

Amaç: Rinolitler nazal kavitede endojen ve eksojen nidusların kalsifikasyonları ile oluşan mineralize olmuş, sert, yoğun ve düzensiz odaklardır. Genellikle asemptomatik olan rinolitler nadir olarak görülmektedir. Bu çalışmada, Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi (KIBT) görüntülerinde rinolitlerin görülme sıklığının, lokalizasyonlarının ve karakteristik özellikle-rinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ağız, Diş ve Çene Rady-olojisi Anabilim Dalı’nda 01.01.2017 ile 01.07.2019 tarihleri arasında alınan KIBT görüntüleri değerlendirilmiştir. Nazal kaviteyi içermeyen ve hareket artefaktı bulunan görüntüler çalışma dışında tutulmuştur. 8380 KIBT görüntüsü taranmış olup uygun kriter-lerde bulunan 3124 görüntü çalışmaya dahil edilmiştir. Görüntüler 2 uzman 2 araştırma görevlisi tarafından değerlendirilmiştir.
Bulgular: Çalışma kriterlerine uygun 3124 KIBT görüntüsü değerlendirilmiş olup 7 adet rinolit olgusu tespit edilmiştir. 5 rinolit olgusu sağ nazal kavitede, 2 rinolit olgusu sol nazal kavitede izlenmiştir. 5 rinolit olgusu inferior nazal konkada görülürken 1 olgu orta nazal konkada, 1 olgu da hem orta hem de inferior nazal konkada izlenmiştir. Olguların birinde nazal kavite tabanında perforasyon, bir diğerinde nazal septum deviasyonu tespit edilmiştir.
Sonuç: Dental teşhis ve tedaviler sırasında alınan KIBT görüntülerinde rinolitler tesadüfen gözlenebilir. Bu olgular geç teşhis edildiğinde veya tedavi edilmediğinde septal veya antral perforasyon, nazal septum deviasyonu gibi semptomlara neden olabileceği bilinmektedir. Rinolitlerin lokalizasyonunun belirlenmesinde, karakteristiğinin tespitinde ve tedavi plan-lamasında KIBT önemli bir yer tutmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Rinolit, Osteomeatal Kompleks, Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi

Retrospective Evaluation of Rhinolith Cases By Cone Beam Computed Tomography

Öz

Aim: Rhinoliths are mineralized, hard, dense and irregular foci formed by the calcification of endogenous and exogenous nidus in the nasal cavity. This condition is rarely seen and usually asymptomatic. In this study, it is aimed to evaluate the frequency, localization and characteristic features of rhinoliths in Cone-Beam Computed Tomography (CBCT) images.
Materials and Method: The CBCT images taken between 01.01.2017 and 01.07.2019 at the Department of Oral and Maxillofacial Radiology of Istanbul University Faculty of Dentistry were evaluated. The images with motion artefact and images without a nasal cavity were excluded from the study. 8380 CBCT images were scanned and 3124 images that comply with the criteria were included in the study. Images were evaluated by 2 experts and 2 re-search assistants.
Results: 3124 CBCT images matching the study criteria were evaluated and 7 rhinolith cas-es were identified. 5 cases of rhinolith were located at the right side of the nasal cavity whereas 2 others were at the left side of the nasal cavity. 5 rhinolith cases were observed at the inferior nasal concha, 1 case was seen at the middle nasal concha and the last one was seen both at the inferior and the middle nasal concha. One case included perforation of the nasal cavity base whereas the other had nasal septum deviation.
Conclusion: Rhinoliths can be observed incidentally on CBCT images taken during dental diagnosis and treatment. In case of late diagnosis or when they are not treated properly, these cases are known to cause symptoms such as septal or antral perforation, nasal sep-tum deviation. CBCT is crucial for determining the localization, characterization and treatment planning of rhinoliths.

Anahtar Kelimeler

Rhinolit, Osteomeatal complex, Cone beam computed tomography

Kaynakça

• 1. Sumbullu, M. A., Tozoglu, U., Yoruk, O., Yılmaz, A. B., & Ucuncu, H. (2009). Rhinolithiasis: the importance of flat panel detector–based cone beam computed tomography in diagnosis and treatment. Oral Surgery, Oral Medicine, Oral Pathology, Oral Radiology, and Endodontology, 107(6), e65-e67.
• 2. Yalcin ED, Ararat E. Prevalence of soft tissue calcifications in the head and neck region: A cone-beam computed tomography study. Niger J Clin Pract 2020;23:759-63.
• 3. Hakan AVSEVER ve ark. Çene Kemiği ve Çevre Dokuları Etkileyen Kalsifikasyonlar. Turkiye Klinikleri J Oral Maxillofac RadiolSpecial Topics 2018;4(1)43-52
• 4. Demirturk Kocasarac et al.Clinical and radiological aspects of rhinoliths: report of five cases Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol 2013 Aug;116(2):232-7.
• 5. Özdemir S, Akbaş Y, Görgülü O, Selçuk T, Sayar Ç. Rhinolithiasis: Review of 21 cases. Am J Rhinol Allergy. 2010 NovDec;24(6):136-9.
• 6. Ergün O, Tahir E, Ozer S. Rinolitiasis:Olgu Sunumu ve Literatür Gözden Geçirme. Bozok Med J. 2017; 7(1): 92-95.
• 7. Manzi, F. R., Peyneau, P. D., Piassi, F. P., Machado, V. D. C., & Lopes, A. C. (2012). Radiographic and imaging diagnosis of rhinolith in dental clinics: A case report. Revista Odonto Ciência, 27(2), 170-173.
• 8. Brehmer D, Riemann R. The rhinolith-a possible differential diagnosis of a unilateralnasal obstruction. Case Report Med 2010: 845671
• 9. Yaşar H, Özkul H, Verim A. Rhinolithiasis: A retrospective study and review of the literature. Ear Nose Throat J. 2009 Jul;88(7):E24.
• 10. Genc S, Kahraman E, Ozel HE, Genc MG. Bilateral rinolithiasis. J Craniofac Surg. 2011 Nov;22(6):2429
• 11. Dogan M, Dogan DO, Duger C, Polat S, Muderris S. Recurrent rhinolithiasis: a case report with review of the literature. West Indian Med J. 2012 Oct;61(7):760-3.
• 12. Atmaca S, Belet N, Sensoy G, Belet U. Rhinolithiasis: an unusual cause of sinusitis complicated with frontal osteomyelitis and epidural abscess. Turk J Pediatr. 2010 MarApr;52(2):187-90.
• 13. Özdemir S, Görgülü O, Akbaş Y, Selçuk T, Sayar H, Tarkan Ö. An unusual co-presentation of rhinolithiasis and squamous cell carcinoma in the nasal cavity. J Craniomaxillofac Surg. 2012 Jul;40(5):137-9.