İCBAR SURETİYLE İRTİKÂP SUÇU (TCK m. 250/1)

Yıl 2022, Cilt: 71 Sayı: 2, 683 - 724, 30.06.2022

Erkan Sarıtaş

https://doi.org/10.33629/auhfd.1055817

Cited By: 2

Öz

TCK’nın 250. Maddesinin ilk fıkrasında düzenlenen icbar suretiyle irtikâp suçunda kamu görevlisi olan fail, görevinin sağladığı nüfuzu kötüye kullanmak suretiyle kendisine veya başkasına yarar sağlanmasına veya bu yolda vaatte bulunulmasına bir kimseyi icbar etmektedir. Ceza kanunlarında yer alması oldukça eskiye dayanan bu suç tipi gerek İtalyan gerekse de Türk doktrininde pek çok bilimsel çalışmaya konu olmuş ve bu çalışmalar uygulamayı da derinden etkilemiştir. Bununla birlikte bu suç tipinde hangi hukuksal değer ya da değerlerin korunduğu, kanunda geçen “yarar” ifadesinden ne anlaşılması gerektiği, suçun ne zaman tamamlanacağı, suçun benzer suçlardan ne şekilde ayırt edileceği gibi pek çok mesele halen dahi oldukça tartışmalıdır. Bu tartışmalar çerçevesinde Türk ve İtalyan doktrinlerindeki gelişmelerin ve Türk ve İtalyan yüksek mahkemelerinin özellikle son yirmi yılda verdiği kararların incelenmesinin hem doktrin hem de uygulama açısından son derece faydalı olacağı müşahede edilmiştir. Bu çerçevede çalışmamızda TCK’nın 250. Maddesinin ilk fıkrasında düzenlenen icbar suretiyle irtikâp suçu, suç teorisinin inceleme metodu çerçevesinde, yakın zamanda doktrin ve uygulamadaki gelişmeler ışığında ele alınmaktadır.

Anahtar Kelimeler

İrtikâp, rüşvet, icbar, kamu idaresi, kamu görevinin sağladığı nüfuz

THE CRIME OF EXTORTION COMMITTED BY A PUBLIC OFFICIAL BY COERCION (TPC ART.250/1)

Öz

In the crime of extortion committed by a public official by coercion, which is regulated in the first paragraph of Article 250 of the TPC, the perpetrator compels a person to benefit himself or someone else or to make a promise in this way by abusing the influence. This type of crime has been the subject of many scientific studies in both Italian and Turkish doctrines, and these studies have deeply affected the legal practice. However, many issues such as which legal goods are protected in this type of crime, what should be understood from the term “benefit” in the law, when the crime will be completed, and how the crime will be distinguished from similar crimes are still highly disputable. Within the framework of these discussions, it has been predected that examining the developments in Turkish and Italian doctrines and the decisions of Turkish and Italian high courts, especially in the last thirty years, will be extremely beneficial both in terms of doctrine and practice. In this context, in our study, the crime of extortion by coercion regulated in the first paragraph of Article 250 of the TPC is discussed in the light of recent developments in doctrine and practice, within the framework of the analysis method of the theory of crime.

Anahtar Kelimeler

Extortion commited by a public official, bribery, coercion, public administration, influence of public service

Kaynakça

• Akçin, İ. (2019). Kamu İdaresinin Güvenilirliğine ve İşleyişine Karşı Suçlar. 2. Bs. Ankara: Adalet.
• Antolisei, F. (1972). Manuale di diritto penale, Parte speciale II, 6. Bs. A cura di Luigi Conti, Milano: Giuffrè.
• Artuk M. E., Gökcen A., Alşahin M. E. ve Çakır, K. (2021). Ceza Hukuku Özel Hükümler, 19. Bs., Ankara: Adalet.
• Avcı, M. (2008). Türk Hukukunda Hekimin irtikâp Suçu (TCK m. 250), V. Türk-Alman Tıp Hukuku Sempozyumu, 464-500, Ankara: TBB.
• Bostancı Bozbayındır, G. (2021). İrtikap Suçu, Özel Ceza Hukuku IX, Ed. Köksal Bayraktar, İstanbul: Oniki Levha.
• Carcano, D. (2010). Manuale di diritto penale, Parte speciale, Milano: Giuffrè.
• Chiarotti, F. (1961). Concussione: Diritto vigente, Enciclopedia del diritto, C.VII, 700-710, Milano: Giuffré.
• De Gennaro D. e Bruno B. (1970). Nozioni di diritto penale, Parte speciale, Piacenza: Editrice La Tribuna.
• Delpino, L. e Pezzano, R. (2013). Diritto penale, Parte speciale, 23. Bs., Napoli: Simone.
• Dönmezer, S. (1984). Özel Ceza Hukuku Dersleri, İstanbul: Fakülteler Matbaası.
• Erem, F. ve Toroslu, N. (1978). Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, 3. Bs., Ankara: Sevinç.
• Erman, S. (1992). Kamu İdaresine Karşı İşlenen Suçlar, Ed. Sahir Erman, Çetin Özek, Ceza Hukuku Özel Bölüm, İstanbul: Işık.
• Evik, V. S. (2007). İrtikap Suçu, GsÜHFD, 2007(2), 47-74.
• Gökcan, H. T. ve Artuç, M. (2021). Yorumlu-Uygulamalı Türk Ceza Kanunu Şerhi, C. V, Ankara: Adalet.
• Gürelli, N. (1954). İrtikap ve Rüşvet Cürümleri, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi.
• Hafızoğulları, Z. ve Özen, M. (2016). Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, Millete ve Devlete Karşı Suçlar, Ankara: US-A.
• Hafızoğulları, Z. ve Eşitli, E. A. (2014). Kamu İdaresinin Güvenilirliğine ve İşleyişine Karşı Suçlar, Ankara: US-A.
• Kahraman, R. (2019). İrtikâp ve Rüşvet Suçları Bakımından İcbar Karinesinin Ceza Sorumluluğuna Etkisi, TBBD, S.141, 209-225.
• Kitapçıoğlu Yüksel, T. (2021). Özgü Suç, İstanbul: Oniki Levha.
• Koca, M ve Üzülmez, İ. (2019). Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, 6. Bs., Ankara: Adalet.
• Lattanzi, G. (2008). Codice penale, Annotato con la giurisprudenza, 4. Bs., Milano: Giuffrè.
• Lattanzi, G. e Lupo, E. (2010). Codice penale, Rassegna di giurisprudenza e di dottrina, C. VII, I Delitti contro la pubblica amministrazione Artt.341-360, A cura di E. Aprile, M. Cassano, M. Gambardella, V. Mongillo, Milano: Giuffrè.
• Levi, N. (1935). Delitti contro la pubblica amministrazione, Milano: Casa editrice DF Vallardi.
• Maggiore, G. (1948). Diritto penale, C.II: Parte speciale, Tomo primo (Art.241-544), Bologna: N. Zanichelli Editore.
• Manzini, V. (1986). Trattato di diritto penale Italiano, 5. Bs., a cura del Pietro Nuvolone, C. V: Dei delitti contro la pubblica amministrazione e l’amministrazione della giustizia, Torino: UTET.
• Meran, N. (2013). Zimmet-Rüşvet-İrtikap ve Görevi Kötüye Kullanma Suçları, 3. Bs., Ankara: Seçkin .
• Önder, A. (1994). Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, 4. Bs., İstanbul: Filiz.
• Özbek, V. Ö., Doğan, K. ve Bacaksız, P. (2021). Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, 16. Bs., Ankara: Seçkin.
• Özen, M. (2010). İrtikap ve Rüşvet Suçları, Ankara: Adalet.
• Özgenç, İ. (2002). Ekonomik Çıkar Amacıyla İşlenen Suçlar, Ankara: Seçkin.
• Özgenç, İ. (2013). İrtikâp, Rüşvet ve Görevi Kötüye Kullanma Suçları, 2. Bs., Ankara: Seçkin.
• Pagliaro, A. (1992). Principi di diritto penale, Parte speciale, 5. Bs., Milano: Giuffrè.
• Pagliaro, A. (1996). Principi di diritto penale, Parte generale, 5. Bs., Milano: Giuffrè.
• Palazzo, F. (2021). Corso di diritto penale, 8. Bs. Con la collaborazione di R. Bartoli, Torino: G. Giappichelli Editore.
• Pannain, R. (1966). I delitti dei pubblici ufficiali contro la pubblica amministrazione, Napoli: Casa editrice Jovene.
• Pomanti, P (2010). “La Concussione”, in Francesco Saverio Fortuna (Ed.), I Delitti contro la pubblica amministrazione, 2. Bs., 61-83, Milano: Giuffrè.
• Ranieri, S. (1956). Manuale di diritto penale, Parte generale, 3. Bs., Padova: CEDAM.
• Riccio, S. (1955). I Delitti contro la pubblica amministrazione, Torino: UTET.
• Romano, B. (2020). Diritto penale, parte generale, 4. Edz., Milano: Giuffrè.
• Romano, M. (2013). I Delitti contro la pubblica amministrazione, I Delitti dei pubblici ufficiali, 3. Bs., Milano: Giuffrè.
• Santoro, A. (1962). Manuale di diritto penale II, Parte speciale: Delitti contro lo Stato, Torino: UTET.
• Soyaslan, D. (2020). Ceza Hukuku Özel Hükümler, 13. Bs., Ankara: Yetkin.
• Spinelli, G. (1964). I delitti contro la pubblica amministrazione, Milano: Giuffrè.
• Tezcan, D., Erdem, M. R. ve Önok, R. M. (2021). Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku, 19. Bs., Ankara: Seçkin.
• Toroslu, N. (2018). Ceza Hukuku Özel Kısım, 9. Bs., Ankara: Savaş.
• Turabi, S. (2017). İrtikâp Suçu (TCK m.250), 2. Bs. Ankara: Adalet.
• Üzülmez, İ. (2006). Yeni Ceza Kanunu’nda İrtikap Suçu (m.250), SÜHFD, C.14(2), 273-298.
• Yerdelen, E. (2013). İrtikap Suçu (TCK m.250), ERÜHFD, C.8(2), 445-480.
• Yokuş Sevük, H. (2020). Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, 3. Bs., Ankara: Adalet.
• Yurtcan, E. (2021). Yargıtay Kararları Işığında Rüşvet – Zimmet – İrtikap - Görevi Kötüye Kullanma, 4. Bs, Ankara: Seçkin.