“Saf Madde ve Karışımlar” Ünitesi Başarı Testi Geliştirme: Geçerlik ve Güvenirlik

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 2, 404 - 432, 30.04.2023

Bahar Pazar , Sevilay Karamustafaoğlu

https://doi.org/10.34056/aujef.1021291

Cited By: 2

Öz

2018’de Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programının revize edilmesiyle birlikte müfredattaki konulardan bazıları sınıf seviyesi ve kapsam bakımından değişikliğe uğramıştır. Bu durum kazanımları ölçen, öğretim programına uygun yeni ölçme ve değerlendirme araçlarına ihtiyaç duyulmasına neden olmuştur. Bu çalışmanın amacı; ortaokul 7. Sınıf “Saf Madde ve Karışımlar” ünitesi konu ve kavramlarına yönelik, öğretim programındaki kazanımlara uygun, geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmektir. Buna yönelik olarak öncelikle Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programındaki kazanımlar listelenmiş ve kazanımlara uygun, öğrencilerin üst düzey zihinsel becerilerini ölçmeye yönelik, araştırmacı ve öğretmenlerin kullanabileceği 40 maddeden oluşan bir test hazırlanmıştır. İlgili ünite konu ve kazanımları doğrultusunda belirtke tablosu oluşturulmuştur. Ayrıca Fen Bilgisi eğitimi alanından iki öğretim üyesi ve iki Fen Bilimleri öğretmeninin görüşlerine başvurularak testin kapsam geçerliğine sahip olması sağlanmıştır. Geliştirilen Saf Madde ve Karışımlar Ünitesi Başarı Testi (SMVKÜBT) 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Amasya ilinde 6 ortaokulda toplam 358 sekizinci sınıf öğrencisine uygulanmıştır. Örneklem belirlenirken maksimum çeşitlilik örnekleme yönteminden faydalanılmıştır. Güvenirlik katsayısı KR-200.85 olarak bulunmuştur. Testin ortalama madde güçlüğü (Pjx) 0.45 ve ortalama ayırıcılığı (rjx) 0.43 olarak hesaplanmıştır. Madde analizleri sonucunda ayırt ediciliği düşük olduğu saptanan 4 madde testten çıkarılmıştır. Testin son hali 36 maddeden oluşmaktadır. Sonuç olarak ilgili konuya yönelik hem araştırmacıların hem de öğretmenlerin faydalanabileceği geçerli ve güvenilir bir başarı testi geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Başarı testi, fen bilgisi eğitimi, geçerlik ve güvenirlik, saf madde ve karışımlar, test geliştirme

“Pure Substances and Mixtures” Unit Achievement Test Development: Validity and Reliability

Öz

With the revision of the Science course curriculum in 2018, some subjects in the curriculum have changed in terms of grade level and scope. This situation has led to the need for new measurement and evaluation tools that measure objectives are suitable for the curriculum. The aim of this study; to develop a valid and reliable measurement tool for the subjects and concepts of the secondary school 7th grade "Pure Substances and Mixtures" unit, suitable for the acquisitions in the curriculum. For this purpose, firstly, the gains in the Science course curriculum were listed and a test consisting of 40 items that can be used by researchers and teachers was develped to measure the high-level mental skills of the students. A table of specifications was created in line with the relevant unit topics and objectives. In addition, the content validity of the test was ensured by referring to the opinions of two faculty members and two science teachers in the field of science education. The Pure Substances and Mixtures Unit Achievement Test (SMVKÜBT) was applied to a total of 358 eighth grade students in six secondary schools in Amasya in the 2018-2019 academic year. While determining the sample, maximum diversity sampling method was used. As a result of the analysis, the KR-20 reliability coefficient of the test was found to be 0.85. The average item difficulty (Pjx) of the test was calculated as 0.45 and the average discrimination (rjx) as 0.43. As a result of item analysis, four items that were found to have low discrimination were excluded from the test. The final version of the test consists of 36 items. As a result, a valid and reliable achievement test has been developed, which is thought to be useful for both researchers and teachers.

Anahtar Kelimeler

Achievement test, science education, pure substances and mixtures, validity and reliability, test development

Kaynakça

• Açıkgöz, M. ve Karslı, F. (2015). Alternatif ölçme-değerlendirme yaklaşımları kullanılarak iş ve enerji konusunda geliştirilen başarı testinin geçerlilik ve güvenirlik analizi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 1-25.
• Akbulut H. İ. ve Çepni S. (2013). Bir üniteye yönelik başarı testi nasıl geliştirilir? İlköğretim 7. sınıf kuvvet ve hareket ünitesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 18-44.
• Atılgan, H., Kan, A. ve Doğan N. (2006). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Bahar, M., Nartgün, Z., Durmuş, S. ve Bıçak, B. (2012). Geleneksel-tamamlayıcı ölçme değerlendirme teknikleri (5. Baskı). Ankara: Pegem A Yayınları.
• Beddow, P. A., Kurz, A. ve Frey, J. R. (2011). Accessibility Theory: Guidingthescienceandpractice of test itemdesignwiththe test-taker in mind. Inhandbook of accessible achievement tests for all students: Bridging the gaps between research, practice, andpolicy. S. N. Elliott, R. J. Kettler, P. A. Beddowand A. Kurz (Ed.), 163-182, New York: Springer.
• Ben-Zvi, R., Eylon, B. ve Silberstein, J. (1986). Is an atom of coppermalleable? Journal of Chemical Education, 63, 64-66.
• Bergquist, W. ve Heikkinen, H. (1990). Student ideas regarding chemical equilibrium. Journal of Chemical Education, 67(12), 1000-1003.
• Bloom, B. S. (1956). Taxonomy of educational objectives, the classification of educational goals. New York: David McKay Company Inc.
• Bouwma Gearhart, J., Stewart, J. ve Brown, K. (2009). Student misapplication of a gas-like model to explain particle movement in heated solids: implications for curriculum and instruction towards students’ creation and revision of accurate explanatory models. International Journal of ScienceEducation, 31(9), 1157–1174.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayınları.
• Creswell, J. W. ve PlanoClark, V. L. (2011). Designing and conducting mixed methods research. Los Angeles: Sage.
• Çalık, M. ve Ayas, A. (2002). Öğrencilerin bazı kimya kavramlarını anlama seviyelerinin karşılaştırılması. 2000’li Yıllarda I. Öğrenme ve Öğretme Sempozyumu, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Demir, N., Kızılay, E. ve Bektaş, O. (2016). 7. sınıf çözeltiler konusunda başarı testi geliştirme: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(1), 209-237.
• Demirci, N. ve Efe, S. (2007). İlköğretim öğrencilerinin ses konusundaki kavram yanılgılarının belirlenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 1(1). 23-56.
• Doğan, A., Kılıç, M.A. ve Şimşek, Ü. (2016). Jigsaw yönteminin maddenin tanecikli yapısı ünitesinin öğretiminde öğrenci başarısına etkisi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,18(2), 1357-1379.
• Doymus, K. (2008). Teaching chemical equilibrium with the jigsaw technique. Research in Science Education, 37(5), 249-260.
• Doymuş, K., Okumuş, S. ve Çavdar, O. (2016). Fen eğitimi öğrencilerinin maddenin tanecikli yapısı ile ilgili anlamalarının belirlenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(33), 69-93.
• Duruk, U., Akgün, A., Dogan, C. ve Gülsuyu, F. (2017). Examining the learning out comes included in theTurkish science curriculum in terms of science processs kills: A document analysis with standards-based assessment. International Journal of Environmental and Science Education, 1(2), 117-142.
• Ertürk, S. (1984). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Yelkentepe Yayınları.
• Evrekli, E., İnel, D., Balım, A. G. ve Kesercioğlu, T. (2009). Fen öğretmen adaylarına yönelik yapılandırıcı yaklaşım tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Fen Eğitim Dergisi, 6(2),134-148.
• Gabel, D. L., Samuel, K. V. ve Hunn, D. (1987). Understanding the particul atenature of matter. Journal of Chemical Education, 64(8), 695-697.
• Gömleksiz, M. ve Erkan, S. (2010). Eğitimde ölçme ve değerlendirme (2. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Gönen, S., Kocakaya, S. ve Kocakaya, F. (2011). Dinamik konusunda geçerliliği ve güvenilirliği sağlanmış bir başarı testi geliştirme çalışması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 40-57.
• Gronlund, N. E. (1977). Constructing achievemet tests (2.Baskı). Prentice-Hall, Inc.: Englewood Cliffs, NJ.
• Güler, N. (2014). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Pegem A Yayınları.
• Gürler, S., A. ve Baykara, O. (2015). 6. sınıf “maddenin tanecikli yapısı ve özellikleri” konusundaki öğrenci kazanımlarının gerçekleşme düzeyinin belirlenmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(3). 44-57.
• Haladyna, T. M. (1997). Writing test items to evaluate higher order thinking. Allynand Bacon: Needham Heights, MA.
• Johnson, P. (1998). Progression in children’s understanding of a “basic” particletheory: A longitudinal study. International Journal of Science Education, 20(4), 393-412.
• Kan, A. (2014). Ölçme aracı geliştirme, eğitimde ölçme ve değerlendirme (ed. Satılmış Tekindal), Ankara: Pegem A Yayınları.
• Kan, A. ve Tekindal, S. (Eds.). (2014). Ölçme aracı geliştirme, eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Pegem A Yayınları.
• Kaptan, F. (1998). Fen bilgisi öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Karaca, M., Bektaş, O. ve Saraçoğlu, S. (2016). Kimyasal tepkimeler konusunda açık uçlu ve çoktan seçmeli test geliştirme: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Tarih Okulu Dergisi, 9(25), 1117-1154.
• Karamustafaoğlu, S. ve Tutar, M. (2016). 6. sınıf dünyamız, ay ve yaşam kaynağımız Güneş ünitesine yönelik bir başarı testi geliştirme. Eğitim Bilimlerinde Yenilikler ve Nitelik Arayışı, 303-320, Ö. Demirel ve S. Dinçer (Ed.), Ankara: Pegem A Yayınları.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları.
• Karslı, G., Karamustafaoğlu, S. ve Kurt, M. (2019). Yenilenen fen bilimleri dersi öğretim programına yönelik 7. sınıf “hücre ve bölünmeler” ünitesi başarı testi: Geçerlik ve güvenirlik. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 7(1), 68-98.
• Kaya, G. ve Ergun, M. (2012). An Investigation of the particul atenature of matter unit according to didactic transposition theory. İlköğretim Online, 11(4), 1101-1120.
• Kenan, O. ve Özmen, H. (2014). Maddenin tanecikli yapısına yönelik iki aşamalı çoktan seçmeli bir testin geliştirilmesi ve uygulanması. Journal of Research in Education and Teaching, 3(3), 371-378.
• Kılıç, D. ve Sağlam N. (2009). Öğrencilerin mantıksal düşünme yeteneklerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 10(2), 23-38.
• Kıngır, S. (2011). Using the science writing heuristic approach to promote student understanding in chemical changes and mixtures. Doktora tezi, ODTÜ, Ankara.
• Kızkapan, O. ve Bektaş, O. (2018). Yedinci sınıf maddenin yapısı ve özellikleri ünitesi başarı testi geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of International Lingual, Social and Educational Sciences (JILSES), 4(2), 186-202.
• Küçükahmet, L. (2002). Öğretimde planlama ve değerlendirme (13. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Meşeci, B. ve Karamustafaoğlu, S. (2015). Theeffect of the activities supported by 4E model which is aimed at granular nature of matter on academic success. Karaelmas Journal of Educational Sciences, 3, 1-12.
• Ogan Bekiroğlu, F. (2004). Ne kadar başarılı? Klasik ve Aaternatif ölçme- değerlendirme yöntemleri ve fizikte uygulamalar (1. baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Özaşkın Arslan A. ve Karamustafaoğlu S. (2019). 2018 Fen bilimleri öğretim programı kapsamındaki 7. sınıf Güneşsistemi ve ötesi ünitesine yönelik bir başarı testi geliştirme. 19 Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(2), 172-205.
• Özçelik, D.A. (2013). Test hazırlama kılavuzu. Beşinci basım. Ankara: PegemA Yayınları.
• Özmen, H. (2008). The influence of computer-assisted instruction on students’ conceptual understanding of chemical bonding and attitude toward chemistry: A casefor Turkey. Computers& Education, 51, 423-438. Rowell, A. J., Dawson, C. J. ve Harry, L. (1990). Changing misconceptions: A challenge to science education. International Journal Science Education, 12(2), 167-175.
• Saraç, H. (2018). Fen bilimleri dersi ‘Maddenin Değişimi’ ünitesi ile ilgili başarı testi geliştirme: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 416-445.
• Saunders, W. L. ve Shepardon, D. A. (1987). Comparison of concrete and formal science instruction upon science achievement and reasoning ability of sixth grade students. Journal of Research in Teaching, 24(1), 39-51.
• Sontay, G. ve Karamutafaoğlu, S. (2017). 5. sınıf fen bilimleri dersi “Yer Kabuğunun Gizemi” ünitesine yönelik başarı testi geliştirme. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 5(1), 62-86.
• Şen, H. C. ve Eryılmaz, A. (2011). Bir başarı testi geliştirme çalışması: Basit elektrik devreleri başarı testi geçerlik ve güvenirlik araştırması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 1-39.
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Dördüncü basım. Ankara: PegemA Yayınları.
• Şener, N.ve Taş, E. (2017). Developing achievement test: A research for assessment of 5th grade biology subject. Journal of Educationand Learning, 6(2), 254.
• Şimşek, A. (2009). Öğretim tasarımı (1. baskı), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Taşkın, Ö. (2012). Fen ve teknoloji öğretiminde yeni yaklaşımlar. Ankara: PegemA Yayınları.
• Tekbıyık, A. ve Akdeniz, A.R. (2010). Ortaöğretim öğrencilerine yönelik güncel fizik tutum ölçeği: Geliştirilmesi, geçerlik ve güvenirliği. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(4), 134-144.
• Tekin, H. (2010). Eğitimde ölçme ve değerlendirme (20. Baskı). Ankara: Yargı Yayınevi.
• Tosun, C. ve Taşkesenligil, Y. (2011). Revize edilmiş Bloom’un taksonomisine göre çözeltiler ve fiziksel özellikleri konusunda başarı testinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 499-522.
• Yeşilyurt, E. (2012). Fen ve teknoloji dersinde kullanılan ölçme değerlendirme yöntemleri ve karşılaşılan güçlükler. Turkish Studies- International Periodical for The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(2), 1183-1205.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, C. (1999). Eğitimde ölçme ve değerlendirme (4. Baskı). Ankara: ÖSYM Yayınları.
• Yiğit, N., Deveci, İ. ve Dadandı, N. (2022). Yeni Nesil Fen Bilimleri Sorularına Yönelik Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(Özel Sayı), 108-130.