Öğretmenlik Uygulamasının Süre Açısından İncelenmesi ve Bir Çözüm Önerisi

Yıl 2019, Cilt: 52 Sayı: 3, 837 - 868, 01.12.2019

Figen Çam Tosun

https://doi.org/10.30964/auebfd.539374

Cited By: 3

Öz

Bu araştırma öğretmen yetiştirme programlarında
yer alan öğretmenlik uygulaması dersinin uygulanış süresiyle ilgili öğretmen
adaylarının, uygulama öğretmenlerinin, okul yöneticilerinin ve öğretim elemanlarının
görüşlerini ortaya çıkarmayı daha sonra da dünyadaki uygulamalarla
karşılaştırma yapıp farklı bir uygulama önermeyi amaçlamaktadır. Nitel
araştırma yöntemi ile tasarlanan araştırmanın çalışma grubunu öğretmenlik
uygulamasına katılan sekiz eğitim fakültesi öğrencisi, sekiz uygulama
öğretmeni, dört okul yöneticisi, sekiz öğretim elemanı olmak üzere toplam 28
kişi oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından
hazırlanan görüşme formları kullanılmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi
tercih edilmiştir. Bu araştırmada öncelikle öğretmen adaylarının, uygulama
öğretmenlerinin, okul yöneticilerinin ve öğretim elemanlarının görüşlerine göre
okul uygulamasının süre açısından yetersiz olduğu ortaya konmuştur. Daha sonra
Türkiye, Finlandiya, Singapur ve Almanya öğretmen yetiştirme programlarındaki
okul uygulama sistemleri karşılaştırılmış, Türkiye’de uygulanan okul
uygulamalarının süre olarak azlığı ortaya çıkmıştır. Bu yetersizliği
giderebilmek için öğretmenlik uygulamaları kapsamında bir çözüm önerisinde
bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Öğretmenlik uygulaması, okul deneyimi, staj, öğretmen yetiştirme

Analysis of Teaching Practicum in Terms of Duration and Suggestion of a Solution

Öz

This study aims to reveal the views of prospective teachers,
teachers, school managers and teaching staffs about the duration of the
teaching practicum in teacher training programs. Later, this study aims to make
comparisons between Turkey, Finland, Singapore and Germany, and to propose an
alternative application for Turkey. In this study, a qualitative research
method was preferred. Study group of this study consist of 28 persons. Eight
students from the education faculty, eight teachers, four school managers, and
eight teaching staff are selected. The structured interview forms have been
prepared by the researcher. Content analysis was preferred in the analysis of
the data. With this study, firstly, according to the views of prospective
teachers, teachers, school managers and teaching staff, inadequacy of teaching
practicum applied in Turkey has been revealed. It has been found that teacher
practicum in Turkey took place less time than Finland, Singapore and Germany.
In order to correct this inadequacy, a teaching practicum system that can be
implemented in Turkey has been proposed.

Anahtar Kelimeler

Teaching practicum, school experience, practical training, teacher training

Kaynakça

• Ağanoğlu, H. (1949). Köy enstitüleri yolunda. İstanbul: Ahmet Sait Basımevi.
• Altıntaş, S.ve Görgen, İ. (2014). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik uygulaması üzerine görüşleri (Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi örneği). Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(8), 197-208.
• Akdemir, A. S. (2013). Türkiye’de öğretmen yetiştirme programlarının tarihçesi ve sorunları. Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(12), 15-28
• Akpınar, M., Çolak, K. Ve Yiğit, E., Ö. (2012). Öğretmenlik uygulaması dersi kapsamında sosyal bilgiler öğretmen adaylarının yeterliklerine yönelik uygulama öğretmenlerinin görüşleri. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 36, 41-67.
• Aras, S., Sözen, S. (2012). Türkiye, Finlandiya ve Güney Kore’de öğretmen yetiştirme programlarının incelenmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 27-30 Haziran, Niğde, ulaşılma tarihi: 10,12,2018 http://kongre.nigde.edu.tr/xufbmek/dosyalar/tam_metin/pdf/2527-31_05_2012-11_40_01.pdf
• Arıkan, Y., D. (2009). Bilişim teknolojileri öğretmen adayları ve öğretmenlik uygulaması dersi, Ege Eğitim Dergisi, 10( 1): 1-23
• Aslan, M. ve Sağlam, M. (2018). Öğretmenlik uygulaması dersinin öğretmen adaylarının görüşlerine göre değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 33(1), 144-162, doi: 10.16986/HUJE.2017030313
• Atanur Baskan, G., Aydın, A. ve Madden, T. (2006). Türkiye’deki öğretmen yetiştirme sistemine karşılaştırmalı bir bakış, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), 35-42.
• Aykaç, N., Kabaran, H. ve Bilgin, H. (2014). Türkiye’de ve bazı Avrupa Birliği ülkelerindeki öğretmen yetiştirme uygulamalarının karşılaştırılmalı olarak incelenmesi. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9/3, 279-292.
• Aytaç, A. ve Er, K., O. (2018). Türkiye’de ve Finlandiya’da hizmet öncesi sınıf öğretmeni yetiştirme programlarındaki öğretmenlik uygulamalarının karşılaştırılması, Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 4 (2), 10-19.
• Azar, A. (2003). Okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerine ilişkin görüşlerinin yansımaları. Milli Eğitim Dergisi, 159, 181-194.
• Baştürk, S. (2009). Öğretmenlik uygulaması dersinin öğretmen adaylarının görüşlerine göre incelenmesi, İlköğretim Online, 8(2), 439-456.
• Becit, G., Kurt, A., A. ve Kabakçı, I. (2009). Bilgisayar öğretmen adaylarının okul uygulama derslerinin yararlarına ilişkin görüşleri. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 169-184.
• Bilir, A. (2011). Türkiye’de öğretmen yetiştirmenin tarihsel evrimi ve istihdam politikaları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 44(2), 223-246.Cirit Gül, A . (2016). Türkiye ile Çin, Finlandiya, Japonya ve Hollanda’nın öğretmen yetiştirme ve seçme sistemlerinin karşılaştırılması. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 7 (2), 63-72.
• Çam Tosun, F. & Şimsek, M. (2018). Candidate Teacher Education Program Confusion in Turkey. European Journal of Educational Research. 7(2), 407-419. doi: 10.12973/eu-jer.7.2.407
• Çetintaş, B. ve Genç, A. (2005). Almanca öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması derslerine ilişkin görüş ve deneyimleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 75-84.
• Denzin, N., K. & Lincoln, Y., S. (2005). The Sage handbook of qualitative research (3rd ed.). Thousand Oaks, CA, : Sage Publications.
• Eraslan, A. (2009). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının ‘öğretmenlik uygulaması’ üzerine görüşleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi 3(1), 207-221
• Erben Keçici, S. (2011). Almanya’da öğretmen eğitimi, M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 34, 117-132
• Erbilgin, E. ve Boz, B. (2013). Matematik öğretmeni yetiştirme programlarımızın Finlandiya, Japonya ve Singapur programları ile karşılaştırması, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayı (1), 156-170.
• Erdem, A., R. (2015). Türkiye’deki Öğretmen Yetiştirmenin A, B, C’si. Journal of Teacher Education and Educators, 4(1), 16-38.
• Erdoğan, S., Şanlı, H. S. ve Şimşek-Bekir, H. (2005). Gazi Üniversitesi, eğitim fakültesi öğrencilerinin üniversite yaşamına uyum durumları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(2), 479–496.
• Ergun, M. ve Ersoy, Ö. (2014). Hollanda, Romanya ve Türkiye’deki sınıf öğretmeni yetiştirme sistemlerinin karşılaştırılması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(2), 673-700
• Eurydice-Informationsnetz zum Bildungswesen in Europa, (2009). Der Lehrberuf in Europa: Profil, Tendenzen und Anliegen. Bericht I. Lehrerausbildung und Maßnahmen für den Umgang in das Berufleben. Allgemeinbildender Sekundarbereich I. Brüksel.
• Gökçe, E. ve Demirhan C. (2005). Öğretmen adaylarının ve ilköğretim okullarında görev yapan uygulama öğretmenlerinin öğretmenlik uygulaması etkinliklerine ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38(1), 43-71.
• Göçen-Kabaran G. ve Görgen, İ. (2016). Güney Kore, Hong Kong, Singapur ve Türkiye’deki öğretmen yetiştirme sistemlerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi, Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 5(2), 478 – 495.
• Gürbüz, H, ve Kışoğlu, M . (2007). Attitudes of the science and art faculty students and education faculty students attend the non- thesis graduated education program toward teaching profession (Atatürk University sample). Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (2), 71-83. Retrieved from http://dergipark.gov.tr/erziefd/issue/6007/80090
• Kansanen, P. (2003). Teacher education in Finland: Current models and new developments. (In B. Moon, L. Vlãsceanu, & C. Barrows (Eds) Institutional approaches to teacher education within higher education in Europe: Current models and new developments (pp.85-108). Bucharest: UNESCO.
• Karadüz, A., Eser, Y., Şahin, C. ve İlbay, A., B. (2009). Eğitim fakültesi son sınıf öğrencilerinin görüşlerine göre öğretmenlik uygulaması dersinin etkililik düzeyi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11), 442-455
• Karasu Avcı, E. ve İbret, B., Ü. (2016). Öğretmenlik uygulaması-II dersine ilişkin okul öncesi öğretmen adaylarının görüşlerinin değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(5), 2519-2536.
• MEB. (2018). Öğretmenlik uygulaması yönergesi. Tebliğler Dergisi, 81(2729), 2000-2017. http://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_06/25172143_YYnerge.pdf
• Merriam, S., B. (2013). Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber. (Çev. Ed: Selahattin Turan). Ankara: Nobel Yayınları.
• Mete, Y.A. (2013). Güney Kore, Japonya, Yeni Zelanda Ve Finlandiya’ da öğretmen yetiştirme ve atama politikaları. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(12), 859-878.
• Miles, B,. M. and Huberman, A., M. (1994). Qualitative data analysis. Thousand Oaks, London: Sage Publications.
• OECD. (2014). Education at a glance 2014: OECD indicators. OECD publishing. http://dx.doi.org/10.1787/eag-2014-en
• Özbek, T. Z. ve Aytekin, F. (2003). Eğitim Fakültesi Öğrencilerin Öğretmenlik Mesleğine Bakış Açıları ve Öğretmenlik Uygulaması Dersinde Memnuniyet Durumları Üzerinde Bir Araştırma. Çağdaş Eğitim Dergisi, 284(2), 31-39.
• NIE (National Institute of Education Singapore). (2019). Undergraduate programmes, retrieved from: https://www.nie.edu.sg/teacher-education/practicum/practicum-structure/undergraduate-programmes
• Niemi, H. and Jakku-Sihvonen, R. (2011). Teacher Education in Finland. [Eds: Valencic Zuljan M. and Vogrinc, J. in European Dimensions of Teacher Education – Similarities and Differences] Slovenia: Dravska tiskarna
• Özkılıç, R, Bilgin, A, Kartal, H. (2008). Öğretmenlik Uygulaması Dersinin Öğretmen Adaylarının Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 7(3), 726-737. Retrieved from http://dergipark.gov.tr/ilkonline/issue/8600/107092
• Sarı, M. (2013), Lise öğrencilerinde okula aidiyet duygusu. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 147-160.
• Sezgin, F., Koşar, S. ve Er, E. (2014). Okul yöneticisi ve öğretmen yetiştirmede mentörlük sürecinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(3), 1337-1356.
• Silverman, D. (2005). Doing qualitative research (2th ed.), Thousand Oaks, London: Sage Publications.
• Şaşmaz-Ören, F., Sevinç, Ö. S., & Erdoğmuş, E. (2009). Öğretmen adaylarının okul deneyimi derslerine yönelik tutumlarının ve görüşlerinin değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 15(2), 217-246.
• Şimşek, S., Alkan, V., & Erdem, A. R. (2013). Öğretmenlik uygulamasına ilişkin nitel bir çalışma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(34), 63-73.
• Tüfekçi, A. ve Ural, A. (2015). Tutkulu bir mücadele öğretmenlik. Ankara: Pegema Akademi.
• Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: Görüşme, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 6 (4), 543-559.
• Uygun, S., Ergen, G. ve Öztürk, İ. H. (2011). Türkiye, Almanya ve Fransa’da öğretmen eğitimi programlarında uygulama eğitiminin karşılaştırılması. İlköğretim Online, 10(2), 389-405
• Yaman, S. ve Karamustafaoğlu, S. (2011). Öğretmen adaylarının ölçme ve değerlendirme alanına yönelik yeterlik algı düzeylerinin incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 44(2), 53-72.
• Yıldırım, A. (1999). Nitel araştırma yöntemlerinin temel özellikleri ve eğitim araştırmalarındaki yeri ve önemi [Qualitative research methods]. Eğitim ve Bilim Dergisi, 23(112), 7-17.
• YÖK. (2006). Öğretmen Yetiştirme Lisans Programları. Ulaşılma tarihi 23/11/2018 http://www.yok.gov.tr/web/guest/icerik//journal_content/56_INSTANCE_rEHF8BIsfYRx /10279/49875
• YÖK. (2018). Öğretmen yetiştirme lisans programları. Retrieved from http://www.yok.gov.tr/web/guest/icerik//journal_content/56_INSTANCE_rEHF8BIsfYRx/10279/41807946
• Zembat, R, Tunçeli, H, Akşin, E. (2015). Okul öncesi öğretmen adaylarının "okul yöneticisi" kavramına ilişkin algılarına yönelik metafor çalışması. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1, 446-459.