Covid-19 Salgını Sürecinde İlişki Doyumu ve İlişki Hoşnutsuzluğunun İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 1, 25 - 40, 30.06.2021

Taner Artan , Irrmak Atak , Aslı Ofluoğlu , Hülya Türk , Derya Ünlü

Öz

Amaç: Bu araştırmanın amacı, COVID-19 sürecinde Türkiye’de yaşayan kişilerin ilişki doyumu düzeyleri ile ilişki hoşnutsuzluğu düzeylerinin sosyo-demografik değişkenler ile ilişkisinin incelenmesidir. Bu araştırma, COVID-19 salgınının başlangıç döneminde partner ilişkilerine etkisini ele alan bir çalışma niteliği taşımaktadır. Gereç ve Yöntem: Araştırmada nicel ve nitel yöntemler birlikte kullanılmıştır. Katılımcılara rastgele örnekleme yoluyla, elektronik tabanlı anket yöntemiyle (Google Forms aracılığıyla) ulaşılmıştır. Çalışmanın evrenini, Türkiye’nin çeşitli illerinde yaşamakta olan 411 birey oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak; kişisel bilgi formu, İlişki Doyumu Ölçeği ve Evlilik Hoşnutsuzluğu Ölçeği kullanılmıştır. Evlilik Hoşnutsuzluğu Ölçeğinin partneri olan tüm bireyler için geçerlik ve güvenirlik analizleri araştırma kapsamında yapılmıştır. Verilerin analizi için Spearman's korelasyon analizi, Mann Whitney U Testi ve Kruskal Wallis Testi uygulanmıştır. Bulgular: COVID-19’un ilişki yaşamına olumlu etki ettiğini düşünen grubun olumsuz etki ettiğini düşünen gruba kıyasla hoşnutsuzluk puanlarının daha düşük, ilişki doyumu puanlarının ise daha yüksek olduğu bulunmuştur (χ 2 = 43.047, p<0.01). COVID-19’un ilişki türüne göre etkisine bakıldığında; gruplar arasında ilişki doyumu açısından herhangi bir fark bulunmazken, evli grubun evlilik hoşnutsuzluğu puanlarının nişanlı gruptan anlamlı derecede yüksek olduğu tespit edilmiştir (U = 900.000, p = 0.018). Araştırmada elde edilen nitel bulgularda, katılımcıların COVID-19 sürecinde en fazla kişilerarası ilişkiler alanında etkilenmiş olduğu ve bunu kaygı/stres alanının takip ettiği bulunmuştur. Ayrıca, evlilik Hoşnutsuzluğu Ölçeğinin partneri olan tüm bireylere uygulanabilir olduğu saptanmıştır; çalışma çerçevesinde evlilik hoşnutsuzluğu, ilişki hoşnutsuzluğu olarak kabul edilmiştir. Sonuç: Araştırma sonucunda COVID-19 sürecinden olumsuz etkilenen bireylerin ilişki doyumları daha düşük bulunmuştur. Özellikle evli partnerlerin ilişki doyumu daha düşük, ilişki hoşnutsuzluğu daha yüksek bulunmuştur. Evli kişiler için oluşturulacak psiko-sosyal destek programları ile stres/kaygı düzeyleri azaltılarak ilişki doyumu artırılabilir.

Anahtar Kelimeler

partner, ilişki doyumu, ilişki hoşnutsuzluğu, covid-19, pandemi

A Study of Relationship Satisfaction and Relationship Disaffection During Covıd-19 Pandemic

Öz

Objective: The aim of this study is to examine the relationship between relationship satisfaction, relationship disaffection and socio-demographic variables of people living in Turkey during COVID-19 pandemic. This research evaluates the early effects of COVID-19 outbreak on romantic relationships.
Materials and Methods: A quantitative method was used for the study. Participants were reached through random sampling method, via an electronic-based questionnaire (Google Forms). The sample of the study consists of 411 individuals living in various provinces of Turkey. Personal information form, Relationship Assessment Scale and Marital Disaffection Scale were used for data collection. It was regarded as “relationship” disaffection instead of marital disaffection for the study. Spearman’s correlation analysis, Mann Whitney U Test and Kruskal Wallis Test were used for analysis.
Results: It was found that the group who thinks that COVID-19 has a positive effect on their relationship has lower disaffection scores and higher relationship satisfaction scores compared to the group who thinks it has a negative effect (χ 2 = 43.047, p <0.01). The differences for different types of relationships were also analyzed. While there was no difference between the groups in terms of relationship satisfaction, it was found that the marital disaffection scores of the married group were significantly higher than the not-married group (U = 15579.500, p = 0.023).
Conclusions: As a result of the study, individuals who were adversely affected by the COVID-19 process were found to have lower relationship satisfaction. Especially married partners had lower relationship satisfaction and higher relationship disaffection. Also, the effects of various socio-demographic attributes and life conditions were detected. These findings are expected to contribute to the development of psychosocial support programs for couples, especially during the pandemic.

Anahtar Kelimeler

Partner, COVID-19, Relationship Satisfaction, Relationship Disaffection, pandemic

Kaynakça

• Baki, Adnan ve Tuba Gökçek (2012). Karma yöntem araştırmalarına genel bir bakış. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 11.42, 1-21.
• Conradi, Henk Jan, Arjen Noordhof, Dick P. H. Barelds ve Jan H. Kamphuis. (2017). Actor and Partner Effects of Attachment on Relationship Satisfaction and Sexual Satisfaction Across the Genders: An APIM Approach. Journal of Marital and Family Therapy 43.3, 700-716. doi:10.1111/jmft.12222
• Curun, Ferzan. (2012). Sex Role Orientation and Romantic Relationship Satisfaction: A Study in Turkey. Interpersona: An International Journal on Personal Relationships 6.2, 227–234. doi:10.5964/ijpr.v6i2.103
• Çakıcı, B. (2016) Görücü usulü evlenen çiftler ile flört ederek evlenen çiftler arasındaki evlilik sonrası evlilik dinamiklerinin karşılaştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Beykent Üniversitesi. İstanbul.
• Çelik, Eyüp. (2013). Evlilik Hoşnutsuzluğu Ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Turkish Studies 8.12, 249-261. doi:http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5663
• Çelik, M. (2006) Evlilik Doyum Ölçeği Geliştirme Çalışması. Yayınlanmamış Doktora Tezi. T.C. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Adana.
• Davis, MH, Oathout, HA. (1987) Maintenance of satisfaction in romantic relationships: Empathy and relational competence. Journal of Personality and Social Psychology. 52(3), 397–410. doi:https://doi.org/10.1037/0022-3514.53.2.397
• Hardie-Halliday, Jessica ve Amy Lucas. (2010). Economic Factors and Relationship Quality Among Young Couples: Comparing Cohabitation and Marriage. Journal of Marriage and Family 72.5, 1141-1154. doi:10.1111/j.1741-3737.2010.00755.x
• Hendrick, Susan S. (1988). A Generic Measure of Relationship Satisfaction. Journal of Marriage and the Family 50.1, 93-98. doi:10.2307/352430
• Joronen, Katja, Marja Kaunonen ve Liisa Anna. (2016). Parental Relationship Satisfaction After the Death of a Child. Scandinavian Journal of Caring Sciences 30.3, 499-506. doi:10.1111/scs.12270
• Kayser, Karen. (1996). The marital disaffection scale: an inventory for assessing emotional estrangement in marriage. The American Journal of Family Therapy 24.1, 83–88. doi:10.1080/01926189508251019
• Kersten-Kayser, Karen. (1990). The Process of Marital Disaffection: Interventions at Various Stages. Family Relations 39.3, 257-265. doi:10.2307/584869
• Knee C. Raymond, Heather Patrick, Nathaniel A. Vietor, Aruni Nanayakka ve Clayton Neighbors. (2002). Self-Determination As Growth Motivation İn Romantic Relationships. Personality And Social Psychology Bulletin 28.5, 609-619.
• Knox, K. S. ve A. R. Roberts. (2008). The crisis intervention model. Theoretical Perspectives for Direkt Social Work Practice- a Generalist – Eclectic Approach. Ed: Coady, N. ve P. Lehman, 184-266. Springer Publishing Company. Newyork.
• Kumcağız, Hatice ve Kevser Ertuğ. (2016). Evlilik Hoşnutsuzluğu ile Sosyodemografik Özellikler Arasındaki İlişki. Turkish Studies 11.19, 601-620. doi:http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.
• Martínez-Líbano, J. & Yeomans, M.M. (2021). Couples Satisfaction during the Covid 19 Pandemic: a Systematic Review. Psychology and Education Journal. Vol. 58 No. 5, 1848-1860. URL: http://psychologyandeducation.net/pae/index.php/pae/article/view/5692
• Metıs, S. ve W. R. Cupach. (1990) The Influence of Relationship Beliefs and Problem‐Solving Responses on Satisfaction in Romantic Relationships. Human Communication Research 17.1, 170-185.
• Olderbak, S. ve A. J. Figueredo. (2009) Predicting Romantic Relationship Satisfaction From Life History Strategy. Personality And Individual Differences 46.5-6, 604-610.
• Roy, Deblina, Sarvodaya Tripath, Kar Sujita Kumar, Nivedita Sharma, Verma Sudhir Kumar ve Vikas Kaushal. (2020). Study of Knowledge, Attitude, Anxiety & Perceived Mental Healthcare Need in Indian Population During COVID-19 Pandemic. Asian Journal of Psychiatry 51, 1-8.
• Schaffhuser, Kathrin, Matias Allemand ve Mike Martin. (2014). Personality Traits and Relationship Satisfaction in İntimate Couples: Three Perspectives on Personality. European Journal Of Personality 28.2, 120-133. doi:https://doi.org/10.1002/per.1948
• Şener, Arzu ve Günsel Terzioğlu. (2002). Ailede eşler arası uyuma etki eden faktörlerin araştırılması. T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı Yayınları, Ankara.
• Taycan-Erdoğan, Serap ve Aslı Kuruoğlu-Çepik. (2014). Evlilik Uyumu İle Bağlanma Stilleri ve Mizaç ve Karakter Özellikleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Türk Psikiyatri Dergisi 25.1, 9-18.