Teaching Profession Act: But How?

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 1, 1 - 27, 13.01.2024

Uğur Akın , İremnur Çolak

https://doi.org/10.34056/aujef.1232402

Cited By: 2

Öz

In this research, the opinions of school administrators and teachers on the enactment of a teaching profession law and the existing Teaching Profession Law (No. 7354) were examined. 6 teachers, 6 assistant principals and 6 school principals participated in the research, which was designed as a qualitative case study. The data obtained from the semi-structured interviews were analyzed with content analysis. The results show that the participants consider it important and necessary to enact a law for the teaching profession, but they think that the enactment process of the existing Law is not sufficiently participatory. While there are positive opinions about the career system introduced by the Law, there are also criticisms that there are no regulations that will solve the chronic problems of teachers, such as protecting teachers against violence and mobbing, providing additional opportunities for those working in disadvantaged areas, and supporting the social status of the profession. Participants think that regulations should be made in the Law that will cover all processes from starting the profession to retirement. Within the framework of the results, it has been proposed to reorganize the Law with the participation of all components of the subject in a way that will improve various personal rights of teachers and strengthen their social status.

Anahtar Kelimeler

Teaching profession, Teaching Profession Act, teacher career steps

Öğretmenlik Meslek Kanunu: Ama Nasıl?

Öz

Bu araştırmada okul yöneticileri ve öğretmenlerin bir öğretmenlik meslek kanunu çıkarılmasına ve var olan 7354 sayılı Öğretmenlik Meslek Kanunu’na ilişkin görüşleri incelenmiştir. Nitel bir durum çalışması olarak desenlenen çalışmaya 6 öğretmen, 6 müdür yardımcısı ve 6 okul müdürü katılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşmelerden elde edilen veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Sonuçlar, katılımcıların öğretmenlik mesleği için bir kanun çıkarılmasını önemli ve gerekli gördüklerini ancak var olan Kanun’un yasalaşma sürecinin yeterince katılımcı olmadığını düşündüklerini göstermektedir. Kanun’la getirilen kariyer sistemine ilişkin olumlu görüşler bulunmakla birlikte, özellikle öğretmenlerin şiddet ve mobinge karşı korunması, dezavantajlı bölgelerde çalışanlara yönelik ek olanaklar sunulması, mesleğin toplumsal statüsünün desteklenmesi gibi öğretmenlerin kronikleşmiş sorunlarını çözüme kavuşturacak düzenlemeler yapılmadığı yönünde eleştiriler de dile getirilmektedir. Katılımcılar, Kanun’da öğretmenlerin mesleğe başlamasından emekliliğine kadar tüm süreçleri kapsayacak düzenlemeler yapılması gerektiğini düşünmektedir. Sonuçlar çerçevesinde, Kanun’un konunun tüm bileşenlerinin katılımıyla, öğretmenlerin çeşitli özlük haklarını iyileştirecek ve toplumsal statülerini güçlendirecek biçimde yeniden düzenlenmesi önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Öğretmenlik mesleği, Öğretmenlik Meslek Kanunu, öğretmen kariyer basamakları

Kaynakça

• Aksoy, G. ve Taşkın, G. (2023). Öğretmenler Öğretmenlik Meslek Kanunu kariyer basamakları düzenlemesi hakkında ne düşünüyor? İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 1301-1323.
• Altan, M.Z. ve Özmusul, M. (2022). Geleceğin Türkiye’sinde öğretmen refahı: Öğretmenlik Meslek Kanunu’nun kayıp parçası. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 24-42.
• Altan, M.Z. (2017). Profesyonel öğretmenliğe doğru. Pegem.
• Aydın, R., Canavar, O. ve Akkın, A. (2018). Öğretmenlerin, öğretmenlik mesleği ve öğretmenliğin toplumsal statüsüne ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 7(21), 965-990.
• Bakırcı, H., Özkan, Y. ve Özdemir, C. (2023). Öğretmenlik Meslek Kanunu hakkında sınıf öğretmenlerinin görüşleri. E-International Journal of Educational Research, 14(4), 325-343.
• Boz, T.B. ve Karataş, İ.H. (2020). Milli eğitim şuralarında eğitim ve okul yöneticiliği. Alanyazın, 1(2), 108-130.
• Can, E. (2019). Öğretmenlerin meslekî gelişimleri: Engeller ve öneriler. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 7(4), 1618-1650.
• Canatan Doğan, N. (2022). Öğretmenlik Meslek Kanunu’na yönelik öğretmen ve yönetici görüşleri [Yayımlanmamış yüksek lisans projesi]. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Canpolat, C. (2011). Öğretmen kariyer basamakları uygulaması ile öğretmen motivasyonu ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkiler [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Casely-Hayford, J., Björklund, C., Bergström, G., Lindqvist, P. ve Kwak, L. (2022). What makes teachers stay? A cross-sectional exploration of the individual and contextual factors associated with teacher retention in Sweden. Teaching and Teacher Education, 113, 103664.
• CHP (2018). 23.11.2018 tarih ve 421 sayılı Öğretmenlik Meslek Kanununa İlişkin Kanun Teklifi. https://www.mebpersonel.com/images/upload/ogretmenlik-meslek-kanunu.pdf adresinden 25.01.2022 tarihinde alınmıştır.
• Cımbız, A.T. ve Küçüker, E. (2015). Öğretmenlik kariyer basamakları uygulamasının okuldaki etkilerine ilişkin öğretmen görüşleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(38), 689-701.
• Coolahan, J. (Ed.). (1991). Teacher education in the nineties: Towards a new coherence. Papers from the 15th Annual Conference of the Association for Teacher Education in Europe. Mary Immaculate College of Education, Ireland.
• Coolahan, J. (2002). Teacher education and the teaching career in an era of lifelong learning. OECD.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design: Chosing among five approaches. Sage.
• Çelikten, M. (2008). Öğretmenlik mesleğinde yeni model arayışları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 189-195.
• Darling-Hammond, L. (2000). Teacher quality and student achievement: A review of state policy evidence. Educational Policy Analysis Archives, 8(1), 1–42.
• Darling-Hammond, L. (2010). The flat world and education: How America’s commitment to equity will determine our future. Teachers College Press.
• Darling-Hammond, L. (2012). Promoting quality teaching: New approaches to compensation and career pathways. Stanford University, National Board Resource Center.
• Demir, S.B. (2011). Öğretmen kariyer basamakları uygulamasının öğretmenler tarafından değerlendirilmesi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 2(3), 53-80.
• Eğitim-Bir-Sen. (2022a). Öğretmenlik meslek kanunu ihtiyaçlar ve öneriler. https://www.ebs.org.tr/ebs_files/files/yayinlarimiz/Ogretmenlik_meslek_kanunu_ihtiyac_oneriler.pdf adresinden 25.01.2022 tarihinde alınmıştır.
• Eğitim-Bir-Sen (2022b). Meslek kanunu teklifiyle ilgili görüş ve önerilerimizi yetkililerle paylaştık. https://www.ebs.org.tr/manset/5566/meslek-kanunu-teklifiyle-ilgili-gorus-ve-onerilerimizi-yetkililerle-paylastik adresinden 22.10.2022 tarihinde alınmıştır.
• Eğitim-Sen (2022). Öğretmenlik meslek kanunu tasarısı geri çekilmelidir. https://sendika.org/2022/01/egitim-sen-ogretmenlik-meslek-kanunu-tasarisi-geri-cekilmelidir-642180/ adresinden 21.07.2022 tarihinde alınmıştır.
• ERG (2019). Eğitim ı̇zleme raporu 2019 - Öğretmenler. https://www.egitimreformugirisimi.org/yayin/egitim-izleme-raporu-2019-ogretmenler/ adresinden 25 Ocak 2022 tarihinde alınmıştır.
• ERG (2022). Arka plan - Öğretmenlik Meslek Kanunu. https://www.egitimreformugirisimi.org/arka-plan-ogretmenlik-meslek-kanunu/ adresinden 14.07.2022 tarihinde alınmıştır.
• Ertan Kantos, Z. (2021). Öğretmenlik mesleğinin itibarı ile ilgili öğretmen görüşleri. e- Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8(3), 682-703.
• Furuhagen, B., Holmen, J ve Santti, J. (2019) The ideal teacher: orientations of teacher education in Sweden and Finland after the Second World War. History of Education, 48(6), 784-805.
• Fusch, P. I. ve Ness, L. R. (2015). Are we there yet? Data saturation in qualitative research. The Qualitative Report, 20(9), 1408-1416.
• Girvan, C., Conneely, C. ve Tangney, B. (2016). Extending experiential learning in teacher professional development. Teaching and Teacher Education, 58(1), 129-139.
• Good, T.L., Biddle, B.J. ve Goodson, I.F. (1997). The study of teaching: Modern and emerging conceptions. In B.J. Biddle, T.L. Good, & I.F. Goodson (Eds.), International handbook of teachers and teaching. Kluwer Academic Publishers.
• Göksoy, S. Sağır, M. ve Yenipınar, Ş. (2014). Öğretmenlik uygulamasının değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(49), 443-456.
• Gül, İ. ve Güngör, C. (2022). Öğretmenlik meslek kanununa ilişkin öğretmen görüşleri. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 1098-1123.
• Gülcan, M. G. (2003). The structural problems of Turkish educational system in the process of candidacy to the European Union and structural adaptation model study [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Gülcan, M.G. (2010). Teachers and administrators views on the implementation of career stages in the teaching profession (case of Turkey-Ankara). Educational Research and Reviews, 5(7), 415-422.
• ILO/UNESCO (2008) The ILO/UNESCO Recommendation Concerning the Status of Teachers (1966), and The UNESCO Recommendations Concerning the Status of Higher-Education Teaching Personnel (1997) with a Users’ Handbook. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000160495 adresinden 27.10.2022 tarihinde alınmıştır.
• İş, A. ve Birel, F. K. (2022). Öğretmenlik meslek kanununa ilişkin öğretmen görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 21(84), 1967-1990.
• Kaplan, İ. ve Gülcan, M.G. (2020). Öğretmen kariyer basamaklarının oluşturulmasına ilişkin görüşlerin incelenmesi: Karma yöntem araştırması. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(3), 380-406.
• Keo, S.D.Y. (2016). Changing how schools and the profession are organized: building a foundation for a national system of teacher career ladders at the national center on education and the economy [Unpublished doctoral dissertation]. Harvard University.
• Leung, C. (2009). Second language teacher professionalism. In A. Burns, & J. Richards (Eds.), Cambridge guide to second language teacher education (pp. 49-58). Cambridge University Press.
• Maviş Sevim, F.Ö. ve Akın, U. (2021). Öğretmenlerin mesleki gelişimlerinde lisansüstü eğitimin rolü: Mezun olmak yeterli mi? Eğitim ve Bilim, 46(207), 483-510.
• MEB (2018). 2023 eğitim vizyonu açıklandı. https://www.meb.gov.tr/2023-egitim-vizyonu-aciklandi/haber/17298/tr adresinden 29.10.2022 tarihinde alınmıştır.
• MEB (2022). Bakan Özer'den öğretmenlik meslek kanunu yönetmelik taslağına ilişkin görüş paylaşma çağrısı. https://www.meb.gov.tr/bakan-ozerden-ogretmenlik-meslek-kanunu-yonetmelik-taslagina-iliskin-gorus-paylasma-cagrisi/haber/25254/tr adresinden 22.10.2022 tarihinde alınmıştır.
• Merriam, S.B. (2009). Qualitative research: A guide to design and implementation. Jossey-Bass.
• Miles, M.B. ve Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis. Sage.
• Mizala, A. ve Schneider, B. (2020). Promoting quality education in Chile: the politics of reforming teacher careers. Journal of Education Policy, 35(4), 529-555.
• Natale, C., Bassett, K., Gaddis, L. ve McKnight, K. (2013). Creating sustainable teacher career pathways: A 21st century imperative. National Network of State Teachers of the Year and the Center for Educator Learning & Effectiveness at Pearson. chrome- https://www.pearson.com/content/dam/one-dot-com/one-dot-com/ped-blogs/wp-content/pdfs/CSTCP-21CI-pk-final-WEB.pdf adresinden 29.10.2022 tarihinde alınmıştır.
• OECD (2011). Building a high-quality teaching profession: Lessons from around the World. Background report for the International Summit on the Teaching Profession. OECD.
• ÖĞ-DER (2019). Öğretmenlik Meslek Kanunu hakkında düşünceler. http://www.ogder.org/raporlar/meslekkanunu.pdf adresinden 22.01.2022 tarihinde alınmıştır.
• Öğretmenlik Meslek Kanunu (2022). 14.02.2022 tarih ve 31750 sayılı Resmi Gazete, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/02/20220214-1.htm
• Öncü Okul Yöneticileri Derneği (2022). 31 Aralık 2021 tarihli Öğretmenlik Meslek Kanunu Teklifi hakkında görüşler. https://www.oncuyoneticiler.org.tr/wp-content/uploads/2022/01/PN_11_OgretmenlikMeslekKanunuTeklifiAnalizi.pdf adresinden 29.10.2022 tarihinde alınmıştır.
• Patton, M.Q. (1990). Qualitative evaluation and research methods. Sage.
• Pişkin, Z. ve Parlar, H. (2021). Toplumsal statü ve algı açısından öğretmenlik mesleğinin incelenmesi. Academic Platform Journal of Education and Change, 4(1), 1-28.
• Sağ, V. (2004). Öğretmenlerin kariyer geliştirme hakkındaki görüşleri ve öğretmenlik mesleğinin kariyer basamakları halinde düzenlenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Solak, Y. ve Karataş, S. (2020). 2023 Eğitim Vizyonu hakkında eğitim yöneticileri görüşleri. Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 1-18.
• TEDMEM (2022a). Öğretmenlik Meslek Kanunu ve Aday Öğretmenlik ve Öğretmenlik Kariyer Basamakları Yönetmeliği Taslağı’na ilişkin TEDMEM görüşü. https://tedmem.org/mem-notlari/gorus/ogretmenlik-meslek-kanunu-ve-aday-ogretmenlik-ve-ogretmenlik-kariyer-basamaklari-yonetmeligine-iliskin-tedmem-gorusu adresinden 13.07.2022 tarihinde alınmıştır.
• TEDMEM (2022b). Öğretmenlik meslek kanunu öneri metni. https://tedmem.org/yayin/ogretmenlik-meslek-kanunu-oneri-metni adresinden 23.01.2022 tarihinde alınmıştır.
• The Bristol Guide (2009). Professional responsibilities and statutory frameworks for teachers and others in schools. University of Bristol, Graduate School of Education.
• Tosun, İ. ve Sarpkaya, P.Y. (2014). Öğretmenlerin kariyer basamaklarına ilişkin görüşleri. Turkish Studies, 9(5), 1971-1985.
• Tuna, C. ve Kazdal, Y. (2021). Türkiye’de öğretmenlik meslek kanunu tasarılarının incelenmesi. Kosovo Educational Research Journal, 2(2), 16-42
• Turan, B. (2008). Öğretmenlerin çalışma statülerine göre yeterliklerinin incelenip, öğretmenlik kariyer basamaklarında yükselmelerinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Tokat Gaziosmapaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
• Türk-Eğitim-Sen (2022). Türk Eğitim-Sen'den Öğretmenlik ve Kariyer Basamakları Yönetmeliği'ne dava. https://www.memurlar.net/haber/1028810/turk-egitim-sen-den-ogretmenlik-ve-kariyer-basamaklari-yonetmeligi-ne-dava.html adresinden 27.10.2022 tarihinde alınmıştır.
• UNESCO (2015). The right to education and the teaching profession. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000234820 adresinden 27.10.2022 tarihinde alınmıştır.
• Urfalı, P. (2008). İlköğretim ve ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin öğretmenlik kariyer basamaklarında yükselme sistemine ilişkin görüşleri: Eskişehir ili örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Willig, C. (2013). Introducing qualitative research in Psychology. McGrawHill.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• York-Barr, J. ve Duke, K. (2004). What do we know about teacher leadership? Findings from two decades of scholarship. Review of Educational Research, 74(3), 255-316.