TERÖR ÖRGÜTÜ VARLIĞININ HUKUKEN TESPİTİ

Yıl 2023, Cilt: 72 Sayı: 2, 563 - 618, 07.07.2023

Furkan Yıldız

https://doi.org/10.33629/auhfd.1229411

Öz

Terör saldırıları ile karşı karşıya kalan devletler, varlıklarını sürdürebilmek için terörle mücadele etmek zorundadır. Bu mücadele saldırıları önleme, saldırılara karşılık verme ve uluslararası iş birliği yapma şeklinde olabilmektedir. Güçlü devlet yapıları, savunma yeteneği ve askeri müdahale kapasitesiyle bağlantılı olduğundan terörle mücadele sürecinde hayati öneme sahiptir. Sağlam ve etkili bir hukuk sistemi de güçlü devlet yapıları için olmazsa olmaz bir faktör olarak karşımıza çıkmaktadır. Zira etkin bir şekilde uygulanan hukuk kuralları terörizmle mücadele sürecindeki önleyici tedbirlerin başında gelmektedir. Uluslararası güvenliği her geçen gün daha fazla tehdit eden terörizm sorunu bu çalışmada hukuki boyutlarıyla incelenmiş, bu bağlamda bir organizasyonun hukuken terör örgütü olarak belirlenmesi sorunu ele alınmıştır. Bir organizasyonun terör örgütü niteliğinde olup olmadığının tespiti ve terör örgütü olarak tanıma yöntemleri hususunda Türk hukukunda yasal bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu durumda terör örgütlerinin varlığı ceza davalarında, yargı organları tarafından dosyadaki deliller kapsamında yapılan değerlendirme sonucunda belirlenmekte, terör örgütünün varlığı kesinleşen mahkeme kararlarıyla tescillenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Uluslararası Terörizm, Kamu Hukuku, Terör Örgütleri Listesi, Terörle Mücadele Kanunu, Milli Güvenlik Kurulu

Kaynakça

• Akpınarlı, Neyire, The Fragility of the ‘Failed State’ Paradigm: A Different International Law Perception of the Absence of Effective Government, Leiden: Brill, 2010.
• Başeren, Sertaç, “Uluslararası Hukuk Açısından Terörizm”, Dünyada ve Türkiye’de Terör, Ed. Ali Tarhan, Ankara: Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Yayınları, 2002.
• Bodur, Nurullah ve Özkul, Eshat, Uygulamada Terör Örgütü ve Terör Suçları, Ankara: Seçkin Yayınları, 2022. Boz, Burak, “Türk Ceza Hukukunda Terör Örgütü ve Terör Örgütüne Üye Olma Suçu”, Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 2, S. 1, (2020), s. 131-186.
• Buzan, Barry, İnsanlar Devletler ve Korku, Çev. Ed. Emre Çıtak, İstanbul: Uluslararası İlişkiler Kütüphanesi, 2015. Çaycı, Sadi, “Türkiye’nin Milli Güvenliği”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 65, S. 4, (2016), s. 3327-3344.
• Denizli, Ali, “Kıbrıs’ta Yunan Terör Örgütü EOKA ve Katliamları”, Uluslararası Eğitim ve Tarih Araştırmaları Dergisi, S. 2, (2020), s. 1-25.
• Ekinci, Mehmet Uğur, “Terörizmin Nedenleri ve Amaçları”, Radikalleşme Şiddet ve Terörizm, Ed. Salih Zeki Haklı, Ankara: Polis Akademisi Yayınları, 2018.
• Hafızoğulları, Zeki ve Günal Kurşun, “Türk Ceza Hukukunda Örgütlü Suçluluk”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 71, (2007), s. 25-80.
• Hakeri, Hakan, “Türk Hukuku’nda Terörle Mücadelenin Hukuki Boyutu”, Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 8, S. 2, (2013), s. 60-77.
• Haklı, Salih Zeki, Modern Siyasî Kurumlar ve İdeolojiler, Ankara: Polis Akademisi Yayınları, 2021.
• İçli, Tülin Günşen, “Terörün Sosyal Yapı Üzerindeki Etkileri”, Dünyada ve Türkiye’de Terör, Ed. Ali Tarhan, Ankara: Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Yayınları, 2002.
• Kaplan, İbrahim, “Demokrasi Hukuk Otorite”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, C. 49, S. 1, (1994), s. 267-271.
• Kınacıoğlu, Müge, “War on Terror and Hegemony: International Law Making Regarding Terrorism After 9/11”, Uluslararası İlişkiler Dergisi, C. 8, S. 32, (2012), s. 67-83.
• Korkmaz, Sertaç Canalp, “Terör”, Ortadoğu: Aktörler, Unsurlar, Sistemler, Ed. Mehmet Şahin, İstanbul: Kopernik Yayınları, 2019.
• Lutz, Brenda ve James Lutz, “Terörizm”, Çağdaş Güvenlik Çalışmaları, Ed. Alan Collins, Çev. Nasuh Uslu, İstanbul: Uluslararası İlişkiler Kütüphanesi, 2017.
• Martin, Gus, Terörizm: Kavramlar ve Kuramlar, Çev. İhsan Çapcıoğlu ve Bahadır Metin, İstanbul: Adres Yayınları, 2017.
• Newman, Edward, “Weak States, State Failure, and Terrorism”, Terrorism and Political Violence, C. 19, S.4, (2007), s. 463-488.
• Öktem, Emre, “Uluslararası Hukukta Terörizm: Tanım Sorunu ve Milli Bağımsızlık Hareketleri”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Dergisi, C. 3, S. 5, (2004), s. 133-147.
• Özgenç, İzzet, Suç Örgütleri, Ankara: Seçkin Yayınları, 2018.
• Özgenç, İzzet, Terörle Mücadele Kanunu, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2006.
• Ruhi, Ahmet Cemal, TCK ve TMK Çerçevesinde Terör Örgütleri, Terör Suçları ve Örgütlü Suçlar, İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2018.
• Saraçlı, Murat, “Uluslararası Hukukta Terörizm”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 11, S. 1-2, (2007), s. 1049-1078.
• Schmid, Alex Peter, “Prevention of Terrorism: Towards a Multi-pronged Approach”, Root Causes of Terrorism: Myths, Reality and Ways Forward, Ed. Tore Bjorgo, Oxford: Routledge, 2005.
• Şahin, Yakup, “Terörizm: Tanımı, Tarihi ve Genel Özellikleri”, Radikalleşme Şiddet ve Terörizm, Ed. Salih Zeki Haklı, Ankara: Polis Akademisi Yayınları, 2018.
• Şen, Ersan, Suç Örgütü, İstanbul: Yargın Hukuk Yayınları, 2013.
• Şen, Ersan ve Cem Serdar, “MGK Kararlarının Hukuki Niteliği”, https://sen.av.tr/tr/makale/mgk-kararlarinin-hukuki-niteligi, (02.10.2021).
• Şen, Yusuf Furkan, “Şiddet, Siyasal Şiddet ve Terör”, Radikalleşme Şiddet ve Terörizm, Ed. Salih Zeki Haklı, Ankara: Polis Akademisi Yayınları, 2018.
• Tangör, Burak ve Sevinç Sayın, “Avrupa Birliği’nin Terörizmle Mücadele Stratejisi: Yeni Bir Bütünleşme Alanı mı?”, Avrupa Çalışmaları Dergisi, C. 11, S. 1, (2012), s. 85-118.
• Taşdemir, Fatma, Terörizm ve Ülke Dışı Kuvvet Kullanma Hukuku, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2020.
• Turinay, Faruk, Ceza Hukukunda Terör Amaçlı Örgütlenme Suçu, Ankara: Seçkin Yayınları, 2018.
• Turinay, Faruk, “Ceza Hukukunda Terör Örgütü Kavramı”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 116, (2015), s. 39-84. Türk, Hikmet Sami, Terörizmle Mücadelenin Hukuki Boyutları, Ankara: Yetkin Yayınları, 2012.
• Yalçın, Hasan Basri, “Terörle Mücadeleye Stratejik Yaklaşım”, Terörün Kökenleri ve Terörle Mücadele Stratejisi, Ed. Fahrettin Altun ve Hasan Basri Yalçın, İstanbul: SETA Yayınları, 2018.
• Yeşiltaş, Murat ve Burhanettin Duran, “Ortadoğu’da DDSA’ların Yükselişi”, Ortadoğu’da Devlet Dışı Silahlı Aktörler, İstanbul: SETA Yayınları, 2019.
• Yıldız, Seda Öz, “Yeni Terörizm Kavramı ve Terörizmin Değişimi Üzerine”, Radikalleşme Şiddet ve Terörizm, Ed. Salih Zeki Haklı, Ankara: Polis Akademisi Yayınları, 2018.