ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ VE DEVLETLERİN EGEMENLİĞİ ÜZERİNE ULUSAL EGEMENLİK ODAKLI BİR İNCELEME

Yıl 2009, Cilt: 58 Sayı: 3, 26 - 69, 01.09.2009

Ali Şahin Kılıç

https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000001581

Cited By: 6

Öz

Orta çağda gelişmeye başlayan bireylerin işledikleri uluslararası suçlar nedeniyle sorumlu tutulması gerektiği düşüncesi, Vestfalya antlaşması sonucu uluslararası hukukun devletlerin dokunulmazlığı üzerine kurulmasıyla rafa kaldırılmış, bu egemen dokunulmazlık düşüncesi binlerce insanın kendi egemenleri tarafından öldürülmesine neden olmuştur. Uluslararası ceza hukuku ve uluslararası insancıl hukukun gelişmesi ve evrensel adaletin sağlanması açılarından büyük bir adım olan Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin 1 Temmuz 2002 tarihinde faaliyete başlaması egemenlik kavramına ilişkin tartışmaları şiddetlendirmiş, mahkemenin ulusal egemenliğe aykırı olduğu sıklıkla dile getirilmiştir. Söz konusu çalışmanın amacı Uluslararası Ceza Mahkemesi ve ulusal egemenlik anlamında devletlerin egemenliği arasındaki ilişkiyi incelemektir

Anahtar Kelimeler

Uluslararası ceza mahkemesi, uluslararası ceza hukuku, ulusal egemenlik, uluslararası hukuk, uluslararası insancıl hukuk

A National Sovereignty-Focused Analysis on the International Criminal Court and State Sovereignty

Öz

The idea that began to evolve in the Middle Ages, of prosecuting individuals who commit international crimes, was shelved as a result of the elevation of sovereign immunity over international law, and this notion of sovereign immunity caused the killing of thousands of people by their own sovereigns. Activation of the International Criminal Court on 1 July 2002, which was a great step in the evolution of international criminal law and international humanitarian law, intensified the debates about the concept of sovereignty and it is often alleged that the court is inconsistent with national sovereignty. The aim of this article is to analyze the relationship between the International Criminal Court and state sovereignty

Anahtar Kelimeler

International criminal court, international criminal law, national sovereignty, international law, international humanitarian law

Kaynakça

• AKSAR, Yusuf, Evrensel Yargı Kuruluşları, Seçkin Yayınları, Ankara, 2007.
• ARTUK M.E., GÖKÇEN A., YENİDÜNYA C, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 2.baskı Turhan Kitabevi, Ankara, 2006.
• ATATÜRK, M. Kemal, Nutuk, Bizbize Yayınları, Ankara, 2007, s.561.
• BASSIOUNI, M.Cherif, NANDA Ved P.(Der.), A Treatise On International Criminal Law, Springfield, Charles Thomas, 1973.
• BAŞAK, Cengiz, Uluslararası Ceza Mahkemesi Ve Uluslararası Suçlar,Turhan Kitabevi, Ankara,2003.
• BECCARIA, Cesare, Suçlar ve Cezalar Hakkında(çev: Sami Selçuk), İmge Yayınevi, Ankara, 2004.
• BEIGBEDER Yves, International Justice Against Impunity: Progress and New Challenges, Martinus Nijhoff Publishers, 2005.
• BOZKURT E., Kütükçü A., Poyraz Y., Devletler Hukuku, Genişletilmiş 4.bası,Asil Yayın Dağıtım, Ankara,2004.
• CASSESE, Antonio, International Criminal Law, Oxford University Press, Oxford , 2003.
• ÇINAR, Fatih, Uluslararası Ceza Mahkemelerinin Gelişimi Işığında Uluslararası Ceza Divanı, Kazancı Hukuk Yayınları,Çanakkale, 2004, s. 15.
• DÖNMEZER S., ERMAN S., Nazari ve Tatbiki Ceza hukuku,Cilt 3, İstanbul, İstanbul Matbaası,Onuncu baskı , 1985.
• FOWLER M.Ross, BUNCK J.Marie, Law, Power And The Sovereign State: The Evolution and Application of the Concept of Sovereignty, The Pennsylvania State University Press, Pennsylvania, 2000.
• GÜLLER N., ZAFER H., Uluslararası Ceza Mahkemesi El Kitabı, İstanbul, 2006.
• HEGEL, W. Friedrich, Hukuk Felsefesinin Temel Prensipleri (çev. Cenap Karakaya), Ankara, Sosyal Yayınlar, 2.bası, 2004.
• HİNSLEY, F.H., Sovereignty, C.A.WATTS&CO.LTD, London, 1966.
• KAPANİ, Münci, Politika Bilimine Giriş, , Bilgi Yayınevi, 17. basım, Ankara, 2007.
• KOCHLER, Hans, Küresel Adalet mi?Küresel İntikam mı?(çev.Funda Keskin,Erdem Denk), Alkım Yayınevi İstanbul, 2005.
• LÜTEM, İlhan, Egemenlik Kavramı ve Devletlerarası Hukuk, Sakarya Basımevi, Ankara, 1947.
• MATTERN, Johannes, Concepts of State, Sovereignty and International Law, Oxford University Press, London, 1928.
• MONTESQUIEU, Charles L., Kanunların Ruhu Üzerine(çev:Fehmi Baldaş), Seç yayınları, İstanbul, 2004.
• MORTHENGAU Hans, Uluslararası Politika, (çev:Baskın Oran), Sevinç Matbaası, Ankara, 1970.
• ÖNOK, R.Murat, Tarihi Perspektifleriyle Uluslararası Ceza Divanı, Turhan Kitabevi, Ankara, 2003.
• PAZARCI, Hüseyin, Uluslararası Hukuk, 4.bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2006.
• ROMANO C., NOLLKAEMPER A., KLEFFNER J.(der.), Internationalized Criminal Courts And Tribunals, Oxford University Press, Oxford, 2004.
• SCHABAS, William, An Introduction to International Criminal Court, Cambridge, 2001.
• SCHABAS, William, Genocide in International Law, Cambridge university press, Cambridge, 2000.
• SCHWARZENBERGER, Georg, International Law And Order, Stevens&Sons, London, 1971.
• TEZİÇ, Erdoğan, Anayasa Hukuku, Beta Yayınları, 11.Bası, Ankara, 2006.
• THAKUR R,MALCONTENT P.(der.), From Sovereign Impunity to International Accountability: The Search for Justice in a World of States,United Nations University Press, New York, 2004.
• TOROSLU, Nevzat, Ceza Hukuku Genel Kısım, 8.baskı, Savaş Yayınevi, Ankara, 2005.
• TÜRKÖNE, Mümtaz’er, Siyaset, Ankara, Lotus yayınevi, 2003.
• UNITED NATIONS GENERAL ASSEMBLY INTERNATIONAL LAW COMMISSION Historical Survey Of The Question Of İnternational Criminal Jurisdiction, , New York, 1949.
• YILMAZ, Ejder, Hukuk Sözlüğü, 9.baskı, Yetkin yayınları, Ankara, 2005. Makaleler
• ACER, Yücel, Uluslararası Hukukta Saldırı Suçu Kavramının Temel Unsurları: Tanım Çalışmaları Ve Yansımalar, Uluslararası Hukuk Ve Politika, Yıl 1, Sayı 3, 2005.
• AKSAR, Yusuf, Uluslararası Ceza Mahkemesi Ve Uygulamalarına Genel Bir Bakış, Uluslararası Hukuk Ve Politika, Yıl 1, Sayı 3, 2005, s.1- 14.
• ALİBABA, Arzu, Uluslararası Ceza Mahkemesinin Kuruluşu, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. IL(1-4), s.181-207.
• ALSAN. Zeki M., ‘Bir Milletler Arası Ceza Divanı Kurulması İle İlgili Fikirler Ve Teşebbüsler’,Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 8, Yıl 1951, Sayı 1-2, s.1-42.
• AYDIN, Devrim, Uluslararası Ceza Hukukukun Gelişimi, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 51(4), s.131-168.
• AZARKAN, Ezeli, Uluslararası Ceza Mahkemesi İle Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesinin Karşılaştırmalı Analizi, Milletler Arası Hukuk Ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, Yıl:24, Sayı, 1-2, Sevin Toluner’e Armağan, 2004, s.211-244.
• BAYILLIOĞLU, Uğur, Uluslararası Ceza Mahkemesi Ve Türkiye, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 56(1), 2007, s.56- 122.
• BENEDETTI F., WASHBURN John L., Drafting the international criminal court treaty: Two Years To Rome And an Afterword On The Rome Diplomatic Conferance’, Global Governance, 1999, no.5, s.1-37.
• BHARADWAJ Atul, International Criminal Court And The Question Of Sovereigty, Stratejic Analysis, 73(1), 2003, (http://www.idsa.in/ publications/strategic-nalysis/2003/jan/atul.pdf). Erişim tarihi, (03.04.2008).
• CHESTERMANN, Simon, ’An Altogether Different Order: Defining The Elements Of Crimes Against Humanity, Duke Journal Of Comparative&International Law, vol.10 (307), 2000, s.307-343.
• CRYER, Robert, ‘International Criminal Law vs State Sovereignty: Another Round?, European Journal of International Law, Vol. 16(5), s.979-1000.
• GREPPI, Edoardo, The evolution of individual criminal responsibility under international law, International Review of the Red Cross, no. 835, 1999, s.531-553.
• GRIFFIN, Mary, Ending the Impunity of Perpetrators of Human Rights Atrocities: A major Challenge for International Law In the 21st Century, International Review of the Red Cross, No. 838, 2000, s. 369-389.
• HALATÇI, Ükü, ’Uluslararası Ceza Mahkemesinin Yargı Yetkisi Kullanabilmesinin Ön Koşulları’, Uluslararası Hukuk Ve Politika, Yıl 1, Sayı 3, 2005.
• HALL, C.Keith, The First Proposal for a Permanent International Criminal Court, International Review of the Red Cross, no.322, 1998, s.57-74.
• LUDER, S. Rolf, The legal nature of the International Criminal Court and the emergence of supranational elements in international criminal justice, International Review of the Red Cross, Vol.84(845), 2002, s.79-91.
• MAOGOTO, J.Nyamuya, Transforming Westphalian Sovereignty: Human Rights & International Justice as a Transitional Crucible, Notre Dame Law Review, Vol. 7, 2005, (http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=901224). Erişim tarihi, (03.04.2008).
• MAOGOTO, J.Nyamuya, A Giant Without Limbs: The International Criminal Court's State-Centric Cooperation Regime,University of Queensland Law Journal, Vol 23(1), 2004, (http://law.bepress.com/expresso/eps/1350/) Erişim tarihi, (03.04.2008).
• MORRİS, Madeline, ’High Crimes And Misconceptions: The ICC and Non-Party States’, Law and Contemporary problems, Vol.64(1), 2001, s. 13-66.
• ODMAN, Tevfik, Eski Yugoslavya İçin Uluslararası Ceza Mahkemesinin Kuruluşu Ve Yasal Dayanağı,Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi,cilt 45, Yıl 1996,sayı 1-4, s.131-151.
• O’KEEFE, Roger, ’Universal Jurisdiction: Clarifying The Basic 38.Concept’, Journal Of International Criminal Justice, Vol. 2, Issue 3, 2004, s.735-760.
• OLASOLO, Hector, The Prosecutor Of The ICC before the initiation of investigations: A Quasi-Judicial Or A Political Body’, International Criminal Law Review, Volume 3(2), 2003 s.87-149.
• ÖZMAN, Aydoğan, Devletlerin Egemenliği ve Milletlerarası Teşekküller, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XXII (1965), s. 98-158.
• PHILIPPE, Xavier, The principles universal jurisdiction and complementarity: How do the two Principles Intermesh?, International Review of the Red Cross, Vol. 88(862), 2006, s.375- 398.
• PLESIS, M., Gevers C, Darfur Goes To International Criminal Court(Perhaps), African Security Review, vol 14(2), s.23-34.
• SCHEFFER, David J., ‘International Judicial Intervention’, Foreign Policy, 1996, no.102, s.34-51.
• SLAUGHTER, A. Marie, Sovereignty And Power In A Networked World Order, Standford Law Journal, Vol 40(283), 2004,s.283-327.
• SOYGUT, Mualla, ‘Uluslararası insancıl hukukta geriye atılan bir adım: Roma Statüsü'nün 8. maddesinde uluslararası olmayan silahlı çatışmalar bakımından savaş suçları’, Erdoğan Teziç'e Armağan, Galatasaray Üniversitesi, 2007, s. 709-730.
• SRIRAM, C. Lekha, Human Rights Claims vs. the State: Is Sovereignty Really Eroding?, Interdisciplinary Journal of Human Rights Law, Vol. 1, 2006, (http://ssrn.com/abstract=869815), Erişim tarihi, (03.04.2008).
• TAVERNIER, Paul, The experience of the International Criminal Tribunals for the former Yugoslavia and for Rwanda, International Review of the Red Cross, 1997, no 321, s.605-621.
• TURNER, J. Iontcheva, Nationalizing International Criminal Law, Standford Journal Of International Law, Vol 41, 2004, no.1, s.1-52.
• YANG, Lijun, On The Principle Of Complementarity In The Rome Statute Of International Criminal Court, Chinesse Journal Of International Law, Vol 4.(1), 2005,s. 121-132.
• USACKA, Anita: Uluslararası Ceza Mahkemesi: Uluslararası Suçlar İçin Dokunulmazlığın sonu’, Hukuk kurultayı, Cilt 2, Ankara Barosu, 2006, s.408-430. Tezler
• BAYILLIOĞLU Uğur, ’Uluslararası ceza Mahkemesinin Yargılama Yetkisine Giren suçlar’ (Danışman: Prof. Dr Durmuş Şahin), Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2006.
• BOSUTER Melike, Uluslararası Ceza Divanının Yargılama yetkisini Kullanması(Danışman: Prof. Dr. Metin Feyzioğlu), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2007 (Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Kütüphanesi, T-1083).