Comparative Analysis of Turkish Curricula in General Education Schools and Special Education Practice School

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 4, 383 - 405, 20.10.2022

M. Abdulbaki Karaca

Öz

Based on the debates addressed to shape the education system, the curriculum is required to be up-to-date and effective (dynamic) to improve efficiency and quality of education and meet the evolving needs of individuals and society. In the study conducted within this context, a comparative analysis of the Turkish language literacy (first reading-writing) curriculum and Turkish language curriculum (2019) designed for students with mild intellectual disabilities and the students with autism spectrum disorder attending the first and second stages in special education practice schools along with the Turkish language curriculum (2018) designed for primary and secondary education in general (regular) education institutions was made. In the current study, the document analysis method, a form of qualitative research, was used. Under the method used in the study, Turkish curriculums were evaluated in terms of their aims, values, competencies, being updatable, approaches to learning and teaching, and approaches to measurement and evaluation. As a result of the study, the activities covered in the Turkish language course curriculum designed for general (regular) education schools were found limited in terms of the adaptability for inclusive students. In both curriculums, it is aimed that they gain core competencies, such as following the rules for speaking and writing in Turkish, acquiring basic reading and writing skills, and improving listening, monitoring, and speaking skills. However, the content regarding the competencies covered in the curriculums was explained in the same way in both groups. It has come to light that alternative teaching events that will facilitate the learning of individuals with special needs should be included in Turkish curriculums. It is considered that Turkish curriculums which are designed by focusing on students with special needs and develop over time would be more comprehensive and effective. Therefore, we came to the conclusion that methods, techniques, and strategies that will help them develop academically and individually should be included in Turkish curriculums so that students with special needs could adapt to the educational environment.

Anahtar Kelimeler

Turkish curriculum, special education, General Education, individual with special needs, document analysis.

Genel Eğitim Okulları ile Özel Eğitim Uygulama Okullarındaki Türkçe Öğretim Programlarının Karşılaştırmalı İncelenmesi

Öz

Eğitim sistemine yön verebilmek adına yapılan tartışmalardan yola çıkarak, eğitimin verimliliğinin ve kalitesinin artırılması, bireylerin ve toplumun değişen ihtiyaçlarının karşılanması için öğretim programlarının güncel ve dinamik olması önemlidir. Bu bağlamda yapılan araştırmada genel eğitim okullarında ilkokul ve ortaokul düzeyi için hazırlanan “Türkçe Dersi Öğretim Programı” (2018), özel eğitim uygulama okulları (ÖEUO) I. ve II. kademede öğrenim gören orta ağır zihinsel yetersizliği olan öğrenciler ile otizm spektrum bozukluğu olan öğrenciler için hazırlanan “Türkçe Okuma Yazma Dersi Öğretim Programı” (2019) ve “Türkçe Dersi Öğretim Programı” (2019) karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Kullanılan yöntem doğrultusunda Türkçe öğretim programları; amaçları, değerleri, yetkinlikleri, güncellenebilir olması, öğrenme ve öğretme yaklaşımları ile ölçme ve değerlendirme yaklaşımları açısından değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda, genel eğitim okulları için hazırlanan Türkçe Dersi Öğretim Programında yer alan etkinliklerin kaynaştırma öğrencilerine yönelik uyarlanabilir olma özelliği sınırlı bulunmuştur. Her iki programda da Türkçeyi konuşma yazma kurallarına uyması, temel okuma yazma becerileri edinmesi, dinleme, izleme, konuşma becerilerinin geliştirilmesi gibi temel yeterliklerin kazanımı amaçlanmaktadır. Ancak programlarda yer alan yetkinliklerin içeriği her iki grupta da aynı şekilde ifade edilmiştir. Türkçe öğretim programlarında özel gereksinimli bireylerin öğrenimini kolaylaştıracak öğretim durumlarına yer verilmesi gerektiği ortaya çıkmıştır. Özel gereksinimli öğrencileri merkeze alarak hazırlanan ve zamanla gelişim gösteren Türkçe programlarının daha kapsamlı ve etkili olacağı düşünülmektedir. Bu nedenle Türkçe öğretim programlarında özel gereksinimli öğrencilerin eğitim ortamlarına uyum sağlayabilmeleri için, akademik ve kişisel gelişimlerine yardımcı olacak yöntem, teknik ve stratejilere yer verilmesi gerektiği sonucu ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türkçe programı, özel eğitim, genel eğitim, özel gereksinimli birey, doküman analizi

Kaynakça

• Açıkgöz, K. (2003). Aktif öğrenme. İzmir: Eğitim Dünyası Yayınları.
• Akpınar, B. (2009). İlköğretim 1-5. sınıflar Türkçe öğretim programları görsel okuma ve sunu öğrenme alanının değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 34(154), 37-49.
• Akyol, H. (2006). Yeni programa uygun Türkçe öğretim yöntemleri. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Arslan, A., Orhan, S. & Kırbaş, A. (2010). Türkçe dersinde yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının uygulanmasına ilişkin yönetici görüşleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14 (1), 85-100.
• Atik S., & Aykaç N (2017). 2009 ve 2015 Türkçe öğretim programlarının eğitim programı ögeleri açısından değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi 18(3):586-607.
• Avcı, İ. N., & Tepeli, Y. Türkçe Dersi Öğretim Programı bağlamında 5. sınıf Türkçe dersi öğretimine ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (26), 99-124.
• Balcı, A., Coşkun, E., & Tamer, M. (2012). Cumhuriyet Dönemi Türkçe Dersi Öğretim Programlarının Genel Amaçları Bakımından Değerlendirilmesi. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 1(1), 1-13.
• Baş, B. (2012). İlköğretim Türkçe programına sözlü ve yazılı kültür temelli bir eleştiri. Kastamonu Eğitim Dergisi. 20(1), 271-290.
• Bekci, B., & Erdoğan, T. (2007). Türkiye ve İrlanda’daki anadil öğretim programlarının karşılaştırılması. III. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi’nde Sunulmuş Bildiri, Çukurova Üniversitesi.
• Coşkun, E (2007). Yazma Becerisi: İlköğretimde Türkçe Öğretimi Ed: A. Kırkkılıç, H. Akyol, Ankara: Pegem A Yayıncılık ss. 49-91,
• Çepni, S. (2010). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş, 5. Baskı. Trabzon
• Çiftçi, Ö. (2010). İlköğretim Türkçe Öğretim Programında 5. Sınıfa Ait Okuduğunu Anlama Kazanımlarının Bilişsel Beceriler Yönünden Değerlendirilmesi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 27(2), 161-184.
• Demirel, Ö. (1999). İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi. İstanbul: MEB Yayınları.
• Demirel, Ö. (2017), Eğitimde Program Geliştirme: Kuramdan Uygulamaya 25.baskı. Ankara: Pegem Akademi.
• Doğan, B., & Gülüşen, A. (2011). Türkçe Ders Kitaplarındaki (6–8) Metinlerin Değerler Bakımından İncelenmesi. Kilis Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 1 (2).
• Durukan, E. (2013). Öğretmen görüşleri açısından Türkçe dersi öğretim programı kazanımları. Giresun Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 5(8), 1-14.
• Epçaçan, C., & Erzen, M. (2008). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programının değerlendirilmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1 (4), 182-202.
• Erdoğan, T., & Gök, B. (2008). Türkçenin Ana Dili Olarak Öğretiminde Karşılaşılan Sorunlar ve Öneriler. Uluslararası Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Sempozyumu’nda sunulmuş bildiri, Doğu Akdeniz Üniversitesi.
• Fer, S. (2015). Öğretim tasarımı. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Gök, B., & Erdoğan, T. (2009). Sınıf öğretmeni adaylarının yeni Türkçe öğretim programındaki ölçme ve değerlendirme yöntemlerini kullanma düzeyleri. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18 (1), 233-246.
• Gömleksiz, M. N., Sinan, A. T., & Demir, S. (2010). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programındaki yazma öğrenme alanının etkililiğinin değerlendirilmesi. Turkish Studies, International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 5 (4), 1135-1173.
• Gözütok, D., Akgün, E. Ö., & Karacaoğlu, C. Ö. (2005). İlköğretim programlarının öğretmen yeterlilikleri açısından değerlendirilmesi. Yeni İlköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumu’nda sunulmuş bildiri, Erciyes Üniversitesi.
• Güneş, F. (2011). Dil öğretim yaklaşımları ve Türkçe öğretimindeki uygulamalar. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 123-148.
• Güven, A. Z. (2011). İlköğretim II. kademe Türkçe dersi öğretim programına ilişkin öğretmen görüşleri. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 121-133.
• Güzel, A., & Karadağ, Ö. (2013). Anlatma becerileri açısından “Türkçe Dersi Öğretim Programı (6, 7, 8. Sınıflar)”na eleştirel bir bakış. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(1), 45-52.
• Karaca, M.A. (2018). Kaynaştırma eğitimi programının öğretmenlerin kaynaştırma uygulamalarındaki mesleki yeterliliklerine etkisi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Karadağ, Ö. (2012). Anlama becerileri açısından Türkçe dersi öğretim programı (6, 7, 8. sınıflar)’na eleştirel bir bakış. Sosyal Bilimler Dergisi, 36(1), 97-110.
• Karadüz, A. (2009). Türkçe Öğretmenlerinin Ölçme ve Değerlendirme Uygulamalarının Yapılandırmacı Öğrenme Kavramı Bağlamında Eleştirisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, XXII (1), 189-210.
• Karatay, H. (2010). Türkçe dersi öğretim araçlarında yapılandırmacılık: metinlerarasılık. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 7, Sayı 14.
• Kern DE, Thomas PA, Howard DM., & Bass EB. (1998). Curriculum development for medical education – a six-step approach. Baltimore, MD: Johns Hopkins University Press,
• Lüle Mert, E. (2013). İlköğretim Türkçe programı ile Türkçe çalışma kitaplarındaki kazanım ve etkinliklerin sözcük öğretimi açısından değerlendirilmesi. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 2 (5), 13-31.
• Maden, A. (2021). Söz varlığını zenginleştirme açısından Türkçe dersi öğretim programı. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 10(2), 756-777
• Maden, S. (2012). Türkçe Öğretmenlerinin Öğretme Stilleri. Uluslar Arası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi. 1 (1), 178-200.
• Melanlıoğlu, D. & Tayşi, E. K. (2013). Türkçe Öğretim Programındaki Dinleme Kazanımlarının Ölçme Değerlendirme Yöntemleri Bakımından Sınıflandırılması. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi. 2(6), 23-32.
• Milli Eğitim Bakanlığı, (2019), Türkçe dersi öğretim programları (ilkokul ve ortaokul 1,2,3,4,5,6,7 ve 8. Sınıflar), (Erişim tarihi: 19.07.2021).
• Milli Eğitim Bakanlığı, (2018a), Özel eğitim uygulama okulları orta-ağır zihin engelli ve otizm spektrum bozukluğu olan çocuklar için okuma-yazma öğretim programı, (Erişim tarihi: 19.07.2021).
• Milli Eğitim Bakanlığı, (2018b), Özel eğitim uygulama okulları orta-ağır zihin engelli ve otizm spektrum bozukluğu olan çocuklar için Türkçe dersi öğretim programı, (Erişim tarihi: 19.07.2021).
• Nicholls, G. (2002). Developing teaching and learning in higher education. Routledge.
• Ocak, G., & Gündüz, M. (2006). Eğitim fakültesini yeni kazanan öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine giriş dersini almadan önce ve aldıktan sonra öğretmenlik mesleği hakkındaki metaforlarının karşılaştırılması. Sosyal Bilimler Dergisi, 293-310.
• Oliver SJ. (2004). Learning approaches in year one dental students: a quantitative and qualitative Pilot Study. MSc Dissertation. University of Wales.
• Özbay, M., & Özdemir, O. (2014). Türkçe öğretim programı için bir öneri: dijital okuryazarlığa yönelik amaç ve kazanımlar. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 2 (2), 31-40.
• Özdemir, M., & Göksu, V. (2008). Sınıf öğretmeni ve fen bilgisi öğretmen adaylarının alternatif ölçme ve değerlendirme yöntemlerine ilişkin görüşleri, 7th Ulusal Sınıf Öğretmenliği Sempozyumu’nda sunulmuş bildiri, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
• Öztürk, N. (2007). Türkçe öğretimi. İstanbul: Arı Matbaacılık.
• Ülper H., & Uzun L. (2009), Bilişsel Süreç Modeline Göre Hazırlanan Yazma Öğretimi İzlencesinin Öğrenci Başarısına Etkisi, İlköğretim online dergisi, 8(3).
• Susar Kırmızı, F., & Akkaya, N. (2009). Türkçe öğretimi programında yaşanan sorunlara ilişkin öğretmen görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Sayı 25.
• Temizkan, M. (2010). Türkçe öğretiminde yaratıcı yazma becerilerinin geliştirilmesi. Türklük bilimi Araştırmaları, XXVII, 621-643.
• Temizkan, M. (2014) Ortaokul Türkçe ders kitaplarının Türkçe dersi öğretim programındaki temel beceriler açısından incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(1), 49-72.
• Yaman, H. (2009). Teachers’ views on the applicability of the Turkish course curriculum in crowded primary classrooms. Educational Sciences: Theory and Practice, 9 (1).
• Yapıcı, M., & Demirdelen, C (2007). İlköğretim 4. sınıf programına ilişkin öğretmen görüşleri. İlköğretim Online. 6 (2), 204–212.
• Yaşar, Ş., Gültekin, M., Türkan, B., Yıldız, N., & Girmen, P. (2005). Yeni ilköğretim programlarının uygulanmasına ilişkin sınıf öğretmenlerinin hazırbulunuşluk düzeylerinin ve eğitim gereksinimlerinin belirlenmesi: Eskişehir ili örneği. Yeni İlköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumu’nda sunulmuş bildiri, Erciyes Üniversitesi.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, C. (2003). Türkçe öğretiminde alternatif yöntemler. Ankara: Anı Yayınları.