Tüketicilerin Kısa Süreli (Dakikalık/ Saatlik) Araç Kiralamaya Yönelik Tutum ve Niyetine Yönelik Bir Araştırma

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 2, 197 - 210, 28.12.2022

Sahure Gonca Telli , Didem Gezmişoğlu Şen

Öz

Tüketici istek ve ihtiyaçlarının hızla değiştiği günümüzde insanlar bir yerden bir yere ulaşma ihtiyaçlarını sadece toplu taşıma ya da bireysel araç kullanma gibi alternatiflerle kalmayıp araç kiralama gibi hizmetlerle de karşılamaktadır. Araç kiralama konusunda mobil yaşama geçmenin de etkisiyle farklılaşmalar gözlenmiştir. Yeni talepleri karşılamaya yönelik olarak büyük şehirlerde araç kiralama konusunda saatlik ve dakikalık gibi anlık yeni hizmetler ortaya çıkmış ve bu tarz mobil aplikasyonlar vasıtasıyla şirketler günlük, haftalık ve aylık kiralamalara göre çok daha kısa süreli araç kiralama hizmeti sunmaya başlamıştır. Bu keşifsel araştırmanın amacı, kısa dönemli araç kiralamanın çok yeni bir hizmet olmasıyla birlikte tüketicilerin bu hizmete yönelik algılanan risk, algılanan ekonomik fayda, kullanım kolaylığı, tutum ve niyetini incelemektir. Bu doğrultuda 200 kişi ile çevrimiçi anket yöntemi kullanılarak toplanan veri SPSS Amos 24 ile analiz edilmiş olup, yapısal eşitlik modeli (YEM) kurulmuştur. Araştırmanın sonucuna göre; algılanan ekonomik fayda ile kullanım kolaylığı modelden çıkarılmıştır. Tüketicilerin algılanan risk ile tutum ve tutum ile niyet arasında etkiye rastlanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

kısa süreli araç kiralama, tutum, niyet, tüketici davranışı

Kaynakça

• Ajzen, I., & Fishbein, M. (2000). Attitudes and the Attitude-Behavior Relation: Reasoned and Automatic Processes. European Review of Social Psychology, 11(1), 1-33. doi:https://doi.org/10.1080/14792779943000116
• Akay, B., & Türkay, O. (2014). Araç Kiralama İşletmelerine Yönelik Müşteri Şikâyetlerinin Analizi. Electronic Journal of Vocational Colleges, 4(4), 138-146. doi:https://doi.org/10.17339/ejovoc.67189
• Aydoğan, S. (2020). Marketing And Digital Marketing Strategies in The Information Age. In G. Mert, E. Şen, O. Yılmaz, G. Mert, E. Şen, & O. Yılmaz (Eds.), Data Information Knowledge Management (pp. 145-173).
• Bauer, R. A. (1960). Consumer Behavior as Risk Taking. In R. S. Hancock (Ed.), In Dynamic Marketing for A Changing Worm (pp. 389-398). Chicago: American Markting Association.
• Czerny, A. I., Shi, Z., & Zhang, A. (2016). Can Market Power Be Controlled By Regulation Of Core Prices Alone? An Empirical Analysis Of Airport Demand And Car Rental Price. Transportation Research Part A, 91, 260-272. doi:http://dx.doi.org/10.1016/j.tra.2016.06.022
• Davis, F. D. (1989, September). Perceived Usefulness, Perceived Ease Of Use, And User Acceptance Of Information Technology. MIS Quarterly, 13(3), 319-339.
• Fink, A., & Reiners, T. (2006). Modeling And Solving The Short-term Car Rental Logistics Problem. Transportation Research Journal, 42(4), 272-292. doi:10.1016/j.tre.2004.10.003
• Fishbein, M., & Ajzen, I. (1975). Belief, Attitude, Intention, and Behavior: An Introduction to Theory and Research. Reading, MA: Addison-Wesley.
• Fornell, C., & Larcker, D. (1981). Evaluating Structural Equation Models with Unobservable Variables and Measurement Error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50.
• Gulzari, A., Wang, Y., & Prybutok, V. (2022). A Green Experience With Eco-friendly Cars: A Young Consumer Electric Vehicle Rental Behavioral Model. Journal of Retailing and Consumer Services, 65, 1-10. doi:https://doi.org/10.1016/j.jretconser.2021.102877
• Güryıl, H. B. (2017). Şikâyet Yönetiminin Müşteri Memnuniyeti Üzerine Etkisi (Filo Araç Kiralama Sektöründe Bir Uygulama) (Yayınanmamış Yüksek Lisans Tezi). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Hair, J. F., Hult, G. M., Ringle, C. M., & Sarstedt, M. (2014). A Primer on Partial Least Squares Structural Equation Modeling. Thousand Oaks: Sage. Joller, L. (2020). Who Is Embracing The Short-term Rental Of Electric Cars? A Case Study On Estonia. Case Studies on Transport Policy, 8, 796-811. doi:https://doi.org/10.1016/j.cstp.2020.06.003
• Kalkavan, Y. (2021). Araç Kiralama Sektöründeki Geleceğe Yönelik Tahminleme Süreçlerinde Yapay Sinir Ağları ve Zaman Serilerinin Kullanılması ( Yayınlanmamış YüksekLisans Tezi). Okan Üniversitesi, İstanbul.
• Karabulut, S. (2019). Havalimanı Araç Kiralama Şirketlerinde Hizmet Kalitesi Değerlendirmesi: Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı Örneği (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, ,Isparta.
• Khurana, A., Kumar, V. R., & Sidhpuria, M. V. (2019). A Study on the Adoption of Electric Vehicles in India: The Mediating Role of Attitude. Vision-The Journal of Business Perspective, 24(1), 23-34. doi:10.1177/0972262919875548
• Laroche, M., Yang, Z., McDougall, G. H., & Bergeron, J. (2005). Internet versus bricks-and-mortar retailers: An investigation into intangibility and its consequences. Journal of Retailing, 81(4), 251-267. doi:https://doi.org/10.1016/j.jretai.2004.11.002
• Narsaria, I., Verma , M., & Verma, A. (2020). Measuring Satisfaction Of Rental Car Services In India For Policy Lessons. Case Studies on Transport Policy, 8(3), 832-838. doi:https://doi.org/10.1016/j.cstp.2020.05.019
• Oğuz, M. (2019). Nöropazarlama Süreçleri ve Müşterilerin Araç Kiralama Süreçlerindeki Satın Alma Tercihlerini ( Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Okan Üniversitesi, İstanbul.
• Orbell, S., Crombie, I., & Johnston, G. (1996). Social Cognition And Social Structure In The Prediction Of Cervical Screening Uptake. British Journal of Health Psychology, 1(1), 35-50. doi:https://doi.org/10.1111/j.2044-8287.1996.tb00490.x
• Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H., & Müller, H. (2003). Evaluating The Fit Of Structural Equation Models: Tests of Significance And Descriptive Goodness-of-Fit Measures. Methods of Psychological Research, 8(2), 23–74.
• Solomon, M. R. (2017). Consumer Behavior: Buying,Having and Being (Global Edition ed.). Pearson Education.
• Stone, R. N., & Gronhaug, K. (1993). Perceived Risk: Further Considerations for the Marketing Discipline. European Journal of Marketing, 27(3), 39-50. doi: https://doi.org/10.1108/03090569310026637
• Stone, R. N., & Mason, B. J. (1995). Attitude and Risk: Exploring the Relationship. Psychology&Marketing, 12(2), 135-152. doi:https://doi.org/10.1002/mar.4220120205
• Suki, N., & Suki, N. M. (2007). Online Buying Innovativeness: Effects of Perceived Value, Perceived And Perceived Enjoyment. International Journal of Business and Society, 8(2), 81-93.
• Şimşek, M. (2017). Araç Kiralama Sektöründe Hizmet Kalitesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yaşar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Telli Yamamoto, G. (2009). Mobilized Marketing and the Consumer: Technological Developments and Challenges. Business Science Reference.
• Telli, G. (2011). Mobil Pazarlama. In Mobil Yaşam ve Uygulamaları (pp. 71-79). İstanbul.
• Vijayasarathy, L. R. (2004). Predicting consumer intentions to use on-line shopping:the case for an augmented technology acceptance model. Information and Management, 41(6), 747-762. doi:https://doi.org/10.1016/j.im.2003.08.011
• Yang, C., Tu, J.-C., & Jiang, Q. (2020). The Influential Factors of Consumers’ Sustainable Consumption: A Case on Electric Vehicles in China. Sustainability, 12(8), 3496. doi:https://doi.org/10.3390/su12083496