İşten Ayrılma Niyetinin Belirleyeni olarak Psikolojik Rahatlık

Yıl 2018, Cilt: 18 Sayı: 3, 169 - 192, 25.09.2018

Serdar Yener

https://doi.org/10.18037/ausbd.552551

Cited By: 4

Öz

Günümüzde işletmeler üzerinde yapılan araştırmalar işgören devrinin işletmelerin sürdürülebilir rekabet avantajı üzerinde çok yüksek etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Yine bu araştırmalarda görülen bir diğer sonuç işgören devrini etkileyen en büyük etken olarak işten ayrılma niyetinin görülmesidir. Finansal ve fiziksel nedenlerin işten ayrılma niyetini tam olarak açıklayamaması psikolojik nedenlerin önemini ortaya koymaktadır. İşten ayrılma niyetinin belirleyenlerinin ortaya konulması gereken tedbirlerin alınmasını sağlayabilir. Psikolojik rahatlık algısı çalışanın herhangi bir konuda örgüt için faydası olacağını düşündüğü fikrini ifade ederken, görüşlerini paylaşırken, yenilikleri sunarken psikolojik olarak kendini rahat hissetme seviyesini gösteren alanyazına yeni girmiş bir olgudur. 326 özel sektör çalışanı üzerinde yapılan bu araştırmada veriler daha güvenilir ve geçerli sonuçlar sunan WarPls yazılımıyla analiz edilmiştir. Sonuçlar psikolojik rahatlık algısının işten ayrılma niyetini olumsuz olarak etkilediğini ortaya koyarken, demografik değişkenlere göre farklılaştığını da göstermektedir. 

Anahtar Kelimeler

Psikolojik Rahatlık, İşten Ayrılma

Kaynakça

• Adams, J. S. (1965). Inequity in social exchange. In L. Berkowitz (Ed.), Advances in experimental social psychology (Vol. 2) (pp. 267-299). New York: Academic Press.
• Amundsen, S., Martinsen, Ø. L. (2014). Empowering leadership: Construct clarification, conceptualization, and validation of a new scale. The Leadership Quarterly, 25(3), 487-511.
• Anderson, N., Schalk, R. (1998). The psychological contract in retrospect and prospect. Journal of Organizational Behavior, 19, 637–647.
• Arshadi, N., Damiri, H. (2013). The Relationship of Job Stress with Turnover Intention and Job Performance, Moderating Role of OBSE. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 84, 706-710.
• Argyris, C. (1960). Understanding Organizational Behavior. Homewood, IL: Dorsey Press.
• Atak,C. (1988). Canlı Yöneticiler Strese Meydan Okuyor. Ekonomik Bülten Rehberi,Ağustos,1988,5.
• Avci, N., Küçükusta, D. (2009). Konaklama İşletmelerinde Örgütsel Öğrenme, Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Eğilimi Arasındaki İlişki. Anatolia: Turizm Arastirmalari Dergisi, 20(1).
• Bano, B., Jha, R. K. (2012). Organizational Role Stress Among Public and Private Employees. The Lahore Journal of Business, 1 (1), 23-36.
• Barak, M. E. M., Levin, A., Nisly, J. A. & Lane,C. (2006). Why Do They Leave , Modeling the Child Welfare Workers Turnover Intentions. Children and Youth Services Review, 28, 548-577.
• Barnard, C. I. (1938). The Functions of the Executive. Harvard University Press, Mass.
• Becker, G. (1964). Human Capital, 2nd edn. Columbia University Press, New York,
• Becker, G. S. (1993). Human Capital: A Theoretical and Empirical Analysis with Special Reference to Education (3rd Ed.). Chicago: University of Chicago Press.
• Bootzin, R. & Loftus, E. (1983). Robert Psychology,Today in Introduction. Random House, New York,1983 s.485.
• Bothma, C. F. C. ve Roodt, G. (2012) The Validation of the Turnover Intention Scale. Journal of Human Resource Management 11,1,2013.
• Campbell, D. J., Campbell, K. M. (2003). Global Versus Facet Predictors of Intention to Quit: Differences in a Sample of Male and Female Singaporean Managers and Non-Managers. International Journal of Human Resource Management, 14(7), 1152-1177.
• Coetzee, M. (2005). The relationship between personality preferences, self-esteem and emotional competence. Unpublished Doctoral thesis, University of South Africa, Pretoria.
• Cotton, J. L., Tuttle, J. M. (1986). Employee Turnover: A Meta-Analysis and Review with Implications for Research. The Academy of Management Review, 11(1): 55-70.
• Crosser, A. (2016). High Turnover Cost Way More Than You Think. http://www.huffingtonpost.com/julie-kantor/high-turnover-costs-way-more-than-you-think_b_9197238.html. Erişim Tar. 17.06.2017.
• Çekmecelioğlu, H. (2006). İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Tutumlarının İşten Ayrılma Niyeti ve Verimlilik Üzerindeki etkilerinin Değerlendirilmesi. Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 8(2).
• Dimoff, J. K., Kelloway, E. K. (2013). Bridging the gap: Workplace mental health research in Canada. Canadian Psychology/Psychologie Canadienne, 54(4), 203.
• Dollard, M., Tuckey, M. R. & Dormann, C. (2012). Psychological Safety Climate Moderates the Job Demand-Resource Interaction in Predicting Workgroup Distress. Accident Analysis and Prevention, 45, 694-704.
• Ducharme, L. J., Martin, J. K. (2000). Unrewarding work, coworker support, and ]ob satisfaction. Work and Occupations, 27, 223-243.
• Edmondson, A. C. (1999). Psychological Safety and Learning Behavior in Work Teams, Administrative Science Quarterly, Jun 1999, 44, 2. 350-384.
• Edmonson, A. C. (2004). Psychological Safety,Trust and Learning in Organizations, A-Group Level Lens, Erişim Tarihi 20 Şubat 2015, Sciencedirect Veritabanı.
• Eren, E.(1993).Yönetim ve Organizasyon.İstanbul. Beta Basım ve Yayınevi.
• Eren, E.(1998). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi. Beta Basım ve Yayınevi.1998. S.224.
• Gazendam, H. & Simons, J. L. (1998). An analysis of the concept of equilibrium in organization theory. In Proceedings of the computational and mathematical organization theory workshop.
• Griffeth, R.W., Hom, P.W. & Gaertner, S. (2000). A Meta- Analysis of Antecedents and Correlates of Employee Turnover: Update, Moderator Tests, and Research İmplications for The Next Millennium. Journal of Management, 26,463–488.
• Gürpınar, G. (2006). Örgütsel Adalet, Örgütsel Bağlılık, Lider-Üye Mübadele İlişkisi Ve Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkiler Üzerine Ampirik Bir Çalışma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı.
• Harris, D. N., Adams, S. J. (2005). Understanding the level and causes of teacher turnover: A comparison with other professions. Economics of Education Review, 2005.
• Holtom, B. C., Mitchell, T. R., Lee, T. W. & Eberly, M. B. (2008). Turnover and Retention Research: A Glance at the Past, a Closer Review of the Present, and a Venture into the Future. Academy of Management Annuals, 2, 231-274.
• Homans, G. C. (1958). Social behavior as exchange. American Journal of Sociology, 63, 597- 606.
• Hom, P. W., Griffeth, R. W. & Sellaro, C. L. (1984). The validity of Mobley’s (1977) model of employee turnover. Organizational behavior and human performance, 34(2), 141-174.
• Johnston, N., Spinks W. (2013). Organisational Climate and Employee Turnover Intention within a Franchise. System, Journal of New Business Ideas&Trends 11(1),20-41.
• Karatepe O. M., Yorgancı İ. & Haktanır M. (2010). An Investigation of the Role of Job Resources in Mitigating Customer-Related Social Stressors and Emotional Exhaustion, Services Marketing Quarterly, 31, 72–88.
• Kaya, A. (2006). Yönetimde İnsan İlişkilerinin Sırları. Eğitim Yayınları, Konya. s.245.
• Kock, N. (2012). WarpPLS 3.0 User Manual. Laredo, TX: ScriptWarp Systems.
• Kock, N. (2013). WarpPLS 4.0 User Manual. Laredo, Texas: ScriptWarp Systems.
• Lee, T. W., Mitchell, T. R. (1994). An alternative approach: The unfolding model of voluntary employee turnover. Academy of Management Review, 19, 51–89.
• Lupien, S., Maheu, F. Tu, M., Fiocco. A. & Schramek, T. (2007). The effects of stress and stress hormones on human cognition: Implications for the field of brain and cognition. Brain and Cognition, 65: 209–237.
• Liu, S., Hu, J., Li,Y., Wang. Z. & Lin,X. (2014). Examining th Cross-Level Relationship Between Shared Leadership and Learning in Teams Evidence from China. The Leadership Quarterly, 25, 282-295.
• Maertz, C. P., Campion, M. A. (2004). Profiles in quitting: Integrating process and content turnover theory. Academy of Management Journal, 47, 566–582.
• Mano, O. (1994). The Differences between Barnard’s and Simon’s Concepts of Organization Equilibrium--Simon’s Misunderstanding about Barnard’s Intention. Economic journal of Hokkaido University, 23, 13-28.
• March, J. G. & Simon, H. A. (1958). Organizations. New York: John Wiley.
• Martin, P. (2005). Managing Employees Turnover ..New Delhi. Sultan Chand &Sons.Jersey Press
• Maxwell, F. (2010). Employees’ Turnover and organization efficiency. Journal of Personnel Management, 18(1), 2010.
• Meyer J. & Allen N (1997). Commitment in the Workplace: Theory, Research, and Application. Sage Publications.
• Mobley, W. H. (1982). Employee turnover: Causes, consequences, and control. Reading, MT: Addison-Wesley.
• Morrell, K. M., Loan-Clarke, J. & Wilkinson A. J. (2001). Unweaving Leaving: the use of models in the management of employee turnover. International Journal of Management Reviews, 3(3): 219-244.
• Mortensen, D. (1970). Job search, the duration of unemployment, and the Phillips curve. Am Econ Rev, 60(5): 847–862.
• Mortensen, D. T. (1988). Matching: finding a partner for life or otherwise. American Journal of Sociology, 94, 215-S240.
• Nyaga, R. (2015). Assessment of Employee Turnover on Organizational Efficiency. US International University, South Africa, Unpublished Master Thesis, 2015.
• Omotayo, F. O. (2015). Knowledge Management as an important tool in Organisational Management. Library Philosphy and Practice E Journal, 1238, 2015.
• Özdamar, K. (1999) Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi . Kaan Kitabevi, Eskişehir
• Paiement, N. (2009). It Will Cost You $4,000 to replace just one $8 per hour employee. Charity Village, Temmuz, 13, 2009. Erişim tarihi, 20 Haziran 2017.
• Perez, M. (2008).Turnover intention: an empirical study. International University of Zurich, Yayınlanmamış Dokora tezi . Zurich.
• Price, J. L., Mueller, C.W. (1981). A causal model of turnover for nurses. Academy of Management Journal, 24, 543–565.
• Reiche, B. S. (2008). To Wuit or not to quit: Organizational Determinants of Voluntary Turnover in MNC Subsidiaries in Singapore. Journal of Human resource management, 2008
• Sabuncuoğlu, Z. (1988). Personel Yönetimi, Politika ve Yönetsel Teknikler, 5. Baskı Teknofratik Matbaacılık, İstanbul,
• Samra, J., Gilbert, M., Shain, M. & Bilsker, D. (2012). What is Psychological Health and Safety. Centre for Appiled Research in Mental and Addiction (CARMHA) Handout.(2014).
• Schniederjans, D., Schniederjans, M. & Levy, Y. (2012). Equity Theory Based Strategies for Students on Overcoming Problems in Ph.D. Dissertation Committees. International Journal of Doctoral Studies, 7, 2012
• Sheridan, J. E., Abelson, M. A. (1984). Cusp catastrophe model of employee turnover. Academy of Management Journal, 26, 418–436.
• Steers, R. M., Mowday, R. T. (1981). Employee turnover and post-decision justification. In L.L. Cummings & B.M. Staw (Eds.), Research in organizational behavior (Vol. 3, pp. 235–282). Greenwich, CT: JAI Press.
• Stigler, G. J. (1961). The economics of information. J. Polit. Econ. 69, 213-25.
• Şahin, F. (2011). Lider-Üye Etkileşimi ile İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki ilişki Üzerinde Cinsiyetin Etkisi.Ege Akademik Bakış,11(2), 277-288.
• Şenyüz, P. B. (2003). Örgütsel Bağlılığa Etki Eden Faktörler ve Örgütsel Bağlılık ile İşten Ayrılma Eğilimi İlişkisi Üzerine Bir Araştırma, Gebze: Gebze Yüksek Teknoloji Enst. Sosyal Bilimler Enst. İşletme Anabilim Dalı Doktora Tezi.
• Walther, J. B. (1992). Interpersonal effects in computer-mediated interaction: A relational perspective. Communication Research 1, 52-90. doi:10.1177/009365092019001003
• Yener, S. (2015). Paylaşılan Liderlik Davranışı ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki ilişkide Psikolojik Güvenlik Algısının Aracı Değişken İlişkisinin Araştırılması. Haliç Üniversitesi Yayınlanmamış Doktora Tezi, 2016.
• Zhang, Y. (2016). A review of Employee Turnover Influence Factor and Countermeasure. Journal of Human Resource and Sustainability Studies, 4, 85-91.