Different Political Perspectives from Marxism to Post-Marxism

Yıl 2019, Cilt: 19 Sayı: 2, 352 - 390, 15.11.2019

Rasim Berker Bank

https://doi.org/10.25294/auiibfd.649276

Öz

Different than the traditional Marxist thought indicating that the
history of all societies is the history of class struggles, post-Marxism is
grounded on the rejection of historical materialism with class struggle and
class exploitation at its center. The primary research question that forms the
basis of this study aims to make a theoretical analysis of the political and
ideological grounds that emerge during the historical process starting from
Marxism and stretching all the way to post-Marxism. Development of Marxist
thought; structuralist society understanding of Ferdinand de Saussure in
linguistics and of Lèvi Strauss in anthropology; the class, politics and state
analysis of structuralist Marxism developed as based on the relationship
between structure and object; class struggle being replaced by different social
movements with the development of Post-Fordism and the discourse theory of Ernesto
Laclau and Chantal Mouffe accepted as the most competent expression of
post-Marxist thought are issues that the study lays emphasis on.

Anahtar Kelimeler

Marxism, post-Marxism, Structuralism, Discourse, post-Fordism, Class Struggle

Marksizm’den Post-Marksizm’e Farklı Siyasal Açılımlar

Öz

Post-Marksizm, tüm toplumların tarihi sınıf mücadeleleri tarihidir
çeklindeki geleneksel Marksist düşünceden farklı olarak, merkezinde sınıf
mücadelesinin, sınıf sömürüsünün yer aldığı tarihsel materyalizmin reddi
üzerine oturur. Bu çalışmaya konu olan temel sorunsal Marksizm’den başlayıp
post-Marksizm’e uzanan tarihsel süreç içinde oluşan siyasal ve ideolojik
uğrakların kuramsal çözümlemesini amaçlamaktadır. Hedeflenen bu çerçevede
Marksist düşüncenin gelişimi; Ferdinand de Saussure’ün dilbilim ve Lèvi
Strauss’un antropoloji alanındaki yapısalcı toplum kavrayışı; yapısalcı
Marksizm’in yapı özne arasındaki ilişkiden hareketle geliştirdiği sınıf,
siyaset ve devlet çözümlemesi; Post-Fordizmin gelişimiyle birlikte sınıf
mücadelesinin yerini farklı toplumsal hareketlere bırakması ve post-Marksist
düşüncenin en yetkin ifadesi olarak kabul edilen Ernesto Laclau ve Chantal
Mouffe’un söylem kuramı üzerinde durulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Marksizm, Post-Marksizm, Yapısalcılık, Söylem, post-Fordizm, Sınıf Mücadelesi

Kaynakça

• Althusser, L. (2002) Marx İçin. (Çev. A. I. Ergüden), İthaki Yayınları, İstanbul.
• Althusser, L. (2003) İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları. (Çev. A. Tümertekin), İthaki Yayınları, İstanbul.
• Althusser, L. (2005) Yeniden Üretim Üzerine. (Çev. A. I. Ergüden), İthaki Yayınları, İstanbul.
• Abramson, J. (2012) Minerva'nın Baykuşu Batı Siyasi Düşünce Tarihi. (Çev. İ. Yıldız), Dipnot Yayınları, İstanbul.
• Adaklı, G. (2011) Post-Marksizmin Kuramsal ve Siyasal Açılımları, Praksis, 1, 13-32.
• Brunt, R. (1982) Kimlik Politikası. Yeni Zamanlar, 1990’larda Politikanın Değişen Çehresi. (Çev. A. Yılmaz), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Barrett, M. (2000) Marx’tan Foucault’ya İdeoloji. (Çev. A. Fethi), Mavi Ada Yayınları, İstanbul.
• Buci-Glucksmann, C. (2012) Hegemonya ve Rıza: Politik Bir Strateji. Gramsci’ye Farklı Yaklaşımlar. (Çev. M. K. Coşkun), Dipnot Yayınları, Ankara.
• Corney, M. (2014) Devlet Ve Siyaset Teorisi. (Çev. S. Coşar, A. Örkü, M. Pamir, M. Yetiş), Dipnot Yayınları, Ankara.
• Cassier, E. (2000) Aydınlanma Çağının Düşünme Biçimi. (Çev. D. Özlem), Toplumbilim/Aydınlanma Özel Sayısı. Sayı 11, 37-49.
• Cevizci, A. (2002) Paradigma Felsefe Sözlüğü. Paradigma Yayınları, İstanbul.
• Cevizci, A. (2017) Aydınlanma Felsefesi. Say Yayınları, İstanbul.
• Culler, J. (1985) Saussure. (Çev. N. Akbulut), Afa Yayınları, İstanbul.
• Callinicos, A. (2004). Toplum Kuramı, Tarihsel Bir Bakış. (Çev. Y. Tezgiden), İletişim Yayınları, İstanbul.
• Çigdem, A. (2011) Aydınlanma Düşüncesi. İletişim Yayınları, İstanbul.
• D’Amato, P. (2014) Marksizmin Anlamı. (Çev. A. E. Pilgir), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Eley, G. (2008) Demokrasiyi Kurmak, Avrupa Solunun Tarihi, 1850-2000. (Çev. A.Y. Güney), Doruk Yayınları, İstanbul.
• Eagleton T. (2011). İdeoloji. (Çev. M. Özcan), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Gülenç, K. (2010). Post-Marksizm, Radikal Demokrasi ve Eleştirileri, Yeditepe’de Felsefe, 9, 138-188.
• Geras, N. (1987) Post-Marximz? New Left Review. 163, 40-82.
• Gramsci, A. (1971) Selecrion from The Prison Netebooks. Q. (Çev. Hoare ve G. N. Smith), Lawrence and Wishart, London.
• Hall, S. (1983) Yeni Zamanların Anlamı, İçinde: S. Hall ve M. Jacques (der), Yeni Zamanların Anlamı. Yeni Zamanlar, 1990’larda Politikanın Değişen Çehresi, (Çev. A. Yılmaz), Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 105-118.
• Hall, S. ve Jacques, S. (1989) Yeni Zamanlar İçin Manifesto’dan, İçinde: S. Hall ve M. Jacques (der.), Yeni Zamanların Anlamı. Yeni Zamanlar, 1990’larda Politikanın Değişen Çehresi, (Çev. A. Yılmaz), Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 11-43.
• Hardt, M. ve A. Negri (2002) İmparatorluk. (Çev. A. Yılmaz), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Hardt, M. ve A. Negri (2004) Çokluk. (Çev. E. B. Yıldırım), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Hardt, M. ve A. Negri (2011) Ortak Zenginlik. (Çev. E. B. Yıldırım), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Kaygalak, S. (2001) Post-Marksist Siyasetin Sefaleti: Radikal Demokrasi. Praksis, 1, 33-59.
• Korsch, K. (1991) Marksizm ve Felsefe. (Çev. M. Öner), Belge Yayınları, İstanbul.
• Laclau, E. (1998) İdeoloji ve Politika. (Çev. H. Sarıca), Belge Yayınları, İstanbul.
• Laclau, E., Poulantzas, Nicos., Miliband, R. (1990) Kapitalist Devlet Sorunu, (Çev. Y. Berkman), İletişim Yayınları, İstanbul.
• Laclau, E. ve Mouffe, C. (2008) Hegemonya ve Sosyalist Strateji, Radikal Demokratik Bir Politikaya Doğru. (Çev. A. Kardam), İletişim Yayınları, İstanbul.
• Leadbeater, C. (1985) İktidar Kişiye, İçinde: S. Hall ve M. Jacques (der.), Yeni Zamanların Anlamı. Yeni Zamanlar, 1990’larda Politikanın Değişen Çehresi, (Çev. A. Yılmaz), Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 127-134.
• Madura, Y. M., Özselçuk, C., Erçel, K. (2003) “Bir Tabu Olarak Ekonomi”, Toplum ve Bilim, İletişim Yayınları, İstanbul, 1 (95), 104-139.
• Mason, P. (2015) Kapitalizm Sonrası, Geleceğimiz İçin Bir Kılavuz. (Çev. Ş. Alpagut), Yordam Yayınları, İstanbul.
• Mclellan, D. (1999) İdeoloji. (Çev. E. Özkaya), Doruk Yayınları, Ankara.
• Murray, R. (1985) Fordizm ve Post-Fordizm, İçinde: S. Hall ve M. Jacques (der.), Yeni Zamanların Anlamı. Yeni Zamanlar, 1990’larda Politikanın Değişen Çehresi, (Çev. A. Yılmaz), Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 46-57.
• Mouffe, C. (2013) Günümüzdee Radikal Siyaset, İçinde: A. Pendakis, J. Diamanti, N. Brown, J. Robinsan, I. Szeman (der.), Çağdaş Marksist Kuramsa Tartışmalar: Siyasalın Düzenekleri, (Çev. S. Çalcı), Dipnot Yayınları, İstanbul, 59-81.
• Mouffe, C. (2015) Dünyayı Politik Düşünmek, Agonistik Siyaset. (Çev. M. Bozluolcay), İletişim Yayınları, İstanbul.
• Marx, K. (1987) Alman İdeolojisi. (Çev. S. Belli), Sol Yayınları, Ankara.
• Marx, K. (1995) Ekonomi Politiğin Eleştirisine Katkı. (Çev. S. Belli), Sol Yayınları, Ankara.
• Marx, K. (2007) Louis Bonapart’ın 18 Brumaire’i. (Çev. S. Belli), Sol Yayınları, Ankara.
• Marx, K. (2011) Komünist Manifesto. (Çev. M. Erdost), Sol Yayınları, Ankara.
• Marx, K. ve Engels, F. (2013). Alman İdeolojisi. (Çev. T.Ok, O. Geridönmez), Evrensel Yayınevi, İstanbul.
• Piaget, J. (1999) Yapısalcılık. (Çev. A. Ş. Okyayuz), Doruk Yayınları, Ankara.
• Portelli, H. (1982) Gramsci ve Tarihsel Blok. (Çev. K. Somer), Savaş Yayınları, Ankara
• Poulantzas, N. (2013) Siyasal İktidar ve Toplumsal Sınıflar. (Çev. Ş. Ünsaldı), Epos Yayınları, Ankara.
• Poulantzas, Nicos (1976) “The CapitaHst State: A Reply to Miliband and Laclau”, New Leß Rewiev, 1 (95): 63-83.
• Postone, M. (2017) Marx’ın Eleştirel Kuramını Yeniden Düşünmek, İçinde: A. Pendakis, J. Diamanti, N. Brown, J. Robinsan, I. Szeman (der.), Yapılar Sistemler Süreçler, (Çev. D. Şahin), Dipnot Yayınları, İstanbul, 77-99.
• Rehmann, J. (2015) İdeoloji Kuramları, Yabancılaşma ve Boyun Eğme Güçleri. (Çev. Ş. Alpagut), Yordam Yayınları, İstanbul.
• Resch, P. R. (2014) Althusser ve Yeni Marksist Toplumsal Kuram. (Çev. F. Şahin), Pales Yayınları, İstanbul.
• Rockmore, T. (2014) Marksizmden Sonra Marx, Karl Marx’ın Felsefesi. (Çev. H. Türker), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Sassoon, A. S. (2012) Hegemonya, Mevzi Savaşı ve Politik Müdahale. Gramsci’ye Farklı Yaklaşımlar. (Çev. M. K. Coşkun), Dipnot Yayınları, Ankara.
• Schecter, D. (2015) Marx’tan Bugüne Solun Tarihi. (Çev. S. Torlak, K. Özdil), Dipnot Yayınları, İstanbul.
• Swingewood, A. (1998) Sosyolojik Düşüncenin Kısa Tarihi. (Çev. O. Akınhay), Bilim ve Sanat Yayınları, İstanbul.
• Savran, G. (2003) Sivil Toplum ve Ötesi. Belge Yayınları, İstanbul.
• Savran, G. (1990) ‘Öz’lerin Reddinden Sınıf Politikasının Reddine, G Savran (der.), Özne Yapı Gerilimi içinde, Kanat Yayınları, İstanbul, 59-102.
• Savran, G. (1992) Marksizm ve Yeni Toplumsal Hareketler Tartışması, G. Savran (der.), Özne Yapı Gerilimi içinde, Kanat Yayınları, İstanbul, 103-136.
• Sarup, M. (2004) Post-Yapısalcılık ve Postmodernizm. (Çev. A. Güçlü), Bilim ve Sanat Yayınları, İstanbul.
• Türel, O. (2017) Küresel Tarihçe, 1945-76. Yordam Yayınları, İstanbul.
• Tannenbaum, D. G. (2017) Siyasi Düşünce Tarihi, Filozoflar ve Fikirleri. (Çev. Ö. Orhan), BB101 Yayınları, Ankara.
• Therborn, G. (2010) Marsizmden Post-Marksizme. (Çev. D. Evci), Dipnot Yayınları, İstanbul.
• Urry, J. (1987) Örgütlü Kapitalizmin Sonu, İçinde: S. Hall ve M. Jacques (der), Yeni Zamanların Anlamı. Yeni Zamanlar, 1990’larda Politikanın Değişen Çehresi, (Çev. A. Yılmaz), Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 95-118.
• Virno, P. (2005) Çokluğun Grameri. (Çev. V. Kocagül, M. Çelik), Otonom Yayınları, İstanbul.
• West, D. (1998) Kıta Avrupası Felsefesine Giriş, Rousseau, Kant Hegel’den Faucault ve Derida’ya Giriş. (Çev. A. Cevizci), Paradigma Yayınları, İstanbul.
• Wood, E. M. (2011) Sınıftan Kaçış. (Çev. Ş. Alpagut), Yordam Yayınları, İstanbul.
• Żiżek, Slavoj. (2015) Post Modernizem mi, Sınıf Mücadelesi mi? Evet Lütfen!, İçinde: A. Pendakis, J. Diamanti, N. Brown, J. Robinsan, I. Szeman (der.), Çağdaş Marksist Kuramsa Tartışmalar: Toplumsala Bakmak, (Çev. D. Şahin), Dipnot Yayınları, İstanbul, 93-136.