Öğretmen Adayları Tarafından Geliştirilen Sorulara Web 2.0 Destekli Ölçme Değerlendirme Eğitiminin Etkisi

Yıl 2022, Cilt: 55 Sayı: 2, 423 - 448, 01.08.2022

Göksel Çelenk , Zeynep Tatlı

https://doi.org/10.30964/auebfd.1020589

Cited By: 1

Öz

Araştırma kapsamında fen bilgisi, matematik ve sosyal bilgiler öğretmen adayları tarafından alanlarında geliştirdikleri soruların içerik ve biçim özelliklerine Web 2.0 destekli ölçme değerlendirme eğitiminin (WDÖDE) etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın katılımcılarını Türkiye’deki 13 farklı üniversitenin 3. ve 4. sınıflarında öğrenimine devam eden fen bilgisi (f = 10), matematik (f = 10) ve sosyal bilgiler (f = 10) olmak üzere toplam 30 (f = 24 kadın, f = 6 erkek) öğretmen adayı oluşturmaktadır. Bu kapsamda öğretmen adaylarına ölçme değerlendirme amaçlı web 2.0 araçlarının (Kahoot, Quizizz, Testmoz, Quiz Maker, LearningApps, Polldady) kullanımına yönelik 40 saatlik yüz yüze eğitim verilmiştir. Öğretmen adaylarının eğitim öncesinde geleneksel (kâğıt-kalem), eğitim sonrasında ise web 2.0 araçları kullanarak kendi alanlarında verilen kazanım doğrultusunda istedikleri türde 30’ar soru hazırlamaları istenmiştir. Öğretmen adaylarının hazırladıkları sorular alan uzmanlarının görüş ve önerileri doğrultusunda geliştirilen değerlendirme aracı kullanılarak üç farklı branştan (fen bilgisi, matematik ve sosyal bilgiler) üçer alan uzmanı tarafından değerlendirilmiştir. Araştırma sonunda, öğretmen adayları tarafından web 2.0 araçları kullanarak geliştirilen soruların, geleneksel yöntemlerle geliştirilen sorulara göre içerik ve biçim özellikleri bakımından daha nitelikli olduğu saptanmıştır. Buna neden olarak içerik üretiminin kolaylığı, görsel desteği ile farklı türde soru geliştirebilme olanağı, zaman ve mekân bağımsızlığı, kullanıcı dostu ara yüz gibi web 2.0 araçlarının sunduğu olanakların öğretmen adayı üzerindeki yükü hafiflettiği, ilgi ve güdülemeyi (motivasyonu) desteklediği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

web 2.0 araçları, öğretmen adayları, soru geliştirme, bloom taksonomisi

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

Web 2.0 Destekli Ölçme Değerlendirme Etkinlikleri (2237-A) - BİDEB

Teşekkür

Desteklerinden ötürü TÜBİTAK (2237-A) BİDED Başkanlığına teşekkürlerimizi sunarız.

The Effect of Web 2.0 Supported Assessment and Evaluation Training on Questions Developed by Pre-Service Teachers

Öz

The research aimed to determine the effect of Web 2.0 supported measurement and evaluation training (WSMAT) on the content and form properties of the questions developed by pre-service science, mathematics, and social studies teachers. For this purpose, pre-service teachers received a total of 40 hours of training for five days to utilize web 2.0 tools (Kahoot, Quizizz, Testmoz, Quiz Maker, LearningApps, Polldady) used for the measurement and evaluation purposes. Pre-service teachers were asked to develop 30 questions by using traditional methods before the training and web 2.0 tools after the web 2.0 tools training. The questions prepared by the pre-service teachers were evaluated by three field experts from each branch (science, mathematics, social studies) by using the evaluation tool developed in line with the opinions and suggestions of the field experts. The questions developed by using web 2.0 tools for measurement and evaluation purposes were higher quality in terms of both content and form features than the questions developed by traditional methods. The reason for this is that web 2.0 tools are easy to produce content, easy to develop different question types with visual support, are independent of time and place, have a user-friendly interface, and support teachers' attention and motivation by reducing the burden on them.

Anahtar Kelimeler

web 2.0 tools, pre-service teachers, bloom taxonomy, question development

Proje Numarası

Web 2.0 Destekli Ölçme Değerlendirme Etkinlikleri (2237-A) - BİDEB

Kaynakça

• Akpınar, M., Çolak, K., & Yiğit, E. Ö. (2012). Öğretmenlik uygulaması dersi kapsamında sosyal bilgiler öğretmen adaylarının yeterliklerine yönelik uygulama öğretmenlerinin görüşleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 36(36), 41-67.
• Almalı, H., & Yeşiltaş, E. (2020). Sosyal bilgiler eğitiminde coğrafya konularının web 2.0 teknolojileri kullanılarak öğretiminin öğrencilerin akademik başarı ve tutumlarına etkisi. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 5(2), 64-81.
• Altıok, S., Yükseltürk, E., & Üçgül, M. (2017). Evaluation of a Scientific Activity about Use of Web 2.0 Technologies in Education: The Participants` Views. Journal of Instructional Technologies & Teacher Education, 6(1), 1-8.
• Anıl, D. ve Acar, M. (2008). Sınıf öğretmenlerinin ölçme değerlendirme sürecinde karşılaştıkları sorunlara ilişkin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (2), 44-62.
• Aybek, E., Şahin, D., Eriş, H., Şimşek, A. & Köse, M. (2014). Kâğıt-kalem ve bilgisayar formunda uygulanan testlerde öğrenci başarısının karşılaştırıldığı çalışmaların meta-analizi. Asya Öğretim Dergisi, 2(2), 18-26.
• Aydoğmuş, M., & Karadağ, Y. (2020). Öğretmen adaylarının bilgi ve iletişim teknolojileri (bit) yeterlikleri: Ondokuz Mayıs Üniversitesi örneği. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(3), 686-705.
• Bahar, M., Nartgün, Z., Durmuş, S., Bıçak, B. (2008). Geleneksel-tamamlayıcı ölçme ve değerlendirme teknikleri: öğretmen el kitabı. 3. Baskı. Ankara: Pegem Akademi.
• Baran, A. & Sadık, O. (2021). Sınıf öğretmenlerinin acil uzaktan eğitim sürecindeki hazırbulunuşlukları ve görüşleri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (38), 1-33.
• Bekdemir, M., & Selim, Y. (2008). Revize edilmiş Bloom taksonomisi ve cebir öğrenme alanı örneğinde uygulaması. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 185-196.
• Bolatli, Z., & Korucu, A. T. (2018). Secondary school students' feedback on course processing and collaborative learning with web 2.0 tools-supported STEM activities. Bartın University Journal of Faculty of Education, 7(2), 456-478.
• Coşar, Y. (2011). İlköğretim altıncı sınıf matematik dersi çalışma kitabındaki soruların kapsam geçerlik ve yenilenmiş bloom taksonomisinin bilişsel süreç boyutuna göre analizi. Unpublished masters’ thesis, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Çakan, M. (2004). Öğretmenlerin ölçme-değerlendirme uygulamaları ve yeterlik düzeyleri: İlk ve ortaöğretim. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(2), 99-114.
• Çakır, R., & Yıldırım, S. (2009). What do computer teachers think about the factors affecting technology integration in schools. İlköğretim Online, 8(3), 952-964.
• Çalışkan, H. (2011). Öğretmenlerin hazırladığı sosyal bilgiler dersi sınav sorularının değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 36(160), 120-132.
• Çavuş, H., Temur, A. & Kara, K. (2007). Fen Bilgisi, Sosyal Bilgiler ve Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin Bilgisayar Dersine Yönelik Tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 115-122.
• Çepni, S. (2018). Kuramdan uygulamaya STEM eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Demirdöğen, B. ve Korkut, H. M. (2021). Öğretmen eğitimi fark yaratıyor mu? Eğitim ve fen-edebiyat fakültesi mezunu fen bilimleri öğretmenlerinin ölçme-değerlendirme okuryazarlıklarının karşılaştırılması. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 26, 23-52.
• Duru, A., & Korkmaz, H. (2010). Öğretmenlerin yeni matematik programı hakkındaki görüşleri ve program değişim sürecinde karşılaşılan zorluklar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(38), 67-81.
• Elmas, R. ve Geban, Ö. (2012). Web 2.0 tools for 21st century teachers. International Online Journal of Educational Sciences, 4(1), 243-254.
• Erdal, H. (2007). 2005 ilköğretim matematik programı ölçme değerlendirme kısmının incelenmesi (Afyonkarahisar İli Örneği) (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
• Erduran, A. ve Tataroğlu-Taşdan, B. (2018). Matematik öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik görüşlerinin ve teknolojiyi derslerine entegre etme süreçlerinin incelenmesi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 8(1), 273-296.
• Eti, İ. & Karaduman, B. (2020). Covid-19 pandemisi sürecinin öğretmen adaylarının mesleki yeterlikleri açısından incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 635-656.
• Geçit, Y., & Yarar, S. (2010). 9. sınıf coğrafya ders kitabındaki sorular ile çeşitli coğrafya sınav sorularının Bloom Taksonomisine göre analizi, Marmara Coğrafya Dergisi 0(22), 154-167.
• Gencel, İ. E. & Özbaşı, D. (2013). Öğretmen Adaylarının Ölçme ve Değerlendirme Alanına Yönelik Yeterlik Algılarının İncelenmesi. İlköğretim Online, 12 (1), 190-201.
• Göksun, D. O., Filiz, O. ve Kurt, A. A. (2018). Eğitim çantası: Web 2.0 araçlarını kategori bazlı sunan sosyal bir web sitesinin geliştirilmesi. Ege Eğitim Dergisi, 19(2), 505-533.
• Grover, K. T. (2009). Student assessment: An exploratory mixed methods study of teachers’ perceptions and resulting practices (Unpublished doctoral dissertation). Lindenwood University, Missouri, USA.
• Güneş,T., Dilek, N.Ş., Hoplan, M.,Çelikoğlu, Demir, E.S. (2010). Öğretmenlerin alternatif değerlendirme konusundaki görüşleri ve yaptıkları uygulamalar. Türkiye. International Conference on New Trends in Education and Their Implications, 11-13 Kasım, Antalya. 925-935.
• Güven, S. (2001). Sınıf öğretmenlerinin ölçme ve değerlendirmede kullandıkları yöntem ve tekniklerin belirlenmesi. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi’nde sunulan bildiri, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, 7-9 Haziran, Bolu.
• Haladyna, T. M., & Downing, S. M. (2004). Construct‐irrelevant variance in high‐stakes testing. Educational Measurement: Issues and Practice, 23(1), 17-27.
• Harris, C. J., Krajcik, J. S., Pellegrino, J. W., & McElhaney, K. W. (2016). Constructing assessment tasks that blend disciplinary core Ideas, crosscutting concepts, and science practices for classroom formative applications. Menlo Park, CA: SRI International.
• Hofer, M. J., & Owings Swan, K. (2005). Digital moviemaking—the harmonization of technology, pedagogy and content. International Journal of Technology in Teaching and Learning, 1(2), 102.
• Horzum, M. B. (2010). Öğretmenlerin web 2.0 araçlarından haberdarlığı, kullanım sıklıkları ve amaçlarının çeşitli değişkenler açısında incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 603-634.
• Kablan, Z., Baran, T., & Hazer, Ö. (2013). Ilköğretim matematik 6-8 öğretim programında hedeflenen davranışların bilişsel süreçler açısından incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 347-366.
• Karaman, M., & Bindak, R. (2017). İlköğretim matematik öğretmenlerinin sınav soruları ile TEOG matematik sorularının yenilenmiş Bloom taksonomisine göre analizi. Current Research in Education, 3(2), 51-65.
• Karamustafaoğlu, S., Çağlak, A., & Meşeci, B. (2012). Alternatif Ölçme Değerlendirme Araçlarına İlişkin Sınıf Öğretmenlerinin Öz Yeterlilikleri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 167-179.
• Kaya Uyanık, G. ve Çalışkan, H. (2015). Sosyal bilgilerde ölçme ve değerlendirme (Ed. Dönmez, C. ve Yazıcı, K.) Ankara: Pegem Akademi, 303-349.
• Kekeç Morkoç, D. ve Erdönmez, C. (2015). Web 2.0 uygulamalarının eğitim süreçlerine etkisi: Çanakkale Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu örneği. Journal of Higher Education & Science, 5(3),35-346.
• Kılıç, M. Y. (2002). Öğretmenlerin Alternatif Ölçme Değerlendirme Tekniklerini Kullanımına Yönelik Yeterlik Algılarının İncelenmesi. International Journal of Current Approaches in Language, Education and Social Sciences, 2(2), 483-508.
• Koçdar, S., Karadağ, N., Şahin, M. D., & Karadeniz, A. (2017). Uzaktan Eğitimde Çoktan Seçmeli Soruların Güçlük ve Ayırt Edicilik Değerlerinin Soru Türlerine Göre İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1): 168-184
• Koray, Ö., Altunçekiç, A., & Yaman, S. (2005). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Soru Sorma Becerilerinin Bloom. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(17), 33-39.
• Köklükaya, A.N. (2010). Alternatif Ölçme ve Değerlendirme Teknikleri ile İlgili Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Yeterliklerinin Belirlenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Kuran, K., & Kanatlı, F. (2009). Alternatif ölçme değerlendirme teknikleri konusunda sınıf öğretmenlerinin görüşlerinin değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(12), 209-234.
• Medina, E. G. L., & Hurtado, C. P. R. (2017). Kahoot! A digital tool for learning vocabulary in a language classroom. Revista Publicando, 4(12): 441-449.
• Mercan, S. I. (2019). Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının yenilenmiş Bloom taksonomisi bilişsel basamaklarına göre soru sorma becerilerinin incelenmesi, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 54(1), 291-301
• Mete, F. ve Batıbay, E., F. (2019). Web 2.0 uygulamalarının Türkçe eğitiminde motivasyona etkisi: Kahoot örneği. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(4), 1029-1047.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Sage.
• Mohammad, A. S., Wesiak, G., Guetl, C., & Holzinger, A. (2012,). Assessment for/as Learning: Integrated Automatic Assessment in Complex Learning Resources for Self-Directed Learning. Sixth International Conference on Complex, Intelligent, and Software Intensive Systems, 4-6 July Palermo Italy. (pp. 929-934).
• Önel, F., Dalkılınç, F., Özel, N., Deniz, Ş., Balkaya, T., & Birel, G. K. (2020). Ortaokul Matematik Öğretmenleri Ölçme-Değerlendirmeyi Nasıl Yapıyor? Bir Durum. Kastamonu Education Journal, 18(3), 1448-1459.
• Ören, F. Ş., Ormancı, Ü., & Evrekli, E. (2011). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının alternatif ölçme-değerlendirme yaklaşımlarına yönelik öz-yeterlilik düzeyleri ve görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(3), 1675-1698.
• Özcan, S., & Akcan, K. (2010). Fen bilgisi öğretmen adaylarının hazırladığı soruların içerik ve Bloom Taksonomisi’ne uygunluk yönünden incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(1), 323-330.
• Pamuk, S., Ülken, A., & Dilek, N. (2012). Öğretmen adaylarının öğretimde teknoloji kullanım yeterliliklerinin teknolojik pedagojik içerik bilgisi kuramsal perspektifinden incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(17), 415-438.
• Stanford, P. & Reeves, S. (2005). Assessment that drives instruction. Teaching Exceptional Children, 37(4), 18-22.
• Şahin, Ç. & Kaya, G. (2020). Alternatif ölçme değerlendirme ile ilgili yapılan araştırmaların incelenmesi: bir içerik analizi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 10(2), 798-812.
• Şanlı, C. & Pınar, A. (2017). Sosyal Bilgiler Dersi Sınav Sorularının Yenilenen Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi. İlköğretim Online, 16(3), 949-959.
• Tatlı, Z., İpek Akbulut, H. & Altınışık, D. (2016). The Impact of Web 2.0 Tools on Pre-Service Teachers’ Self Confidence Levels About TPCK. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education (TURCOMAT), 7 (3), 659-678.
• Tatli, Z., Akbulut, H. İ., & Altinisik, D. (2019). Changing Attitudes towards Educational Technology Usage in Classroom: Web 2.0 Tools. Malaysian Online Journal of Educational Technology, 7(2), 1-19.
• Uğurel, I., Bukova Güzel, E., & Kula, S. (2010). Matematik öğretmenlerinin öğrenme etkinlikleri hakkındaki görüş ve deneyimleri. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 103-123.
• Usta, E. ve Korkmaz, Ö. (2010). Pre-service teachers’ computer competencies, perception of technology use and attitudes toward teachingcareer. International Journal of Human Sciences, 7(1), 1335-1349.
• Uymaz, M., & Çalışkan, H. (2019). Öğretmen yapımı sosyal bilgiler dersi sınav sorularının yenilenmiş Bloom taksonomisine göre incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(1), 331-346.
• Welsh, M. E. and D’Agostino, J. (2009). Fostering consistency between standards-based grades and large-scale assessment results. In T. R. Guskey (Ed.), Practical solutions for serious problems in standards-based grading (pp. 75-104).
• Yavuz, S., ve Coşkun, E. A. (2008). Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin Eğitimde Teknoloji Kullanımına İlişkin Tutum ve Düşünceleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(34), 276-286. Yenice, N., Özden, B., & Tunç, G. A. (2017). Öğretmen adaylarının alternatif ölçme ve değerlendirme yaklaşımlarını kullanmaya yönelik öz yeterliklerinin incelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 367-397.
• Yeo, J. B. W. (2007). Mathematical tasks: clafirication, classification, and choice of suitable tasks for different types of learning and assessment (Technical Report, ME2007-0). Singapore: Mathematics and Mathematics Education National Institute of Education.
• Yetişir, M. İ. ve Kaptan, F. (2007). Fen bilgisi ve sınıf öğretmenliği adaylarının fen ve teknoloji okuryazarlık düzeylerinin karşılaştırılması. 1. Ulusal İlköğretim Kongresi, Hacettepe Üniversitesi, Kasım, Ankara. Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, Ö. (2017). Fen öğretmenlerinin tercih ettikleri öğretim strateji, yöntem ve teknikler: fen öğretmen adaylarının düşünceleri. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 493-510.
• Yıldız, D. Ç. (2015). Türkçe Dersi Sınav Sorularının Yeniden Yapılandırılan Bloom Taksonomisine Göre Analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 14(2):479-497
• Yin, R. K. (2009). Case study research: Design and methods (4th Ed.). Thousand Oaks, CA: Sage. YÖK Eğitim Öğretim Dairesi Başkanlığı. (2021). Öğretmen Yetiştirme Lisans Programı. Erişim adresi https://www.yok.gov.tr/kurumsal/idari-birimler/egitim-ogretim-dairesi/yeni-ogretmen-yetistirme-lisans-programlari