Mao Zedong'un Kült Liderlik Propagandasında Kullanılan Posterlerin Göstergebilimsel Analizi

Yıl 2019, Cilt: 19 Sayı: 2, 189 - 210, 17.06.2019

Caner Çakı

https://doi.org/10.18037/ausbd.566789

Cited By: 1

Öz

Mao Zedong, 1949 yılında Çin'de milliyetçi lider Çan Kay Şek'i iç savaşta yenerek Komünizm ideolojisi altında Çin Halk Cumhuriyeti kurmuştu. Mao'nun ülke yönetimini ele geçirmesinden sonra Çin propagandası Mao'yu ülke genelinde kült lider olarak inşa etmeye başlamıştı. Böylece Mao'nun kurduğu rejiminin ülkede sağlam temellere oturması amaçlanmıştı. Mao'nun kült liderlik propagandasında dönemin kitle iletişim araçları yoğun bir şekilde kullanılmıştı. Dönemin en etkili kitle iletişim araçlarından biri olan posterlerden de Mao'nun kült liderlik propagandasında etkin bir şekilde yararlanılmıştı. Bu çalışmada Çin propagandası tarafından Mao'nun kült liderlik inşasında posterleri nasıl ve ne yönde kullandığı ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Bu amaçla çalışma kapsamında amaçlı örneklem metodu kullanılarak belirlenen 8 propaganda posteri, nitel araştırma yöntemleri içerisinde yer alan göstergebilimsel analiz metodu kullanılarak incelenmiştir. Çalışmada belirlenen Çin propagandasına ait posterler Fransız dilbilimci Roland Barthes'ın göstergebilim kavramları ışığında analiz edilmiştir. Çalışma elde edilen bulgular ışığında, Çin propaganda posterlerinde Mao'nun Çin Halk Cumhuriyeti'nin ekonomik refahının artmasında, sosyal adaletin sağlanması ve iç huzurun sağlanmasında temel aktör olarak inşa edildiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kült Liderlik, Propaganda, Mao, Poster

Kaynakça

• Aziz, A. (2007). Siyasal İletişim. (2. Baskı). Ankara: Nobel.
• Barmé, G. (2016). Shades of Mao: The Posthumous Cult of the Great Leader: The Posthumous Cult of the Great Leader. The Great Britain: Routledge.
• Barthes, R. (2014). Çağdaş Söylenler. Tahsin Yücel (Çev.), (4. Baskı). İstanbul: Metis.
• Barthes, R. (2015). Bir Deneme Bir Ders: Eiffel Kulesi ve Açılış Dersi. Mehmet Rifat, Sema Rifat (Çev.), (2. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi.
• Barthes, R. (2016a). Göstergebilimsel Serüven. Mehmet Rifat, Sema Rifat. (Çev.), (8. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi.
• Barthes, R. (2016b). S/Z. Sündüz Öztürk Kasar (Çev.). İstanbul: Sel.
• Barthes, R. (2017). Görüntünün Retoriği, Sanat ve Müzik. Ayşenaz Koş, Ömer Albayrak (Çev.), (2. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi.
• Çakı, C. (2018a). Adolf Hitler'in kült lider inşasında kullanılan propaganda posterlerinin göstergebilimsel analizi. Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi, 3(6), 24-38.
• Çakı, C. (2018b). Komünizm ideolojisinde kült lider olgusu: "Berlin'in Düşüşü" propaganda filmi'nin alımlama analizi. Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Düşünceler Hakemli E-Dergisi, (9), 94-113.
• Çakı, C. (2018c). Propaganda. Mustafa Karaca ve Caner Çakı (Ed.), İletişim ve Propaganda içinde (s. 13-44). Konya: Eğitim.
• Çakı, C. (2018d). Birinci Dünya Savaşı’ndaki Alman Propaganda Kartpostallarında Kullanılan Karikatürlerde Türklerin Sunumunun Göstergebilimsel Açıdan İncelenmesi. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (29), 73-94.
• Çakı, C. (2018e). İran-Irak Savaşı’nda Kullanılan İran Propaganda Posterlerinin Göstergebilimsel Analizi. İran Çalışmaları Dergisi, 2(1), 11-39.
• Çakı, C., Gülada, M. O., & Çakı, G. (2019). Balkanlarda Bir Nazi Ordusu: Nazi Propaganda Afişlerinde Hançer Tümeni. Trakya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(2), 55-77.
• Çakı, C., & Gülada, M. O. (2018). Duvar Resimleri Üzerinden Kült Liderlik Propagandası: Irak Devlet Başkanı Saddam Hüsseyin Üzerine İnceleme. Dördüncü Kuvvet Uluslararası Hakemli Dergi, 1(2), 7-24.
• Domenach, J. M. (2003). Politika ve Propaganda. Tahsin Yücel (Çev.). İstanbul: Varlık.
• Fiske, J. (2017). İletişim Çalışmalarına Giriş. Süleyman İrvan (Çev.), (5. Baskı). Ankara: Bilim ve Sanat.
• Gaddins, J. L. (2018). Soğuk Savaş, Pazarlıklar, Casuslar, Yalanlar, Gerçek, Dilek Cenkçiler (Çev.), (3. Baskı), İstanbul: Yapı Kredi.
• Gazi, M. A., Çakı, C., & Gülada, M. O. (2018a). İkinci Dünya Savaşı'nda Sovyet Kült Lider Propagandasında Vladimir Lenin ve Joseph Stalin'in Sunumu. Dördüncü Kuvvet Uluslararası Hakemli Dergi, 1(2), 25-42.
• Gazi, M. A., Çakı, C. & Gülada, M. (2018b). İspanya 2000 Partisi'nin Göçmen Karşıtı Propaganda Faaliyetleri Üzerine İnceleme. Ankara Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 11-22.
• Gill, G. (1980). The Soviet Leader Cult: Reflections on the Structure of Leadership in the Soviet Union. British Journal of Political Science. 10(2). 167-186.
• Goldberg, L. (1997). A Psychoanalytic Look at Recovered Memories, Therapists, Cult Leaders, and Undue İnfluence. Clinical Social Work Journal. 25(1), 71-86.
• Guiraud, P. (2016). Göstergebilim. Mehmet Yalçın (Çev.), (3. Baskı). Ankara: İmge.
• Gundle, S., D. C. & Pieri, G. (2015). The Cult of the Duce: Mussolini and the Italians. United Kingdom: Oxford University Press.
• IISH (2019). Çin Propaganda Posterleri, https://search. social history. org/Search /Results? &format %3A%22 Visual+ documents %22&lookfor= China+ poster+ Mao+Tse-Tung, Erişim Tarihi: 21.03.2019.
• Jowett, S. G. & O'donnell, V. (2014). Propaganda & Persuasion. USA: Sage.
• Kalkan Kocabay, H. (2008). Tiyatroda Göstergebilim. İstanbul: E.
• Karaca, M. (2018). İtalyan propagandasında kült lider olgusu: "Il Duce" Benito Mussolini. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(2), 1203-1220.
• Kissinger, H. (2010). Diplomasi. İbrahim H. Kurt (Çev.), (9. Baskı). İstanbul: Türkiye İş Bankası.
• Koch, N. (2016). The “Personality Cult” problematic: Personalism and mosques memorializing the “Father of the Nation” in Turkmenistan and the uae. Central Asian Affairs, 3(4), 330-359.
• Lago, F. D. (1999). Personal Mao: Reshaping an icon in contemporary Chinese art. Art Journal, 58(2), 46-59.
• Landsberger, S. R. (1996). Mao as the Kitchen God: Religious aspects of the Mao cult during the cultural revolution. China Information, 11(2-3), 196-214.
• Leese, D. (2007). The Mao cult as Communicative Space. Totalitarian Movements and Political Religions, 8(3-4), 623-639.
• Leese, D. (2011). Mao cult: Rhetoric and Ritual in China's Cultural Revolution. The United Kingdom: Cambridge University.
• Luqiu, L. R. (2016). The reappearance of the cult of personality in China. East Asia, 33(4), 289-307.
• Mcmahon, J. R. (2013). Soğuk Savaş, Sinem Gül (Çev.). Ankara: Dost Kültür.
• Melnick, A. J. (1976). Soviet Perceptions of the Maoist cult of personality. Studies in Comparative Communism, 9(1-2), 129-144.
• Paltiel, J. T. (1983). The cult of personality: Some comparative reflections on political culture in Leninist regimes. Studies in Comparative Communism, 16(1-2), 49-64.
• Priestland, D. (2017). Kızıl Bayrak Bir Komünizm Tarihi, Ali Çakıroğlu, Egemen Yılgür (Çev.). İstanbul: İletişim.
• Rifat, M. (2013). Açıklamalı Göstergebilim Sözlüğü: Kavramlar, Yöntemler, Kuramcılar, Okullar. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür.
• Schwartz, L. L. (1983). Family therapists and families of cult members. International Journal of Family Therapy. 5(3). 168-178.
• Sperling, V. (2016). Putin's Macho personality cult. Communist and Post-Communist Studies, 49(1), 13-23.
• Stanley, J. (2018). Demokrasilerde Propaganda Oyunu, Başak Karal (Çev.). İstanbul: The Kitap.
• Taylor, J. E. (2006). The production of the Chiang Kai-Shek personality cult, 1929–1975. The China Quarterly, 185, 96-110.
• Tertitskiy, F. (2015). The ascension of the ordinary man: How the personality cult of Kim Il-sung was constructed (1945-1974). Acta Koreana, 18(1), 209-231.
• Tumarkin, N. (1997). Lenin Lives! the Lenin Cult in Soviet Russia. USA: Harvard University.
• Zorlu, Y., Çakı, C. & Karaca, M. (2017). Türk Sinemasında Nazizm İdeolojisi: “Kırımlı” Filmi ve Göstergebilimsel Analizi. Sosyoloji Konferansları, (56), 67-95.