The Effect of Digital Storytelling on The Listening Skills of PreSchool Children

Yıl 2021, Cilt: 54 Sayı: 2, 523 - 557, 30.07.2021

Hatice Berna Türe Köse , Murat Bartan

https://doi.org/10.30964/auebfd.703473

Cited By: 2

Öz

The purpose of the current study is to investigate the effect of the digital story-telling method on the listening skill of pre-school children. In the study, Posttest-only Randomized Design with a Control Group, one of the experimental methods, was used. The study was conducted on 75 children aged 60-72 months enrolled at a state kindergarten in the city of Kütahya. The participating students were randomly assigned to 3 different experimental groups. In the data collection process of the study, 11 different stories were used and these stories were told to the groups by using three different methods of narration. After the stories had been told to the children, the data of the current study were collected with a semi-structured interview form. The collected data were scored by using an evaluation form (rubric). When the collected data were analyzed with Kruskal Wallis H test, it was found that there is a significant difference between the groups. In order to determine between which groups the difference is and in favor of which group, Mann Whitney U test was run. As a result, it was found that digital story telling had a significant effect on the 60-72 month-old preschoolers’ discriminative, selective, emphatic, creative, critical and effective listening skills. Moreover, the digital stories told with the teacher support were ound to be more effective than digital story telling in all the types of listening addressed in the current study.

Anahtar Kelimeler

Digital storytelling, listening skills, preschool education

Okul Öncesi Dönem Çocuklarında Dijital Öykü Anlatımının Dinleme Becerilerine Etkisi

Öz

Bu araştırmanın amacı dijital öykü anlatım yönteminin okul öncesi dönem çocuklarının dinleme becerilerine etkisini ortaya koymaktır. Araştırmada deneysel yöntemlerden Yalnız Son Testli Kontrol Gruplu Seçkisiz Desen kullanılmıştır. Araştırmada Kütahya ilinde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı bir anaokulunda 60-72 ay grubundaki 75 çocuk ile çalışılmıştır. Araştırmaya katılan çocuklar iki deney, bir kontrol grubuna seçkisiz atanmıştır. Araştırmanın veri toplama sürecinde 11 farklı öyküden yararlanılmış ve öyküler üç farklı anlatım yöntemi (öykü kitabı ile anlatım, dijital öykü ile anlatım, dijital öykünün ses ve müzik hariç öğretmen anlatımıyla sunumu) ile gruplara anlatılmıştır. Öykülerden sonra yarı yapılandırılmış görüşme formu ile araştırmanın verileri toplanmıştır. Veriler değerlendirme formu ile puanlanmıştır. Elde edilen veriler Kruskal Wallis H testi ile analiz edildiğinde gruplar arasında anlamlı fark olduğu görülmüştür. Farkın hangi gruplar arasında ve hangi grubun yönünde olduğunu görmek için Mann Whitney U testi yapılmıştır. Sonuç olarak dijital öykü anlatımının 60-72 ay grubundaki okul öncesi dönem çocuklarının ayrıştırıcı, seçici, empatik, yaratıcı, eleştirel ve etkin dinleme becerileri üzerinde anlamlı düzeyde etkiye sahip olduğu ve öğretmen desteğiyle uygulanan dijital öykülerin ele alınan dinleme türlerinde dijital öykü anlatımına göre daha etkili olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Dijital hikâye anlatımı, dinleme becerileri, okul öncesi eğitimi

Kaynakça

• Aktaş, Ş. ve Gündüz, O. (2003). Yazılı ve sözlü anlatım: Kompozisyon sanatı (4. Baskı). Ankara: Akçağ Yayınları.
• Akyol, H. (2014). Türkçe öğretim yöntemleri (7. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Arı, E. (2011). Temel kavramlar. S. B. Filiz (Ed.). Öğrenme ve öğretme yaklaşımları içinde (Birinci Baskı) içinde (s. 2-21). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Ateş, M. ve Ercan, A. N. (2015). Türkçe öğretmenlerinin dinleme stillerinin incelenmesi. On Dokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 107-119.
• Aydın, Ş. (2018). Dinleme/izleme türlerinin terim ve tasnif bakımından karşılaştırmalı incelemesi. (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Bartan, M. (2014). Okul öncesi öğretmenleri için bilimsel süreç becerilerine yönelik eğitim programı geliştirilmesi ve uygulanması (Doktora Tezi) Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• Bulut, B. (2013). Etkin dinleme eğitiminin dinlediğini anlama, okuduğunu anlama ve kelime hazinesi üzerine etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Aydın.
• Bus, A. G., Takacs, Z. K., & Kegel, C. A. T. (2014). Affordances and limitations of electronic storybooks for young children’s emergent literacy. Developmental Review, 35, 79-97. doi:10.1016/j.dr.2014.12.004
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. 14. Baskı. Ankara: Pegem Akademi
• Ciğerci, F. M. (2015). İlkokul dördüncü sınıf türkçe dersinde dinleme becerilerinin geliştirilmesinde dijital hikâyelerin kullanılması (Doktora Tezi). Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir
• Cihangir, Z. (2000). Üniversite Öğrencilerine Verilen Etkin Dinleme Becerisi Eğitiminin Başkalarını Dinleme Becerisine Etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
• Cihangir, Z. (2004). Üniversite öğrencilerine verilen etkin dinleme becerisi eğitiminin dinleme becerisine etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 2(12), 237–251.
• Cihangir Çankaya, Z. (2004). Kişilerarası iletişimde dinleme becerisi. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Cramer, R. L. (2004). The language arts a blanced approach to teaching reading, writing, listening, talking and thinking. USA: Pearson Education Inc.
• Cüceloğlu, D. (2009). Yeniden insan insana. İstanbul: Remzi Kitabevi
• Çarkıt, C. (2018). Ortaokul Türkçe derslerinde eleştirel dinleme/izleme uygulamaları üzerine bir eylem araştırması (Doktora Tezi). Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
• Demir Atalay, T. ve Melanlıoğlu, D. (2016). Ortaokul öğrencileri için dinleme stratejileri ölçeğinin geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 57, 1885-1904.
• Doğan, Y. (2008) İlköğretim Yedinci Sınıf Öğrencilerinin Dinleme Becerisini Geliştirmede Etkinlik Temelli Çalışmaların Etkililiği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi Bahar, 6(2), 261-286
• Doğan, Y. (2011). Dinleme eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Erkuş, A. (2013). Davranış bilimleri için bilimsel araştırma süreci (4. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Göçer, A. (2007). Bir öğrenme alanı olarak anlama eğitimi ve Türkçe öğretimindeki yeri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, 17-39.
• Göğüş, B. (1978). Orta dereceli okullarımızda Türkçe ve yazın eğitimi. Ankara: Gül Yayınevi.
• Gündüz, O. ve Şimşek, T. (2014). Uygulamalı dinleme eğitimi el kitabı. Ankara: Grafiker Yayınları
• Güneş, F. (2007). Türkçe öğretimi ve zihinsel yapılandırma. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Harmer, J. (2001). The practice of English language teaching. Longman. China.
• Hess, M. E. (2014). A new culture of learning: Digital storytelling and faith formation. Dialog: A Journal of Theology, 53(1):12-22. DOI: 10.1111/dial.12084.
• İnceelli, A. (2005). Dijital Hikâye Anlatımının Bileşenleri, The Turkish Online Journal of Educational Technology. Volume 4, Issue 3, 132-142.
• İzin, N. (2005). Dil becerilerinin gelişiminde özgüven. (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı, Ankara.
• Kaplan, H. (2004). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin dinleme becerileri üzerine bir araştırma (Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Karakuş Tayşi, E. (2014). Öğrenme Stiline Dayalı Eğitimin Ortaokul Öğrencilerinin Dinlediğini Anlama Becerilerine Ve Dinlemeye Yönelik Tutumlarına Etkisi (Doktora tezi) Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kardaş, M. N. ve Harre, T. (2015). 6-8. sınıf öğrencilerinin Türkçe dinleme/ izleme becerilerini geliştirmeye yönelik etkinlik önerileri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, (13), 264-291.
• Kocaman-Karoğlu, A. (2016). Okul öncesi eğitimde dijital hikâye anlatımı üzerine öğretmen görüşleri. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry (TOJQI) 7(1), 175-205.
• Kingen, S. (2000). Teaching language arts in middle schools. New Jersey:Lawrence Erlbaum Ass.
• Koç, N. (2003). Dinleme becerilerini kazandırma yöntemlerinin uygulanması. (Yüksek Lisans Tezi). On Sekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
• Koçak Sağmanlı, G. (27.02.2018). Türkiye'de e-kitap 5 yaşında!. http://www.sabitfikir.com/dosyalar/turkiyede-e-kitap-5-yasinda adresinden alınmıştır.
• Kurudayıoğlu, M. ve Bal, M. (2014). Ana dili eğitiminde dijital hikâye anlatımlarının kullanımı, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2014; (28),74-95
• Kurudayıoğlu, M. ve Kana, F. (2013). Türkçe öğretmeni adaylarının dinleme becerisi ve dinleme eğitimi özyeterlik algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (2), 245-258.
• Mackay, I. (1997). Dinleme becerisi (Çev. Aksu Bora ve Onur Cançolak). Ankara: İlkkaynak Kültür ve Sanat Ürünleri.
• Maden, S. (2013). Niçin dinlemiyoruz? Dinleyememe probleminin sosyokültürel analizi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 2(1), 49-83.
• Matthews, J. (2014). Voices from the heart: The use of digital storytelling in education. Community Practitioner, 87(1), 28-30.
• Melanlıoğlu, D. (2011). Üstbiliş stratejileri eğitiminin ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin dinleme becerilerine etkisi (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Melanlıoğlu, D. (2011). İlköğretim Türkçe öğretim programının “dinleme türleri” bakımından değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3, 65-78.
• Melanlıoğlu, D. (2012). Türkçe öğretiminde ayrıştırıcı dinlemeyi geliştirmeye yönelik bir etkinlik önerisi. Milli Eğitim Bakanlığı 196, 56-68
• Melanlıoğlu, D. (2013). Ortaokul öğrencileri için dinleme kaygısı ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı), 6(11), 851-876.
• McLellan, H. (2006). Digital storytelling in higher education. Journal of Computing in Higher Education, 19(1), 65-79.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2013). Okul öncesi eğitim programı. Ankara: MEB yayıncılık.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2016). Çocuk gelişimi ve eğitimi: Türkçe dil etkinlikleri. Ankara: MEB Yayıncılık
• Nas, R. (1999). Metinlerle ilkokuma-yazma öğretimi. Bursa: Ezgi Kitabevi Yayınları.
• Nas, R. (2003). Türkçe Öğretimi. Bursa: Ezgi Kitabevi Yayınları.
• Neuman, S. B., Wong, K. M., & Kaefer, T. (2017). Content not form predicts oral language comprehension: The influence of the medium on preschoolers’ story understanding. Reading and Writing, 30(8), 1753-1771. doi:10.1007/s11145-017-9750-4
• Olgan, R. (2013). Öykü kitabı ile farklı materyaller kullanarak öykü anlatma yöntemleri. İçinde M. Gönen (Ed.) Çocuk edebiyatı (s. 239-249). Ankara: Eğiten Kitap
• Onan, B. (2012). Dil eğitiminin temel kavramları (1. Basım). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Ökten, C. E. ve Sauner, L. M. (2015). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde resimli metin okumaları. Hacettepe Üniversitesi Yabancı Dil Olarak Türkçe Araştırmaları Dergisi, 2,65- 80
• Peterson, R. Jr. ve Karschnik, K. J. (2011). Coaching communication. Austin: İspeak.
• Pinnell, G. S. ve Jagger, A. M. (2003). Oral language: Speaking and listening in elementary classrooms. 1110, J. Flood, D. Lapp, J. R. Squire, & J. Jensen in, Handbook of research on teaching the English language arts. Mahwah: Erlb.
• Razmi, M. Pourali, S. Ve Nozad, S. (2014). Digital storytelling in EFL classroom (Oral presentation of the story): A pathway to improve oral production. Social and Behavioral Sciences 98,1541-1544. Doi: 10.1016/j.sbspro.2014.03.576
• Robertson, A. K. (2004). Etkili dinleme. (Çev. S. Yarmalı). İstanbul: Hayat Yayınları.
• Robin, B. R. (2008). Digital storytelling: A powerful technology tool for the 21st century classroom. Theory Into Practice, 47(3), 220-228. doi:10.1080/00405840802153916
• Senemoğlu, N . (1994). Okulöncesi eğitim programı hangi yeterlikleri kazandırmalıdır?. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (10), . Retrieved from http://dergipark.org.tr/hunefd/issue/7827/102906
• Sever, S. (2011). Türkçe öğretimi ve tam öğrenme (5. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık
• Shamir, A., Korat, O., & Barbi, N. (2008). The effects of CD-ROM storybook reading on low SES kindergarteners’ emergent literacy as a function of learning context. Computers & Education, 51(1), 354-367. doi:10.1016/j.compedu.2007.05.010
• Sünbül, A. M. (2012). Öğretim ilke ve yöntemleri. Konya: Eğitim Yayıncılık.
• Şahin, C. (2013). Dinleme metinlerinden önce ve sonra sorulan soruların dinlediğini anlamaya ve hatırlamaya etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 66-84.
• Şahin, F., Güven, İ. & Yurdatapan, M. (2011). Proje tabanlı eğitim uygulamalarının okul öncesi çocuklarında bilimsel süreç becerilerinin gelişimine etkisi. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 33,157-176.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Boston, MA: Pearson Education.
• Takacs, Z. K., Swart, E. K. & Bus, A. G. (2014). Benefits and pitfalls of multimedia and interactive features in technology-enhanced storybooks. Review of Educational Research, 85, 698-739. doi: 10.3102/0034654314566989
• Tatlı, Z. H. (2016). Dijital öyküleme. İçinde. A. İşman, H. F. Odabaşı, ve B. Akkoyunlu, (Ed.) Eğitim teknolojileri okumaları (s. 219-233). Ankara: Salmat Basım Yayıncılık
• Temur, T. (2001). “Dinleme becerisi”. Konu alanı ders kitabı inceleme kılavuzu 1-8. Ankara:Nobel Yayınları.
• Tidyman, W. F ve Butterfield, M. (1959). Teaching the language arts. USA: Mcgraw-Hill Book Company, Inc.
• Toki, E. I. ve Pange, J. (2014). Ict use in early childhood education: Storytelling. Bridges / Tiltai, 66(1), 183-192.
• Tompkins G. (2005). Language arts: Patterns of practice. Columbus OH: Merrill/ Prentice Hall.
• Tuncer, H. (2008). Anlama teknikleri (okuma, dinleme). İzmir: Orkun Kitabevi.
• Turgut, G. ve Kışla T. (2015). Bilgisayar destekli hikâye anlatımı yöntemi: alanyazın araştırması. Turkish Online Journal of Qualititative Inquiry, 6(2), 97-121.
• Tüzel, S. ve Keleş, E. (2013). Dinleme öncesi ve dinleme sonrası verilen soruların 5. Sınıf öğrencilerinin dinlediğini anlama beceri düzeyine etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, 27-45.
• Umagan, S. (2007), Dinleme, İlköğretimde Türkçe Öğretimi, Editör: Ahmet Kırkkılıç ve Hayati Akyol, PegamA Yayıncılık, Ankara.
• Ural, A. ve Kılıç, İ. (2006). Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi. (2. basım). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Yalçın, A. (2006). Türkçe öğretim yöntemleri-yeni yaklaşımlar. (2. basım). Ankara: Akçağ Yayınları.
• Yaşlı, A. (2001). Öğrenmede empatik dinleme ve öğrenme güdülenmesine etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Yıldız, C. vd. (2006). Yeni öğretim programına göre kuramdan uygulamaya türkçe öğretimi. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Yurdugül, H. (2005). Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerliği için kapsam geçerlik indekslerinin kullanılması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi
• Zembat, R. ve Zülfikar, S. (2006). Okul öncesi öğretmenlerinin sohbet ve hikâye etkinliklerinde kullandıkları öğretim yöntemlerinin incelenmesi. Educational Sciences: Theory & Practice, 6(2), 587-608.
• Zucker, T. A., Moody, A. K., & McKenna, M. C. (2009). The effects of electronic books on pre-kindergarten-to-grade 5 students’ literacy and language outcomes: A research synthesis. Journal of Educational Computing Research, 40, 47–87. doi:10.2190/ ec.40.1.c