Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Uluslararası Ticaretin Serbestleştirilmesi Sürecinde Orta Asya Ülkelerinin Yaklaşımları

Yıl 2014, Cilt: 14 Sayı: 1, 143 - 158, 29.03.2014
https://doi.org/10.18037/ausbd.80105

Öz

İktisat literatüründe artan ticari dışa açıklık ile ekonomik büyüme arasında genel olarak pozitif yönlü bir ilişkinin varlığı yönünde görüş birliği mevcuttur. Dış ticaretin önündeki engellerin azalması uzmanlaşmaya, verimliliğe, kaynakların dağılımına, maliyetlere, rekabet düzeyine, teknoloji transferine ve tüketicilerin refahına olumlu etki edecektir. Buna karşılık serbest dış ticaret her ülke ekonomisinde aynı etkiyi yapmayabilir. Ticari serbestleşmeye yönelik girişimleri ve yaklaşımları, küresel ve bölgesel olarak ikiye ayırabiliriz. Küresel anlamda ticaretin serbestleştirilmesinde Dünya Ticaret Örgütü öncü iken, diğer tarafta bölgesel ticaret anlaşmaları ön plandadır. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin dağılması ile birlikte Orta Asya ülkeleri bölgesel ve küresel yeni alternatiflere yönelmişlerdir. Çalışmada ele alınan altı bölge ülkesinden sadece ikisi (Kırgızistan ve Tacikistan), Dünya Ticaret Örgütü’ne üyedir. Bölge ülkeleri küresel anlamda ticaretin serbestleşmesine kendi ekonomik, siyasi ve sosyal yapıları nedeniyle çekinceli iken, bölge ülkelerinin neredeyse tamamı bölgesel ticaret anlaşmaları ile entegrasyon ve işbirlikleri konusunda isteklidir.

Kaynakça

  • ADB. Asian Development Outlook. (2007-December 2013 arasındaki sayılar)
  • Bayraktutan, Y. (2005). Coğrafi Unsurlar Işığında Kü- reselleşme, Bölgeselleşme Ve Orta Asya. Sosyal Si- yaset Konferansları Dergisi, Sayı 49, . 643-658
  • Bohr, A. (2004). Regionalism in Central Asia: New Ge- opolitics, Old Regional Order. International Affairs, 80/3, s. 485-502.
  • Bourguignon, F. vd. (2002). Making Sense of Globali- zation: A Guide to the Economic Issues. CEPR Po- licy Paper Series 8. London: Centre for Economic Policy Research.
  • BP. (2013). BP Statistical Review of World Energy.
  • Çalış, A. (2005). Türkmenistan Ülke Profili. Ankara: İGEME.
  • Çatalbaş, N. (2005). Uluslararası Hizmetler Ticaretinin Serbestleştirilmesi ve Gelişme Yolundaki Ülkelere Etkileri: Türkiye Uygulaması. Basılmamış Doktora Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
  • Çatalbaş, N. (2013). Yeni Dış Ticaret Teorileri ve Dış Ticareti Açıklamaya Yönelik Modeller, İlkay Ba- durlar (Ed.), Uluslararası İktisat içinde (s. 52-82). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
  • Dollar, D. (1992). Outward-Oriented Developing Eco- nomies Really Do Grow More Rapidly: Evidence from 95 LDCs, 1976-1985. Economic Development and Cultural Change, vol. 40/3, pp. 523-44.
  • EBRD. (2007). Transition Report (2007-2012 sayıları).
  • Edwards, S. (1998). Openness, Productivity, and Growth: What Do We Really Know?. Economic Jo- urnal, vol. 108/447, pp. 383-398.
  • Esfahani, H. S. (1991). Exports, imports, and econo- mic growth in semi-industrialized countries. Jour- nal of Development Economics 35/1. s. 93-116
  • Eurasian Economic Commission. (2013). Eurasian Economic Integration: Facts and Figures.
  • EurAsEC. (2011). EurAsEC Today.
  • Frankel, J. A. ve Romer, D. (1999). Does Trade Cause Growth? American Economic Review, vol. 89/3, pp. 379-399.
  • Freinkman, L. Polyakov, E. ve Revenco, C. (2004). Tra- de Performance and Regional Integration of the CIS Countries. World Bank Working Paper. No: 38.
  • Genç, M. C. ve Berber, M. (2011). Bölgeselleşme Ve Ticaret Akımları: Literatür İncelemesi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22/2, s. 84-110.
  • Giovanni, J. D. ve Levchenko, A. A. (2009).Trade Openness and Volatility. The Review of Economics and Statistics, 91/ 3, pp. 558-585.
  • Grossmann, G. M. ve Helpman, E. (1992). Protection for Sale. NBER Working Papers Series, No: 4149.
  • Harrison A. (1996). Openness and growth: A time-se- ries, cross-country analysis for developing count- ries. Journal of Development Economics 48/2, pp. 419-447
  • IMF. (2006). Regional Economic Outlook, May.
  • Isakova, A., Koczan, Z. ve Plekhanov, A. (2013). How much do tariffs matter? Evidence from the customs union of Belarus, Kazakhstan and Russia. EBRD, Working Paper, No. 154.
  • Jung, W. S., Marshall, P. J. (1985). Exports, Growth and Causality in Developing Countries. Journal of De- velopment Economics, 18/1, pp. 1–12
  • Kakharov, J. (2003). Privatization of Corporations in Uzbekistan in Comparison With Transitional Eco- nomies of Central and Eastern Europe, Central Asia And The Caucasus, No. 3 (21)
  • Karluk, R. (2007). Uluslararası Kuruluşlar. 6. Baskı. İs- tanbul Beta.
  • Karluk, R. (2009). Uluslararası Ekonomi. 9. Baskı. İs- tanbul: Beta.
  • Keesing D. B. (1968). Population and Industrial Deve- lopment: Some Evidence from Trade Patterns. The American Economic Review, 58/ 3, pp. 448-455
  • Keesing, D. B. (1968). Labor Skills on the Structure of Trade in Manufactures. Peter B. Kenen ve Ro- ger Lawrence (ed), The Open Economy Essays on International Trade and Finance. içinde (s. 3-18). New York: Columbia University Press.
  • Krugman, P. (1980). Scale Economies, Product Diffe- rentiation, and the Pattern of Trade. American Eco- nomic Review, 70/5, pp. 950-959.
  • Kuzio, T. (1998). National Identity and Foreign Policy: “The East Slavic Conundrum”. Taras Kuzio (Ed.), Con- temporary Ukraine: Dynamics of Post-Soviet Transfor- mation içinde (, M. E. Sharpe; New York, pp.221-244.
  • Laruelle, M. ve Peyrouse, S. (2012). Regional Orga- nisations in Central Asia: Patterns of Interaction, Dilemmas of Efficiency. University of Central Asia, Institute of Public Policy and Administration Wor- king Paper, No.10.
  • Lee, H. Y., Luca Antonio Ricci, L. A. ve Rigobon, R. (2004). Once Again, Is Openness Good for Growth? Journal of Development Economics, vol. 75/2, pp. 451-72.
  • Leontief, W. W. (1953). Domestic Production and Fo- reign Trade: The American Capital Position Re- examined. Proceedings of the American Philosophi- cal Society, 97/4, pp. 332-349.
  • Li, X. (2004). Trade Liberalization and Real Exchange Rate Movement. IMF Staff Papers, Vol. 51, No. 3, 553-584.
  • Michalopoulos, C. (1999). The Integratıon of Transi- tion Economies into the World Trading System, Worldbank Policy Research Working Papers.
  • Miller, S. M.,Upadhyay, M. P. (2000). The Effects of Openness, Trade Orientation, and Human Capital on Total Factor Productivity. Journal of Develop- ment Economics, 63/2, pp. 399–423
  • Mishkin, F. S. (2007). Globalization and financial de- velopment. BIS Review, 41/2007.
  • Mogilevsky, R. (2004). Role of Multilateral and Regional Trade Disciplines: Kyrgyzstan’s Experience. No: 278. Warsaw: Center for Social and Economic Research.
  • Muradova, K. ve Khusainova, O. (2003). The Integra- tion of Uzbekistan into the World Economy. Inter- national Conference on Policy Modelling, İstanbul, July 3-5.
  • Sachs, D. J., Warner, A., Aslund, A. ve Fischer, S. (1995). Economic Reform and the Process of Global Integ- ration, Brookings Papers on Economic Activity, Ed. William C. Brainard, George L. Perry, 25th Anni- versary Issue, Washington D.C, Brookings Institu- tion, pp.1-118.
  • Sakınç, S. (2005). Geçiş Ekonomileri ve Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinde Ekonomik Reformlar. Manisa: Celal Bayar Üniversitesi.
  • Sandalcılar, A. R. ve Yalman, İ. N. (2012). Türkiye’de Dış Ticaretteki Serbestleşmenin İşgücü Piyasaları Üzerindeki Etkileri. Eskişehir Osmangazi Üniversi- tesi İİBF Dergisi, 7/2, s. 49-65
  • Seyidoğlu, H. (2013). Uluslararası İktisat. Geliştirilmiş. 18. Baskı. İstanbul: Güzem Can.
  • Shadikhodjaev, S. (2008). Eurasian Economic Com- munity (EurAsEC): Legal Aspects of Regional Tra- de Integration. KIEP Working Paper.08-05.
  • Simon, G. (2010). On the Customs Union of Belarus, Kazakhstan and Russia. Economic Annals, 55/184, pp. 7-28.
  • Staehr, K. (2005). Reforms and Economic Growth in Transition Economies: Complementarity, Sequen- cing and Speed. The European Journal of Compara- tive Economics, 2/ 2, pp. 177-202.
  • Starr, S. F. (2004). Central Asia in the Global Economy. Foreign Policy, September/October.
  • Temple, J. (1999). The New Growth Evidence. Journal of Economic Literature, 37/1, pp. 112-156.
  • Togan, S. (2002). Azerbaycan Ve Orta Asya Türk Cum- huriyetlerinde İktisadi Gelişmeler. Dış Ticaret Der- gisi, Özel Sayı.
  • Tumbarello, P. (2005). Regional Trade Integration and WTO Aceession: Which Is the Right Sequencing? An Application to the CIS. IMF Working Paper.
  • Ultanbaev, R. (2003). Eurasian Economic Community: Thorny Path Of Development. Central Asia And The Caucasus, No. 3 (21). http://www.ca-c.org/jo- urnal/2003/journal_eng/cac-03/16.usaeng.shtml
  • Ushakova, N. (2003). Central Asian Cooperation: To- ward Transformation. Central Asia And The Cauca- sus, No. 3 (21). http://www.ca-c.org/journal/2003/ journal_eng/cac-03/16.usaeng.shtml
  • Uslu, N. (2010). Orta Asya Ülkeleri Arasında İşbirli- ği ve Örgütlenme Çabaları. Tayyar Arı (Der.) Orta Asya ve Kafkasya: Rekabetten İşbirliğine içinde (s. 229-260). Bursa: MKM Yayıncılık.
  • Winters, L. A., McCulloch, N. ve McKay, A. (2004). Trade Liberalization and Poverty: The Evidence So Far. Journal of Economic Literature, 42/1, pp. 72- 115.
  • Yapraklı, S. (2007). Ticari ve Finansal Dışa Açıklık İle Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Üzerine Bir Uygulama, Ekonometri ve İstatistik e-Dergisi, Sayı 5 (2007), s. 67-89.
  • Young, A. (1991). Learning by Doing and the Dynamic Effects of International Trade. The Quarterly Jour- nal of Economics, 106 /2, pp. 369-405.
  • Yüce Dural, B. (2007). Geçiş Ekonomileri. İstanbul: Beta İnternet Kaynakları
  • http://aric.adb.org/integrationindicators
  • http://en.rian.ru/world/20060623/49951685.html
  • http://en.tengrinews.kz/politics_sub/SCO-will-create- no-free-trade-zone-11046/
  • http://english.peopledaily.com.cn/90883/8472452. html
  • http://unctadstat.unctad.org/TableViewer/tableView. aspx
  • http://www.adb.org/publications/key-indicators-asia- and-pacific-2013?ref=publications/series/key- indicators-for-asia-and-the-pacific
  • http://www.ecosecretariat.org/
  • http://www.opec.org/library/Annual%20Statisti- cal%20Bulletin/interactive/current/FileZ/XL/T31. HTM.
  • http://www.wto.org/english/thewto_e/acc_e/status_e. htm
  • http://rt.com/business/kyrgyzstan-armenia-customs- union-749/
Toplam 67 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil İngilizce
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Nazım Çatalbaş

Yayımlanma Tarihi 29 Mart 2014
Gönderilme Tarihi 1 Ağustos 2013
Yayımlandığı Sayı Yıl 2014 Cilt: 14 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Çatalbaş, N. (2014). Uluslararası Ticaretin Serbestleştirilmesi Sürecinde Orta Asya Ülkelerinin Yaklaşımları. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 143-158. https://doi.org/10.18037/ausbd.80105