Investigating Relationships between Primary Schools’ Organizational Health and Teachers’ Organizational Trust

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 1, 1 - 17, 01.07.2017

Damla Ayduğ , Esmahan Ağaoğlu

Öz

This study was carried out to investigate the relationship between primary school teacher’s opinions about organizational health and their organizaitonal trust levels. In accordance with this purpose, primary school’s organizational health level based on teachers’ opinions and teachers’ organizational trust level were examined. The sample group of the study consisted of 912 teachers who work in primary schools depending on Tepebaşı and Odunpazarı District National Education Directorate during the fall semester of 2013-2014 academic year. The data were collected by Organizational Health Questionnaire for Primary Schools, Organizational Health Scale, and Personal Information Form. The data were analyzed using descriptive statistics and Pearson product-moment correlation analysis. With respect to results of the study, it was found that primary school teachers evaluated organizational health of their school high. According to the results, it was found that primary school teachers had high organizational trust level. Lastly, it was determined that there is a positive, strong and statistically meaningful relationship between organizational health of primary schools and organizational trust level of teachers. Based on the results of the study, it can be suggested that school-wide social activities could be organized to make schools healthier organizations and increase teachers’ trust level in colleagues, administrators and shareholders. In addition, with further researches, it can be examined organizational health and organizational trust concepts in terms of cause effect relationship.

Anahtar Kelimeler

Organizational health, organizational trust, primary school teacher

İlkokullarda Örgüt Sağlığı İle Öğretmenlerin Örgütsel Güven Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi

Öz

Bu araştırmada, ilkokullarda görev yapan öğretmenlerin örgüt sağlığına yönelik görüşleri ile örgütsel güven düzeyleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini, 2013-2014 eğitim öğretim yılı güz döneminde Eskişehir Tepebaşı ve Odunpazarı Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı ilkokullarda görev yapan 912 öğretmen oluşturmuştur. Araştırmanın verileri “Örgüt Sağlığı Anketi”, “Örgütsel Güven Ölçeği” ve “Kişisel Bilgi Formu” ile elde edilmiştir. Verilerin analizi sırasında betimleyici istatistikler ve Pearson Momentler Çarpımı korelasyon çözümleme tekniği kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, ilkokul öğretmenlerinin okullarının örgüt sağlığını yüksek olarak değerlendirdikleri ve öğretmenlerin örgütsel güven düzeylerinin yüksek olduğu belirlenmiştir. İlkokulların örgüt sağlığı ile öğretmenlerin örgütsel güven düzeyleri arasında pozitif yönde, yüksek düzeyde ve anlamlı bir ilişkinin bulunduğu görülmüştür. Bu sonuçlara dayalı olarak eğitim örgütlerinin daha sağlıklı birer örgüt olmasına ve öğretmenlerin yöneticiye, meslektaşlarına ve paydaşlara olan güven düzeylerinin arttırılmasına yönelik okul bazında tüm paydaşların katılabileceği sosyal etkinlikler düzenlenmesi önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Örgüt sağlığı, örgütsel güven, ilkokul öğretmeni

Kaynakça

• Akbulut, Y. (2010). Sosyal bilimlerde SPSS uygulamaları. İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık.
• Aydın, M. (2010). Eğitim yönetimi (9. Baskı). Ankara: Hatiboğlu Yayınevi.
• Barnes, K. M. (1994). The organizational health of middle schools, trust, and decision participation. Dissertation Abstracts International, A55 (06), 1427.
• Başaran, İ. E. (2000). Eğitim yönetimi: Nitelikli okul (4. Baskı). Ankara: Feryal matbaası.
• Bökeoğlu, Ç.Ö. ve Yılmaz, K. (2008). İlköğretim okullarında örgütsel güven hakkında öğretmen görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 54, 211-233.
• Bryk, A.S. ve Schneider, B. (2003). Trust in schools: A core resource for school reform. Educational Leadership, 60(6), 40-45.
• Buluç, B. (2008). Ortaöğretim okullarında örgütsel sağlık ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 571-602.
• Callaway P. L. (2006). Relationship between organizational trust and job satisfaction: An analysis in the U.S. Federal work force. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Capella University, Minnesota.
• Can, H. (2005). Organizasyon ve yönetim (7. Baskı). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Childers, J. H. (1985). Organizational health: How to measure a school’s level of health and take remedial action. Journal of Educational Public Relations, 8(2), 4-7.
• Cicchelli, J. J. (1975). Assessing the organizational health of school systems. Paper Presented at the Annual Convention of the American Association of School Administrators, Dallas.
• Çoban, N. (2007). İlköğretim okulu yönetici ve öğretmenlerinin örgüt sağlığına ilişkin algıları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• Efil, İ. (2010). İşletmelerde yönetim ve organizasyon (11. Baskı). Bursa: Dora Yayıncılık.
• El Hage, F. T. (1980). The relationships of selected profile of organizational variables, a measure of organizational health and an indicator of organizational effectivess. Dissertation Abstracts International, A 41(01), 38.
• Gökçe, E. (2000). İlköğretimde okul aile işbirliğinin geliştirilmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7, 204-209.
• Guy, S. L. (2007). Organizational justice perceptions in Virginia high schools: A study of its relationship to school climate and faculty trust. Yayınlanmamış Doktora Tezi, The College of William and Mary, Virginia.
• Helvacı, M. A. (2010). Eğitim örgütlerinde değişim yönetimi: İlke, yöntem ve süreçler (2. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Hoy, W. K. ve Feldman, J. A. (2007). Organizational health: The concept and its measure. W.K. Hoy ve M. F. DiPaola (Eds.), Essential ideas for the reform of American schools içinde (s.49-62). USA: Information Age Publishing.
• Hoy, W. K., Smith, P. A. ve Sweetland, S. R. (2002). The development of the organizational climate index for high schools: Its measure and relationship to faculty trust. The High School Journal, 86(2), 38-49.
• Hoy, W. K. ve Tarter, C. J. (2004). Organizational justice in schools: No justice without trust. International Journal of Educational Management, 18(4), 250-259.
• Hoy, W. K., Tarter, C. J. ve Kottkamp, R. B. (1991). Open schools/healthy schools: Measuring organizational climate. Newbury Park, CA: Sage Publications.
• Hoy, W.K. ve Tschannen-Moran, M. (1999). The five faces of trust: An empirical confirmation in urban elementary schools. Journal of School Leadership, 9, 184-208.
• Hoy, W. K. ve Woolfolk, A. E. (1993). Teachers’ sense of efficacy and the organizational health of schools. The Elementary School Journal, 93(4), 355-371.
• James, C. ve Connoly, U. (2000). Effective change in schools. London: Curran Publishing.
• Kalemci-Tüzün, İ. (2007). Güven, örgütsel güven ve örgütsel güven modelleri. Karamanoğlu Mehmetbey İ.İ.B.F Dergisi, 13, 93-118.
• Kimpston, R. D. ve Sonnabend, L. C. (1975). Public secondary schools: The interrelationships between organizational health and innovativeness and between organizational health and staff characteristics. Urban Education, 10(1), 27-45.
• Korkmaz, M. (2005). İlköğretim okullarında örgütsel sağlık ile öğrenci başarısı arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 44, 529-548.
• Mayer, R. C., Davis, J. H. ve Schoorman, F. D. (1995). An integrative model of organizational trust. The Academy of Management Review, 20(3), 709-734.
• Miles, M. B. (1969). Planned change and organizational health: Figure and ground. F. Carver ve T. J. Sergiovanni (Eds.), Organizations and human behavior: Focus on schools içinde (s.375- 391). New York: McGraw-Hill.
• Mishra, A. K. (1996). Organizational responses to crisis: The centrality of trust. R. M. Kramer ve R.T. Tyler (Eds.), Trust in organizations: Frontiers of theory and research içinde (s.261-287). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Ordu, A. (2011). İlköğretim okullarında örgütsel yapı ile örgüt sağlığı arasındaki ilişkiler. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• Özer, N., Demirtaş, H., Üstüner, M. ve Cömert, M. (2006). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel güven algıları. Ege Eğitim Dergisi, (7)1, 103-124.
• Polat, S. (2007). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel adalet algıları, örgütsel güven düzeyleri ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki. Yayınlanmış Doktora Tezi, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.
• Samancı-Kalaycı, G. (2007). Örgütsel güven ve örgütsel vatandaşlık davranışı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon.
• Sieber, R. D. (2002). The effect of demographics on perceptions of middle school climate from a social identity perspective, using the organizational health inventory. Yayınlanmamış Doktora Tezi, University of North Carolina, Chapel Hill.
• Smith, P. A. (2000). The organizational health of high schools and dimensions of faculty trust. Yayınlanmamış Doktora Tezi, The Ohio State University, Ohio.
• Tabachnick, B.G. ve Fidell, L.S. (2007). Using multivariate statistics (5. Ed.). Boston: Pearson Education Inc.
• Tan, H. H. ve Lim, A. K. H. (2009). Trust in co-workers and trust in organizations. The Journal of Psychology, 143(1), 45-66.
• Tan, H. H.ve Tan, C. S. (2000). Towards the differentiation of trust in supervisor and trust in organization. Genetic, Social and General Psychology Monographs, 126(2), 241-260.
• Taneri, A. (2011). İlköğretim kurumlarında etik liderlik ile örgüt sağlığı arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Tekin, M. A. (2005). İlköğretim okullarında görevli yöneticilerin okullarının örgüt sağlığını algılama düzeyleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Tschannen-Moran, M. (2001). Collaboration and the need for trust. Journal of educational administration, 39(4), 308-331.
• Tschannen-Moran, M. ve Hoy, W.K. (1998). Trust in schools: A conceptual and empirical analysis. Journal of Educational Administration, 36(4), 334-352.
• Tsui, K. T. ve Cheng, C.Y. (1999). School organizational health and teacher commitment: A contingency study with multi-level analysis. Educational Research and Evaluation: An International Journal on Theory and Practice, 5(3), 249-268.
• Uras, M. (1998). Lise öğretmenlerinin örgüt sağlığına ilişkin algıları. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Wahlstrom, K. L. ve Louis, K. S. (2008). How teachers experience principal leadership: The roles of professional community, trust, efficacy, and shared responsibility. Educational Administration Quarterly Educational Administration Quarterly, 44(4), 458-495.
• Wech, B. A. (2002). Trust context, effect on organizational citizenship behavior, supervisory fairness, and job satisfaction beyond the influence of leader-member exchange. Business & Society, 41(3), 353-360.
• Yılmaz, A. ve Atalay, C.G. (2009). A theoretical analyze on the concept of trust in organisational life. European Journal of Social Sciences, 8(2), 341-352.
• Yılmaz, K. (2006). Güven ölçeği’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 69-80.