MİLLETLERARASI MAL SATIMINA İLİŞKİN SÖZLEŞMELER HAKKINDA BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ANTLAŞMASI (CISG) MADDE 79/I HÜKMÜ UYARINCA SORUMLULUKTAN KURTULMA

Yıl 2020, Cilt: 69 Sayı: 2, 665 - 707, 28.12.2020

Gizem Özkan Şahin

https://doi.org/10.33629/auhfd.848695

Cited By: 1

Öz

Çalışma, Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Anlaşması (CISG) kapsamında borçlu tarafın sözleşmeye aykırı davranışlarından doğacak tazminat yükümlülüğünden belirli koşullar altında kurtulma imkanını düzenleyen m. 79/I hükmünü ele almayı hedeflemektedir. CISG sisteminde kusursuz sorumluluk esas alınmakla birlikte, bazı şartlar altında tarafların sorumluluktan kurtulmalarına imkân tanınmaktadır. CISG m. 79/I ile tarafların kontrol alanı dışında kalan, sözleşmenin akdi esnasında öngörülmesi ve kaçınılması mümkün olmayan engellerin söz konusu olması durumunda sorumluluktan kurtulmak mümkün olabilmektedir. Bu kapsamda çalışmamızda CISG m. 79/I hükmüne göre sorumluluktan kurtulmanın esasları incelenecek ve bu hükmün uygulanmasında ortaya çıkabilecek sorunlar, ilgili yargı kararlarına da değinilerek ortaya konulmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Anlaşması, CISG, sözleşmeye aykırılık, sorumluluktan kurtulma, ifa engelleri, kusursuz sorumluluk

Exemption From Liability Under Artıcle 79/I of United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods

Öz

This study aims to examine the exemption from damages in case of contractual breach of the debtor under certain circumstances according to article 79/I of United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods (CISG). CSIC is substantially based on strict liability. In certain conditions, nonetheless, the parties could be exempted from this liability. Under the scope of article 79/I of CISG, a party’s failure to perform is attributable to an impediment beyond the party’s control, and that could not have been reasonably foreseen and avoided, it is possible to exempt the party from liability. Within this scope, in our study, the principles of exemption from liability under article 79/I of CISG will be examined and the problems which may occur while applying this provision will be set forth considering related adjudications.

Anahtar Kelimeler

United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods, CISG, contractual breach, exemption from liability, impediments, strict liability

Kaynakça

• ATAMER, Yeşim M.; Uluslararası Satım Sözleşmelerine İlişkin Birleşmiş Milletler Antlaşması (CISG) Uyarınca Satıcının Yükümlülükleri ve Sözleşmeye Aykırılığın Sonuçları, İstanbul 2005. (Satıcının Yükümlülükleri)
• ATAMER, Yeşim M.: “Yeni Bir Milletlerarası Satım Hukukuna Doğru: Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması ve Türkiye”, Hukuki Perspektifler Dergisi, S. 8, Eylül 2006, s. 158-163. (Yeni Bir Milletlerarası Satım Hukukuna Doğru)
• ATAMER, Yeşim M.: “Borçlunun CISG m. 79 Uyarınca Tazminat Sorumluluğundan Kurtulması Halinde Alacaklının Diğer Taleplerinin Akıbeti Ne Olur?” Prof. Dr. Aydın Zevkliler’e Armağan, Yaşar Üniversitesi Elektronik Dergisi, C. 8, Özel Sayı 2013, s. 487-509. (Diğer Talepler)
• DAYIOĞLU, Yavuz; CISG Uygulamasında Sözleşmenin İhlali Halinde Alıcının Hakları ve Özellikle Tazminat Talep Etme Hakkı, İstanbul 2011. (Alıcının Hakları)
• DAYIOĞLU, Yavuz (Ed. OKUR, Sinan); “CISG Kapsamında Alıcının Tazminat Talep Etme Hakkı”, Milletlerarası Mal Satım Hukuku (CISG), Ankara 2016. (Tazminat)
• ENDERLEIN, Fritz/ MASKOW, Dietrich; International Sales Law United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods, 1992, http://www.cisg.law.pace.edu/cisg/biblio/enderlein.html#art79.
• ERDEM, H. Ercüment (Ed. ŞIPKA, Şükran/ YILDIRIM, Ahmet Cemil); “Viyana Satım Antlaşması’na Genel Bakış ve Maddi Uygulama Alanı”, Yeni Türk Borçlar Kanunu ve CISG’e Göre Satış Sözleşmeleri, İstanbul 2012, s. 117-156.
• FLAMBOURAS, Dionysios P.; “The Doctrines of Impossibility of Performance and clausula rebus sic stantibus in the 1980 Vienna Convention on Contracts for the International Sale of Goods and the Principles of European Contract Law: A Comparative Analysis”, Pace International Law Review, Fall 2001, s. 261-293, http://www.cisg.law.pace.edu/cisg/biblio/flambouras1.html.
• FLECHTNER, Harry M.; “Article 79 of the United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods (CISG) as Rorschach Test: The Homeward Trend and Exemption for Delivering Non-Conforming Goods” Pace International Law Review, Vol. 19, Issue 1, 2007, s. 29-51, http://digitalcommons.pace.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1058&context=pilr. (Article 79)
• FLECHTNER, Harry M.; “Issues Relating to Exemption (“Force Majeure”) Under Article 79 of the United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods”, Legal Studies Research Paper Series, Working Paper No. 2008-08, Pittsburgh 2008, http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1118124. (Issues)
• HONNOLD, John; “Uniform Law For International Sales Under the 1980 United Nations Convention”, 1999, http://www.cisg.law.pace.edu/cisg/biblio/honnold.html.
• HUBER, Peter/ MULLIS, Alastair; The CISG: A New Textbook for Students and Practitioners, Mainz/Norwich 2007.
• KÖROĞLU, Belin; “Milletlerarası Mal Satım Sözleşmeleri Hakkında Birleşmiş Milletler Sözleşmesi (CISG) Madde 79 ve 80 Kapsamında Sorumluluktan Kurtulma”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XVII, S. 1-2, 2013, s. 775-804.
• LOOKOFSKY, Joseph; The 1980 United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods, The Hague 2000, http://www.cisg.law.pace.edu/cisg/biblio/lookofsky.html.
• MAGNUS, Ulrich (Ed. ATAMER, Yeşim M.); “CISG Uyarınca Tazminat, Faiz, Sorumluluktan Kurtulma”, Milletlerarası Satım Hukuku, 2. Tıpkı Bası, İstanbul 2012, s. 287-307.
• MAZZACANO, Peter J.; Exemptions for the Non-Performance of Contractual Obligations in CISG Article 79, Cambridge 2014.
• ÖZSUNAY, Ergun; “1980 Tarihli Uluslararası Mal Satım Sözleşmeleri Hakkında Viyana Antlaşması (CISG) ve Türk Teşebbüslerinin Taraf Olduğu Uluslararası Mal Satımı Sözleşmeleri Üzerindeki Yansımaları”, İstanbul Barosu Dergisi, C. 74, S. 3, 2004, s. 906-959.
• SAIDOV, Djakhongir; “Methods of Limiting Damages under the Vienna Convention on Contracts for the Internationl Sale of Goods”, Pace International Law Review, Vol. 14, Issue 2, 2002, s. 307-377, http://digitalcommons.pace.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1199&context=pilr.
• SCHLECHTRIEM, Peter; Uniform Sales Law: The UN-Convention on Contracts for the International Sale of Goods, Vol. 9, Vienna 1986, http://www.cisg.law.pace.edu/cisg/biblio/schlechtriem.html#a72.
• SCHLECHTRIEM, Peter/ BUTLER, Petra; UN Law on International Sales: The UN Convention on the International Sale of Goods, Berlin 2009.
• SCHLECHTRIEM, Peter/ SCHWENZER, Ingeborg (Ed. SCHWENZER, Ingeborg/ ÇAĞLAYAN AKSOY, Pınar); Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması (Viyana Satım Sözleşmesi) Şerhi, 1. Bası, İstanbul 2015.
• SCHWENZER, Ingeborg; Force Majeure and Hardship in International Sales Contracts, Victoria University of Wellington Law Review, 2008, s. 709-725, http://www.austlii.edu.au/nz/journals/VUWLawRw/2008/39.pdf.
• SERT, Selin; Viyana Satım Sözleşmesinde (CISG) İfa Engelleri ve Sonuçları, İstanbul 2013.
• TALLON, Denis; “Article 79”, Bianca-Bonell Commentary on International Sales Law, Milan 1987, s. 572-595, http://www.cisg.law.pace.edu/cisg/biblio/tallon-bb79.html.
• TERCIER, Pierre/ PICHONNAZ, Pascal/ DEVELİOĞLU, H. Murat; Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul 2016.
• TRUNG NAM, Nguyen; “Future of Harmonisation and Unification in Contract Law Regarding “Battle of Forms””, 2009, http://www.cisg.law.pace.edu/cisg/biblio/nam.html.
• ULUSU, Ayşe E.; Milletlerarası Mal Satımına İlişkin BM Antlaşmasında ve Avrupa Borçlar Hukuku Prensiplerinde Tazminat Sorumluluğunu Sınırlandırmasında Öngörülebilirlik Prensibi, 1. Bası, İstanbul 2011.
• URFALIER, Melike (Ed. OKUR, Sinan); “Milletlerarası Mal Satım Sözleşmeleri Hakkında Birleşmiş Milletler Sözleşmesi (CISG) Madde 79 ve 80 Kapsamında Tazminat Sorumluluğundan Kurtulma”, Milletlerarası Mal Satım Hukuku (CISG), Ankara 2016.
• VEYTIA, Hernany (Ed. ŞIPKA, Şükran/ YILDIRIM, Ahmet Cemil); “Driving Forces Behind Trade Usages in International Trade”, Yeni Türk Borçlar Kanunu ve CISG’e Göre Satış Sözleşmeleri, İstanbul 2012, s. 157-188.
• YILDIRIM, Zeynep; “Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Birleşmiş Milletler Sözleşmesi’nin (Viyana Satım Sözleşmesi) Uygulama Alanı”, GÜHFD, C. XVII, S. 1-2, 2013, s. 1061-1094.
• YILMAZ, Süleyman; Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması (CISG) Uyarınca Sözleşmenin İhlali Halinde Alıcının Hakları, Ankara 2013.
• ZEYTİN, Zafer; Milletlerarası Mal Satım Sözleşmeleri Hukuku – CISG, 2. Bası, Ankara 2015.