Haksız Fiillere Ceza Kanunlarındaki Zamanaşımının Uygulanması

Yıl 2020, Cilt: 69 Sayı: 1, 1 - 32, 30.07.2020

Hayrunnisa Altın

https://doi.org/10.33629/auhfd.775246

Cited By: 1

Öz

6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m.72/I’e göre, haksız fiillere ceza kanunlarındaki zamanaşımının uygulanabilmesi için haksız fiilin cezalandırılabilir olması ve bu fiil için ceza kanunlarında öngörülen zamanaşımının haksız fiillere uygulanan iki yıllık “nispi” ve on yıllık “mutlak” zamanaşımından uzun olması gerekmektedir. Ancak, ceza kanunlarındaki zamanaşımı; uygulanma alanı, başlangıcı, durma ve kesilme nedenleri yönünden nispi ve mutlak zamanaşımı sürelerinden farklıdır. Bu ise ceza kanunlarındaki zamanaşımının haksız fiillere uygulanmasında sorunlara neden olmaktadır. Bu çalışmada, ceza kanunlarındaki zamanaşımı kavramı, bu zamanaşımının uygulanma şartları, cezalandırılabilir haksız fiilin ve tazminat sorumlularının nitelikleri ele alınmaktadır. Ceza kanunlarındaki zamanaşımının haksız fiillerdeki uygulanma şekli konusunda uygulamada ortaya çıkabilecek sorunlara çözümler getirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Türk Borçlar Kanunu, Zamanaşımı, Tazminat, Haksız Fiil, Ceza Kanunları

Implementation of the Statute of Limitations in Criminal Laws to Torts

Öz

According to Article 72/I of Turkish Code of Obligations No. 6098, in order to implement the statute of limitations in criminal laws to torts, this tort shall be punishable and the statute of limitations in criminal laws for this act shall be longer than two-year “relative” and ten-year “absolute” statutes different from the relative and absolute statutes of limitations regarding their implementation areas, commencement and grounds for suspension and interruption of the period. This leads to problems in the implementation of the statute of limitations in criminal laws to torts. In this study, the concept of statute of limitations in criminal laws and rerequisites for its implementation, the features of punishable torts and persons responsible for compensation are discussed. The solutions for possible questions regarding the implementation manner of the statute of limitations in criminal laws to torts are offered.

Anahtar Kelimeler

Turkish Code of Obligations, Statute of Limitations, Compensation, Tort, Criminal Laws

Kaynakça

• Akçay, Ergin : Türk Borçlar Kanunu’na Göre Zamanaşımı, İstanbul 2010.
• Alşahin, Mehmet Emin : Ceza Hukukunda Zamanaşımı, Ankara 2016.
• Antalya, Gökhan : 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’na Göre Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt II, İstanbul 2017.
• Arık, Kemal Fikret : Ceza Zaman Aşımının Haksız Fiil Zaman Aşımına Tesiri, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, C:5, S:1, s. 298-314. (Kısaltılmışı: Arık, Zamanaşımı)
• Arık, Kemal Fikret : Haksız Fiil Zaman Aşımı Af Halinde Ceza Zaman Aşımı Tatbik Edilir mi? Edilmezse Tazminat Davasının Zaman Aşımı Ne Zaman Başlar?, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, C:9, S:3, s. 251-255. (Kısaltılmışı: Arık, Af)
• Aydos, Oğuz Sadık : İstisnaî Sürenin Nisbî Süreye Etkisi, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Y:4, S:14, s. 397-415.
• Bağcı, Kadir : Haksız Fiilde Zamanaşımı Süresi, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Y:7, S:28, s. 287-312.
• Becker, Hermann : Berner Kommentar Band / Nr. VI/I, Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Obligationenrecht, Allgemeine Bestimmungen, Art. 1-183 OR, (Hrsg. Becker, Hermann), 2. Auflage, Bern 1945.
• Bilgen, Mahmut : Özel Hukukta Zamanaşımı, 2. Baskı, Ankara 2010.
• Brehm, Roland : Berner Kommentar, Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Das Obligationenrecht, Die Entstehung durch unerlaubte Handlungen, Art. 41 - 61 OR, (Hrsg. Hausheer, Heinz / Walter, Hans Peter), 4. Auflage, Bern 2013.
• Çandarlı, Zahid : Borçlar Hukukunda Müruru Zaman ve Buna Mütedair Temyiz Mahkemesi Kararları, Ankara 1943.
• Çelik, Ahmet Çelik : Tazminat ve Alacaklarda Zamanaşımı, 3. Baskı, Ankara 2018.
• Erdem, Mehmet : Özel Hukukta Zamanaşımı, İstanbul 2010.
• Eren, Fikret : Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 23. Baskı, Ankara 2018.
• Fischer, Willi : OFK - Orell Füssli Kommentar - Schweizerisches Obligationenrecht, (Hrsg. Kren Kostkiewicz, Jolanta / Wolf, Stephan / Amstutz, Marc / Fankhauser, Roland), Zürich 2016.
• Fischer, Willi / Iten, Marc’Antonio : Haftpflichtkommentar - Kommentar zu den schweizerischen Haftpflichtbestimmungen, (Hrsg. Fischer, Willi / Luterbacher, Thierry), Zürich 2016.
• Göksu, Tarkan : Art. 60 OR, Präjudizienbuch OR, Die Rechtsprechung des Bundesgerichts (1875-2015), (Hrsg. Gauch, Peter / Aepli, Viktor / Stöckli, Hubert), 9. Auflage, 2016.
• Güntülü Alkan, Ayça : Haksız Fiil Sorumluluğunda Zamanaşımı, Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Y:2016, C:11, S:147-148, s. 119-140.
• Gürsoy, Kemal Tahir : Haksız Eylem(Fiil)den Doğan Talep Hakkı ve Bu Hakkın Diğer Talep Haklarıyla Yarışması (Dava Hakkının Telahuku), AÜHFD, C:31, S:1, s. 149-184.
• Honsell, Heinrich / Isenring, Bernhard / Kessler, Martin A. : Schweizerisches Haftpflichtrecht, 5. Auflage, Zürich 2013.
• İnan, Ali Naim / Yücel, Özge : Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 4. Baskı, Ankara 2014.
• İnceoğlu, M. Murat / Baş Süzel, Ece / Aytekin İnceoğlu, Asuman : Haksız Fiil Zamanaşımı ve Suçsuzluk Karinesi ile İlişkisi, Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Y:2016, C:11, S:145-146, s. 149-209.
• Karacabey, Ö. Faruk : Haksız Fiillerde Zamanaşımı, Yargıtay Dergisi, C:5, S:1, s. 81-100.
• Kılıçoğlu, Ahmet M. : Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 22. Bası, Ankara 2018. (Kısaltılmışı: Kılıçoğlu, Genel Hükümler)
• Kılıçoğlu, Ahmet M. : Haksız Fiillerden Sorumlulukta Ceza Hukuku ve Medeni Hukuk İlişkisi, AÜHFD, C:29, S:3, s. 185-225. (Kısaltılmışı: Kılıçoğlu, Haksız Fiil)
• Kunter, Nurullah / Yenisey, Feridun / Nuhoğlu, Ayşe: Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku, 18. Baskı, İstanbul 2010
• Müller, Christof : Handkommentar zum Schweizer Privatrecht, Obligationenrecht - Allgemeine Bestimmungen Art. 1-183 OR, (Hrsg. Furrer, Andreas / Schnyder, Anton K.), 3 Auflage, Zürich 2016.
• Sencer, Sıla / Kurşun, Ali Suphi : Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasının Hukuk Davalarına Etkisi, Terazi Hukuk Dergisi, Y:2017, C:12, S:129, s. 33-49.
• Narter, Sami : Haksız Fiillerde Zamanaşımı ve Bedensel Zararlarda Zamanaşımının Başlangıcı Sorunu, Terazi Hukuk Dergisi, Y:2015, S:109, s. 21-35.
• Nomer, Halûk N. : Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 15. Bası, İstanbul 2017.
• Oğuzman, M. Kemal / Öz, M. Turgut : Borçlar Hukuku Genel Hükümler - Cilt II, 12. Bası, İstanbul 2016.
• Özgenç, İzzet : Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 14. Bası, Ankara 2018.
• Özkaya, Eraslan : Özel Hukukumuzda Zamanaşımı ve Hak Düşürücü Süreler, Ankara 2012.
• Petek, Hasan : Sözleşmeden Kaynaklanan Tazminat Taleplerinde Ceza Davası Zamanaşımı, Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Y:2017, C:12, S:153-154, s. 105-137.
• Reisoğlu, Safa : Türk Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 23. Bası, İstanbul 2012.
• Saymen, Ferit H. / Elbir, Halid K.: Türk Borçlar Hukuku Umumî Hükümler, İstanbul 1966.
• Savaş, Fatma Burcu : Haksız Fiil Tazminatının Tâbi Olduğu Zamanaşımı Süresinin İşlemeye Başlama Anı, TBB Dergisi, Y:2008, S:74, s. 121-148.
• Suntekin, Fatih : Haksız Fiilin Cezayı Müstelzim Olması Halinde Tatbik Edilecek Zamanaşımı, Ankara Barosu Dergisi, Y:1981, S:3, s. 355-366.
• Tandoğan, Halûk : Türk Mes’uliyet Hukuku, İstanbul 2010.
• Tekinay, Selahattin Sulhi : İsviçre Federal Mahkemesinin Haksız Fiil Zamanaşımı Hakkında Yeni Kararları, İstanbul Hukuk Mecmuası, Y: 1973, C:7, S:10, s. 239-241.
• Tekinay, Selahattin Sulhi /Akman, Sermet / Burcuoğlu, Haluk /Altop, Atillâ :
• Tekinay Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 7. Baskı, İstanbul 1993.
• Tunçer, Sıtkı : Haksız Fiilde Ceza Müruruzamanı, Adalet Dergisi, Y:44, S:12, s. 1423-1429.
• Tunçomağ, Kenan : Türk Borçlar Hukuku I. Cilt Genel Hükümler, 6. Bası, İstanbul 1976.
• Tutumlu, Mehmet Akif : Türk Borçlar Hukukunda Zamanaşımı ve Uygulaması, 4. Baskı, Ankara 2008.
• Tütüncü, Muharrem : Yeni Türk Borçlar Kanunu’nda Haksız Fiil Zamanaşımı, İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Y:2012, S:1, s. 151-195.
• Verde, Michel : Die Verjährung nach Art. 60 Abs. 2 OR, Die Verjährung - Antworten auf brennende Fragen zum alten und neuen Verjährungsrecht (Hrsg. Krauskopf, Frédéric), Zürich 2018, s. 65-92.
• Yeğin, Ayşegül : Tazminat Davalarında Zamanaşımı, Konya Barosu Dergisi, Y:41, S:24, s. 54-57.
• Yenerer Çakmut, Özlem : Türk Borçlar Kanunu m. 72 ve m. 74 Bakımından Ceza Hukukunda Ceza Sorumluluğunun Esası ve Dava Zamanaşımı Kavramlarına Kısa Bir Bakış, İstanbul Barosu Borçlar Hukuku Genel Hükümler Konferansları II (28-29 Nisan 2012), Prof. Dr. İsmet Sungurbey’e Armağan, İstanbul 2014, s. 28-36.